Spis treści

• Cele i efekty kształcenia1Cele i efekty kształcenia

• Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

• Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej dla zawodu technik transportu drogowego3Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej dla zawodu technik transportu drogowego

• Wymagania techniczne4Wymagania techniczne

Cele i efekty kształcenia

E‑materiał uwzględnia treści, które pozwolą na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodach technik transportu drogowego. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

E‑materiał przeznaczony dla kwalifikacji

TDR.02. Organizacja przewozów środkami transportu drogowego w zawodzie technik transportu drogowego 311927

Cele kształcenia

Wspiera osiąganie celów kształcenia określonych dla kwalifikacji

TDR.02. Organizacja przewozów środkami transportu drogowego:

• planowanie i organizowanie prac dotyczących przewozu drogowego osób oraz ładunków,

• prowadzenie dokumentacji dotyczącej przewozu drogowego osób oraz ładunków,

• przygotowanie do kierowania pojazdami samochodowymi w zakresie niezbędnym do uzyskania prawa jazdy kategorii C+E.

Pozwala nabywać kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,

Efekty kształcenia

TDR.02.5 Organizacja transportu drogowego osób

Uczeń:

1. charakteryzuje cechy transportu drogowego osób

2. obsługuje pasażerów korzystających ze środków transportu drogowego na liniach regularnych

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Struktura e‑materiału

1. WprowadzenieD4NlnGr6eWprowadzenie

   E‑materiał przedstawia podstawowe informacje, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.

2. Materiały multimedialne

   W przypadku tego e‑materiału, który ułatwia uczącemu przyswojenie wiedzy, jest to:

   Film edukacyjny Przewóz drogowy osóbDZPrHBVTKFilm edukacyjny Przewóz drogowy osób, który przybliża pojęcia związane z przewozem osób, z wyszczególnieniem przewozów regularnych i regularnych specjalnych, wahadłowych, okazjonalnych. Prezentuje zadania przewoźnika w zakresie zapewnienia taboru i kierowców, czynności wynikające z realizacji przewozu oraz prezentację zastosowania typów autobusów wykorzystywanych do przewozu osób oraz dokumentów przewoźnika, kierowcy i pojazdu związanych z wykonywaniem przewozu osób.

3. Obudowa dydaktyczna

   • Interaktywne materiały sprawdzająceDjm5phV6vInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności zawartych w e‑materiale.

   • Słownik pojęć dla e‑materiałuD1EIHCIl6Słownik pojęć dla e‑materiału zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym materiale.

   • Przewodnik dla nauczycielaD1DZNOsSSPrzewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

   • Przewodnik dla uczącego sięDms6rA3iZPrzewodnik dla uczącego się zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.

   • Netografia i bibliografiaDOlTwP7yzNetografia i bibliografia stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.

   • Instrukcja użytkowaniaD1EDVcB7qInstrukcja użytkowania objaśnia działanie zasobu oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej dla zawodu technik transportu drogowego

Praca uczniów podczas zajęć

E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną wspomagającą proces kształcenia zawodowego. Ułatwi on uczniom zapoznanie się z zagadnieniami dotyczącymi różnego rodzaju przewozu osób oraz wymagań wobec przewoźników, kierowców i pojazdów.

Poniżej zamieszczone zostały propozycje wykorzystania poszczególnych elementów e‑materiałów do pracy w grupach i w zespole klasowym oraz do samodzielnej pracy ucznia w klasie i poza zajęciami.

Praca uczniów podczas zajęć

Praca w grupach i zespole podczas zajęć

Film edukacyjny

• Nauczyciel prezentuje zakres filmu, „przeskakując” po osi czasu, wskazując jego ważne elementy (zagadnienia do opracowania przez uczniów).

• Nauczyciel dzieli klasę na trzy grupy. Każdej grupie zadaje zadanie: „Waszym zadaniem będzie przeprowadzić wywiad z osobą odpowiadającą za działania związane z przewozem drogowym osób”. Dla grupy pierwszej taką osobą będzie kierowca, dla grupy drugiej - przedsiębiorca, a dla trzeciej - kierownik wydziału komunikacji odpowiadający za transport zbiorowy w mieście.

• Uczniowie przeglądają odpowiednie fragmenty filmu dedykowane dla tych postaci lub zagadnień i posiłkują się informacjami znalezionymi w Internecie. Piszą listę dialogową, dzielą role (gość i dziennikarz) i szykują się do prezentacji na forum klasy.

• Nauczyciel prosi o zaprezentowanie wywiadu z kolejnymi osobami. Dwie osoby z grupy siadają przed klasą i rozpoczynają wywiad.

• Na zakończenie tego elementu nauczyciel prosi uczniów z klasy o zadanie trzech pytań do „gościa”. Osoba prezentująca odpowiada, pomaga mu w tym grupa.

• Po trzech wywiadach nauczyciel podsumowuje zajęcia, wskazując na informacje, które zostały odnalezione w filmie i w Internecie, a użyte w dialogach.

Praca samodzielna ucznia podczas zajęć

Film edukacyjny

• Nauczyciel prezentuje zakres filmu, „przeskakując” po osi czasu, wskazując jego ważne elementy (zagadnienia do opracowania przez uczniów samodzielnie)

• Nauczyciel przydziela zadanie. Prosi uczniów, żeby przeszukali Internet i znaleźli przykłady z życia, w których kierowcy lub przewoźnicy/przedsiębiorcy zaniedbali jakiś element procedury związanej z przewozem drogowym osób, który stał się przyczyną wypadku lub awarii.

• Uczniowie sami analizując fragmenty filmu dotyczące kierowcy i przedsiębiorcy/przewoźnika wybierają elementy, które chcą wyszukać.

• Znalezione przykłady z Internetu uczniowie samodzielnie opisują, wskazując, jakie niedopełnienie obowiązków spowodowało wypadek lub awarię.

• Wybrani uczniowie prezentują historie z puentami.

• Nauczyciel podsumowuje zajęcia, wskazując na konieczność przestrzegania procedur i przepisów, które mogą powodować konsekwencje prawne i społeczne.

Interaktywne materiały sprawdzające

Praca grupowa

W pracy grupowej odpowiednie użycie materiałów interaktywnych będzie zależało od inwencji nauczyciela. Dość dobrym rozwiązaniem ze względów dydaktycznych może być korzystanie z nich jako przerywnika w zajęciach lub elementu podsumowującego mikrodawki wiedzy zawarte we fragmentach filmu dotyczących danego ćwiczenia z interaktywnych materiałów edukacyjnych.

Materiałów tych można użyć, jako sprawdzianu blokując wszystkie ćwiczenia jako jedno, ale lepszym rozwiązaniem może być poproszenie młodzież (podzielonej na grupy) o wymyślenie pytań do filmu na bazie ćwiczeń z Interaktywnych materiałów sprawdzających i po sprawdzeniu przez nauczyciela ich poprawności merytorycznej - zastosowanie jako sprawdzianu. Inną opcją mogłoby być przygotowanie sprawdzianu z wiedzy zawartej w materiale filmowym przez grupy sobie nawzajem. W ten sposób grupy wykażą się inwencją (wymyślanie pytań) i powtarzaniem materiału (rozwiązywaniem pytań innych grup).

Praca indywidualna

Uczniowie samodzielnie rozwiązują ćwiczenia. Mają przy tym możliwość zapytania nauczyciela o pomoc, jeśli mieliby wątpliwości. Prawidłowe rozwiązanie może być zaprezentowane przez nauczyciela lub ucznia, przykładowo na tablicy interaktywnej, po rozwiązaniu przez wszystkich uczniów zadań.

Praca uczniów poza zajęciami

E‑materiał ułatwia nauczycielowi prowadzenie zajęć dydaktycznych na poziomie rozszerzającym. Możliwość dostępu zdalnego do materiałów i ich analiza pozwalają realizować działania metodą projektu.

Na zajęciach poprzedzających rozpoczęcie projektu nauczyciel ustala cele ogólne projektu. W przypadku TDR.02.5 może to być poznanie i przećwiczenie przewozu drogowego osób (w postaci np.: dramy). Kolejny element to szczegółowe projektu. Dla naszego przykładu mogą je stanowić: poznanie pojęć związanych z przewozem osób z wyszczególnieniem przewozów regularnych i regularnych specjalnych, wahadłowych, okazjonalnych; poznanie zadań (np.: w postaci procedury) przewoźnika w zakresie zapewnienia taboru i kierowców; poznanie czynności wynikających z realizacji przewozu; poznanie sposobów przewozu różnymi typami autobusów wykorzystywanych do przewozu osób; zapoznanie się z dokumentacją przewoźnika, kierowcy i pojazdu związanych z wykonywaniem przewozu osób. Na tej podstawie nauczyciel prosi uczniów, aby zaproponowali temat projektu i jego zakres.

Poza lekcją – przygotowania projektu

• Uczniowie na podstawie e‑materiału oraz założeń w postaci celu głównego i celów szczegółowych zastanawiają się i proponują zakres tematyczny projektu oraz jego temat.

• Uczniowie konsultują się z nauczycielem. Na podstawie założeń przedstawionych przez uczniów, przeanalizowanych i przedyskutowanych przez uczniów i nauczyciela (kontakt osobisty lub zdalny poza zajęciami) powstaje instrukcja.

• Instrukcja powinna zawierać temat projektu, jego cele, zadania dla konkretnego ucznia lub grupy uczniów (zaproponowane przez uczniów), wskazówki od nauczyciela, źródła informacji (czyli nasze e‑materiały i inne źródła, termin ustalony wspólnie z uczniami, sposób i czas prezentacji lub wykonania działania, a także terminy konsultacji z nauczycielem. Nauczyciel ustala również kryteria oceny pracy.

Podsumowanie projektu:

Przykładem podsumowania poza prostą prezentacją zagadnienia może być realizacja scenki przygotowania i przeprowadzenia przewozu drogowego grupy osób, podczas której na zajęciach zawodowych podsumowujących projekt obejmujących kształcenie TDR.02.5 uczniowie będą prezentowali kolejne elementy tego przewozu, prezentując je jako scenki i pokazy (np.: wypełniony poprawnie dokument na podstawie dialogu kierowcy z przewoźnikiem lub samochód jadący po planszy jako wizualizacja przemieszczania się grupy). Poza działaniami uczniowie przedstawią do oceny opracowany projekt w postaci scenariusza lekcji i realizacji z zadań przez poszczególnych uczniów w grupie.

Praca z uczniami z SPE

E‑materiały są dobrą podstawą do pracy z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych. E‑materiały wprowadzają nową treść, a to wymaga od nauczyciela zastanowienia się, w jaki sposób ułatwić uczniowi poznanie i samodzielną obserwację. E‑materiały wspierają ten element. Ważnym podczas prowadzenia zajęć przez nauczyciela staje się wskazanie istotnych, typowych i indywidualnych cech prezentowanych rzeczy i zjawisk (procedur). Szczególnie ważne jest zwrócenie uwagi na element zastosowania procedur i dokumentacji związanej z przewozem drogowym osób. W poznawanie zagadnień związanych z przewozem osób autobusami (dzięki filmowi i obudowie dydaktycznej oraz zastosowania odpowiednich scenariuszy) możemy zaangażować różne sfery funkcjonowania dziecka (emocjonalno‑motywacyjna, instrumentalna i społeczna). W przypadku różnych uczniów odmienne będą warunki i przebieg uczenia się. Stąd konieczność połączenia rozpoznania obszarów niezaburzonego i zaburzonego funkcjonowania ucznia z e‑materiałem, aby optymalnie ułatwić poznanie bezpośrednie lub pośrednie prezentowanych zagadnień. Przede wszystkim należy skupić się na niezaburzonych procesach psychofizycznych ucznia. Poznawanie procedur i dokumentacji oraz sposobu przewozu drogowego osób powinno odbywać się stopniowo, w dłuższym czasie, mniejszymi fragmentami filmu, w miarę możliwości polisensorycznie z użyciem przerywników w postaci interaktywnym materiałów sprawdzających.

Indywidualizacja pracy z uczniem

Zastosowanie różnych technik, sposobów i podejść do przekazywania informacji dotyczących przewozu drogowego osób w tym e‑materiale (materiale filmowym i materiałach interaktywnych) zapewni nauczycielowi możliwość indywidualizowania pracy z każdym uczniem. Pozwala na poznanie pośrednie za pomocą dostosowanych możliwości percepcyjno‑poznawczych ucznia.

W e‑materiale przedstawiony tekst mówiony w filmie dydaktycznym powielony i rozszerzony jest o prezentację procedur i dokumentów niezbędnych podczas transportu drogowego osób. Dzięki odpowiedniemu podzieleniu filmu na fragmenty przerywane zastosowaniem ćwiczeń z interaktywnych materiałów sprawdzających możemy dotrzeć z zawartością i stopniować jej trudność.

Informację o sposobach transportu można etapami wprowadzać poprzez fragmenty filmu, a niezbędną dokumentację jako przykłady fizycznie zaprezentować podczas zajęć.

Ważnym elementem jest łączenie tekstu pisanego i mówionego (czytany tekst z ekranu) z obrazem (materiał filmowy). Wydaje się to zbędnym powieleniem treści, ale w przypadku pewnej grupy uczniów jest niezbędne do właściwego przyswojenia przekazywanej wiedzy.

Dołączenie do e‑materiałów elementów dramy (procedury) lub prezentacji przykładowych dokumentów przewoźnika i kierowcy (materiały z zachowaniem bezpieczeństwa RODO) daje możliwości zindywidualizowania procesu nauczania i uczenia się ucznia.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows $7$ lub nowszy

• OS X $10.11.6$ lub nowszy

• GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej $3 \mathrm{GB}$ RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji $69.0.3497.100$

• Firefox w wersji $62.0.2$

• Safari w wersji $11.1$

• Opera w wersji $55.0.2994.44$

• Microsoft Edge w wersji $42.17134.1.0$

• Internet Explorer w wersji $11.0.9600.18124$

Urządzenia mobilne:

• $2 \mathrm{GB}$ RAM iPhone/iPad z systemem iOS $11$ lub nowszym

• Tablet/Smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium $69$ (lub nowszym) np. Chrome $69$, Samsung Browser $10.1$, szerokość co najmniej $420 \mathrm{px}$

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści