Spis treści

1. Cele i efekty kształcenia1Cele i efekty kształcenia

2. Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

3. Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału3Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału

4. Wymagania techniczne4Wymagania techniczne

1. Cele i efekty kształcenia

Cele ogólne e‑materiału

• Uwzględnienie treści, które pozwalają na osiągnięcie – zgodnie z podstawą programową – celów kształcenia w zawodzie technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej 311930. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

• Przedstawienie – w sposób obrazowy i zrozumiały dla uczącego się – celów kształcenia: monitorowania i nadzorowania urządzeń i systemów energetyki odnawialnej.

• Pomoc w procesie nauczania i w procesie samodzielnego uczenia się wyżej wymienionego zawodu: wspieranie osiągania wybranych efektów kształcenia przez podnoszenie jakości procesu dydaktycznego i autodydaktycznego.

• Rozwijanie kompetencji komunikacyjno‑cyfrowych.

• Dostosowanie tempa i zakresu nauczania do indywidualnych potrzeb uczącego się.

Efekty kształcenia

ELE.11.3. Monitorowanie systemów energetyki odnawialnej:

Uczeń:

ELE.11.3.4. kontroluje stan techniczny systemów do pozyskiwania energii odnawialnej elektrycznej i cieplnej.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

2. Struktura e‑materiału

E‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z nich zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.

Wprowadzenie

Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.

Materiały multimedialne

Zawierają różnego rodzaju multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy. Zasób „Pomiary parametrów instalacji odnawialnych źródeł energii”D198JZFDH„Pomiary parametrów instalacji odnawialnych źródeł energii” to film edukacyjny prezentujący czynności zawodowe związane z pomiarami parametrów technicznych instalacji fotowoltaicznej. Zasób „Skutki braku kontroli i przeglądów instalacji odnawialnych źródeł energii”DyoKxsNNx„Skutki braku kontroli i przeglądów instalacji odnawialnych źródeł energii” to galeria zdjęć przedstawiających różne rodzaje uszkodzeń instalacji fotowoltaicznej, m.in. uszkodzone mocowania paneli fotowoltaicznych, uszkodzone panele fotowoltaiczne, przewody elektryczne z uszkodzoną izolacją. Zasób „Pomiar parametru temperatury w instalacji solarnej”D1A5t3uoi„Pomiar parametru temperatury w instalacji solarnej” to plansza interaktywna prezentująca instalację solarną z zaznaczonymi punktami kontroli pracy instalacji.

Obudowa dydaktyczna

• Interaktywne materiały sprawdzająceDIqKB80scInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają sprawdzić poziom opanowania wiedzy i umiejętności. Można je potraktować jako pracę domową – utrwali to wiedzę uczniów w zakresie najważniejszych zagadnień i przygotuje do pytań na pisemnym egzaminie zawodowym.

• Słownik pojęć dla e‑materiałuD14dawAZ1Słownik pojęć dla e‑materiału objaśnia specjalistyczne słownictwo używane w e‑materiale.

• Przewodnik dla nauczycielaD1D5EnYeRPrzewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

• Przewodnik dla uczącego sięDYYSERfwVPrzewodnik dla uczącego się wskazuje i instruuje, w jaki sposób wykorzystać e‑materiał do samodzielnej nauki.

• Netografia i bibliografiaD10kRwIqUNetografia i bibliografia to wykaz źródeł, na bazie których został opracowany e‑materiał i z których można korzystać, przygotowując się do egzaminu zawodowego.

• Instrukcja użytkowaniaD10qYoEpoInstrukcja użytkowania wyjaśnia działanie e‑materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

3. Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału

E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną, wspomagającą proces kształcenia zawodowego. Ułatwi on uczniom zapamiętanie pojęć związanych z kontrolą stanu technicznego elementów i instalacji energetyki odnawialnej.

Poniżej znajdują się propozycje wykorzystania poszczególnych elementów materiału w ramach lekcji, w samodzielnej pracy ucznia, pracy w grupach i pracy całego zespołu klasowego.

Praca uczniów podczas zajęć

E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną, wspomagającą proces kształcenia zawodowego. Ułatwi on uczniom zapamiętanie podstawowych informacji z zakresu rodzajów źródeł energii odnawialnej i nieodnawialnej.

Poniżej znajdują się propozycje wykorzystania poszczególnych elementów materiału w ramach lekcji, w samodzielnej pracy ucznia, pracy w grupach i pracy całego zespołu klasowego.

Film edukacyjny „Pomiary parametrów instalacji odnawialnych źródeł energii”

Praca indywidualna

Przed planowanymi zajęciami uczniowie zapoznają się z filmem edukacyjnym Pomiary parametrów instalacji odnawialnych źródeł energii. Ich zadaniem jest opracowanie listy poszczególnych czynności dokonywanych w celu wykonania pomiarów kontrolnych. Lista może mieć formę tabeli, która ułatwi w przyszłości wykonywanie tej procedury. Uczniowie przynoszą opracowane przez siebie tabele na zajęcia.

Praca całego zespołu klasowego

Zajęcia rozpoczynają się od rozmowy kierowanej, której celem jest weryfikacja, czy uczniowie obejrzeli materiał filmowy, oraz usystematyzowanie zdobytej wiedzy. Nauczyciel podczas rozmowy może zadawać uczniom pytania pomocnicze, np.:

• Jakie czynności poprzedzają wykonanie pomiaru instalacji fotowoltaicznej?

• Jakie przyrządy pomiarowe wykorzystywane są do pomiarów?

• Jakie są zasady bezpieczeństwa przy wykonywaniu pomiarów?

Następnie uczniowie prezentują przygotowane przez siebie tabele zawierające listę czynności służących wykonaniu pomiatru i omawiają je na forum klasy. Po prezentacji klasa może opracować wspólnie jeden najbardziej przydatny i przejrzysty schemat.

Galeria zdjęć „Skutki braku kontroli i przeglądów instalacji odnawialnych źródeł energii”

Praca indywidualna, praca całego zespołu klasowego

Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią multimedium i zapisują minimum pięć pytań dotyczących jego treści.Powinny one odnosić się do poszczególnych rodzajów uszkodzeń instalacji fotowoltaicznej, np. uszkodzeń mechanicznych, uszkodzeń spowodowanych oddziaływaniem promieniowania UV itp. Uwaga: każde z pytań musi rozpoczynać się od słowa „dlaczego”. Następnie uczniowie spacerują po klasie i na umówiony sygnał szukają kogoś do pary, zadają sobie wzajemnie pytania sformułowane podczas pracy z animacją i odpowiadają na nie.

Uczniowie dzielą się swoimi spostrzeżeniami, które pytania były dla nich trudne, na które nie udało im się odpowiedzieć. Zespół klasowy wspólnie formułuje na nie odpowiedzi.

Plansza interaktywna „Pomiar parametru temperatury w instalacji solarnej”

Praca w parach, praca całego zespołu klasowego

Uczniowie w parach zapoznają się z e‑materiałem i analizują jak zbudowana jest przedstawiona instalacja solarna. Następnie nauczyciel wyświetla na tablicy multimedialnej planszę interaktywną i wskazuje poszczególne elementy budowy instalacji. Chętne/wybrane pary określają jakie znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania instalacji mają dane elementy. Za każdą poprawną odpowiedź uzyskują 2 pkt. Jeśli odpowiedź będzie błędna, pytanie może przejąć inna para i zdobyć 1 pkt. Pary z największą liczbą punktów mogą otrzymać ocenę za aktywność.

Interaktywne materiały sprawdzające

Są to ćwiczenia przewidziane do samodzielnego rozwiązania przez uczniów. Nauczyciel może jednak wprowadzić pracę w parach lub elementy oceny koleżeńskiej, która polega na tym, że po rozwiązaniu zadań uczniowie konsultują odpowiedzi z osobą z ławki. Można też zastosować indywidualne rozwiązywanie zadań i wspólne omówienie odpowiedzi przez cały zespół klasowy, kiedy rozwiązania są wyświetlane na tablicy multimedialnej. W każdym z tych wariantów uczeń powinien móc skorzystać z pomocy nauczyciela i uzyskać od niego informację zwrotną.

Praca uczniów poza zajęciami

E‑materiały umożliwiają pracę uczniów poza zajęciami lekcyjnymi. Mogą oni samodzielnie zapoznać się z multimediami i sporządzić notatki porządkujące wiedzę. Notatki mogą być w różnej formie.

Film edukacyjny „Pomiary parametrów instalacji odnawialnych źródeł energii”

Praca w grupach

Uczniowie przygotowują lekcję odwróconą. Zespół klasowy zostaje podzielony na kilka grup, które przygotowują prezentacje multimedialne na temat przydzielonych im zagadnień (np. przyrządy pomiarowe, bezpieczeństwo wykonywania pomiarów, rodzaje pomiarów). Prezentacje mogą powstawać zdalnie na dostępnych platformach internetowych. Powinny zawierać ilustracje, rysunki, materiały filmowe, a czas ich trwania nie powinien przekroczyć 7 min. Prelegenci mogą też przygotować pytania pobudzające do aktywnego słuchania.

Prezentacje mogą być oceniane wg następujących kryteriów:

• poprawność merytoryczna;

• trafny wybór egzemplifikacji wizualnej;

• estetyka wykonania.

Plansza interaktywna „Pomiar parametru temperatury w instalacji solarnej „

Praca indywidualna

Uczniowie na podstawie multimedium wykonują notatki metodą sketchnotingu. Mogą one dotyczyć całego materiału lub poszczególnych fragmentów. Następnie umieszczają efekty swojej pracy na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej w formie zdjęć lub w formacie pdf. Notatki można wyświetlić na tablicy multimedialnej i wykorzystać na zajęciach jako podsumowanie omawianego materiału.

Galeria zdjęć „Skutki braku kontroli i przeglądów instalacji odnawialnych źródeł energii”

Praca indywidualna

Uczniowie przygotowują fiszki, które potem będą mogli wykorzystać, by utrwalić zdobytą wiedzę.

Indywidualizacja pracy z uczniem, w tym z uczniem ze SPE

Dzięki e‑materiałom możliwe jest zindywidualizowanie procesu dydaktycznego i dostosowanie go do różnorodnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Jest to istotnie nie tylko ze względu na uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE), ale również uczniów zdolnych. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku i słuchu. Ułatwia to dostęp do wiedzy i pozwala na zlikwidowanie niektórych barier społecznych i komunikacyjnych, a także umożliwia wyrównywanie szans w procesie nauczania‑uczenia się.

Ponadto nauczyciel może też dostosować pracę z każdym zasobem do indywidualnych potrzeb uczniów. W pracy z filmem należy pamiętać o tym, że:

• uczniowie słabosłyszący mogą skorzystać z napisów do materiałów filmowych;

• przy podziale klasy na grupy należy wziąć pod uwagę, aby zespoły były zróżnicowane pod względem możliwości uczniów i sposobów uczenia się; w takiej sytuacji uczniowie zdolni mogą służyć pomocą osobom z trudnościami w nauce (tutoring rówieśniczy);

• uczniowie z zaburzeniami zachowania oraz uczniowie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu mogą zapoznawać się z filmem lub sekwencjami filmowymi stopniowo (np. według wyznaczonego przez nauczyciela planu: I część filmu + zadania, II część filmu + zadania itd.), w celu zminimalizowania ryzyka dekoncentracji i demotywacji;

• podczas rozmowy należy pamiętać, aby nie zmuszać do wypowiedzi na forum klasy osób z trudnościami w komunikacji; mogą się one wykazać w pracy w grupach;

• uczniowie uzdolnieni plastycznie mogą wykonywać rzuty za pomocą rysunków realistycznych, natomiast ci z trudnościami – za pomocą rysunków symbolicznych.

Przy planszy interaktywnej:

• osoby słabowidzące powinny mieć możliwość odsłuchania treści materiału podczas lekcji;

• przy wykonywaniu testu należy zadbać o to, aby uczniowie z zaburzeniami zachowania oraz uczniowie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu mieli więcej czasu na wykonanie zadania.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

4. Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych materiałów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows 7 lub nowszy (przy czym Windows 7 nie jest już wspierany przez Microsoft);

• OS X $\mathrm{10.11.6}$ lub nowszy;

• GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej 3GB RAM.

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji $\mathrm{69.0.3497.100}$;

• Firefox w wersji $\mathrm{62.0.2}$;

• Safari w wersji $11.1$;

• Opera w wersji $\mathrm{55.0.2994.44}$;

• Microsoft Edge w wersji $\mathrm{42.17134.1.0}$;

• Internet Explorer w wersji $\mathrm{11.0.9600.18124}$.

Urządzenia mobilne:

• 2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym;

• Tablet/Smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser $10.1$, szerokość co najmniej 420 px.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści