Lesson plan (Polish)
Temat: Budowa rośliny
Adresat
Uczniowie klasy IV szkoły podstawowej
Podstawa programowa
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość różnorodności biologicznej oraz podstawowych zjawisk i procesów biologicznych. Uczeń:
1. opisuje, porządkuje i rozpoznaje organizmy;
III. Posługiwanie się informacjami pochodzącymi z analizy materiałów źródłowych. Uczeń:
2. odczytuje, analizuje, interpretuje i przetwarza informacje tekstowe, graficzne i liczbowe;
3. posługuje się podstawową terminologią biologiczną.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
II. Różnorodność życia.
5. Różnorodność i jedność roślin:
5) rośliny okrytonasienne – uczeń:
a) rozróżnia formy morfologiczne roślin okrytonasiennych (rośliny zielne, krzewinki, krzewy, drzewa),
b) dokonuje obserwacji rośliny okrytonasiennej (zdjęcia, ryciny, okazy żywe); rozpoznaje jej organy i określa ich funkcje (korzeń, łodyga, liść, kwiat),
e) rozróżnia elementy budowy kwiatu i określa ich funkcje w rozmnażaniu płciowym,
i) rozpoznaje przedstawicieli rodzimych drzew liściastych,
Ogólny cel kształcenia
Uczniowie opisują budowę zewnętrzną rośliny.
Kompetencje kluczowe
porozumiewanie się w językach obcych;
kompetencje informatyczne;
umiejętność uczenia się.
Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:
wskazywać poszczególne części rośliny i wymieniać ich funkcje.
Metody/techniki kształcenia
podające
pogadanka.
aktywizujące
dyskusja.
programowane
z użyciem komputera;
z użyciem e‑podręcznika.
praktyczne
ćwiczeń przedmiotowych.
Formy pracy
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne
e‑podręcznik;
zeszyt i kredki lub pisaki;
tablica interaktywna, tablety/komputery;
okazy roślin kwiatowych ze wszystkimi organami;
kartki;
nożyczki;
ołówek;
linijka.
Przebieg lekcji
Przed lekcją
Uczniowie zapoznają się z treścią abstraktu. Przygotowują się do pracy na lekcji w taki sposób, żeby móc przeczytany materiał streścić własnymi słowami i samodzielnie rozwiązać zadania.
Faza wstępna
Nauczyciel podaje temat, cele lekcji i kryteria sukcesu sformułowane w języku zrozumiałym dla ucznia.
Faza realizacyjna
Każdy uczeń otrzymuje dwie białe kartki sklejone ze sobą dłuższym brzegiem i okaz rośliny kwiatowej. Prowadzący lekcję prosi podopiecznych, żeby uważnie przyjrzeli się roślinie, a następnie kredkami narysowali ją pośrodku górnej kartki.
Nauczyciel poleca uczniom, żeby zapoznali się z treścią abstraktu i zwrócili szczególną uwagę na elementy budujące roślinę (korzenie, łodygę, liście i kwiaty). Uczniowie podpisują je na swoim rysunku. Następnie za pomocą linijki i ołówka odkreślają te elementy i przecinają górną kartkę wzdłuż linii.
Na dolnej kartce uczniowie rysują linie w miejscach odpowiadających przecięciom kartki górnej. W ten sposób wydzielają na kartce cztery pola. Podpisują je analogicznie do kartki górnej, po czym na podstawie abstraktu w odpowiednich miejscach opisują kolejne organy rośliny. Nauczyciel informuje, że opis kwiatu uzupełnią na następnej lekcji (zob. scenariusz lekcji pt. „Kwiaty, owoce i nasiona”).
Uczestnicy zajęć zapoznają się z treścią przedstawioną na ilustracji interaktywnej. Następnie nauczyciel omawia z uczniami poznane zagadnienia.
Uczniowie, pracując indywidualnie lub w parach, wykonują ćwiczenia interaktywne sprawdzające i utrwalające wiadomości poznane w czasie lekcji. Wybrane osoby omawiają prawidłowe rozwiązania ćwiczeń interaktywnych. Prowadzący uzupełnia lub prostuje wypowiedzi podopiecznych.
Faza podsumowująca
Na zakończenie zajęć nauczyciel zadaje uczniom pytania:
Co na zajęciach wydało wam się ważne i ciekawe?
Co było łatwe, a co trudne?
Jak możecie wykorzystać wiadomości i umiejętności, które dziś zdobyliście?
Chętni lub wybrani uczniowie podsumowują zajęcia
Praca domowa
Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka
W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania
Pojęcia
fotosynteza – proces zachodzący w komórkach roślin; polega na wytwarzaniu pokarmu z wody i dwutlenku węgla przy udziale energii słonecznej; produktem ubocznym fotosyntezy jest tlen
kwiat – organ roślin nasiennych, który służy do rozmnażania płciowego
owoce – organy charakterystyczne tylko dla roślin okrytonasiennych; powstają z zalążni słupka, a u niektórych roślin także z dna kwiatowego; składają się z owocni i nasion
nasiono – organ roślin nasiennych służący im do rozprzestrzeniania się; zawiera zarodek nowej rośliny, tkankę odżywczą i łupinę nasienną
Teksty i nagrania
Plant structure
Plants have very diverse sizes, shapes and appearance, but their structure is similar. Our eyes can only see the shoots, i.e. the part of the plant that comes up above the ground. A typical plants is composed of roots, leaves and flowers. Flowers can transform into fruit that contain seeds.
Roots provide plants with water and mineral salts, keep them in the soil and sometimes also store reserve substances (e.g. carrots). They grow deep into the soil, creating numerous branches. This allows to increase the surface through which water is absorbed.
The stem acts as a scaffold for the plant and connects its parts. It carries water and mineral salts from the roots to the leaves and nutrients produced in the photosynthesis process in the opposite direction. In some cases stems are also used for storing reserve substances. Depending on the shoot structure, plants can be classified as herbaceous plants (with a green and non‑lignified stem), trees (with a single lignified stem) and shrubs (with many lignified stems growing from the root or a single lignified stem that branches out just above the surface).
Leaves are adapted to carry out the photosynthesis process. Certain plants have transformed leaves into needles or thorns; they can also store nutrients (e.g. in bulbs).
Plants have a similar external structure, although they differ a lot in terms of their appearance.
A plant is composed of roots, stem, leaves and flowers.