Wybrane gatunki ryb oraz innych organizmów wodnych
E-materiały do kształcenia zawodowego
Podstawy produkcji rybackiej
RYB.01. Wykonywanie prac rybackich w akwakulturze oraz rybackie użytkowanie wód śródlądowych – rybak śródlądowy 62220, technik rybactwa śródlądowego 314208
Kliknij, aby rozwinąć instrukcję przeglądania atlasu
Kliknij, aby rozwinąć instrukcję przeglądania atlasu
Każdy układ narządów jest zaprezentowany jako osobna galeria. U góry znajduje się jego nazwa.
R10Rfc7QFWMUr
Zdjęcie przedstawia przykładowy wygląd głównej planszy atlasu. Nad atlasem znajduje się jego tytuł. W tym wypadku jest to punkt pierwszy układ powłokowy. Poniżej, po lewej stronie ekranu atlasu znajduje się strzałka z nazwą układu oraz numeracją grafik. W tym wypadku jest to grafika pierwsza z pięciu. Poniżej widać napis widok ogólny. Po prawej stronie ekranu atlasu widać grafikę ryby. Poniżej grafiki, w jej lewej części znajduje się ikona kwadraciku, umożliwia ona włączenie trybu pełnoekranowego. Po prawej dolnej stronie grafiki znajduje się ikona w kształcie odwróconej łzy z plusem, pozwala ona na wstawienie na grafikę znacznika z notatką.
Przykładowy wygląd głównej planszy atlasu
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Wszystkie opisy są pogrupowane w zakładki oznaczone strzałkami. Numeracja wskazuje, ile stron znajduje się w danym układzie.
RRKW3ZAf9laH5
Zdjęcie przedstawia przykładowy wygląd głównej planszy atlasu. Nad atlasem znajduje się jego tytuł. W tym wypadku jest to punkt pierwszy układ powłokowy. Poniżej, po lewej stronie ekranu atlasu znajduje się strzałka z nazwą układu oraz numeracją grafik. W tym wypadku jest to grafika pierwsza z pięciu. Poniżej widać napis widok ogólny. Po prawej stronie ekranu atlasu widać grafikę ryby. Poniżej grafiki, w jej lewej części znajduje się ikona kwadraciku, umożliwia ona włączenie trybu pełnoekranowego. Po prawej dolnej stronie grafiki znajduje się ikona w kształcie odwróconej łzy z plusem, pozwala ona na wstawienie na grafikę znacznika z notatką.
Przykładowy wygląd planszy atlasu; czerwona strzałka wskazuje tytuł planszy atlasu
Źródło: Englishsquare.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.
Po kliknięciu na nazwę oznaczoną strzałką wyświetli się opis oraz nagranie audio, a także pojawią się oznaczenia na rysunku. Nagranie włącza się za pomocą ikony trójkąta i można je w dowolnej chwili zatrzymać. Nagrania audio są tożsame z prezentowanymi opisami.
RfCEXlmkmayih
Zdjęcie przedstawia wygląd planszy atlasu po naciśnięciu nazwy Układ powłokowy. Z lewej strony widać nagranie audio i tekst pod nim. Po prawej stronie grafiki widać rybę z zaznaczonymi rodzajami płetw: płetwa grzbietowa, płetwa tłuszczowa, płetwa ogonowa, płetwa piersiowa, płetwa brzuszna, linia nadboczna, płetwa odbytowa.
Wygląd planszy atlasu
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Aby przejść do kolejnego zagadnienia w danym układzie, należy kliknąć znajdującą się po prawej stronie strzałkę. Gdy chce się wrócić do poprzedniego opisu i obrazka, należy kliknąć strzałkę skierowaną w lewo.
Rc2BkIqjL0F82
Zdjęcie przedstawia przykładowy wygląd głównej planszy atlasu. Nad atlasem znajduje się jego tytuł. W tym wypadku jest to punkt pierwszy układ powłokowy. Poniżej, po lewej stronie ekranu atlasu znajduje się strzałka z nazwą układu oraz numeracją grafik. W tym wypadku jest to grafika pierwsza z pięciu. Poniżej widać napis widok ogólny. Po prawej stronie ekranu atlasu widać grafikę ryby. Poniżej grafiki, w jej lewej części znajduje się ikona kwadraciku, umożliwia ona włączenie trybu pełnoekranowego. Po prawej dolnej stronie grafiki znajduje się ikona w kształcie odwróconej łzy z plusem, pozwala ona na wstawienie na grafikę znacznika z notatką. W skrajnej prawej części grafiki widoczny jest biały grot strzałki skierowany w prawo. Umożliwia ona przejście do kolejnego zagadnienia związanego z danym układem narządów. Czerwona strzałka wskazuje białą strzałkę.
Przykładowy wygląd głównej planszy atlasu; czerwona strzałka wskazuje strzałkę umożliwiającą przejście do kolejnego zagadnienia
Źródło: Englishsquare.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.
RIhe8wjsnu7MG
Obrazek przedstawia strzałkę skierowaną w prawo.
Strzałka pozwalająca przejść do kolejnego zagadnienia
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
1
1. Układ powłokowy
1
RC6TooARyTD8D1
Układ powłokowy przedstawiony jest na pięciu kolejnych ilustracjach atlasu interaktywnego. Każda ilustracja posiada opis. Opis jest też dostępny w formie nagrania. Pierwsza ilustracja przedstawia widok ogólny na układ powłokowy ryby. Przedstawiona jest ryba w widoku z boku. Ma ona brązowe ubarwienie. Jest ono najciemniejsze na grzbiecie, a najjaśniejsze, prawie białe, na brzuchu. Na całym ciele ryba posiada czarne kropki. Wzdłuż boku ciała przebiega biała linia. Jest to linia naboczna, oznaczana dwoma dużymi literami L. Na grzbiecie ryba posiada dużą płetwę grzbietową, którą oznacza się dużymi literami P i D. Za nią, bliżej ogona, znajduje się mała płetwa tłuszczowa. Oznacza się ją dużą literą P i małą literą a. Na końcu ogona znajduje się trójkątna płetwa ogonowa, oznaczona dużą literą C. Bardziej po brzusznej stronie ciała, za skrzelami znajduje się owalna płetwa piersiowa. Oznacza się ją dużą literą P. Na spodniej stronie brzucha, na jego środku, znajduje się płetwa brzuszna. Oznacza się ją dużą literą V. Dalej, bliżej ogona, znajduje się płetwa odbytowa, którą oznacza się dużą literą P i dużą literą A.
Układ powłokowy przedstawiony jest na pięciu kolejnych ilustracjach atlasu interaktywnego. Każda ilustracja posiada opis. Opis jest też dostępny w formie nagrania. Pierwsza ilustracja przedstawia widok ogólny na układ powłokowy ryby. Przedstawiona jest ryba w widoku z boku. Ma ona brązowe ubarwienie. Jest ono najciemniejsze na grzbiecie, a najjaśniejsze, prawie białe, na brzuchu. Na całym ciele ryba posiada czarne kropki. Wzdłuż boku ciała przebiega biała linia. Jest to linia naboczna, oznaczana dwoma dużymi literami L. Na grzbiecie ryba posiada dużą płetwę grzbietową, którą oznacza się dużymi literami P i D. Za nią, bliżej ogona, znajduje się mała płetwa tłuszczowa. Oznacza się ją dużą literą P i małą literą a. Na końcu ogona znajduje się trójkątna płetwa ogonowa, oznaczona dużą literą C. Bardziej po brzusznej stronie ciała, za skrzelami znajduje się owalna płetwa piersiowa. Oznacza się ją dużą literą P. Na spodniej stronie brzucha, na jego środku, znajduje się płetwa brzuszna. Oznacza się ją dużą literą V. Dalej, bliżej ogona, znajduje się płetwa odbytowa, którą oznacza się dużą literą P i dużą literą A.
Układ powłokowy ryby
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R8j7ta5F7qspL1
Druga grafika dotycząca układu powłokowego przedstawia budowę skóry ryby wraz z opisem. Grafika przedstawia przekrój przez skórę ryby. Skóra posiada warstwy zaznaczone różnymi umownymi kolorami. Najbardziej wewnętrzna warstwa, czyli ta widoczna najniżej na obrazku, jest fioletowa. Jest to warstwa mięśni szkieletowych. Wyższa warstwa jest różowa. Jest to skóra właściwa. Pomiędzy skórą właściwą a mięśniami szkieletowymi znajdują się chromatofory. Jeszcze wyższa warstwa jest jasnoróżowa. Jest to tkanka łączna włóknista. W jasnoróżowej warstwie tkanki łącznej włóknistej widać zagłębiające się pasma niebieskiego koloru. Są to kieszenie łuskowe. Niebieskim kolorem jest również zaznaczona najbardziej zewnętrzna warstwa, która posiada pofałdowania. Jest to naskórek. Naskórek składa się z komórek nabłonka płaskiego. Pod nimi znajdują się komórki śluzowe oraz komórki alarmowe. Te dwa typy komórek znajdują się pomiędzy komórkami nabłonka jednowarstwowego sześciennego.
Druga grafika dotycząca układu powłokowego przedstawia budowę skóry ryby wraz z opisem. Grafika przedstawia przekrój przez skórę ryby. Skóra posiada warstwy zaznaczone różnymi umownymi kolorami. Najbardziej wewnętrzna warstwa, czyli ta widoczna najniżej na obrazku, jest fioletowa. Jest to warstwa mięśni szkieletowych. Wyższa warstwa jest różowa. Jest to skóra właściwa. Pomiędzy skórą właściwą a mięśniami szkieletowymi znajdują się chromatofory. Jeszcze wyższa warstwa jest jasnoróżowa. Jest to tkanka łączna włóknista. W jasnoróżowej warstwie tkanki łącznej włóknistej widać zagłębiające się pasma niebieskiego koloru. Są to kieszenie łuskowe. Niebieskim kolorem jest również zaznaczona najbardziej zewnętrzna warstwa, która posiada pofałdowania. Jest to naskórek. Naskórek składa się z komórek nabłonka płaskiego. Pod nimi znajdują się komórki śluzowe oraz komórki alarmowe. Te dwa typy komórek znajdują się pomiędzy komórkami nabłonka jednowarstwowego sześciennego.
Budowa skóry ryby
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RTORxfqQhhx6S
Trzecia grafika dotycząca układu powłokowego przedstawia ułożenie łusek w skórze ryb wraz z opisem. Widać płaską powierzchnię skóry, umownie zaznaczonej niebieskim kolorem, z której wystają błękitne wypustki łusek. Łuski zagłębione są w skórze właściwej, a od najbardziej zewnętrznej strony otacza je cienka warstwa naskórka.
Trzecia grafika dotycząca układu powłokowego przedstawia ułożenie łusek w skórze ryb wraz z opisem. Widać płaską powierzchnię skóry, umownie zaznaczonej niebieskim kolorem, z której wystają błękitne wypustki łusek. Łuski zagłębione są w skórze właściwej, a od najbardziej zewnętrznej strony otacza je cienka warstwa naskórka.
Ułożenie łusek w skórze ryby
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RcBK1xVl12HZK
Czwarta grafika przedstawia cztery rodzaje łusek ryb. Pierwsza z nich, znajdująca się w górnym lewym rogu obrazka ma charakterystyczny kształt. Jej środkowa część ma kształt łzy. Po bokach odchodzą dwie wypustki w kształcie płaskiego buta. Łuska ta posiada więc trzy ostre końce skierowane w tym samym kierunku. Podpisana jest jako łuska plakoidalna. Po prawej stronie u góry widać drugi typ łusek. Jest to łuska ganoidalna. Łuski są prostokątne i ułożone obok siebie. Ich górna strona jest płaska. Dolna zaś posiada wypustkę, która biegnie wzdłuż łuski i przylega do wypustki kolejnej łuski. Dolna lewa łuska ma okrągławy kształt. Od jej środka odchodzą równolegle ułożone okręgi ciemniejszych linii. Linie te po jednej stronie łuski są rozmieszczone szerzej niż po przeciwnej. Tam, gdzie linie rozmieszczone są rzadziej, brzeg łuski jest pofalowany. Łuska ta jest podpisana jako łuska cykloidalna. Ostatnia łuska ma lekko prostokątny kształt. Jedna krawędź łuski jest mocno pofalowana i ostra. Fale te odchodzą promieniście od środka łuski. Jest to łuska ktenoidalna.
Czwarta grafika przedstawia cztery rodzaje łusek ryb. Pierwsza z nich, znajdująca się w górnym lewym rogu obrazka ma charakterystyczny kształt. Jej środkowa część ma kształt łzy. Po bokach odchodzą dwie wypustki w kształcie płaskiego buta. Łuska ta posiada więc trzy ostre końce skierowane w tym samym kierunku. Podpisana jest jako łuska plakoidalna. Po prawej stronie u góry widać drugi typ łusek. Jest to łuska ganoidalna. Łuski są prostokątne i ułożone obok siebie. Ich górna strona jest płaska. Dolna zaś posiada wypustkę, która biegnie wzdłuż łuski i przylega do wypustki kolejnej łuski. Dolna lewa łuska ma okrągławy kształt. Od jej środka odchodzą równolegle ułożone okręgi ciemniejszych linii. Linie te po jednej stronie łuski są rozmieszczone szerzej niż po przeciwnej. Tam, gdzie linie rozmieszczone są rzadziej, brzeg łuski jest pofalowany. Łuska ta jest podpisana jako łuska cykloidalna. Ostatnia łuska ma lekko prostokątny kształt. Jedna krawędź łuski jest mocno pofalowana i ostra. Fale te odchodzą promieniście od środka łuski. Jest to łuska ktenoidalna.
Rodzaje łusek ryby
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R7IX2BRIjTlck
Piąta grafika przedstawia przekrój przez skórę ryby. Kolory na obrazku są umowne. Zewnętrzna warstwa jest pokryta błękitnymi łuskami. Sama skóra ma kolor różowy. Pod łuskami w skórze przebiega kanał linii nabocznej, którego otwory w skórze prowadzą do góry na zewnątrz, przy łuskach. W kanale znajdują się skupiska bordowych komórek, które podpisane są jako ciałka czuciowe. Odchodzą od nich nerwy, które łączą się w jeden nerw skórny przebiegający równolegle do kanału linii nabocznej. Pod nerwem znajduje się tkanka podskórna.
Piąta grafika przedstawia przekrój przez skórę ryby. Kolory na obrazku są umowne. Zewnętrzna warstwa jest pokryta błękitnymi łuskami. Sama skóra ma kolor różowy. Pod łuskami w skórze przebiega kanał linii nabocznej, którego otwory w skórze prowadzą do góry na zewnątrz, przy łuskach. W kanale znajdują się skupiska bordowych komórek, które podpisane są jako ciałka czuciowe. Odchodzą od nich nerwy, które łączą się w jeden nerw skórny przebiegający równolegle do kanału linii nabocznej. Pod nerwem znajduje się tkanka podskórna.
Budowa linii nabocznej ryby
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Układ mięśniowy przedstawiony jest na czterech kolejnych ilustracjach atlasu interaktywnego. Każda ilustracja posiada opis, a kolory na obrazku są umowne. Opis jest też dostępny w formie nagrania. Pierwsza ilustracja przedstawia widok ogólny na układ mięśniowy ryby. Grafika przedstawia rybę z widocznymi mięśniami ciała. Ułożone są one prostopadle do osi ciała. Mięśnie mają pomarańczowy kolor, a przestrzenie między nimi są białe. Same mięśnie podpisane są jako miomery, a białe przestrzenie jako miosepty. Wzdłuż linii nabocznej ryby przebiega jedna długa biała linia. Jest to przegroda łącznotkankowa.
Układ mięśniowy przedstawiony jest na czterech kolejnych ilustracjach atlasu interaktywnego. Każda ilustracja posiada opis, a kolory na obrazku są umowne. Opis jest też dostępny w formie nagrania. Pierwsza ilustracja przedstawia widok ogólny na układ mięśniowy ryby. Grafika przedstawia rybę z widocznymi mięśniami ciała. Ułożone są one prostopadle do osi ciała. Mięśnie mają pomarańczowy kolor, a przestrzenie między nimi są białe. Same mięśnie podpisane są jako miomery, a białe przestrzenie jako miosepty. Wzdłuż linii nabocznej ryby przebiega jedna długa biała linia. Jest to przegroda łącznotkankowa.
Układ mięśniowy ryby
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RxQHBjpUhV990
Na drugiej grafice widoczne są dwa obrazki. Kolory na nich są umowne. Ten po lewej ukazuje przekrój przez komórkę mięśniową. Jest ona różowa. Jej zewnętrzna warstwa jest gładka i posiada ciemniejsze otwory. Jest to błona komórkowa, która posiada otwory wejściowe do kanalików T. Po jednej stronie błony znajduje się fioletowa wypukłość. Jest to jądro komórkowe. We wnętrzu komórki widać wydłużone jasnoróżowe pasma. Są to miofibryle. Między nimi widoczne są zielone struktury, których wnętrze zaznaczone jest ciemniejszą falistą linią. Są to mitochondria. Pomiędzy miofibrylami widoczne są bordowe i żółte pasma. Kolorem bordowym oznaczone są cysterny brzeżne, a żółtym kanaliki T. Pomiędzy cysternami brzeżnymi znajduje się siateczka śródplazmatyczna, która oplata miofibryle niczym sieć. Na miofibrylach narysowane są kreski pionowe i poziome. Poziome są prążek I i prążek A, a pionowa linia Z. Wnętrze komórki mięśniowej wypełnia sarkoplazma. Po prawej stronie grafiki widoczny jest schemat sarkomeru. Składa się on z poziomych różowych i niebieskich linii oraz prostopadłych do nich zielononiebieskich linii. Pionowe linie, czyli linie Z, dzielą różowe linie na pół. Różowe linie to filamenty cienkie. Pomiędzy różowymi liniami, równolegle do nich znajdują się linie niebieskie. Są to filamenty grube. Nad i pod rysunkiem widoczne są fioletowe strzałki. Pierwsza strzałka mieści się pomiędzy liniami Z. Jest to sarkomer. Kolejna strzałka wskazuje na długość niebieskich linii. Jest to prążek A. Obok znajduje się prążek I. Prążki I znajdują się pomiędzy niebieskimi liniami. Nie obejmują niebieskich linii. Pomiędzy różowymi liniami znajduje się mała przerwa. Jest to prążek H.
Na drugiej grafice widoczne są dwa obrazki. Kolory na nich są umowne. Ten po lewej ukazuje przekrój przez komórkę mięśniową. Jest ona różowa. Jej zewnętrzna warstwa jest gładka i posiada ciemniejsze otwory. Jest to błona komórkowa, która posiada otwory wejściowe do kanalików T. Po jednej stronie błony znajduje się fioletowa wypukłość. Jest to jądro komórkowe. We wnętrzu komórki widać wydłużone jasnoróżowe pasma. Są to miofibryle. Między nimi widoczne są zielone struktury, których wnętrze zaznaczone jest ciemniejszą falistą linią. Są to mitochondria. Pomiędzy miofibrylami widoczne są bordowe i żółte pasma. Kolorem bordowym oznaczone są cysterny brzeżne, a żółtym kanaliki T. Pomiędzy cysternami brzeżnymi znajduje się siateczka śródplazmatyczna, która oplata miofibryle niczym sieć. Na miofibrylach narysowane są kreski pionowe i poziome. Poziome są prążek I i prążek A, a pionowa linia Z. Wnętrze komórki mięśniowej wypełnia sarkoplazma. Po prawej stronie grafiki widoczny jest schemat sarkomeru. Składa się on z poziomych różowych i niebieskich linii oraz prostopadłych do nich zielononiebieskich linii. Pionowe linie, czyli linie Z, dzielą różowe linie na pół. Różowe linie to filamenty cienkie. Pomiędzy różowymi liniami, równolegle do nich znajdują się linie niebieskie. Są to filamenty grube. Nad i pod rysunkiem widoczne są fioletowe strzałki. Pierwsza strzałka mieści się pomiędzy liniami Z. Jest to sarkomer. Kolejna strzałka wskazuje na długość niebieskich linii. Jest to prążek A. Obok znajduje się prążek I. Prążki I znajdują się pomiędzy niebieskimi liniami. Nie obejmują niebieskich linii. Pomiędzy różowymi liniami znajduje się mała przerwa. Jest to prążek H.
Budowa włókna mięśniowego
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RllD9sKDbuGcc
Trzecia grafika przedstawia dwa rodzaje mięśni. Ukazane są jako przekroje przez włókna mięśniowe. W środku widoczne są ciemne lub jasne okręgi, czyli miofibryle. W mięśniu po lewej stronie wszystkie miofibryle są czerwone, a w mięśniu po prawej większość jest jasnoróżowa. Mięsień po lewej podpisany jest jako mięsień czerwony, a po prawej jako mięsień biały.
Trzecia grafika przedstawia dwa rodzaje mięśni. Ukazane są jako przekroje przez włókna mięśniowe. W środku widoczne są ciemne lub jasne okręgi, czyli miofibryle. W mięśniu po lewej stronie wszystkie miofibryle są czerwone, a w mięśniu po prawej większość jest jasnoróżowa. Mięsień po lewej podpisany jest jako mięsień czerwony, a po prawej jako mięsień biały.
Mięśnie czerwone i białe
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R14NthoOLB5DZ
Czwarta grafika przedstawia trzy rodzaje mięśni. Są one czerwone, a ich jądra komórkowe mają różowy kolor. Kolory te są umowne. Komórki pierwszego mięśnia od góry mają opływowy kształt i ściśle przylegają do siebie. Ich jądra komórkowe są duże i znajdują się na środku komórki. Są to mięśnie gładkie. Poniżej po lewej stronie widoczne są owalne komórki, które są luźno ułożone równolegle do siebie. Połączone są ze sobą ukośnymi pasmami. Są to mięśnie poprzecznie prążkowane serca. Ostatni mięsień również jest owalny i jego komórki są ułożone równolegle do siebie. Przylegają jednak do siebie bardzo ściśle. Są również widoczne liczne jądra komórkowe ułożone na brzegach komórek. Są to mięśnie poprzecznie prążkowane szkieletowe.
Czwarta grafika przedstawia trzy rodzaje mięśni. Są one czerwone, a ich jądra komórkowe mają różowy kolor. Kolory te są umowne. Komórki pierwszego mięśnia od góry mają opływowy kształt i ściśle przylegają do siebie. Ich jądra komórkowe są duże i znajdują się na środku komórki. Są to mięśnie gładkie. Poniżej po lewej stronie widoczne są owalne komórki, które są luźno ułożone równolegle do siebie. Połączone są ze sobą ukośnymi pasmami. Są to mięśnie poprzecznie prążkowane serca. Ostatni mięsień również jest owalny i jego komórki są ułożone równolegle do siebie. Przylegają jednak do siebie bardzo ściśle. Są również widoczne liczne jądra komórkowe ułożone na brzegach komórek. Są to mięśnie poprzecznie prążkowane szkieletowe.
Mięśnie gładkie i prążkowane
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Układ krwionośny przedstawiony jest na czterech kolejnych ilustracjach atlasu interaktywnego. Każda ilustracja posiada opis, a kolory na niej są umowne. Opis jest też dostępny w formie nagrania. Pierwsza ilustracja przedstawia widok ogólny na układ krwionośny ryby. Grafika przedstawia rybę z boku, na której nałożony jest układ krwionośny. Układ składa się z czerwonych i błękitnych linii, które biegną wzdłuż ciała i się rozgałęziają. Niebieskie linie rozgałęziają się w płetwach, skrzelach oraz narządach wewnętrznych. Serce zaznaczone jest również na niebiesko. Czerwone linie również biegną do narządów wewnętrznych. Czerwone linie to tętnice, niebieskie żyły. Wzdłuż całego ciała ryby przebiega czerwona aorta oraz niebieska żyła podstawowa. W części głowowej znajduje się żyła podstawowa przednia. W okolicy skrzeli znajdują się tętnice skrzelowe. Za nimi widać zaznaczone na niebiesko serce. Serce z aortą łączy czerwony przewód Cuviera. Od skrzeli do wątroby prowadzi niebieska żyła wątrobowa. Jelita z wątrobą połączone są żyłą wrotną. W okolicy jelit znajdują się tętnica podjelitowa i żyła podjelitowa. Od aorty i żyły podstawowej odbiegają liczne rozgałęzienia, na przykład w stronę grzbietową ciała ryby. Są to tętnice i żyły segmentalne grzbietowe. W okolicy ogonowej znajdują się tętnica i żyła ogonowa.
Układ krwionośny przedstawiony jest na czterech kolejnych ilustracjach atlasu interaktywnego. Każda ilustracja posiada opis, a kolory na niej są umowne. Opis jest też dostępny w formie nagrania. Pierwsza ilustracja przedstawia widok ogólny na układ krwionośny ryby. Grafika przedstawia rybę z boku, na której nałożony jest układ krwionośny. Układ składa się z czerwonych i błękitnych linii, które biegną wzdłuż ciała i się rozgałęziają. Niebieskie linie rozgałęziają się w płetwach, skrzelach oraz narządach wewnętrznych. Serce zaznaczone jest również na niebiesko. Czerwone linie również biegną do narządów wewnętrznych. Czerwone linie to tętnice, niebieskie żyły. Wzdłuż całego ciała ryby przebiega czerwona aorta oraz niebieska żyła podstawowa. W części głowowej znajduje się żyła podstawowa przednia. W okolicy skrzeli znajdują się tętnice skrzelowe. Za nimi widać zaznaczone na niebiesko serce. Serce z aortą łączy czerwony przewód Cuviera. Od skrzeli do wątroby prowadzi niebieska żyła wątrobowa. Jelita z wątrobą połączone są żyłą wrotną. W okolicy jelit znajdują się tętnica podjelitowa i żyła podjelitowa. Od aorty i żyły podstawowej odbiegają liczne rozgałęzienia, na przykład w stronę grzbietową ciała ryby. Są to tętnice i żyły segmentalne grzbietowe. W okolicy ogonowej znajdują się tętnica i żyła ogonowa.
Układ krwionośny ryby
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RGNMmLz31EmXj
Druga grafika przedstawia serce ryby. Ma ono postać rury z czterema rozszerzeniami. Dzieli się ono na stronę żylną, która jest po prawej stronie, oraz stronę tętniczą po lewej stronie. Białymi strzałkami jest oznaczony przebieg przepływu krwi. Przepływa ona najpierw przez zatokę żylną, wpada do przedsionka, z którego przepływa do komory posiadającej silnie umięśnione ściany. Z przedsionka krew przepływa do opuszki tętniczej.
Druga grafika przedstawia serce ryby. Ma ono postać rury z czterema rozszerzeniami. Dzieli się ono na stronę żylną, która jest po prawej stronie, oraz stronę tętniczą po lewej stronie. Białymi strzałkami jest oznaczony przebieg przepływu krwi. Przepływa ona najpierw przez zatokę żylną, wpada do przedsionka, z którego przepływa do komory posiadającej silnie umięśnione ściany. Z przedsionka krew przepływa do opuszki tętniczej.
Budowa serca ryby
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1GDkaB2kW1C2
Trzecia grafika przedstawia przebieg naczyń krwionośnych pomiędzy skrzelami wraz z podpisami. Naczynia krwionośne są zaznaczone kolorem jasnoróżowym, a skrzela ciemnoróżowym. Są to kolory umowne. Naczynia krwionośne są owalne i wydłużone. Skrzela mają fasolkowaty kształt. Ponad skrzelami przebiega gruba aorta, która po lewej stronie oznaczona jest jako aorta boczna, a po prawej jako aorta grzbietowa. Poniżej skrzel, z boku znajduje się serce. Jest ono zbudowane z zatoki żylnej, przedsionka, komory i opuszki tętniczej, od której odbiega pień tętniczy. Biegnie on od serca do tętnic skrzelowych doprowadzających, które wnikają pomiędzy szpary skrzelowe. Pomiędzy skrzelami znajdują się również tętnice skrzelowe odprowadzające, które prowadzą do aorty.
Trzecia grafika przedstawia przebieg naczyń krwionośnych pomiędzy skrzelami wraz z podpisami. Naczynia krwionośne są zaznaczone kolorem jasnoróżowym, a skrzela ciemnoróżowym. Są to kolory umowne. Naczynia krwionośne są owalne i wydłużone. Skrzela mają fasolkowaty kształt. Ponad skrzelami przebiega gruba aorta, która po lewej stronie oznaczona jest jako aorta boczna, a po prawej jako aorta grzbietowa. Poniżej skrzel, z boku znajduje się serce. Jest ono zbudowane z zatoki żylnej, przedsionka, komory i opuszki tętniczej, od której odbiega pień tętniczy. Biegnie on od serca do tętnic skrzelowych doprowadzających, które wnikają pomiędzy szpary skrzelowe. Pomiędzy skrzelami znajdują się również tętnice skrzelowe odprowadzające, które prowadzą do aorty.
Współpraca układu krwionośnego z układem oddechowym i gruczołami dokrewnymi
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1Jr43CqFldlB
Czwarta grafika przedstawia komórki krwi ryby. Ukazane jest pięć rodzajów krwinek. Kolory na grafice są umowne. Pierwsze z krwinek są błękitne z dużym brązowym jądrem komórkowym. Są ułożone trzy obok siebie. Są to limfocyty. Druga komórka jest błękitna z fioletowym jądrem komórkowym, na którym widoczne są dwa zgrubienia. Komórka ta posiada też liczne niebieskie kropki w swoim wnętrzu. Jest to bazofil. Obok znajduje się jasnobrązowa komórka o ciemnobrązowym jądrze komórkowym posiadającym trzy zgrubienia. Ona również posiada liczne ziarnistości w swoim wnętrzu. Jest ona podpisana jako neutrofil. Czwarta komórka jest żółta. Jej jądro komórkowe posiada dwa zgrubienia. Licznie występują też w jej cytoplazmie niebieskie ziarnistości. Jest to eozynofil. Ostatnia komórka jest owalna i jasnoróżowa. Jej jądro komórkowe jest duże i ciemnoróżowe. Również posiada owalny kształt. Jest to erytrocyt.
Czwarta grafika przedstawia komórki krwi ryby. Ukazane jest pięć rodzajów krwinek. Kolory na grafice są umowne. Pierwsze z krwinek są błękitne z dużym brązowym jądrem komórkowym. Są ułożone trzy obok siebie. Są to limfocyty. Druga komórka jest błękitna z fioletowym jądrem komórkowym, na którym widoczne są dwa zgrubienia. Komórka ta posiada też liczne niebieskie kropki w swoim wnętrzu. Jest to bazofil. Obok znajduje się jasnobrązowa komórka o ciemnobrązowym jądrze komórkowym posiadającym trzy zgrubienia. Ona również posiada liczne ziarnistości w swoim wnętrzu. Jest ona podpisana jako neutrofil. Czwarta komórka jest żółta. Jej jądro komórkowe posiada dwa zgrubienia. Licznie występują też w jej cytoplazmie niebieskie ziarnistości. Jest to eozynofil. Ostatnia komórka jest owalna i jasnoróżowa. Jej jądro komórkowe jest duże i ciemnoróżowe. Również posiada owalny kształt. Jest to erytrocyt.
Komórki krwi ryby
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Układ pokarmowy przedstawiony jest na sześciu kolejnych ilustracjach atlasu interaktywnego. Każda ilustracja posiada opis, a kolory na nich są umowne. Opis jest też dostępny w formie nagrania. Pierwsza ilustracja przedstawia widok ogólny na narządy wewnętrzne ryby. Za skrzelami znajduje się brązowa wątroba. Pod nią widać zielony pęcherzyk żółciowy z przewodem żółciowym. Pod wątrobą znajduje się beżowy żołądek. Żołądek w końcowej części zwęża się i znajdują się tam wyrostki pyloryczne. Za nimi rozpoczyna się jelito, do którego przylega żółta trzustka. Obok widać czerwoną małą śledzionę. Jelito jest długie, posiada liczne zakręty. Uchodzi on przed płetwą odbytową na zewnątrz organizmu. W tym samym miejscu znajduje się żółty pęcherz moczowy. Ponad wątrobą i jelitem znajduje się długi błękitny pęcherz moczowy oraz pomarańczowa nerka.
Układ pokarmowy przedstawiony jest na sześciu kolejnych ilustracjach atlasu interaktywnego. Każda ilustracja posiada opis, a kolory na nich są umowne. Opis jest też dostępny w formie nagrania. Pierwsza ilustracja przedstawia widok ogólny na narządy wewnętrzne ryby. Za skrzelami znajduje się brązowa wątroba. Pod nią widać zielony pęcherzyk żółciowy z przewodem żółciowym. Pod wątrobą znajduje się beżowy żołądek. Żołądek w końcowej części zwęża się i znajdują się tam wyrostki pyloryczne. Za nimi rozpoczyna się jelito, do którego przylega żółta trzustka. Obok widać czerwoną małą śledzionę. Jelito jest długie, posiada liczne zakręty. Uchodzi on przed płetwą odbytową na zewnątrz organizmu. W tym samym miejscu znajduje się żółty pęcherz moczowy. Ponad wątrobą i jelitem znajduje się długi błękitny pęcherz moczowy oraz pomarańczowa nerka.
Budowa wewnętrzna ryby
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1eNAHyDESrnu
Druga grafika przedstawia trzy typy otworów gębowych ryb. Różnią się one umiejscowieniem. Pierwszy otwór gębowy znajduje się na końcu pyska ryby i podpisany jest jako położenie końcowe. Drugi typ znajduje się na spodniej stronie pyska, czyli w położeniu dolnym. Trzeci typ umiejscowiony jest na górnej stronie pyska i jest to położenie górne.
Druga grafika przedstawia trzy typy otworów gębowych ryb. Różnią się one umiejscowieniem. Pierwszy otwór gębowy znajduje się na końcu pyska ryby i podpisany jest jako położenie końcowe. Drugi typ znajduje się na spodniej stronie pyska, czyli w położeniu dolnym. Trzeci typ umiejscowiony jest na górnej stronie pyska i jest to położenie górne.
Rodzaje otworów gębowych ryb
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R14IHDsgZDL7A
Trzecia grafika przedstawia uzębienie rekina i uzębienie szczupaka. Zdjęcia dwóch ryb znajdują się obok siebie. Widać tylko ich głowy z otwartymi pyskami. Po lewej stronie znajduje się rekin. Jego zęby są bardzo liczne i mają trójkątny, zakrzywiony do tyłu kształt. Po prawej stronie widać szczupaka. Jego zęby są rzadziej rozmieszczone niż zęby rekina, a także są mniejsze.
Trzecia grafika przedstawia uzębienie rekina i uzębienie szczupaka. Zdjęcia dwóch ryb znajdują się obok siebie. Widać tylko ich głowy z otwartymi pyskami. Po lewej stronie znajduje się rekin. Jego zęby są bardzo liczne i mają trójkątny, zakrzywiony do tyłu kształt. Po prawej stronie widać szczupaka. Jego zęby są rzadziej rozmieszczone niż zęby rekina, a także są mniejsze.
Uzębienie jamy gębowej
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., Źródło grafik: Gyöngyvér Fábián, Krzysztof Niewolny, licencja: CC BY-SA 3.0.
R1GzR2sxRNrpE
Czwarta grafika przedstawia zęby gardłowe różnych gatunków ryb. Wszystkie zęby znajdują się na dwóch kościach, które ułożone są w trójkątny kształt. Pierwsze zęby mają zaokrąglone końce, które tworzą banieczkowate twory. Są to zęby gardłowe karpia. Drugie zęby mają bardziej wydłużony kształt, a ich końce są prostokątne. Są to zęby gardłowe leszcza. Trzecie zęby rozmieszczone są bardziej na środku kości i mają bardziej zaostrzone końce. Są to zęby gardłowe klenia. Ostatnie zęby rozmieszczone są na najszerzej rozmieszczonych kościach. Są długie i mają zaostrzone końce. Są to zęby gardłowe świnki.
Czwarta grafika przedstawia zęby gardłowe różnych gatunków ryb. Wszystkie zęby znajdują się na dwóch kościach, które ułożone są w trójkątny kształt. Pierwsze zęby mają zaokrąglone końce, które tworzą banieczkowate twory. Są to zęby gardłowe karpia. Drugie zęby mają bardziej wydłużony kształt, a ich końce są prostokątne. Są to zęby gardłowe leszcza. Trzecie zęby rozmieszczone są bardziej na środku kości i mają bardziej zaostrzone końce. Są to zęby gardłowe klenia. Ostatnie zęby rozmieszczone są na najszerzej rozmieszczonych kościach. Są długie i mają zaostrzone końce. Są to zęby gardłowe świnki.
Zęby gardłowe
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RdKHQ3B1sXdpO
Piąta grafika przedstawia aparat filtracyjny ryby. Widać rybę w widoku bocznym z uwidocznionymi skrzelami. Skrzela składają się z trzech elementów. Na łukach skrzelowych, które mają wygięty kształt, osadzone są listki skrzelowe. Listki skierowane są w stronę tylnej części ciała. Po drugiej stronie łuków znajdują się wyrostki filtracyjne.
Piąta grafika przedstawia aparat filtracyjny ryby. Widać rybę w widoku bocznym z uwidocznionymi skrzelami. Skrzela składają się z trzech elementów. Na łukach skrzelowych, które mają wygięty kształt, osadzone są listki skrzelowe. Listki skierowane są w stronę tylnej części ciała. Po drugiej stronie łuków znajdują się wyrostki filtracyjne.
Aparat filtracyjny
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1YfaclZQiwu6
Szósta grafika przedstawia ewolucję pęcherza pławnego ryb. Widoczne są cztery obrazki. Na każdym znajduje się różowa rura, która symbolizuje przełyk. Pęcherz pławny zaznaczony jest błękitnym kolorem. Pomiędzy obrazkami znajdują się błękitne strzałki, które wskazują na przebieg ewolucji pęcherza. Kolory na grafice są umowne. Na pierwszej grafice pęcherz jest wygięty w górę i znajduje się pod przełykiem. Posiada grube ściany. Na drugiej grafice pęcherz znajduje się nad przełykiem i przebiega równolegle do niego. Nadal posiada grubą ścianę. Na trzeciej grafice pęcherz wygląda tak samo jak na drugiej, ale nie posiada grubej ściany. Na czwartej grafice pęcherz pławny utracił połączenie z przełykiem i stanowi osobną strukturę ponad przełykiem.
Szósta grafika przedstawia ewolucję pęcherza pławnego ryb. Widoczne są cztery obrazki. Na każdym znajduje się różowa rura, która symbolizuje przełyk. Pęcherz pławny zaznaczony jest błękitnym kolorem. Pomiędzy obrazkami znajdują się błękitne strzałki, które wskazują na przebieg ewolucji pęcherza. Kolory na grafice są umowne. Na pierwszej grafice pęcherz jest wygięty w górę i znajduje się pod przełykiem. Posiada grube ściany. Na drugiej grafice pęcherz znajduje się nad przełykiem i przebiega równolegle do niego. Nadal posiada grubą ścianę. Na trzeciej grafice pęcherz wygląda tak samo jak na drugiej, ale nie posiada grubej ściany. Na czwartej grafice pęcherz pławny utracił połączenie z przełykiem i stanowi osobną strukturę ponad przełykiem.
Ewolucja pęcherza pławnego
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Układ rozrodczy przedstawiony jest na trzech kolejnych ilustracjach atlasu interaktywnego. Każda ilustracja posiada opis. Opis jest też dostępny w formie nagrania. Pierwsza ilustracja przedstawia widok ogólny na układ rozrodczy ryby. Grafika przedstawia umiejscowienie układu rozrodczego ryby w jej ciele. Gonada to podłużny narząd o umownym pomarańczowym kolorze. Jest on ułożony w środkowej części brzucha równolegle do linii nabocznej. Koniec gonady jest zakrzywiony w dół. Jej ujście znajduje się przed płetwą odbytową.
Układ rozrodczy przedstawiony jest na trzech kolejnych ilustracjach atlasu interaktywnego. Każda ilustracja posiada opis. Opis jest też dostępny w formie nagrania. Pierwsza ilustracja przedstawia widok ogólny na układ rozrodczy ryby. Grafika przedstawia umiejscowienie układu rozrodczego ryby w jej ciele. Gonada to podłużny narząd o umownym pomarańczowym kolorze. Jest on ułożony w środkowej części brzucha równolegle do linii nabocznej. Koniec gonady jest zakrzywiony w dół. Jej ujście znajduje się przed płetwą odbytową.
Układ rozrodczy
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R11ybTtDXtcNq
Druga grafika podzielona jest na dwie części. Kolory na niej są umowne. Po lewej stronie widoczne są dwie gonady na przekroju poprzecznym ciała ryby. Pierwsza gonada ma żółty kolor oraz liczne czerwone użyłkowania. Są to jajniki. Druga gonada jest jednolicie pomarańczowa. Są to jądra. Obie gonady są podwójne i ułożone dolnymi końcami do siebie. Na połączeniu tych końców znajduje się małe zagłębienie. Jest to odbyt. Wokół gonad widać różową jamę brzuszną. Na drugiej połowie grafiki znajdują się trzy typy jajników. Każdy z nich stanowi uwypuklenie na ścianie jajnika. Pierwszy z nich jest półokrągły. Jego jedna ściana jest gładka, a druga pofałdowana. Wewnątrz widać liczne ciemne kropki. Jest to typ taśmowaty z listewkami zwróconymi ku bocznej ścianie tułowia. Ten typ występuje u łososiowatych. Drugi typ jajnika jest okrągły. Posiada we wnętrzu białą pofałdowaną przestrzeń oraz liczne ciemne kropki. Jest to typ workowaty. Jaja tworzą się w całej ścianie jajnika. Ten typ występuje u okonia i makreli. Trzeci typ jajnika również jest okrągły i posiada we wnętrzu białą pofałdowaną przestrzeń. Jest ona przesunięta na górną część jajnika. Ten typ również posiada liczne ciemne kropki. Jest to typ rynienkowaty. Podwinięte brzegi jajnika przyrastają do otrzewnej. Ten typ występuje u karpiowatych.
Druga grafika podzielona jest na dwie części. Kolory na niej są umowne. Po lewej stronie widoczne są dwie gonady na przekroju poprzecznym ciała ryby. Pierwsza gonada ma żółty kolor oraz liczne czerwone użyłkowania. Są to jajniki. Druga gonada jest jednolicie pomarańczowa. Są to jądra. Obie gonady są podwójne i ułożone dolnymi końcami do siebie. Na połączeniu tych końców znajduje się małe zagłębienie. Jest to odbyt. Wokół gonad widać różową jamę brzuszną. Na drugiej połowie grafiki znajdują się trzy typy jajników. Każdy z nich stanowi uwypuklenie na ścianie jajnika. Pierwszy z nich jest półokrągły. Jego jedna ściana jest gładka, a druga pofałdowana. Wewnątrz widać liczne ciemne kropki. Jest to typ taśmowaty z listewkami zwróconymi ku bocznej ścianie tułowia. Ten typ występuje u łososiowatych. Drugi typ jajnika jest okrągły. Posiada we wnętrzu białą pofałdowaną przestrzeń oraz liczne ciemne kropki. Jest to typ workowaty. Jaja tworzą się w całej ścianie jajnika. Ten typ występuje u okonia i makreli. Trzeci typ jajnika również jest okrągły i posiada we wnętrzu białą pofałdowaną przestrzeń. Jest ona przesunięta na górną część jajnika. Ten typ również posiada liczne ciemne kropki. Jest to typ rynienkowaty. Podwinięte brzegi jajnika przyrastają do otrzewnej. Ten typ występuje u karpiowatych.
Jajniki i jądra ryb
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R16hl1ckENEKb
Trzecia grafika przedstawia rozwój zarodkowy ryby. Znajduje się na niej dziesięć kolorowych obrazków o umownych barwach. Pierwszy obrazek ukazuje jajo ryby. Jest ono niebieskie i posiada w środku pojedynczą brązową komórkę. Kolorem niebieskim zaznaczona jest substancja zapasowa. Jajo posiada otoczkę jajową na swojej zewnętrznej części. Drugi obrazek jest taki sam, tylko że komórki są w nim dwie i przylegają do siebie. Kolejne dwa obrazki przedstawiają kilkanaście brązowych komórek, przylegających ściśle do siebie. Piąty obrazek przedstawia niebieskie jajo, w którego wnętrzu komórki zarodka rozsunęły się i utworzyły okrąg. W jego dolnej części widać rozwijający się zarodek. Na kolejnym obrazku zarodek jest większy, zajmuje połowę brązowego okręgu. Na następnym obrazku brązowy okrąg znacznie się powiększył i przylega do górnej ściany niebieskiego jaja. Zarodek jest podłużny, można wyodrębnić głowę, na której widać oczy, tułów z zawiązkiem kręgosłupa oraz ogon. Kolejny obrazek przedstawia zarodek przypominający kształtem rybę. Oko jest jeszcze większe, widać łuki skrzelowe oraz szkielet zarodka. Brązowy okrąg wypełnia całą objętość jaja. Na przedostatnim obrazku zarodek przylega do ściany jaja, jest wygięty. Wyraźnie widać mózg, oko, skrzela, serce oraz segmentowanie reszty ciała. Zarodek posiada już też płetwę piersiową, płetwę brzuszną i płetwę grzbietową. Brązowy okręg jest mniejszy i jest podpisany jako żółtko. Widać na nim naczynia krwionośne zarodka. Ostatni obrazek przedstawia młodą rybę poza jajem. Widać dobrze wyodrębnioną głowę z dużym okiem oraz segmentowane, wydłużone ciało z płetwami. Przy brzusznej części zarodka nadal jest obecny jajowaty brązowy okrąg pokryty naczyniami krwionośnymi. Jest to woreczek żółtkowy.
Trzecia grafika przedstawia rozwój zarodkowy ryby. Znajduje się na niej dziesięć kolorowych obrazków o umownych barwach. Pierwszy obrazek ukazuje jajo ryby. Jest ono niebieskie i posiada w środku pojedynczą brązową komórkę. Kolorem niebieskim zaznaczona jest substancja zapasowa. Jajo posiada otoczkę jajową na swojej zewnętrznej części. Drugi obrazek jest taki sam, tylko że komórki są w nim dwie i przylegają do siebie. Kolejne dwa obrazki przedstawiają kilkanaście brązowych komórek, przylegających ściśle do siebie. Piąty obrazek przedstawia niebieskie jajo, w którego wnętrzu komórki zarodka rozsunęły się i utworzyły okrąg. W jego dolnej części widać rozwijający się zarodek. Na kolejnym obrazku zarodek jest większy, zajmuje połowę brązowego okręgu. Na następnym obrazku brązowy okrąg znacznie się powiększył i przylega do górnej ściany niebieskiego jaja. Zarodek jest podłużny, można wyodrębnić głowę, na której widać oczy, tułów z zawiązkiem kręgosłupa oraz ogon. Kolejny obrazek przedstawia zarodek przypominający kształtem rybę. Oko jest jeszcze większe, widać łuki skrzelowe oraz szkielet zarodka. Brązowy okrąg wypełnia całą objętość jaja. Na przedostatnim obrazku zarodek przylega do ściany jaja, jest wygięty. Wyraźnie widać mózg, oko, skrzela, serce oraz segmentowanie reszty ciała. Zarodek posiada już też płetwę piersiową, płetwę brzuszną i płetwę grzbietową. Brązowy okręg jest mniejszy i jest podpisany jako żółtko. Widać na nim naczynia krwionośne zarodka. Ostatni obrazek przedstawia młodą rybę poza jajem. Widać dobrze wyodrębnioną głowę z dużym okiem oraz segmentowane, wydłużone ciało z płetwami. Przy brzusznej części zarodka nadal jest obecny jajowaty brązowy okrąg pokryty naczyniami krwionośnymi. Jest to woreczek żółtkowy.
Rozwój zarodkowy ryby
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Układ kostny przedstawiony jest na czterech kolejnych ilustracjach atlasu interaktywnego. Każda ilustracja posiada opis. Opis jest też dostępny w formie nagrania. Pierwsza ilustracja przedstawia widok ogólny na układ kostny ryby. Czaszka składa się z wielu kości. Za nią, za częścią skrzelową, znajduje się pas barkowy z płetwą piersiową. Od czaszki odbiega kręgosłup, który znajduje się na środku ciała ryby i ciągnie się do płetwy ogonowej. Od kręgosłupa zarówno w górę, jak i w dół wyrastają żebra. Na grzbiecie ryby znajduje się płetwa grzbietowa. Składa się ona z promieni miękkich płetw. Promienie stanowią swoiste rusztowanie dla płetw ryby. Po brzusznej stronie, na środku brzucha znajduje się płetwa brzuszna. Znajduje się przy niej pas miednicowy. Po stronie brzusznej, ale bliżej ogona znajduje się płetwa odbytowa. Na końcu ogona widoczna jest płetwa ogonowa.
Układ kostny przedstawiony jest na czterech kolejnych ilustracjach atlasu interaktywnego. Każda ilustracja posiada opis. Opis jest też dostępny w formie nagrania. Pierwsza ilustracja przedstawia widok ogólny na układ kostny ryby. Czaszka składa się z wielu kości. Za nią, za częścią skrzelową, znajduje się pas barkowy z płetwą piersiową. Od czaszki odbiega kręgosłup, który znajduje się na środku ciała ryby i ciągnie się do płetwy ogonowej. Od kręgosłupa zarówno w górę, jak i w dół wyrastają żebra. Na grzbiecie ryby znajduje się płetwa grzbietowa. Składa się ona z promieni miękkich płetw. Promienie stanowią swoiste rusztowanie dla płetw ryby. Po brzusznej stronie, na środku brzucha znajduje się płetwa brzuszna. Znajduje się przy niej pas miednicowy. Po stronie brzusznej, ale bliżej ogona znajduje się płetwa odbytowa. Na końcu ogona widoczna jest płetwa ogonowa.
Układ kostny ryby
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R191rQWZtyxlZ
Druga grafika przedstawia czaszkę w przybliżeniu. Część nad oczami oznaczona jest jako mózgoczaszka, część poniżej oczu, ale powyżej otworu gębowego jako trzewioczaszka, a dolna szczęka jako kości szczęk.
Druga grafika przedstawia czaszkę w przybliżeniu. Część nad oczami oznaczona jest jako mózgoczaszka, część poniżej oczu, ale powyżej otworu gębowego jako trzewioczaszka, a dolna szczęka jako kości szczęk.
Czaszka ryby
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1E5kPwEWKF3H
Trzecia grafika przedstawia cztery obrazki kręgów ryby. Pierwszy kręg z lewej to kręg z okolicy tułowiowej. Posiada trzon, z którego odchodzą wyrostki. Te górne łączą się ze sobą na jednym końcu, a te dolne są długie i osobne. Górne wyrostki tworzą łuk nerwowy, a dolne naczyniowy. Pomiędzy wyrostkami łuku nerwowego znajduje się kanał rdzeniowy. Drugi kręg to kręg z okolicy ogonowej. Posiada zarówno łuk nerwowy z kanałem rdzeniowym, jak i łuk naczyniowy. Trzeci obrazek przedstawia kręgi z boku ułożone jeden obok drugiego. W ich górnych wyrostkach widać zielony prostokąt, oznaczony jako rdzeń kręgowy. Ostatnia grafika przedstawia również widok z boku. Pomiędzy kręgami znajdują się niebieskie wypełnienia. Jest to struna grzbietowa.
Trzecia grafika przedstawia cztery obrazki kręgów ryby. Pierwszy kręg z lewej to kręg z okolicy tułowiowej. Posiada trzon, z którego odchodzą wyrostki. Te górne łączą się ze sobą na jednym końcu, a te dolne są długie i osobne. Górne wyrostki tworzą łuk nerwowy, a dolne naczyniowy. Pomiędzy wyrostkami łuku nerwowego znajduje się kanał rdzeniowy. Drugi kręg to kręg z okolicy ogonowej. Posiada zarówno łuk nerwowy z kanałem rdzeniowym, jak i łuk naczyniowy. Trzeci obrazek przedstawia kręgi z boku ułożone jeden obok drugiego. W ich górnych wyrostkach widać zielony prostokąt, oznaczony jako rdzeń kręgowy. Ostatnia grafika przedstawia również widok z boku. Pomiędzy kręgami znajdują się niebieskie wypełnienia. Jest to struna grzbietowa.
Budowa kręgów ryby
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1VFN1ObMBsQ9
Czwarta grafika przedstawia schemat szkieletu płetw. Widać owalną płetwę, którą tworzą ustawione równolegle w stosunku do siebie promienie płetw. Promienie płetw przytwierdzone są do drobnych kości nadgarstka. Dalej znajdują się nieco większe kości promieniowa i łokciowa. Obie przytwierdzone są do kości pasa barkowego, które mają lekko łukowaty kształt.
Czwarta grafika przedstawia schemat szkieletu płetw. Widać owalną płetwę, którą tworzą ustawione równolegle w stosunku do siebie promienie płetw. Promienie płetw przytwierdzone są do drobnych kości nadgarstka. Dalej znajdują się nieco większe kości promieniowa i łokciowa. Obie przytwierdzone są do kości pasa barkowego, które mają lekko łukowaty kształt.
Szkielet płetw
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Układ oddechowy przedstawiony jest na jednej grafice atlasu interaktywnego. Ilustracja posiada opis. Opis jest też dostępny w formie nagrania. Na grafice widoczne są trzy obrazki. Na pierwszym widać rybę z zaznaczonym umiejscowieniem skrzeli. Skrzela znajdują się za głową. Za rybą widać zbliżenie na widok pojedynczego łuku skrzelowego. Jest on przepołowiony, żeby ukazać jego strukturę. Składa się on z łuku skrzelowego, na którym znajdują się po jednej stronie różowe listki skrzelowe oraz po drugiej wyrostki filtracyjne. Ostatni obrazek przedstawia ułożenie listków skrzelowych na łuku skrzelowym z naczyniami krwionośnymi. Listki skrzelowe osadzone są na szkielecie łuku skrzelowego. Przez listki przebiegają tętnice skrzelowe odprowadzające i tętnice skrzelowe odprowadzające. Listki ułożone są w kształt litery V.
Układ oddechowy przedstawiony jest na jednej grafice atlasu interaktywnego. Ilustracja posiada opis. Opis jest też dostępny w formie nagrania. Na grafice widoczne są trzy obrazki. Na pierwszym widać rybę z zaznaczonym umiejscowieniem skrzeli. Skrzela znajdują się za głową. Za rybą widać zbliżenie na widok pojedynczego łuku skrzelowego. Jest on przepołowiony, żeby ukazać jego strukturę. Składa się on z łuku skrzelowego, na którym znajdują się po jednej stronie różowe listki skrzelowe oraz po drugiej wyrostki filtracyjne. Ostatni obrazek przedstawia ułożenie listków skrzelowych na łuku skrzelowym z naczyniami krwionośnymi. Listki skrzelowe osadzone są na szkielecie łuku skrzelowego. Przez listki przebiegają tętnice skrzelowe odprowadzające i tętnice skrzelowe odprowadzające. Listki ułożone są w kształt litery V.
Układ oddechowy ryby
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Układ nerwowy przedstawiony jest na dwóch kolejnych ilustracjach atlasu interaktywnego. Każda ilustracja posiada opis. Opis jest też dostępny w formie nagrania. Na pierwszej grafice widoczne są dwa obrazki. Pierwszy z nich przedstawia umiejscowienie mózgu oraz rdzenia kręgowego w ciele ryby. Mózg znajduje się za okiem, w górnej części głowy, a rdzeń kręgowy przebiega wzdłuż ciała aż do ogona. Drugi obrazek przedstawia budowę mózgu. Składa się on z wielu pęcherzyków o różnych rozmiarach. Ułożone są one jeden za drugim. Pierwsze są opuszki węchowe. Za nim znajduje się kresomózgowie. Następne jest międzymózgowie, z którego uwypukla się w górę wąska szyszynka. Za międzymózgowiem znajduje się duże śródmózgowie. Następny jest móżdżek. Na końcu znajduje się rdzeń przedłużony.
Układ nerwowy przedstawiony jest na dwóch kolejnych ilustracjach atlasu interaktywnego. Każda ilustracja posiada opis. Opis jest też dostępny w formie nagrania. Na pierwszej grafice widoczne są dwa obrazki. Pierwszy z nich przedstawia umiejscowienie mózgu oraz rdzenia kręgowego w ciele ryby. Mózg znajduje się za okiem, w górnej części głowy, a rdzeń kręgowy przebiega wzdłuż ciała aż do ogona. Drugi obrazek przedstawia budowę mózgu. Składa się on z wielu pęcherzyków o różnych rozmiarach. Ułożone są one jeden za drugim. Pierwsze są opuszki węchowe. Za nim znajduje się kresomózgowie. Następne jest międzymózgowie, z którego uwypukla się w górę wąska szyszynka. Za międzymózgowiem znajduje się duże śródmózgowie. Następny jest móżdżek. Na końcu znajduje się rdzeń przedłużony.
Układ nerwowy ryby
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RZVFMUBXhfnKX
Druga grafika przedstawia niebieską komórkę nerwową. Kolory na obrazku są umowne. W ciele komórki widoczne jest fioletowe jądro komórkowe. Ciało komórki posiada liczne wypustki, czyli dendryty. Jedna z wypustek jest dużo dłuższa od pozostałych. Jest to akson, zwany też neurytem. Jej końce się rozwidlają na rozgałęzieniu końcowym aksonu. Na końcach rozgałęzień znajdują się zgrubienia zwane kolbkami synaptycznymi. Najdłuższa wypustka posiada przewężenia. Są to przewężenia Ranviera, zwane też węzłami Ranviera. Pomiędzy przewężeniami widoczne są zgrubienia. Są to komórki Schwanna otoczone osłonkami mielinowymi.
Druga grafika przedstawia niebieską komórkę nerwową. Kolory na obrazku są umowne. W ciele komórki widoczne jest fioletowe jądro komórkowe. Ciało komórki posiada liczne wypustki, czyli dendryty. Jedna z wypustek jest dużo dłuższa od pozostałych. Jest to akson, zwany też neurytem. Jej końce się rozwidlają na rozgałęzieniu końcowym aksonu. Na końcach rozgałęzień znajdują się zgrubienia zwane kolbkami synaptycznymi. Najdłuższa wypustka posiada przewężenia. Są to przewężenia Ranviera, zwane też węzłami Ranviera. Pomiędzy przewężeniami widoczne są zgrubienia. Są to komórki Schwanna otoczone osłonkami mielinowymi.
Budowa komórki nerwowej
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Atlas interaktywny przedstawia sześć grafik ryb ułożonych w dwóch rzędach po trzy. Każda z ryb posiada też opis. Opis jest też dostępny w formie nagrania.
Pierwszy jest karp. Jest to silnie wygrzbiecona ryba o zielonożółtym kolorze. Przy pyszczku posiada krótkie wąsiki. Łuski karpia rozmieszczone są wzdłuż linii nabocznej i grzbietu. Płetwa grzbietowa jest wydłużona, a płetwa ogonowa posiada w środkowej części wcięcie. Po stronie brzusznej widać parę płetw piersiowych, parę płetw brzusznych oraz płetwę odbytową.
Drugą rybą jest łosoś. To ryba o wydłużonym i opływowym kształcie. Ubarwienie ciała jest srebrne. Końcowe części pyska są lekko do siebie zakrzywione. Oprócz typowych dla ryb płetw, czyli płetw piersiowych, brzusznych, płetwy odbytowej, ogonowej i grzbietowej, łosoś posiada również małą płetwę tłuszczową umiejscowioną na grzbiecie przed ogonem.
Kolejną rybą jest okoń. Jest to lekko wygrzbiecona ryba o oliwkowozielonej górnej połowie ciała i białym brzuchu. Na grzbietowej stronie ciała okoń posiada ciemnozielone paski. Płetwa ogonowa, odbytowa i płetwy brzuszne mają różowopomarańczowy kolor. Płetwy piersiowe są zielonożółte. Okoń posiada dwie płetwy grzbietowe. Ta bliżej głowy posiada twarde promienie, które na końcach są ostre. Druga płetwa jest mniejsza i nie posiada ostrych zakończeń.
Pierwszą rybą w dolnym rzędzie jest sum. Jest to długa ryba o charakterystycznym wyglądzie. Jej ubarwienie jest ciemnoszare. Pysk jest szerszy niż u innych ryb. Nad jamą gębową wyrastają długie wąsy, które sięgają za płetwy piersiowe. Po spodniej stronie pyska wyrastają jeszcze dwie kolejne pary, krótszych już wąsów. Sum posiada bardzo wydłużony ogon. Przez jego spodnią część przebiega długa płetwa odbytowa. Płetwa ogonowa i płetwa grzbietowa są stosunkowo małe. Płetwy piersiowe i brzuszne mają są standardowe.
Kolejną rybą jest tołpyga. Ma opływowy kształt ciała o srebrzystym kolorze. Charakterystyczne dla tołpygi jest ułożenie jej oczu. Znajdują się one nisko, bo pod linią otworu gębowego. Ryba ta posiada typowe dla ryb płetwy, czyli piersiowe, brzuszne, odbytową, ogonową i grzbietową.
Ostatnią rybą jest węgorz. Jest to ryba o wydłużonym, wężowatym kształcie. Posiada małą głowę i wąskie ciało. Płetwy piersiowe są małe. Oprócz nich węgorz posiada jeszcze długą płetwę grzbietową i długą płetwę odbytową, które łączą się ze sobą na końcówce ogona.
Atlas interaktywny przedstawia sześć grafik ryb ułożonych w dwóch rzędach po trzy. Każda z ryb posiada też opis. Opis jest też dostępny w formie nagrania.
Pierwszy jest karp. Jest to silnie wygrzbiecona ryba o zielonożółtym kolorze. Przy pyszczku posiada krótkie wąsiki. Łuski karpia rozmieszczone są wzdłuż linii nabocznej i grzbietu. Płetwa grzbietowa jest wydłużona, a płetwa ogonowa posiada w środkowej części wcięcie. Po stronie brzusznej widać parę płetw piersiowych, parę płetw brzusznych oraz płetwę odbytową.
Drugą rybą jest łosoś. To ryba o wydłużonym i opływowym kształcie. Ubarwienie ciała jest srebrne. Końcowe części pyska są lekko do siebie zakrzywione. Oprócz typowych dla ryb płetw, czyli płetw piersiowych, brzusznych, płetwy odbytowej, ogonowej i grzbietowej, łosoś posiada również małą płetwę tłuszczową umiejscowioną na grzbiecie przed ogonem.
Kolejną rybą jest okoń. Jest to lekko wygrzbiecona ryba o oliwkowozielonej górnej połowie ciała i białym brzuchu. Na grzbietowej stronie ciała okoń posiada ciemnozielone paski. Płetwa ogonowa, odbytowa i płetwy brzuszne mają różowopomarańczowy kolor. Płetwy piersiowe są zielonożółte. Okoń posiada dwie płetwy grzbietowe. Ta bliżej głowy posiada twarde promienie, które na końcach są ostre. Druga płetwa jest mniejsza i nie posiada ostrych zakończeń.
Pierwszą rybą w dolnym rzędzie jest sum. Jest to długa ryba o charakterystycznym wyglądzie. Jej ubarwienie jest ciemnoszare. Pysk jest szerszy niż u innych ryb. Nad jamą gębową wyrastają długie wąsy, które sięgają za płetwy piersiowe. Po spodniej stronie pyska wyrastają jeszcze dwie kolejne pary, krótszych już wąsów. Sum posiada bardzo wydłużony ogon. Przez jego spodnią część przebiega długa płetwa odbytowa. Płetwa ogonowa i płetwa grzbietowa są stosunkowo małe. Płetwy piersiowe i brzuszne mają są standardowe.
Kolejną rybą jest tołpyga. Ma opływowy kształt ciała o srebrzystym kolorze. Charakterystyczne dla tołpygi jest ułożenie jej oczu. Znajdują się one nisko, bo pod linią otworu gębowego. Ryba ta posiada typowe dla ryb płetwy, czyli piersiowe, brzuszne, odbytową, ogonową i grzbietową.
Ostatnią rybą jest węgorz. Jest to ryba o wydłużonym, wężowatym kształcie. Posiada małą głowę i wąskie ciało. Płetwy piersiowe są małe. Oprócz nich węgorz posiada jeszcze długą płetwę grzbietową i długą płetwę odbytową, które łączą się ze sobą na końcówce ogona.
Różnorodność gatunkowa ryb
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
11
Powiązane ćwiczenia
5. Serce ryby kostnoszkieletowej
Uzupełnij tekst
5. Serce ryby kostnoszkieletowej
RduiVtHFWiHqw2
Uzupełnij opis budowy serca ryby kostnoszkieletowej odpowiednimi słowami. Serce ryb jest sercem typu Tu uzupełnij. Składa się z Tu uzupełnij pęcherzyków położonych względem siebie szeregowo. Krew przepływa przez nie po kolei. Pierwszym pęcherzykiem, do którego spływa krew żylna, jest Tu uzupełnij. Następnie wpływa ona do Tu uzupełnij, który wpompowuje ją do Tu uzupełnij. Komora posiada grubą ścianę, ponieważ to jej skurcze głównie wtłaczają krew do skrzeli, a stamtąd do całego ciała. Za komorą znajduje się Tu uzupełnij, która jest zgrubieniem tętnicy.
Uzupełnij opis budowy serca ryby kostnoszkieletowej odpowiednimi słowami. Serce ryb jest sercem typu Tu uzupełnij. Składa się z Tu uzupełnij pęcherzyków położonych względem siebie szeregowo. Krew przepływa przez nie po kolei. Pierwszym pęcherzykiem, do którego spływa krew żylna, jest Tu uzupełnij. Następnie wpływa ona do Tu uzupełnij, który wpompowuje ją do Tu uzupełnij. Komora posiada grubą ścianę, ponieważ to jej skurcze głównie wtłaczają krew do skrzeli, a stamtąd do całego ciała. Za komorą znajduje się Tu uzupełnij, która jest zgrubieniem tętnicy.
6. Elementy budowy ryby
Uzupełnij podpisy na ilustracji
6. Elementy budowy ryby
RL2yYbgWj3feV2
Uzupełnij oznaczone elementy odpowiednimi nazwami.
Uzupełnij oznaczone elementy odpowiednimi nazwami.
RGS4EzmzdNtQy
Łączenie par. Oceń prawdziwość poniższych zdań dotyczących budowy wewnętrznej ryb.. Pęcherz pławny ryb rozwija się ze ściany żołądka.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Żołądek ryb zbudowany jest z mięśni poprzecznie prążkowanych.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. W początkowym odcinku jelita ryb znajdują się wyrostki odźwiernikowe.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Łączenie par. Oceń prawdziwość poniższych zdań dotyczących budowy wewnętrznej ryb.. Pęcherz pławny ryb rozwija się ze ściany żołądka.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Żołądek ryb zbudowany jest z mięśni poprzecznie prążkowanych.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. W początkowym odcinku jelita ryb znajdują się wyrostki odźwiernikowe.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
7. Anatomia ryb
Zaznaczanie komórek tabeli
7. Anatomia ryb
RizyKPa4NKAaL2
Łączenie par. Oceń prawdziwość poniższych zdań dotyczących anatomii ryb:. Do płetw nieparzystych występujących u ryb zalicza się płetwa brzuszna.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Łuski ryb powstają w naskórku.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Erytrocyty ryb posiadają jądro komórkowe.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. U ryb chrzęstnoszkieletowych występuje stożek tętniczy.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Łączenie par. Oceń prawdziwość poniższych zdań dotyczących anatomii ryb:. Do płetw nieparzystych występujących u ryb zalicza się płetwa brzuszna.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Łuski ryb powstają w naskórku.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Erytrocyty ryb posiadają jądro komórkowe.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. U ryb chrzęstnoszkieletowych występuje stożek tętniczy.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
8. Jama gębowa ryb
Wskaż element tekstu
8. Jama gębowa ryb
R199eh9JCZ3kb2
Wybierz odpowiednie słowa, tak aby poniższy tekst był prawidłowy: Jama gębowa ryb jestnie jest wyścielona błoną śluzową. Nie występują tam gruczoły wielokomórkowejednokomórkowe, które u zwierząt lądowych zwilżają pokarm. U ryb nie są one potrzebne, bo pokarm zawsze pobierany jest z wodą. W jamie gębowej ryb nie zachodzizachodzi wstępne trawienie. Język ryb nie posiada mięśniposiada mięśnie poprzecznie prążkowane.
Wybierz odpowiednie słowa, tak aby poniższy tekst był prawidłowy: Jama gębowa ryb jestnie jest wyścielona błoną śluzową. Nie występują tam gruczoły wielokomórkowejednokomórkowe, które u zwierząt lądowych zwilżają pokarm. U ryb nie są one potrzebne, bo pokarm zawsze pobierany jest z wodą. W jamie gębowej ryb nie zachodzizachodzi wstępne trawienie. Język ryb nie posiada mięśniposiada mięśnie poprzecznie prążkowane.
