Wybrane atrakcje turystyczne Polski

ATLAS INTERAKTYWNY

Spis treści

1. Informacje podstawowe1Informacje podstawowe

2. Najciekawsze atrakcje turystyczne Polski2Najciekawsze atrakcje turystyczne Polski

   2.1. Biskupin, gm. Gąsawa, woj. kujawsko‑pomorskie – Muzeum Archeologiczne w Biskupinie/Rezerwat Archeologiczny3Biskupin, gm. Gąsawa, woj. kujawsko‑pomorskie – Muzeum Archeologiczne w Biskupinie/Rezerwat Archeologiczny

   2.2. Krzemionki Opatowskie, Sudoł, gm. Bodzechów, woj. świętokrzyskie – Muzeum Archeologiczne i Rezerwat Krzemionki4Krzemionki Opatowskie, Sudoł, gm. Bodzechów, woj. świętokrzyskie – Muzeum Archeologiczne i Rezerwat Krzemionki

   2.3. Warszawa, gm. Warszawa, woj. mazowieckie – Centrum Nauki Kopernik5Warszawa, gm. Warszawa, woj. mazowieckie – Centrum Nauki Kopernik

   2.4. Wieliczka, g. Wieliczka, woj. małopolskie – Kopalnia Soli „Wieliczka”6Wieliczka, g. Wieliczka, woj. małopolskie – Kopalnia Soli „Wieliczka”

   2.5. Puławy, gm. Puławy, woj. mazowiecki – Zespół pałacowo‑parkowy książąt Czartoryskich w Puławach, Muzeum Czartoryskich w Puławach7Puławy, gm. Puławy, woj. mazowiecki – Zespół pałacowo‑parkowy książąt Czartoryskich w Puławach, Muzeum Czartoryskich w Puławach

   2.6. Malbork, gm. Malbork, woj. pomorskie – Muzeum Zamkowe w Malborku8Malbork, gm. Malbork, woj. pomorskie – Muzeum Zamkowe w Malborku

   2.7. Wrocław, gm. Wrocław, woj. dolnośląskie – Panorama Racławicka, Muzeum Narodowe we Wrocławiu9Wrocław, gm. Wrocław, woj. dolnośląskie – Panorama Racławicka, Muzeum Narodowe we Wrocławiu

   2.8. Bałtów, gm. Bałtów, woj. świętokrzyskie – JuraPark Bałtów10Bałtów, gm. Bałtów, woj. świętokrzyskie – JuraPark Bałtów

   2.9. Zakopane, gm. Zakopane, woj. małopolskie – Zakopane Krzeptówki, Sanktuarium Narodowe Matki Bożej Fatimskiej11Zakopane, gm. Zakopane, woj. małopolskie – Zakopane Krzeptówki, Sanktuarium Narodowe Matki Bożej Fatimskiej

   2.10. Jelenia Góra, gm. Jelenia Góra, woj. dolnośląskie – Karkonoski Park Narodowy12Jelenia Góra, gm. Jelenia Góra, woj. dolnośląskie – Karkonoski Park Narodowy

1. Informacje podstawowe

Jeśli podróżujesz po Polsce, to wiesz, że w każdym z zakątków kraju można znaleźć mnóstwo ciekawych atrakcji turystycznych. 

Zgodnie z raportem przygotowanym na zlecenie Polskiej Organizacji Turystycznej, pt. Frekwencja w atrakcjach turystycznych w 2021 roku, Kraków‑Warszawa 2022, największym zainteresowaniem w 2021 roku cieszyły się atrakcje turystyczne,

w kategorii walory przyrodnicze:

• parki narodowe: Tatrzański Park Narodowy, który odwiedziło prawie 3 mln odwiedzających, Karkonoski Park Narodowy, Woliński Park Narodowy;

• jaskinie: Grota Łokietka w Ojcowie – ponad 92 tys. odwiedzających, Jaskinia Niedźwiedzia w Kletnie, Jaskinia Ciemna w Ojcowie;

w kategorii walory kulturowe:

• zamki: Wawel – 1,25 mln odwiedzających, Zamek Królewski w Warszawie, zamek w Malborku;

• zespoły pałacowo‑parkowe: Pałac w Wilanowie z ogrodami i towarzyszącymi oddziałami – ponad 2,8 mln odwiedzających, zespół pałacowo‑parkowy Łazienki w Warszawie;

• zabytki techniki: Kopalnia Soli w Wieliczce – Trasa Turystyczna – 1,2 mln odwiedzających, Kopalnia Soli w Bochni, Zabytkowa Kopalnia Srebra i Skansen Maszyn Parowych w Tarnowskich Górach;

• obiekty archeologiczne: Biskupin – ponad 166 tys. odwiedzających, skansen archeologiczny w Trzcinicy, zwany Karpacką Troją, rezerwat archeologiczny kamienne Kręgi w Odrach i Węsiorach;

• latarnie morskie: Latarnia morska Rozewie – 102 tys. odwiedzających, latarnia na Helu, latarnia w Krynicy Morskiej;

• miejsca pielgrzymkowe: Częstochowa – 4 mln odwiedzających, Kraków Łagiewniki, Zakopane Krzeptówki;

• muzea: Muzeum Pamięci Auschwitz – Birkenau – 1,5 mln odwiedzających, Muzeum Historyczne miasta Krakowa, Muzeum Narodowe w Krakowie;

• skanseny: Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku – 130 tys. odwiedzających, Muzeum Wsi Kieleckiej w Tokarni, Park Etnograficzny w Olsztynku;

• parki z dinozaurami: Jura Park w Bałtowie – 320 tys. odwiedzających, Jura Park w Krasiejowie, Park Dinozaurów Nowiny Wielkie.

Warto pamiętać, że statystyki dotyczące zainteresowania daną atrakcją turystyczną zmieniają się, ale doskonale ilustrują ogólne trendy.

Nie sposób przedstawić wszystkie atrakcje turystyczne Polski oraz ich infrastrukturę turystyczną, dlatego wybraliśmy dla Ciebie 10 propozycji miast, w których znajdziesz interesujące atrakcje turystyczne. Do każdego z nich są przypisane grafiki oraz opisy, a także obiekty turystyczne.

Powrót do spisu treściSpis treściPowrót do spisu treści

2. Najciekawsze atrakcje turystyczne Polski – mapa

Powrót do spisu treściSpis treściPowrót do spisu treści

2.1. Biskupin, gm. Gąsawa, woj. kujawsko‑pomorskie – Muzeum Archeologiczne w Biskupinie/Rezerwat Archeologiczny

Jeden z najstarszych rezerwatów archeologicznych w Polsce, który swoją działalność rozpoczął w latach 1934–1936, tuż po wielkich odkryciach tzw. „polskich Pompei”. To najprężniej działający i najbardziej znany rezerwat w Europie środkowej. Na terenie muzeum można zobaczyć: obozowisko z epoki kamienia, neolityczne długie domy, osiedle obronne kultury łużyckiej z epoki żelaza z pełnowymiarowymi rekonstrukcjami (dwoma rzędami chat, fragmentami wału drewniano‑ziemnego, falochronu oraz bramą) czy gród wczesnośredniowieczny. Na terenie rezerwatu znajduje się również centrum hodowli i uprawy eksperymentalnej, m.in. hodowla zwierząt – owca wrzosówka, konik polski, bydło czerwone rasy nizinnej, oraz uprawa –pszenica, bób, proso, soczewica, lnianka; przeprowadzane są doświadczenia z zakresu kultywowania ziemi z użyciem radła ciągniętego przez woły oraz czynności codziennych, takich jak wypiek podpłomyków, wypał naczyń glinianych, wytop przedmiotów brązowych.

Muzeum czynne jest cały rok, w godzinach: maj‑wrzesień od 9:00 do 18:00, listopad‑marzec od 9:00 do 16:00, kwiecień, październik od 9:00 do 17:00.

Ceny biletów:

• bilet normalny 23 zł

• bilet ulgowy 15 zł

• dzieci do lat 6 włącznie: wstęp wolny

• bilet rodzinny (2+2) 62 zł

• bilet grupowe (normalny 18 zł, szkolny 13 zł)

• zwiedzanie z przewodnikiem w języku polskim 120 zł

• zwiedzanie z przewodnikiem w języku angielskim 250 zł.

W trakcie Festynu Archeologicznego muzeum czynne jest od 10:00 do zmroku. Wówczas też obowiązują inne ceny biletów.

Odwiedzający mają możliwość samodzielnego zwiedzania albo wynajęcia przewodnika, oprowadzającego po rekonstrukcjach na półwyspie oraz wystawach w pawilonie muzealnym i udzielającego wyjaśnień w języku polskim, angielskim i niemieckim. Aby udogodnić zwiedzanie, na terenie półwyspu odtworzono fragment wału skrzyniowego, na który można wejść, oraz wnętrza chat, wzbogacone o wystrój i wyposażenie. Zainteresowani goście mogą zamówić tradycyjne lekcje muzealne, podczas których mogą lepić naczynia gliniane, wykonywać paciorki, tkać, pisać na papirusie, budować biskupiński gród z wielkich drewnianych klocków. W sezonie wycieczkowym prowadzone są dodatkowe zajęcia, np. „Łowiectwo pradziejowe”, „Życie codzienne mieszkańców Biskupina” czy „Dzieje pieniądza”. Na stałe w program edukacyjny Muzeum Archeologicznego w Biskupinie wpisały się także pokazy archeologii doświadczalnej połączone z imprezami plenerowymi. Od marca do listopada organizowane są liczne imprezy edukacyjne, pokazy oraz interaktywne działania w zakresie nauki o przeszłości, które stanowią uzupełnienie zwiedzania rezerwatu i wystaw. W ciągu roku muzeum organizuje imprezy na powitanie wiosny, Dzień Dziecka, zakończenie wakacji („Dawne gry i zabawy”). Pokazy starożytnych technik prezentowane są również w maju i czerwcu, podczas tak zwanych „małych festynów”, i wzbudzają wielkie zaciekawienie turystów. W pawilonie muzealnym eksponowana jest stała wystawa „Świt historii nad Jeziorem Biskupińskim”. Ekspozycja ma charakter bardzo tradycyjny i statyczny, urozmaicona jest jedynie makietami i niewielkimi rekonstrukcjami. Wystawa ta przeznaczona jest przede wszystkim dla uczniów i jest uzupełnieniem zwiedzania rezerwatu. Kilka razy do roku organizowane są również wystawy czasowe, często tematycznie powiązane z imprezami plenerowymi przygotowywanymi na terenie muzeum.

Muzeum dysponuje szeregiem publikacji popularyzatorskich. Są to kolorowe albumy, przewodniki, katalogi i pocztówki. Wiele z druków wydanych jest w języku angielskim lub niemieckim, co wskazuje, że muzeum nastawione jest na kształcenie różnych grup gości. Bardziej wymagający i zainteresowany odbiorca znajdzie w ofercie wydawniczej muzeum publikacje będące sprawozdaniami z badań wykopaliskowych, katalogi wystaw, zeszyty pokonferencyjne. W sklepiku muzealnym nabyć można liczne pamiątki: miniaturki bramy biskupińskiej lub repliki naczyń kultury łużyckiej. Dzięki możliwości zakupu materiałów edukacyjnych zwiedzający mogą kontynuować proces samokształcenia poza rezerwatem. Pomoce mogą być wykorzystywane przez nauczycieli na lekcjach szkolnych. Muzeum Archeologiczne w Biskupinie zostało umieszczone na tak zwanym Szlaku Piastowskim, będącym trasą zwiedzania prowadzącą po najsłynniejszych stanowiskach archeologiczno‑historycznych Wielkopolski i Kujaw.

Rwi5LCFuo9I5O

Zdjęcie przedstawiające skansen w Biskupinie, znajdujący się nad jeziorem.

Rr6GWoQ9st2LR

Zdjęcie przedstawiające skansen - stare zabudowania, pomiędzy nimi ścieżka.

R7xbvDcD3mFow

Zdjęcie przedstawiające dwie stare chaty.

R1RaBfxAafAM9

Zdjęcie przedstawiające wnętrze starej chaty - drewniana belka służąca do siedzenia, drewniane naczynia oraz palenisko.

R1AA5c4ua2ME8

Zdjęcie przedstawiające mężczyznę ubranego w starodawny strój, stylizowany na wojownika. Stoi nad drewnianą armatą, z której wydobywa się dym. W tle widać skansen oraz ludzi.

R6KuWsIZEsV1l

Zdjęcie przedstawiające starą, drewnianą bramę.

RwGDaTohQzJwI

Zdjęcie przedstawiające drewniany falochron.

R1ZONQmi7cDCo

Zdjęcie drewnianego wału obronnego.

RAdLs4Mbugo5T

Zdjęcie przedstawiające wnętrze muzeum, pośrodku znajduje się duży pomnik otoczony drewnianymi balami.

Powrót do spisu treściSpis treściPowrót do spisu treści

2.2. Krzemionki Opatowskie, Sudoł, gm. Bodzechów, woj. świętokrzyskie – Muzeum Archeologiczne i Rezerwat Krzemionki

Rezerwat Archeologiczny w Krzemionkach związany jest z odkrytą na tym terenie kopalnią krzemienia pasiastego i dwoma tysiącami szybów górniczych. Jest to unikatowy zabytek na skalę europejską, od 1994 roku jest wpisany na listę Pomników Historii, zaś od 2019 roku – Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Rezerwat powstał tutaj przed II wojną światową, zaś muzeum w 1968 roku. Aktualnie Muzeum Archeologiczne i Rezerwat Krzemionki są oddziałem Muzeum Historyczno‑Archeologicznego w Ostrowcu Świętokrzyskim.

Muzeum czynne jest cały rok, w godzinach: 10:00 do 16:00, ale w zależności od miesiąca zmieniają się godziny tur zwiedzania.

Ceny biletów:

• bilet normalny 35 zł

• bilet ulgowy 22 zł

• bilet rodzinny (2+1) 80 zł

• bilet rodzinny (2+2) 90 zł.

Dla zwiedzających udostępniona jest trasa zwiedzania prowadząca przez szyby górnicze, których oglądanie wzbogacone zostało systemem podziemnych galerii, oraz kilka przodków górniczych, w których usytuowano manekiny prehistorycznych górników wraz z narzędziami ich pracy. Przez otwory wykonane w ścianach korytarzy zwiedzający mogą oglądać oryginalne partie stanowiska, czyli fragmenty szybów wypełnione rumoszem skalnym. Dodatkowo w pawilonach muzealnych eksponowane są wystawy związane tematycznie z górnictwem krzemienia.

Obok kopalni zrekonstruowano grobowiec megalityczny oraz wioskę neolityczną, zajmującą powierzchnię około 1,5 hektara, która jest dodatkową atrakcją dla turystów. Wioska neolityczna nie jest odtworzeniem jakiegoś konkretnego stanowiska archeologicznego. Na rekonstrukcję składają się cztery domy mieszkalne otoczone palisadą i rowem. Zadaniem wioski jest próba odtworzenia oraz przybliżenie odwiedzającym życia ludzi w neolicie, w tym samym okresie, gdy w Krzemionkach najintensywniej eksploatowano pokłady krzemienia. Jej przeznaczenie jest stricte edukacyjne: odbywają się tu lekcje muzealne, skierowane przede wszystkim do uczniów szkół podstawowych i gimnazjów, warsztaty dydaktyczne oraz pokazy archeologii doświadczalnej. Na terenie Krzemionek organizowane są ponadto plenerowe imprezy festynowe o charakterze edukacyjnym.

W trakcie lekcji muzealnych prowadzonych na wolnym powietrzu uczestnicy zapoznają się z życiem ludzi w epoce kamienia, między innymi z rolnictwem, sposobami zdobywania i przygotowania pożywienia oraz neolitycznym garncarstwem. Następnie, w mniejszych grupach, zwiedzają rezerwat, zatrzymując się na omawianych wcześniej stanowiskach, np. w pracowni krzemieniarskiej czy w miejscu przygotowywania pożywienia. Trasa zwiedzania obejmuje kilka stałych punktów, z których każdy związany jest z innym tematem (np.: rolnictwo i przygotowywanie pożywienia, myślistwo i zbieractwo, garncarstwo pradziejowe a współczesne). Wykonuje się na nich, z udziałem turystów, następujące eksperymenty archeologiczne: kopanie ziemi drewnianą kopaczką, ścinanie zboża (trawy) sierpem z wkładkami krzemiennymi, przygotowywanie mąki na kamiennych żarnach, wykonywanie za pomocą narzędzi krzemiennych nieuzbrojonych strzał, strzelanie z łuku oraz rzucanie oszczepem, wykonywanie naczynia glinianego i malowanie go. Dodatkową atrakcją są zajęcia przybliżające profesję archeologa. Obejmują one zwiedzanie kopalni i wystaw w asyście archeologa dają możliwość przyjrzenia się jego pracy (oczywiście w przypadku, gdy prowadzone są badania wykopaliskowe), obejrzenia zdjęć z wykopalisk i najciekawszych odkryć archeologicznych, złożenia wizyty w magazynach oraz dowiedzenia się, co należy zrobić, jeśli przypadkowo odkryje się zabytek archeologiczny. W sezonie letnim elementem lekcji są często warsztaty wykopaliskowe, czyli rodzaj laboratorium, w trakcie którego uczestnicy zdobywają informacje praktyczne o pracy archeologów na wykopaliskach, namierzają zabytki, rysują je, uczą się, jak rekonstruować ceramikę wydobytą w trakcie prac.

RkVaWcN7CtufP

Zdjęcie przedstawiające starą chatę ze strzechą na dachu. Przed nią stoi drewniany wóz na czterech kołach.

RWDtreppuPhID

Zdjęcie przedstawiające neolityczny chodnik w kopalni krzemienia.

R6Cz9xIQYXrLM

Zdjęcie przedstawiające krzemień pasiasty w kopalni.

RIruye98Hua38

Zdjęcie przedstawiające wnętrze kopalni.

R1WkiukBo1qED

Zdjęcie przedstawiające starą chatę z dużym dachem.

Powrót do spisu treściSpis treściPowrót do spisu treści

2.3. Warszawa, gm. Warszawa, woj. mazowieckie – Centrum Nauki Kopernik

Centrum nauki interaktywnej – Centrum Nauki Kopernik – jest miejscem kształcenia ludzi w różnym wieku. Program centrum przygotowany został starannie przez przedstawicieli różnorodnych dziedzin nauki, z wielu placówek naukowych w Polsce. Fundamentalną sferą działalności ma być edukacja, skoncentrowana na dzieciach i młodzieży, ale nie ograniczona jedynie do tej grupy zwiedzających.

Centrum czynne jest cały rok, w godzinach: poniedziałek‑czwartek od 8:00 do 18:00, piątek od 8:00 do 20:00, sobota‑niedziela od 9:00 do 19:00.

Ceny biletów (wystawy):

• bilet normalny w dni powszednie 37 zł

• bilet normalny w weekendy, święta i wakacje 39 zł

• bilet ulgowy w dni powszednie 25 zł

• bilet ulgowy w weekendy, święta i wakacje 26 zł

• wieczory dla dorosłych 42 zł

• bilet dla grup 21 zł/osoba

Ceny biletów (planetarium):

• bilet normalny 27 zł

• bilet ulgowy 19 zł

• bilet dla grup 17 zł/osoba

Podstawową formą komunikacji są interaktywne ekspozycje stałe, które są uzupełniane wystawami czasowymi. Dodatkowo znajdują się tu laboratoria, pracownie i sale wykładowe oraz pokazy doświadczeń. W laboratorium przeprowadzane są eksperymenty z biologii, chemii, fizyki i robotyki, przeznaczone dla wszystkich gości, a w szczególności skierowane do grup szkolnych. Elementem rekreacyjnym i rozrywkowym jest „Park Odkrywców”, gdzie na gości czekają instalacje, związane ze pojawianiem się dźwięku i muzyki.

Program Centrum Kopernik bierze pod uwagę zarówno wiek odbiorców, jak i złożoność prezentowanych zjawisk, dlatego kompleks muzealny podzielony został na moduły: moduł A – przeznaczony dla dzieci w wieku przedszkolnym, uczniów szkół podstawowych, ponadpodstawowych i częściowo ponadgimnazjalnych oraz rodziców i nauczycieli; moduł B – przeznaczony dla starszych uczniów, studentów, osób dorosłych. Centrum regularnie organizuje warsztaty, doświadczenia oraz lekcje dla dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym oraz ich opiekunów.

Podstawą ekspozycji stałych są urządzenia typu hands‑on, czyli dotykowe, umożliwiające samodzielne przeprowadzanie doświadczeń, obserwację, badanie procesów, mechanizmów. Innowacyjnością i wyróżnikiem placówki jest obecność na dużą skalę wystaw związanych z naukami humanistycznymi, w tym przede wszystkim z archeologią, co spowodowane jest dużym zainteresowaniem publiczności przeszłością. Przykładowo dział „Korzenie cywilizacji”, prezentuje osiągnięcia i odkrycia, które przyczyniły się do powstania współczesnej cywilizacji. Zapoznanie się z metodami badawczymi, takimi jak geofizyka, archeologia eksperymentalna, dendrochronologia, pozwoli na przybliżenie ludziom metod wykorzystywanych w archeologii. Zatrudnieni prezenterzy prowadzą zajęcia oraz pokazy, np. rekonstrukcji twarzy. Każdej ekspozycji towarzyszą tekstowe i graficzne informacje uzupełniające: instrukcje obsługi stanowisk ekspozycyjnych, edukacyjne opisy wyjaśniające prezentowane zjawiska, rozbudowane opisy eksperymentów, wskazówki dydaktyczne dla nauczycieli.

RiPr3aqJ6bUUn

Zdjęcie przedstawiające nowoczesny budynek.

R18ttc4qwYX7I

Zdjęcie przedstawiające fragment nowoczesnego budynku, chodnik, po którym spacerują ludzie oraz rzekę po prawej stronie kadru.

RpM5sdrZevwlQ

Zdjęcie przedstawiające nowoczesny budynek o nieregularnych kształtach, rozświetlony na kolory pomarańczowy i niebieski. Zdjęcie zrobiono nocą.

RcenIiaeYrKe5

Zdjęcie przedstawiające wnętrze Centrum Nauki Kopernik.

RcQiPABHuqHPe

Zdjęcie przedstawiające wnętrze Centrum Nauki Kopernik.

R1Ep40igxXuej

Zdjęcie przedstawiające wnętrze Centrum Nauki Kopernik, na środku kadru znajduje się ekspozycja o nieregularnych kształtach.

R1XRdCZEzN8KO

Zdjęcie przedstawiające wnętrze Centrum Nauki Kopernik - laboratorium robotyczne.

RhfmPPvTEZdNJ

Zdjęcie przedstawiające nowoczesne rzeźby, przypominające w kształcie chromowany kran.

Powrót do spisu treściSpis treściPowrót do spisu treści

2.4. Wieliczka, g. Wieliczka, woj. małopolskie – Kopalnia Soli „Wieliczka”

Kopalnia Soli „Wieliczka” jest jednym z najstarszych przedsiębiorstw w Europie. Jako zakład produkcyjny, kopalnia działała już w XIII wieku. Wraz z kopalnią soli „Bochnia” wchodziła w skład Krakowskich Żup Solnych. W 1976 roku kopalnia została wpisana do krajowego rejestru zabytków.

Aktualnie jest to jedno z najczęściej odwiedzanych muzeów i wciąż czynny zakład górniczy. Kopalnia Soli „Wieliczka” jest miejscem unikatowym w skali światowej. Kopalnia została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w 1978 roku, zaś w 1994 roku oznaczona jako Pomnik Historii.

Kopalnia składa się z 2391 komór i ponad 245 kilometrów chodników, ale dla zwiedzających udostępniono jedynie 2% podziemnych wyrobisk wraz ze wspaniałymi solnymi kaplicami św. Kingi czy św. Antoniego. Korzystając z dowolnej trasy zwiedzania można podziwiać pracę wielu pokoleń górników, jeziora solankowe, rzeźby i płaskorzeźby z soli, Komorę Mikołaja Kopernika, Komorę Józefa Piłsudskiego czy Groty Kryształowe, a także korzystać z inhalacji solankowych, które wspomagają leczenie chorób dróg oddechowych.

Zwiedzając kopalnie można wybrać kilka tras, np. Trasę Turystyczną, Trasę Górniczą, Szlak Pielgrzymkowy lub wizytę w Tężni Solankowej. Zwiedzanie kopalni odbywa się zawsze pod opieką przewodnika zakładowego.

Trasa Turystyczna jest czynna cały rok, styczeń‑marzec w godzinach od 9:00 do 17:00, kwiecień – od 8:30 do 17:30, maj‑czerwiec – od 8:00 do 18:00, lipiec‑sierpień – od 8:00 do 19:00, wrzesień‑październik – od 8:30 do 17:30, listopad‑grudzień – od 9:00 do 17:00. Oprowadzanie odbywa się w języku polskim, angielskim, niemieckim, francuskim, hiszpańskim, włoskim, japońskim, ukraińskim i rosyjskim.

Ceny biletów:

• bilet normalny 87 zł

• bilet ulgowy dla dzieci i młodzieży 69 zł

• bilet ulgowy dla studentów i seniorów 77 zł

• dzieci do lat 4 włącznie: wstęp wolny

• bilet rodzinny (2+2) 243 zł

Ceny biletów i godziny otwarcia dla pozostałych tras są zróżnicowane.

RKbAdzaru1oiB

Zdjęcie przedstawiające kaplicę, w lewym rogu znajduje się figura Jezusa, a z sufitu zwisa żyrandol zrobiony z soli.

RDNZSbGMfr152

Zdjęcie przedstawiające kaplicę znajdującą się w podziemiach, z sufitu zwisa żyrandol zrobiony z soli. Na zdjęciu widoczna jest grupka ludzi.

R1BvWcmxOG06c

Zdjęcie przedstawiające człowieka poruszającego się po kopalni soli. Ma na sobie odpowiedni strój oraz czerwony kask. W dłoni trzyma kartkę papieru.

R1Hd5GQv3xHgk

Zdjęcie przedstawiające biały budynek z czerwonym dachem. Nad nim znajduje się zabytkowe naszybie.

RnRBTMuttXm47

Zdjęcie przedstawiające obraz - Pan Jezus wraz z apostołami - mężczyznami.

R4QOWfYSTGckq

Zdjęcie przedstawiające komorę w kopalni soli. Na pierwszym planie widoczny jest mały zbiornik wodny, dalej solna figura oraz mały wózek.

RfE68IHgLsd3U

Zdjęcie przedstawiające drewnianą konstrukcję.

Powrót do spisu treściSpis treściPowrót do spisu treści

2.5. Puławy, gm. Puławy, woj. mazowiecki – Zespół pałacowo‑parkowy książąt Czartoryskich w Puławach, Muzeum Czartoryskich w Puławach

Początki tej atrakcji turystycznej należy łączyć z postacią księżnej Izabeli Czartoryskiej (1746–1835), z inicjatywy której w 1801 roku powstało w Puławach muzeum, jedno z pierwszych muzeów w Polsce po rozbiorach. Sam zespół pałacowy pochodzi z lat siedemdziesiątych XVII wieku i został przebudowany w styku barokowym. Izabela wraz z Adamem Kazimierzem Czartoryskim stworzyli w „Polskich Atenach” działający przez kilkadziesiąt lat ośrodek kultury. Zbiory powiększane były nie tylko dzięki zakupom przedmiotów, ale również za sprawą darów otrzymywanych od zapraszanych polityków i artystów z całego świata. Czartoryska tworząc muzeum kierowała się pragnieniem ocalenia pamiątek ojczystych przed grabieżą bądź zniszczeniem. W celu właściwego zdeponowania zbiorów zleciła wzniesienie w puławskim parku dwóch budynków, pierwszych w Polsce celowo zaprojektowanych pomieszczeń muzealnych: Świątyni Sybilli i Domu Gotyckiego. Motto puławskiego muzeum umieszczone zostało nad wejściem do Świątyni Sybilli i brzmiało: PRZESZŁOŚĆ PRZYSZŁOŚCI, wyrażając w ten sposób nadzieję, że skupione w Puławach pamiątki przetrwają czas niewoli i będą kiedyś zdobić polskie muzea. Kolekcja starożytności zgromadzona została w Domu Gotyckim i zawierała: sprzęty dzikich ludzi, hełm bardzo dawny wykopany w Janowcu, popielnicę z okolic Torunia, mech i ułamek kamieni ze Stonehenge.

Na terenie zespołu rośnie około 400 gatunków lub odmian drzew i krzewów rodzimych i egzotycznych. Park z końca XVII wieku, początkowo zaplanowano w stylu francuskim, a następnie zmieniony w ogród romantyczny w stylu angielskim. W parku znajdują się ciekawe rzeźby i ogrodowe budowle romantyczne, obok Świątyni Sybilli i Domu Gotyckiego, także Domek Grecki, Brama Rzymska, Domek Żółty czy Altana Chińska.

Zespół pałacowo‑parkowy jest czynny cały rok, w sezonie zimowym – w godzinach od 9:00 do 16:00, w sezonie letnim w godzinach od 9:00 do 17:00.

Ceny biletów:

• bilet normalny 20 zł

• bilet ulgowy 15 zł

• bilety rodzinny 45 zł

• lekcja muzealna 100 zł

• warsztaty muzealne 250 zł

• oprowadzanie po pałacu 80 zł.

R5Aq3XzkPyVqq

Zdjęcie przedstawiające park, w którym znajdują się niewielkie zabudowania.

R1eSheUdNHkWQ

Zdjęcie przedstawiające budynek w kolorze jasnobeżowym.

R11DhvHLpv5mq

Zdjęcie przedstawiające długi budynek w kolorze jasnobeżowym, znajdujący się w parku.

RXxRR0wUpKZgT

Zdjęcie przedstawiające mały zbiornik wodny znajdujący się w parku.

Rf1aNhHEk7e5h

Zdjęcie przedstawia bogato zdobiony żyrandol.

R1LjE1IghNKkl

Zdjęcie przedstawia wnętrze budynku w trakcie renowacji. Na podłodze znajduje się żyrandol, wokół niego rozstawione jest rusztowanie.

Powrót do spisu treściSpis treściPowrót do spisu treści

2.6. Malbork, gm. Malbork, woj. pomorskie – Muzeum Zamkowe w Malborku

Główną częścią i atrakcją muzeum jest zamek krzyżacki w Malborku, który w 1997 roku został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Muzeum powstało w 1961 roku i jest trzecim, najchętniej odwiedzanym obiektem w Polsce.

Malborski zamek to największy z zachowanych w Europie średniowiecznych zamków. Twierdza składa się z Zamku Niskiego, Zamku Średniego i Zamku Wysokiego, ze wspaniałym widokiem od strony rzeki Nogat. Można podziwiać monumentalne mury z czerwonej cegły, wieże i bramy, a także inwencję średniowiecznych budowniczych, np. system centralnego ogrzewania.

Oprócz wspaniałych pozostałości architektury krzyżackiego zamku z XIV wieku i rozbudowywanego w XV wieku, w muzeum można podziwiać ponad 40 tysięcy zabytków, w tym największą w Europie kolekcję średniowiecznych elementów architektonicznych, unikatowy zbiór artystycznych wyrobów z bursztynu, dawną broń i uzbrojenie, bogatą kolekcję numizmatów.

Od kilku lat na zamku w Malborku są organizowane festiwale historyczne, np. „Oblężenia Malborka”.

Zwiedzając obiekt można wybrać wiele tras: Trasę Historyczną, Trasę Zieloną, Trasę Rodzinną, wszystkie z audio‑przewodnikiem lub przewodnikiem. Na turystów czeka również bogata oferta edukacyjna, w tym zajęcia prowadzone w scenerii gotyckiej warowni, np. lekcje muzealne pt/ „W bursztynowym świecie”, „Bawimy się w rycerzy – poznawanie kodeksu rycerskiego”, „Czy to prawda, że nasz zamek zbudowano z błota?”, „Portrety władców Polski na zamku w Malborku”, „Sztuka wojny – wojna w sztuce” i wiele innych. W muzeum są organizowane także zajęcia dla uczniów szkół specjalnych, ośrodków szkolno‑wychowawczych dla niewidomych, niesłyszących oraz osób z dysfunkcją narządów ruchu. Tematem zajęć staje się poznanie zespołu zamkowego, jego historii, elementów architektury gotyckiej oraz życia codziennego Krzyżaków.

Muzeum czynne jest cały rok, poniedziałek‑niedziela – w godzinach od 9:00 do 16:00.

Ceny biletów różnią się w zależności od wybranej trasy, np. Trasa Historyczna to:

• bilet normalny z audio‑przewodnikiem 70 zł

• bilet ulgowy z audio‑przewodnikiem 50 zł

• bilet normalny z przewodnikiem 70 zł

• bilet ulgowy z przewodnikiem 50 zł

• dzieci do lat 7 włącznie: wstęp wolny

• bilety rodzinny normalny 50 zł, ulgowy 30 zł

• bilet grupowy normalny 55 zł, ulgowy 35 zł, szkolny 20 zł.

RPRRLqzGopf8G

Zdjęcie przedstawia zamek w kolorze ceglastym, znajdujący się nad wodą.

RiUzkGrQaZRyn

Zdjęcie przedstawiające zamek z cegły, znajdujący się nad wodą.

Rm1lXpkwRMHNe

Zdjęcie przedstawiające fragment muru z cegły.

RWLOwd2toIJQl

Zdjęcie przedstawiające długi zamek z cegły, na dziedzińcu znajdują się ludzie. Zdjęcie wykonane z lotu ptaka. W tle widoczna jest rzeka.

R2lJN0aFNTAfc

Zdjęcie przedstawia wnętrze zamku - zdobione łuki oraz ludzi podziwiających architekturę.

R1ZbcKGDilpRE

Zdjęcie przedstawiające duży zamek z cegły.

R13tsqlhgy1JB

Zdjęcie przedstawia wnętrze zamku - zdobione łuki, dużą ilość okien oraz ludzi podziwiających architekturę.

RiDIEe1hN8aIc

Rycina przedstawiająca plan zamku - rzut z góry. Zamek podzielony na części A i B.

RI61PjvEuBRNY

Zdjęcie przedstawiające kaplicę, do której światło wpada przez okna zdobione witrażami.

RihpG4f91IL8h

Zdjęcie przedstawiające wnętrze muzeum - figurki świętych stojące na podwyższeniach.

R1Zm0zbUeOQ7k

Zdjęcie przedstawiające bogato zdobioną bramę z cegły.

Powrót do spisu treściSpis treściPowrót do spisu treści

2.7. Wrocław, gm. Wrocław, woj. dolnośląskie – Panorama Racławicka, Muzeum Narodowe we Wrocławiu

Panorama Racławicka to obraz o wymiarach 15 x 114 m, autorstwa malarza Jana Styki (1858–1925), m.in. we współpracy z Wojciechem Kossakiem (1856–1942). Dzieło powstało z okazji 100‑lecia insurekcji kościuszkowskiej – upamiętniając bitwę pod Racławicami.

Oryginalnie obraz był eksponowany w rotundzie w Parku Stryjskim we Lwowie, ale w po II wojnie światowej został przekazany do Wrocławia, gdzie dopiero po dłuższym czasie, w 1985 roku, ukończono budowę specjalnego pawilonu, w którym wyeksponowano obraz. Panorama Racławicka to jedna z głównych atrakcji turystycznych Wrocławia. Z biegiem czasu dobudowano specjalne pomieszczenie, w którym prezentowana jest ekspozycja związana z bitwą pod Racławicami.

Panorama Racławicka to również jedna z największych w Polsce dioram, czyli trójwymiarowych obrazów.

W 2021 roku budynek poddano rewitalizacji i w tzw. Małej Rotundzie oglądać można przestrzenną makietę przebiegu bitwy pod Racławicami. Dzięki panoramicznie zaaranżowanym ekranom można obejrzeć multimedialną prezentację przybliżającą postać Tadeusza Kościuszki i innych bohaterów bitwy pod Racławicami oraz historię samego dzieła Styki i Kossaka.

Odwiedzający mają do dyspozycji również Dla uczniów lekcji muzealne związane z bohaterami bitwy pod Racławicami oraz ciekawostkami historycznymi i anegdotami o powstaniu „Panoramy Racławickiej”, lekcje online, oprowadzanie z przewodnikiem czy specjalne cykle edukacyjne dla różnych grup wiekowych.

Muzeum czynne jest cały rok, w godzinach od 8:30 do 19:00.

Ceny biletów:

• bilet normalny 50 zł

• bilet ulgowy 35 zł

• bilet rodzinny (2+1 lub 2+2) 35 zł/osoba

• bilet specjalny (np. dla opiekuna grupy) 10 zł

RHbbcTAOOXyeF

Stara, czarno‑biała fotografia przedstawiająca mały, owalny budynek z kopułą oraz ludzi przed nim.

R1dRQIHZDb6p3

Zdjęcie przedstawiające owalny budynek z wystającymi elementami, do połowy opleciony bluszczem. Przed wejściem znajduje się armata.

R1AQYfLgBpF8L

Stara fotografia przedstawiająca mężczyznę siedzącego na koniu.

Powrót do spisu treściSpis treściPowrót do spisu treści

2.8. Bałtów, gm. Bałtów, woj. świętokrzyskie – JuraPark Bałtów

To pierwszy w Polsce park dinozaurów, otwarty w 2004 roku, którego lokalizacja jest związana z istnieniem tzw. plaży jurajskiej, po której wędrowały dinozaury z okresu górnej jury, m.in. allozaur, stegozaur i kompsognat, a których ślady zarejestrowano w tym regionie.

W parku można obejrzeć 100 naturalnej wielkości modeli dinozaurów, ale także inne atrakcje – Zwierzyniec Bałtowski, Park Rozrywki, Kino Emocji Cinema 5D, Rollercoaster, Prehistoryczne Oceanarium, Ośrodek Jazdy Konnej „Kraina Koni”, Wioskę Czarownic „Sabatówka”, Polskę w Miniaturze, Stację Narciarską „Szwajcaria Bałtowska” oraz Wioskę Świętego Mikołaja. Trasa z dinozaurami jest podzielona na okresy geologiczne, więc ich dzieje poznaje się chronologicznie.

JuraPark Bałtów to w sumie 100 ha powierzchni i najbardziej zróżnicowany pod względem atrakcji obiekt rozrywkowy w Polsce. Na przykład w „Gondwana” zorganizowano miejsce zabaw na temat prac paleontologicznych, gdzie dzieci mogą obejrzeć wystawę, zobaczyć, jak pracuje paleontolog, obejrzeć historię przedstawicieli człowiekowatych sprzed ok. 30 tys. lat. Natomiast w Muzeum Jurajskim można podziwiać skamieniałości odkryte w Bałtowie i jego okolicach oraz eksponaty z innych części Polski czy Libanu i Maroka, a także modele wymarłych organizmów, dioramy. W oceanarium, dzięki technologii 5D, można obejrzeć podwodny świat gadów prehistorycznych.

Park jest czynny cały rok, w zależności od miesiąca i obiektu, ale na ogół w godzinach od 10:00 do 18:00.

Ceny biletów w zależności od atrakcji:

• bilet normalny 45 zł

• bilet ulgowy 39 zł

• bilet Malucha (dla dzieci urodzonych w 2021 roku i później) 1 zł.

W sezonie, cena pakietu kompleksowego JuraPark, Prehistoryczne Oceanarium, Zwierzyniec Bałtowski (dolny+ górny Safari), Polska w Miniaturze, Sabatówka, Park Zabaw, Rollercoaster, Kino Cinema 5D, Wrotkarnia (bez sprzętu) to:

• bilet normalny 109 zł

• bilet ulgowy 99 zł

• bilet Malucha (dla dzieci urodzonych w 2021 roku i później) 1 zł.

R1bQwWDqbRWdw

Zdjęcie przedstawiające figurę dinozaura, znajdującą się w parku.

R5eCsEkOdjjpc

Zdjęcie przedstawiające trzy żółte autobusy, stojące obok siebie.

R7hwReXn14flQ

Zdjęcie przedstawiające ludzi jeżdżących konno. Znajdują się oni na ogrodzonym padoku, widoczne są również przeszkody do pokonywania. W tle widoczna jest karuzela oraz las.

RwRxdsnTaXWgh

Zdjęcie przedstawiające stado saren oraz kóz na łące.

Powrót do spisu treściSpis treściPowrót do spisu treści

2.9. Zakopane, gm. Zakopane, woj. małopolskie – Zakopane Krzeptówki, Sanktuarium Narodowe Matki Bożej Fatimskiej

To trzecie, co do popularności miejsca pielgrzymkowe w Polsce, związane z osobą Karola Wojtyły. Kościół został wybudowany przez górali w Zakopanem, przy ul. Krzeptówki, w ramach podziękowania za ocalenie życia papieżowi po zamachu 13 maja 1981 roku. Wcześniej w tym miejscu znajdowała się kaplica księży pallotynów z posągiem Matki Boskiej Fatimskiej, który był darem od kardynała Stefana Wyszyńskiego. W ogrodach sanktuarium, w tzw. Parku Fatimskim na Krzeptówkach, znajduje się także ołtarz, przy którym Jan Paweł II odprawił mszę i przyjął hołd górali polskich. Przy sanktuarium Matki Boskiej Fatimskiej znajduje się również pomnik papieża oraz replika krzyża z Giewontu.

Wizyta w sanktuarium to etap przygotowania pielgrzymów do pielgrzymki do Fatimy. W przęsła ogrodzenia wkomponowano dziesiątki różańca, więc teren sanktuarium jest symbolicznie opleciony tą modlitwą, o którą Matka Boża prosiła w Fatimie. Opiekę nad sanktuarium pełnią księża pallotyni.

Nabożeństwa odprawiane są kilka razy dziennie, w tym również msze okolicznościowe, np. Triduum Paschalne czy góralskie kosołki – święcenie pokarmów.

R5KrDaa9LccZm

Zdjęcie przedstawiające mały kościół z wysoką wieżą.

R1NXCtaVC6o0A

Zdjęcie przedstawiające mały kościół z wysoką wieżą.

R16eI0vWxY69E

Zdjęcie przedstawiające wnętrze kościoła. Widoczne są ławki po obu stronach oraz ołtarz.

Rcr0ZDKPlYYOb

Zdjęcie przedstawiające ołtarz umieszczony na zewnątrz niewielkiej budowli z dachem w spiczastym kształcie. Do ołtarza prowadzą schody.

Romy15zSYLhVq

Zdjęcie przedstawiające pomnik dwóch mężczyzn, pod nim ułożone różowe kwiaty.

R10SyaitaiSQx

Zdjęcie przedstawiające wnętrze kościoła - ołtarz oraz ławki.

Powrót do spisu treściSpis treściPowrót do spisu treści

2.10. Jelenia Góra, gm. Jelenia Góra, woj. dolnośląskie – Karkonoski Park Narodowy

To park leżący w najwyższym paśmie Sudetów, na granicy polsko‑czeskiej, którego historia sięga 1923 roku. Sam park został powołany do życia w 1959 roku i sukcesywnie powiększano jego obszar. Aktualnie Karkonoski Park Narodowy obejmuje powierzchnię prawie 6000 ha, a w jego obręb wchodzą różne ekosystemy, m.in. górnoreglowa świerczyzna sudecka z podzespołem typowym, paprociowym, torfowcowym czy dolnoreglowy bór świerkowo‑jodłowy. Ochroną ścisłą objętych jest ponad 2158 ha, ochronną czynną – 3773 ha, zaś ochroną krajobrazową – 19,5 ha.

Karkonoski Park Narodowy w 2010 roku otrzymał Certyfikat Geoparku Krajowego, ma status obszaru chronionego Natura 2000, jest obszarem specjalnej ochrony ptaków (bielika, sokoła wędrownego, jarząbka, cietrzewia, sóweczki, dzięcioła zielonosiwego i czarnego itd.), jest też częścią inicjatywny Programu Parków Transgranicznych FEDERACJI EUROPARC. W ramach zwiedzania parku narodowego, można odwiedzić również Centrum Informacyjne, Karkonoskie Centrum Edukacji Ekologicznej, Centrum Przyrodniczo‑Edukacyjne KPN – Pałac Sobieszów, Żywy Bank Genów. Wiele z tych placówek prowadzi czynne działania edukacyjne i rekreacyjne. Na terenie Karkonoskiego Parku Narodowego dopuszczone są turystyka piesza, narciarska, rowerowa i konna.

Park jest czynny cały rok, w zależności od miesiąca i obiektu, ale na ogół w godzinach od 10:00 do 18:00.

Opłaty za wstęp:

• jednodniowy indywidualny normalny 9 zł, ulgowy 4,5 zł

• jednodniowy grupowy normalny z przewodnikiem górskim sudeckim 8 zł, , ulgowy 4 zł

• dwudniowy indywidualny normalny 18 zł, ulgowy 9 zł

• trzydniowy indywidualny normalny 24 zł, ulgowy 12 zł

• dzieci do lat 7 włącznie: wstęp wolny.

R4gPkkqxpOynG

Zdjęcie przedstawiające wzniesienie pokryte drzewami.

R4Vv2eQko7OF3

Zdjęcie z lotu ptaka, przedstawiające wzniesienia pokryte drzewami oraz zachód słońca.

R10M0o7BOUvdU

Zdjęcie przedstawiające kamienistą ścieżkę prowadzącą na szczyt góry oraz ludzi spacerujących po niej.

R1W6AQd9xLBF9

Zdjęcie przedstawiające szczyt góry.

RflIA8ZHa789I

Zdjęcie przedstawiające górski wodospad.

RpsjEd0wTJ5YY

Zdjęcie przedstawiające trzy rzeźby z kamienia.

R9icebGhW9LX8

Zdjęcie przedstawiające piętrowy budynek pokryty śniegiem.

R2ld4NRNWwaUU

Zdjęcie przedstawiające górski wodospad.

Powrót do spisu treściSpis treściPowrót do spisu treści

Powiązane ćwiczenia