Temat: Niziny Środkowopolskie – krajobraz rolniczy

Materiał uzupełniający do wykorzystania na lekcjach w grupie przedmiotów przyrodniczych (przyroda, biologia, chemia, geografia, fizyka), zajęciach dodatkowych, kołach zainteresowań. Może służyć jako zasób poszerzający wiedzę, przygotowujący uczniów do konkursów przyrodniczych.

Adresat

Uczniowie klasy V szkoły podstawowej (geografia).

Podstawa programowa

Klasa V (geografia)
II. Krajobrazy Polski: wysokogórski (Tatry), wyżynny (Wyżyna Krakowsko‑Częstochowska), nizinny (Nizina Mazowiecka), pojezierny (Pojezierze Mazurskie), nadmorski (Pobrzeże Słowińskie), wielkomiejski (Warszawa), miejsko‑przemysłowy (Wyżyna Śląska), rolniczy (Wyżyna Lubelska). Uczeń:

1. wskazuje na mapie położenie krain geograficznych Polski;

2. przedstawia główne cechy krajobrazów Polski oraz wykazuje ich zróżnicowanie;

3. rozpoznaje krajobrazy Polski w opisach oraz na filmach i ilustracjach;

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie charakteryzują krajobraz nizin.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

• wskazywać na mapie położenie nizin;

• opisywać klimat i przyrodę nizin;

• oceniać wartość nizin dla człowieka.

Metody/techniki kształcenia

• podające

  • pogadanka.

• aktywizujące

  • dyskusja.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• zeszyt i kredki lub pisaki;

• tablica interaktywna, tablety/komputery;

• kontur mapy Polski z poprzedniej lekcji, klej, taśma, nożyczki, kartki;

• kontur nizin.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

• Przed lekcją nauczyciel prosi uczniów, aby poszukali w kolorowych czasopismach, Internecie oraz własnych zbiorach zdjęć dotyczących nizin. Jedno z nich musi dotyczyć dużego miasta leżącego na nizinach .

Faza wstępna

• Prowadzący lekcję określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna

• Nauczyciel wyświetla uczniom ranking zawodników (symbole grup i nauczyciela) po kolejnych konkurencjach dotyczących wiadomości o krainach geograficznych.

• Każda grupa otrzymuje prace innych zespołów z poprzedniej lekcji. Grupy rozpoznają i zapisują co przedstawiają zdjęcia/ilustracje wskazanej krainy geograficznej. Kartkę oznaczoną wybranym wcześniej symbolem oddają nauczycielowi, który porówna je z odpowiedziami autorów..

• Uczniowie opisują położenie nizin.

• Nauczyciel prosi uczniów, aby samodzielnie przeczytali abstrakt, zwracając szczególną uwagę na grafiki.

• Zespoły otrzymują swoje projekty. Uczniowie zaznaczają tereny nizin i wykonują kolaż zdjęć. Na osobnej kartce dodają opis zdjęć .

• Uczestnicy zajęć zapoznają się z treścią przedstawioną na ilustracji interaktywnej. Następnie nauczyciel omawia z uczniami poznane zagadnienia.

Faza podsumowująca

• Nauczyciel prosi, aby uczniowie samodzielnie wykonali wskazane ćwiczenie interaktywne.

Praca domowa

• Opracuj lap book z zagadnieniami poznanymi na lekcji i przynieś swoją pracę na następne zajęcia.

• Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Middle‑Polish Lowlands - agricultural landscape

In the central part of Poland, south of the lake districts stretches a strip of lands called lowlands. In fact, the seashore and lake district are also lowlands, but due to the special forms of surface formation and the specific climate, these lands should be distinguished from each other. In the Central Poland lowlands prevail plains with few elevations. There are a few lakes there.

Annual rainfall in the lowlands is among the lowest in the country. The average annual air temperature is slightly higher. The climate here is very diverse. In the plains lying in the west of Poland there are small temperature fluctuations: summer is warm and mild winter. In the lowlands lying in the east of our country, the summers are hotter and the colder winters.

Lowlands are usually divided into five large regions. These are:

• Greater Poland Lowland,

• Silesian Lowland,

• Masovian Lowland,

• Podlasie Lowland,

• Western Polesie.

Natural conditions prevailing on the Polish lowlands make them ideal for the needs of agriculture. Soils are average, but a flat area makes it very easy for farmers to work. Therefore, most forests have been cut down to the present lowlands, and the areas have been transformed into arable fields and pastures.
Lowlands are not just agriculture. Mineral raw materials (lignite, natural gas) and building materials, eg clay or sand are mined here. Large cities have developed, including some of the largest in Poland: Warsaw, Lodz and Wroclaw. These are important administrative, service, cultural, scientific, industrial and tourist centers.

In the Central Poland Lowlands, the clusters of trees are usually small copses, but in some places you can encounter vast forests. This is where one of the most valuable and best‑known forests in Poland is located, namely the Bialowieza Forest. It is the only preserved lowland forest in Europe, the fragments of which have not been transformed by humans. Also in the Podlasie Lowland one can encounter wetlands, including the famous swampy areas on the Biebrza. In the Masovian Lowland, there is the Kampinos Forest, where there are inland dunes.

The flat terrain of the lowlands and the rivers flowing through them favored the development of settlements, which is why hundreds of years ago numerous cities were built here. The capital of our country – Warsaw is on the Masovian Lowland. It is also the largest Polish city. It is an important center of industry. There are many schools, theaters and cinemas here. Warsaw attracts many tourists thanks to numerous monuments, including the popular Old Town with the Royal Castle, Baths Park and the Wilanowski Palace.

• Lowlands are distinguished from the coast and lake districts by a less varied landscape.

• Lowlands have a climate convenient for agriculture.

• We distinguish the five largest lowlands: Greater Poland, Silesia, Masovia, Podlasie and Western Polesie.

• Most of the land in the lowlands is covered by arable land.