Temat: Pobrzeża

Materiał uzupełniający do wykorzystania na lekcjach w grupie przedmiotów przyrodniczych (przyroda, biologia, chemia, geografia, fizyka), zajęciach dodatkowych, kołach zainteresowań. Może służyć jako zasób poszerzający wiedzę, przygotowujący uczniów do konkursów przyrodniczych.

Adresat

Uczniowie klasy V szkoły podstawowej (geografia).

Podstawa programowa

Klasa V (geografia)
II. Krajobrazy Polski: wysokogórski (Tatry), wyżynny (Wyżyna Krakowsko‑Częstochowska), nizinny (Nizina Mazowiecka), pojezierny (Pojezierze Mazurskie), nadmorski (Pobrzeże Słowińskie), wielkomiejski (Warszawa), miejsko‑przemysłowy (Wyżyna Śląska), rolniczy (Wyżyna Lubelska). Uczeń:

1) wskazuje na mapie położenie krain geograficznych Polski;
2) przedstawia główne cechy krajobrazów Polski oraz wykazuje ich zróżnicowanie;
3) rozpoznaje krajobrazy Polski w opisach oraz na filmach i ilustracjach;

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie charakteryzują krajobraz nadmorski.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

• wskazywać położenie pobrzeży na mapie;

• opisywać klimat pobrzeży;

• wyjaśniać proces powstawania wiatru zwanego bryzą;

• rozpoznawać i opisywać klif, plażę, mierzeję oraz wydmę.

Metody/techniki kształcenia

• podające

  • pogadanka.

• aktywizujące

  • dyskusja.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• zeszyt i kredki lub pisaki;

• tablica interaktywna, tablety/komputery;

• duże arkusze papieru z konturem mapy Polski, klej, taśma, nożyczki;

• koperta z kartką;

• kontur pobrzeży.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

• Przed lekcją nauczyciel prosi uczniów, aby wyszukali w kolorowych czasopismach, Internecie oraz własnych zbiorach zdjęć znad polskiego morza.

Faza wstępna

• Prowadzący lekcję określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

• Nauczyciel informuje uczniów, że tą lekcją rozpoczynają cykl zajęć, które zakończą się wystawą prac. Podczas kolejnych zajęć będą pracować w tych samych grupach..

Faza realizacyjna

• Nauczyciel wykorzystuje tekst abstraktu do pracy indywidualnej lub w parach według następujących kroków: 1) pobieżne przejrzenie tekstu, 2) postawienie pytań, 3) dokładne czytanie, 4) streszczenie poszczególnych części tekstu, 5) powtórzenie treści lub przeczytanie całego tekstu.

• Nauczyciel prezentuje i omawia galerię zdjęć w abstrakcie. Uczniowie analizują ilustracje i odpowiadają na pytania nauczyciela.

• Nauczyciel dzieli klasę na zespoły 4‑osobowe. Każdy zespół otrzymuje arkusz papieru z zarysem mapy Polski oraz kopertę z kartką. Z tyłu arkusza z konturem Polski uczniowie rysują wybrany przez grupę symbol. Taki sam symbol umieszczają na kopercie wewnątrz której znajduje się kartka z nazwiskami uczniów tworzących grupę.

• Każda grupa otrzymuje kontur omawianej krainy geograficznej. Zadaniem grupy jest odrysowanie konturu krainy we właściwym miejscu na mapie Polski. Uczniowie we właściwe miejsce przyklejają przyniesione zdjęcia. Zdjęć/ilustracji powinno być 4‑7. Grupa zapisuje co przedstawiają wybrane zdjęcia na kartce i wkłada ją do koperty. Kopertę oddają pod koniec lekcji nauczycielowi. Na kolejnej lekcji nauczyciel losowo przydzieli grupom prace innych zespołów. Zadaniem grup będzie rozpoznanie i zapisanie co przestawiają zdjęcia/ilustracje wybranej krainy geograficznej. Jeżeli zespół rozpozna wszystkie zdjęcia – otrzymuje punkt, jeżeli nie rozpozna tylko jednego – punkt otrzymują autorzy. Jeżeli rozpoznają mniej – nikt nie otrzymuje punktu. Punktację będzie przedstawiał nauczyciel na kolejnej lekcji. Konkurencja zostaje zakończona po przedstawieniu ostatniej krainy geograficznej.

• Uczestnicy zajęć zapoznają się z treścią przedstawioną na ilustracji interaktywnej. Następnie nauczyciel omawia z uczniami poznane zagadnienia.

Faza podsumowująca

• Nauczyciel prosi, aby uczniowie samodzielnie wykonali wskazane ćwiczenie interaktywne.

Praca domowa

• Opracuj lap book z zagadnieniami poznanymi na lekcji i przynieś swoją pracę na następne zajęcia.

• Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

The Coast

Coast is a lowland land area adjacent to the sea. The sea has a strong influence on the coastal climate and the shape of its surface. In summer, on the shores during the day it is cooler than inland (with the exception of lake districts), but the nights are warmer. In the winter, the sea gradually reflects the heat it accumulated in the summer and warms the neighboring coast, soothing the winter frosts. On the Polish coast, snow fall is the least and shortest compared to the rest of the country.

The sea has a big influence on the shaping of the coast. Where the shores are high, the sea waves can destroy them, creating steep cliffs. They are found, for example, on the island of Wolin and in Gdynia. Characteristic are also long sandy strips of land called sandbars, located mainly in the eastern part of the coast. They arise when coastal ocean currents carry sand and deposit it along the shoreline.
Along the coast beaches often stretch. Polish beaches are usually wide (they are even over 100 m) and covered with fine sand. They can also be muddy or stony. During autumn storms, the beaches are completely flooded by waves.

When the sand dries, the wind can move it. When it encounters an obstacle, such as vegetation, a sand hill arises – dune. The wind can move sand, which results in the dune gradually moving – we are dealing with a moving dune.

We divide the Polish Coast into three large regions.

Szczecin coast covering areas near the Odra estuary around the Szczecinski Lagoon. There are both plain landscapes of the Odra estuary and hilly areas. To this shore there are parts of the island Uznam and the entire island of Wolin, two large lakes (Dąbie and Miedwie) and many smaller ones.

Koszalińskie Coast this is the central part of the coast. Characteristic for this land are sandy beaches, coastal lakes cut off from the sea with sandbars and high moving dunes. The shores here are both high with cliffs and low with wide beaches. The largest movable dunes are found in the Słowiński National Park.

Gdansk coast is the easternmost part of the coast lying semicircular around the Gulf of Gdansk. It stretches from Cape Rozewie to the border with Russia. High tens of meters separated by valleys, long sandbars and the area around the mouth of the Vistula are sometimes characteristic here, in depressions.

• The coast is a land zone adjacent to the sea, which exerts a great influence on the climate and terrain of this part of the land.

• A wind called a breeze is characteristic for the coast.

• In Poland, the coasts are distinguished between: Szczecińskie Coast, Koszalińskie Coast and Gdańskie Coast.