Temat: Rzeki, jeziora, stawy…

Adresat

Uczniowie klasy IV szkoły podstawowej

Podstawa programowa

Klasa IV
VI. Środowisko przyrodnicze najbliższej okolicy. Uczeń:
5) rozróżnia wody stojące i płynące, podaje ich nazwy oraz wskazuje naturalne i sztuczne zbiorniki wodne;

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie nazywają zbiorniki wodne i opisują rolę sztucznych zbiorników.

Kompetencje kluczowe

  • porozumiewanie się w językach obcych;

  • kompetencje informatyczne;

  • umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

  • rozpoznawać zbiorniki wodne i cieki;

  • opisywać, co to są mokradła i gdzie powstają;

  • przedstawiać rolę rzek i jezior w gospodarce człowieka;

  • wyjaśniać rolę sztucznych zbiorników i kanałów.

Metody/techniki kształcenia

  • podające

    • pogadanka.

  • aktywizujące

    • dyskusja.

  • programowane

    • z użyciem komputera;

    • z użyciem e‑podręcznika.

  • praktyczne

    • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

  • e‑podręcznik;

  • zeszyt i kredki lub pisaki;

  • tablica interaktywna, tablety/komputery;

  • makieta rzeki z poprzedniej lekcji;

  • arkusze szarego papieru;

  • paski papieru z pojęciami.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

  • Uczniowie zapoznają się z treścią abstraktu. Przygotowują się do pracy na lekcji w taki sposób, żeby móc przeczytany materiał streścić własnymi słowami i samodzielnie rozwiązać zadania.

Faza wstępna

  • Nauczyciel nawiązując do poprzedniej lekcji wyświetla definicje poznanych pojęć, a wskazany uczeń podaje pojęcia, których one dotyczą oraz wskazuje je na modelu .

  • Prowadzący lekcję określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna

  • Nauczyciel każdej parze uczniów rozdaje arkusz papieru, paski papieru z pojęciami: rzeka, strumień, jezioro, staw rybny, mokradło, zbiornik zaporowy, kanał. Zadaniem uczniów jest dokonanie podziału otrzymanych pojęć według ustalonego w parze kryterium. Po wyznaczonym czasie uczniowie omawiają swoje propozycje klasyfikacji w grupach utworzonych przez nauczyciela, wybierając i przedstawiając jedno rozwiązanie..

  • Nauczyciel zapisuje na tablicy i objaśnia pięć lub więcej nowych dla uczniów słówek związanych z tematem lekcji. Następnie odtwarza nagranie audio abstraktu, prosząc uczniów, by podnieśli do góry dłoń, kiedy usłyszą któreś z zanotowanych na tablicy słów. Uczestnicy zajęć mogą również notować, ile razy udało im się dane słówko wychwycić.

  • Nauczyciel prosi uczniów, aby samodzielnie przeczytali abstrakt, zwracając szczególną uwagę na grafiki.

  • Nauczyciel prezentuje i omawia ilustrację interaktywną. Następnie dzieli uczniów na grupy i każdej z nich poleca przeprowadzenie pogłębionej analizy jednego z punktów przedstawionych na schemacie w oparciu o dostępne źródła informacji (np. internet, atlas lub encyklopedię).
    Uczniowie prezentują wyniki pracy w grupach. Każdy zespół kończy swoją prezentację sformułowaniem wniosków.

Faza podsumowująca

  • Nauczyciel prosi, aby uczniowie samodzielnie wykonali wskazane ćwiczenie interaktywne.

  • Na zakończenie zajęć nauczyciel pyta: Gdyby z przedstawionego na lekcji materiału miałaby odbyć się kartkówka, jakie pytania waszym zdaniem powinny zostać zadane? Gdyby uczniowie nie wyczerpali najistotniejszych zagadnień, nauczyciel może uzupełnić ich propozycje.

Praca domowa

  • Opracuj lap book z zagadnieniami poznanymi na lekcji i przynieś swoją pracę na następne zajęcia.

  • Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

wetlands
wetlands
RzjT12pqjI64N
Nagranie dźwiękowe słówka

mokradło – obszar utworzony w naturalnym zagłębieniu terenu z utrzymującą się nadmierną ilością wody

lake
lake
RV4dwnl0NlOAu
Nagranie dźwiękowe słówka

jezioro – naturalne, pozbawione bezpośredniego kontaktu z morzem, wypełnione wodą zagłębienie terenu

canal
canal
R1bBYr4YMaVJL
nagranie dźwiękowe słówka

kanał – wybudowany przez człowieka ciek pełniący funkcje żeglugowe albo umożliwiający transport wody dla różnych celów

pond
pond
RFrtBr9nk7SOP
Nagranie dźwiękowe słówka

staw – zbiornik wodny (mniejszy i płytszy od jeziora), którego dno całkowicie porośnięte jest roślinnością

reservoir
reservoir
RW2ZioBsOjMnq
Nagranie dźwiękowe słówka

zbiornik wodny – naturalne zagłębienie terenu wypełnione wodą; zbiorniki zbudowane w wyniku działalności człowieka nazywamy sztucznymi

Teksty i nagrania

R18bmEc33v5q1
Nagranie dźwiękowe abstraktu

Rivers, lakes, ponds ...

Surface waters are waters occurring on the surface of the Earth. In Poland, these waters are mainly accumulated in rivers, lakes and wetlands. All our surface waters are fresh.
Lakes are natural, inland (ie located in the middle of land) water reservoirs. Part of its bottom is devoid of vegetation, because no light reaches there. Smaller and shallower reservoirs from lakes whose entire bottom is overgrown with vegetation, we call ponds. Lakes and ponds must be provided with water, otherwise evaporation from their surface may lead to them drying completely.

Wetlands are formed in places where water comes from precipitation or rivers, and its excess does not flow away. Small wetlands prevail throughout Poland, although in some places, e.g. in the north‑east of Poland, they occupy large areas. The wetlands area is boggy and therefore difficult to access for people. However, it plays a huge role in nature – it is the living environment of many plants and animals.

Throughout Poland there are also rivers and smaller streams. They are a source of drinking water and water for industry and agriculture. Larger rivers can be used as transport routes.

People create artificial water reservoirs, which have different functions. The largest are usually dam reservoirs, that is, those that arise in river valleys after partitioning them with a dam. You can collect water in them to provide people with drinking water. In addition, water is needed in the reservoirs for agriculture and industry and is necessary to power turbines in hydroelectric power plants, that is for energy production. Flood reservoirs, on the other hand, help to prevent sudden swells in rivers. Artificial water reservoirs are also created in excavations of opencast mines and abandoned quarries. Often fish ponds are also built for fish farming. Artificial ponds are the living environment of many organisms, eg birds and insects. Also, people are happy to rest in such places, swimming or fishing.

People also produce canals, they are, artificial watercourses. They are built to allow navigation or the flow of water between rivers or lakes. They are also created to drain wetlands.

  • Water reservoirs include lakes and ponds.

  • Artificial water reservoirs perform many natural functions and, moreover, play an important role in human activity.

  • Rivers and canals are very important in inland navigation.