Spis treści

• Cele i efekty kształcenia1Cele i efekty kształcenia

• Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

• Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik przeróbki kopalin stałych3Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik przeróbki kopalin stałych

• Wymagania techniczne4Wymagania techniczne

Cele i efekty kształcenia

E‑materiał uwzględnia treści, które pozwolą na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie technik przeróbki kopalin stałych. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

E‑materiał przeznaczony dla kwalifikacji:

$\text{GIW}.11.$ Organizowanie procesów transportu, magazynowania i załadunku produktów przeróbki kopalin stałych wyodrębnionej w zawodzie technik przeróbki kopalin stałych

Cele kształcenia

Wspiera osiąganie celu kształcenia określonego dla kwalifikacji:

GIW.11. Organizacja procesu przeróbki kopalin stałych:

• organizowanie procesów transportu, magazynowania i załadunku produktów.

Efekty kształcenia

GIW.11.5. Organizacja procesów transportu, magazynowania i załadunku produktów

Uczeń:

1) charakteryzuje procesy transportu, magazynowania i załadunku produktów przeróbki kopalin stałych,

6) sporządza dokumentację prac związanych z procesami transportu, magazynowania i załadunku produktów przeróbki kopalin stałych.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Struktura e‑materiału

1. WprowadzenieDRSQXWw1zWprowadzenie
   Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.

2. Materiały multimedialne
   Zawierają różnego rodzaju multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy. Materiał Infografika Organizacja procesów transportu, magazynowania i załadunku produktów przeróbkiDyCs1oVgNInfografika Organizacja procesów transportu, magazynowania i załadunku produktów przeróbki omawia planowanie procesów transportu, magazynowania i załadunku produktów przeróbki kopalin stałych. Zasób Wizualizacja 3D Sposoby magazynowania oraz maszyny i urządzenia do transportu i załadunku kopalin stałychDxQSOPNNDWizualizacja 3D Sposoby magazynowania oraz maszyny i urządzenia do transportu i załadunku kopalin stałych prezentuje maszyny i urządzenia służące do transportu i załadunku kopalin oraz metody magazynowania. Zasób Galeria zdjęć Transport, magazynowanie i załadunek produktów przeróbki kopalin stałychD1Ecn365wGaleria zdjęć Transport, magazynowanie i załadunek produktów przeróbki kopalin stałych zawiera zdjęcia maszyn, urządzeń i obiektów stosowanych do transportu, magazynowania i załadunku produktów przeróbki kopalin stałych oraz prezentuje poszczególne procesy technologiczne: transport, magazynowanie i załadunek. Materiał Infografika Bilans magazynowania i transportuDJKNxdFDFInfografika Bilans magazynowania i transportu omawia zasady bilansu ilościowego magazynowania i transportu kopalin w zakładzie przeróbczym.

3. Obudowa dydaktyczna

   • Interaktywne materiały sprawdzająceD12Hgx0zAInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności zawartych w e‑materiale.

   • Słownik pojęć dla e‑materiałuDF8YE3yt1Słownik pojęć dla e‑materiału zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym materiale.

   • Przewodnik dla nauczycielaD18iFyk3dPrzewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

   • Przewodnik dla uczącego sięDeyKAMYjNPrzewodnik dla uczącego się zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.

   • Netografia i bibliografiaD19HTc9RuNetografia i bibliografia stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.

   • Instrukcja użytkowaniaDcLU3oTiOInstrukcja użytkowania objaśnia działanie materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wykorzystanie e‑materiału w trakcie zajęć

Praca uczniów w grupach i w zespole klasowym

E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną wspomagającą proces kształcenia zawodowego. Ułatwi on uczniom zapamiętanie pojęć związanych z organizowaniem procesów transportu, magazynowania i załadunku produktów przeróbki kopalin stałych.

Praca na lekcji zakłada aktywną postawę zarówno nauczyciela, jak i uczniów.

Ważnym założeniem jest praca nad jednym materiałem na różne sposoby i za pomocą różnych technik mająca na celu jak najlepsze zapamiętanie informacji.

Poniżej znajdują się propozycje wykorzystania poszczególnych elementów materiału w ramach lekcji, w samodzielnej pracy ucznia, pracy w grupach i pracy całego zespołu klasowego.

Infografika – Organizacja procesów transportu, magazynowania i załadunku produktów przeróbki

• Przed zapoznaniem się z infografiką nauczyciel prezentuje uczniom na tablicy listę pytań. Mają one na celu zwrócenie uwagi na kluczowe zagadnienia i skupienie uwagi uczniów na prezentowanym materiale.

• Przykładowe pytania: Jak organizuje się proces transportu produktów przeróbki?, Jak organizuje się proces magazynowania produktów przeróbki?, Jak organizuje się proces załadunku produktów przeróbki?

• W czasie prezentacji nauczyciela uczniowie sporządzają notatki.

• Po obejrzeniu infografiki uczniowie odpowiadają na zadane pytania.

• Nauczyciel na tablicy notuje kluczowe informacje.

• Uczniowie dzielą się na grupy. Każda z grup na podstawie wcześniejszych notatek i wykładu nauczyciela charakteryzuje dany proces.

• Wybrani uczniowie prezentują prace.

Wizualizacja 3D – Sposoby magazynowania oraz maszyny i urządzenia do transportu i załadunku kopalin stałych

• Podczas zajęć nauczyciel pokazuje uczniom na tablicy interaktywnej wizualizacje maszyn i urządzeń służących do transportu i załadunku kopalin oraz metody magazynowania. Dzięki formatowi 3D uczniowie mają możliwość zobaczenia maszyn w pełnej panoramie i przyjrzeniu się z bliska ich elementom.

• Uczniowie dzielą się na grupy, a każda z nich ma za zadanie szczegółowe przeanalizowanie jednego z modeli (elementy, funkcje, zastosowanie i przeznaczenie).

• Każda z grup na forum klasy prezentuje dany model.

• Nauczyciel weryfikuje poprawność prezentowanych informacji.

• Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej opisy umieszczone pod każdą wizualizacją 3D i wspólnie z uczniami omawia wymienione oraz niewymienione cechy charakterystyczne.

Galeria zdjęć – Transport, magazynowanie i załadunek produktów przeróbki kopalin stałych

• Nauczyciel dzieli uczniów na grupy.

• Każda grupa otrzymuje pulę grafik przedstawiających maszyny, urządzenia i obiekty stosowane do transportu, magazynowania i załadunku produktów przeróbki kopalin stałych oraz poszczególne procesy technologiczne: transport, magazynowanie i załadunek.

• Zadaniem uczniów jest przyporządkowanie grafik do dwóch ich opisów.

• Kolejnym zadaniem uczniów jest dopisanie na kartkach i umieszczenie poniżej poprawnych nazw do grafik.

• Teraz, używając galerii zdjęć, nauczyciel sprawdza poprawność wykonania zadania oraz w razie potrzeby udziela komentarza do nieprawidłowych informacji.

• Uczniowie sporządzają notatki z zajęć.

Infografika – Bilans magazynowania i transportu

• Podczas zajęć nauczyciel dzieli uczniów na grupy.

• Na tablicy interaktywnej pokazuje uczniom infografikę prezentującą bilans magazynowania i transportu; klika w liczby, aby pokazać treść każdego punktu.

• Uczniowie analizują punkty na schemacie i zapoznają się z arkuszem bilansowym.

• Każda z grup we własnym gronie odpowiada na pytania postawione przez nauczyciela, np.: Jakie są zasady bilansu ilościowego magazynowania i transportu kopalin?, Jakie dane uwzględnia się w bilansie magazynowania i transportu?,  Jak należy poprawnie uzupełnić arkusz bilansowy?

• Nauczyciel weryfikuje poprawność prezentowanych informacji oraz uzupełnia w razie potrzeby.

Interaktywne materiały sprawdzające

• Nauczyciel wyświetla podczas zajęć interaktywne materiały sprawdzające (najlepiej pod koniec lekcji, gdyż materiały służą do utrwalenia zdobytej wiedzy) i zachęca uczniów do wspólnego rozwiązywania zadań.

• Każdy uczeń ma szansę udzielić odpowiedzi w podanym przez nauczyciela czasie.

• W przypadku problemów z rozwiązaniem zadań nauczyciel pomaga w zrozumieniu zagadnień i naprowadza na poprawne odpowiedzi.

• Po uzyskaniu prawidłowych odpowiedzi nauczyciel wyjaśnia każde zagadnienie, aby pomóc w ich zrozumieniu uczniom, którzy mieli z tym trudności.

Słownik pojęć dla e‑materiału

• Nauczyciel drukuje hasła wraz z ich omówieniem zawartym w słowniku pojęć dla e‑materiału w taki sposób, aby hasła były oddzielone od definicji.

• Uczniowie zostają podzieleni na kilka grup, z których każda otrzymuje 2 hasła i 2 definicje (hasła i definicje mogą się powtarzać w poszczególnych grupach).

• Zadaniem każdej grupy jest przyporządkowanie haseł do odpowiadających im definicji. Czas wykonania zadania to 5 minut.

• Ćwiczenie jest doskonałym uzupełnieniem pracy uczniów na lekcji i pozwala utrwalić zdobytą wiedzę.

Samodzielna praca uczniów podczas zajęć

Infografika – Organizacja procesów transportu, magazynowania i załadunku produktów przeróbki

• Podczas zajęć nauczyciel pokazuje uczniom infografikę.

• Uczeń pisemnie streszcza informacje o organizacji procesów transportu, magazynowania i załadunku produktów przeróbki.

• Wybrani uczniowie prezentują swoje prace ustnie na lekcji.

• Nauczyciel uzupełnia odpowiedzi, jeśli zachodzi taka potrzeba.

Wizualizacja 3D –  Sposoby magazynowania oraz maszyny i urządzenia do transportu i załadunku kopalin stałych

• Podczas zajęć nauczyciel pokazuje uczniom wizualizację 3D, zwracając uwagę na najważniejsze elementy maszyn i urządzeń.

• Uczeń przygotowuje prezentację zawierającą najważniejsze informacje na temat maszyn i urządzeń.

• Wybrani uczniowie prezentują prezentacje podczas lekcji.

• Pozostali uczniowie mogą zadawać pytania prezentującemu.

• Nauczyciel uzupełnia odpowiedzi, jeśli zachodzi taka potrzeba.

Galeria zdjęć – Transport, magazynowanie i załadunek produktów przeróbki kopalin stałych

• Podczas zajęć nauczyciel prezentuje uczniom galerię zdjęć.

• Następnie każdemu uczniowi przydziela po 2, 3 nazwy (urządzeń, procesów) użyte w galerii.

• Zadaniem uczniów jest uzupełnienie informacji na temat otrzymanych haseł w źródłach internetowych oraz zapamiętanie ich.

• Nauczyciel prosi wybranych uczniów o zaprezentowanie zapamiętanych i zdobytych informacji na forum klasy.

Infografika – Bilans magazynowania i transportu

• Podczas zajęć nauczyciel prosi uczniów, aby zapoznali się w skupieniu z infografiką Bilans magazynowania i transportu.

• Każdy z uczniów ma za zadanie przygotować się do streszczenia tematu ustnie.

• Po wyznaczonym czasie wybrani przez nauczyciela uczniowie streszczają zagadnienie na forum klasy.

• Pozostali uczniowie mogą uzupełniać wypowiedź.

Interaktywne materiały sprawdzające

• Podczas zajęć nauczyciel wyświetla interaktywne materiały sprawdzające.

• Uczniowie samodzielnie rozwiązują zadania.

• Nauczyciel daje szansę na udzielenie prawidłowych odpowiedzi każdemu uczniowi; wyznacza odpowiednią ilość czasu na podanie odpowiedzi.

• W przypadku problemów z rozwiązaniem zadań nauczyciel pomaga w zrozumieniu zagadnień i naprowadza na poprawną odpowiedź.

• Po uzyskaniu prawidłowych rozwiązań nauczyciel wyjaśnia każde zagadnienie, aby pomóc w ich zrozumieniu uczniom, którzy mieli z tym trudności.

• Prawidłowo rozwiązane zadania mogą być wyświetlane przez nauczyciela na przykład na tablicy interaktywnej.

Wykorzystanie e‑materiału poza zajęciami

Praca indywidualna

Przed lekcją

• Nauczyciel przed rozpoczęciem zajęć prosi uczniów o zapoznanie się z e‑materiałami: infografiką Organizacja procesów transportu, magazynowania i załadunku produktów przeróbki, wizualizacją 3D Sposoby magazynowania oraz maszyny i urządzenia do transportu i załadunku kopalin stałych, galerią zdjęć Transport, magazynowanie i załadunek produktów przeróbki kopalin stałych oraz infografiką Bilans magazynowania i transportu.

• Nauczyciel przekazuje uczniom zestaw pytań. Odpowiedzi na te pytania uczniowie znajdą w udostępnionych materiałach. Pytania obejmują kwestie poruszane w zadaniach zawartych w interaktywnych materiałach sprawdzających. Nauczyciel musi tylko przeformułować te zadania na pytania dla uczniów.

• Uczeń przesyła nauczycielowi (np. e‑mailem) odpowiedzi na pytania i przychodzi na lekcję przygotowany do dalszych działań (zastosowania zdobytej wiedzy w praktyce).

Podczas lekcji

• Nauczyciel zatwierdza materiały (odpowiedzi na pytania) przesłane przez ucznia.

• Teraz uczniowie przystępują do realizacji zadania praktycznego polegającego na wykonaniu polecenia nauczyciela: Opisz dwie wybrane maszyny (urządzenia) do transportu i załadunku kopalin stałych.

• Uczniowie szczegółowo wykonują zlecone zadanie.

• W ostatnim etapie uczniowie dokonują analizy wykonanego zadania, odpowiadając na pytania, np. „Co sprawiło Ci trudność?”; „Co nie sprawiło Ci żadnego problemu?”; „Czy jesteś zadowolony z efektów swojej pracy?”.

Praca w grupach

Przed lekcją

• Uczniowie dzieleni są na grupy.

• Każda z grup losuje na lekcji hasło spośród podanych: transport, magazynowanie i załadunek produktów przeróbki kopalin stałych.

• Zadaniem uczniów jest zapoznanie się z każdym zasobem (dwiema infografikami, wizualizacją 3D i galerią zdjęć) oraz przygotowanie prezentacji na temat wylosowanego tematu.

• Uczniowie mogą się podzielić wewnątrz grupy zadaniami, np. jedna osoba przygotowuje zrzuty ekranu, druga opisuje, jakie sprzęty i maszyny są stosowane do danego procesu, trzecia wyszczególnia etapy organizowania tego procesu itd.

• Poszczególne grupy przygotowują prezentację w formacie .ppt.

Podczas lekcji

• Uczniowie przedstawiają i omawiają prezentacje przygotowane w grupie.

• Nauczyciel uzupełnia wiadomości, tłumaczy i wspiera uczniów.

• W przypadku pytań nauczyciel udziela odpowiedzi na nie i pomaga lepiej zrozumieć dane zagadnienie.

• Na podstawie wykonanych prac grupy są odpowiednio oceniane.

• Uczniowie notują pozyskane informacje.

• Ostatnim etapem pracy jest przeprowadzenie analizy wykonanego zadania poprze udzielanie odpowiedzi na pytania, np. „Co sprawiło wam trudność?”, „Co wykonaliście bez problemu?”, „Na co zwrócilibyście uwagę, przygotowując prezentację następnym razem?”, „Czy jesteście zadowoleni z efektów swojej pracy?”.

Wykorzystanie e materiału do indywidualizacji pracy z uczącymi się

E‑materiał daje możliwość samodzielnej pracy ucznia, współpracy w grupie przy wspólnym uczestniczeniu w procesie edukacyjnym i indywidualizację procesu dydaktycznego podczas zajęć i poza nimi poprzez samodzielnie dokonany przez ucznia lub wymuszony przez nauczyciela poziom trudności wykonywanych czynności i zadań.

Przy pracy samodzielnej nauczyciel indywidualizuje proces poprzez dostosowanie zastosowanego e‑materiału do możliwości percepcyjnych ucznia. Podczas zajęć można wykorzystać relacje rówieśnicze funkcjonujące między uczniami, którym ze względu na zbliżony wiek, podobne zainteresowania, tok rozumowania i postrzegania otaczającego ich świata łatwiej jest się porozumieć niż z nauczycielem. Dzięki relacji rówieśniczej uczniowie mogą skutecznie do siebie dotrzeć i wiele się od siebie nauczyć.

Słabsi uczniowie skorzystają ze wsparcia uczniów zdolnych, co pomoże im w nauce, a z kolei uczniowie zdolni w trakcie przekazywania kolegom informacji będą powtarzali i utrwalali zdobytą wiedzę, próbując objaśnić w przystępny sposób dany materiał.

Sposób przekazywania wiedzy i budowania umiejętności ucznia będzie zależał w dużej mierze od nauczyciela i prowadzenia przez niego procesu dydaktycznego. Dodatkowo oprawa dydaktyczna zastosowana przy omawianiu tematu daje nauczycielowi wiele możliwości, ponieważ ten sam zakres materiału można ująć na wiele sposobów. Zapobiega to monotonii w procesie nauczania i uczenia się przez uczniów.

Realizując pracę w grupach, nauczyciel prowadzi proces grupowy, który pozwala nie tylko na pogłębianie wiedzy uczniów, ale też sprzyja temu, aby uczniowie uczyli się od siebie nawzajem (w grupie i samodzielnie) oraz odgrywali różne role grupowe (czasem nawet takie, w których czują lekki dyskomfort). Wszystko to sprzyja budowaniu umiejętności społecznych. Przyjmowanie ról w grupie w połączeniu z różnorodnością zadań dopasowaną do ucznia stanowi wyzwanie dla nauczyciela i uczniów. Daje też wiele możliwości.

Ważnym elementem, który uatrakcyjnia i indywidualizuje proces dydaktyczny, jest pozostawienie przez nauczyciela przestrzeni do błędów. Dzięki temu uczniowie nawzajem sobie pomagają i się od siebie uczą, co wspiera naturalną potrzebę zdobywania informacji.

Interaktywne materiały sprawdzające dają uczniowi możliwość sprawdzenia poziomu własnej wiedzy i uzyskania szybkiej i precyzyjnej informacji zwrotnej dotyczącej materiału koniecznego do powtórzenia, a jednocześnie nakłaniają do podejmowania kolejnych prób poprawnego ich uzupełnienia.

Wykorzystanie e materiału do pracy z uczącymi się o specjalnych potrzebach edukacyjnych

E‑materiał ułatwia samodzielną pracę ucznia oraz indywidualizację procesu dydaktycznego.

Wszystkie multimedia (infografiki, wizualizacja 3D, galeria zdjęć) przedstawiają informacje na temat organizowania procesów transportu, magazynowania i załadunku produktów przeróbki kopalin stałych.

Różne formy multimedialne pozwalają na to, aby uczniowie pozyskiwali informacje w urozmaicony sposób i za pomocą odmiennych kanałów percepcji. Dzięki temu jest szansa na dopasowanie multimediów do potrzeb i możliwości poszczególnych uczniów, co w dużej mierze znosi bariery społeczne i komunikacyjne oraz sprzyja wyrównywaniu szans uczniów.

Dodatkowo odtwarzanie każdego e materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku i słuchu.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows $7$ lub nowszy

• OS X $10.11.6$ lub nowszy

• GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej $3 \mathrm{GB}$ RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji $69.0.3497.100$

• Firefox w wersji $62.0.2$

• Safari w wersji $11.1$

• Opera w wersji $55.0.2994.44$

• Microsoft Edge w wersji $42.17134.1.0$

• Internet Explorer w wersji $11.0.9600.18124$

Urządzenia mobilne:

• $2 \mathrm{GB}$ RAM iPhone/iPad z systemem iOS $11$ lub nowszym

• Tablet/Smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium $69$ (lub nowszym) np. Chrome $69$, Samsung Browser $10.1$, szerokość co najmniej $420 \mathrm{px}$

Problemy techniczne z odtwarzaniem e‑materiału

W przypadku problemów z wyświetlaniem się multimediów w e materiale należy upewnić się, że urządzenie (komputer, laptop, smartfon itp.) ma dostęp do sieci internetowej. Najczęstszą przyczyną spowolnienia internetu jest otwarcie zbyt wielu aplikacji lub zakładek w przeglądarce internetowej na urządzeniu. Wolne ładowanie się stron może być również wywołane słabym łączem internetowym; odczuwalne będzie to zwłaszcza w przypadkach prób otwarcia stron zawierających wizualizacje 3D. Słaba jakość połączenia może być też spowodowana wyczerpaniem się danych pakietowych, jeżeli użytkownik korzysta z internetu mobilnego.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści