Lesson plan (Polish)

Tytuł: Co to znaczy „bohater”?

Opracowanie scenariusza: Katarzyna Maciejak

Temat zajęć

Bohater – czyli kto?

Grupa docelowa:

Uczniowie klasy VI ośmioletniej szkoły podstawowej.

Podstawa programowa

I. Kształcenie literackie i kulturowe.

1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:

7) opowiada o wydarzeniach fabuły oraz ustala kolejność zdarzeń i rozumie ich wzajemną zależność

9) charakteryzuje podmiot liryczny, narratora i bohaterów w czytanych utworach;

10) rozróżnia narrację pierwszoosobową i trzecioosobową oraz wskazuje ich funkcje w utworze;

11) wskazuje w utworze bohaterów głównych i drugoplanowych oraz określa ich cechy;

12) określa tematykę oraz problematykę utworu;

14) nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst;

16) określa doświadczenia bohaterów literackich i porównuje je z własnymi;

17) przedstawia własne rozumienie utworu i je uzasadnia;

18) wykorzystuje w interpretacji tekstów doświadczenia własne oraz elementy wiedzy o kulturze;

19) wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach;

20) wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohatera.

2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:

2) wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost i pośrednio;

3) określa temat i główną myśl tekstu;

5) odróżnia zawarte w tekście informacje ważne od drugorzędnych.

II. Kształcenie językowe.

2. Zróżnicowanie języka. Uczeń:

4) rozumie dosłowne i przenośne znaczenie wyrazów w wypowiedzi; rozpoznaje wyrazy wieloznaczne, rozumie ich znaczenie w tekście oraz świadomie wykorzystuje do tworzenia własnych wypowiedzi;

7) dostosowuje sposób wyrażania się do zamierzonego celu wypowiedzi;

8) rozróżnia synonimy, antonimy, rozumie ich funkcje w tekście i stosuje we własnych wypowiedziach.

III. Tworzenie wypowiedzi.

1. Elementy retoryki. Uczeń:

1) uczestniczy rozmowie na zadany temat, wydziela jej części, sygnały konstrukcyjne wzmacniające więź między uczestnikami dialogu, tłumaczące sens;

3) tworzy logiczną, semantycznie pełną i uporządkowaną wypowiedź, stosując odpowiednią do danej formy gatunkowej kompozycję i układ graficzny; rozumie rolę akapitów w tworzeniu całości myślowej wypowiedzi;

4) dokonuje selekcji informacji;

5) zna zasady budowania akapitów;

2. Mówienie i pisanie. Uczeń:

4) redaguje notatki;

5) opowiada o przeczytanym tekście.

IV. Samokształcenie. Uczeń:

1) doskonali ciche i głośne czytanie;

2) doskonali różne formy zapisywania pozyskanych informacji.

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie poznają literacki wizerunek Emilii Plater oraz gromadzą słownictwo do opisu postaci.

Kształtowane kompetencje kluczowe

porozumiewanie się w języku ojczystym;
porozumiewanie się w językach obcych;
umiejętność uczenia się;
kompetencje społeczne i obywatelskie.

Cele operacyjne

Uczeń:

określa zakres znaczeniowy słowa „bohater”;
gromadzi słownictwo potrzebne do opisu postaci;
tworzy opis bohatera;
uzasadnia swoje zdanie.

Metody/techniki kształcenia

podająca: pogadanka;
praktyczne: ćwiczenia przedmiotowe;
programowane: z użyciem komputera, z użyciem e‑podręcznika.

Formy pracy

aktywność indywidualna jednolita;
aktywność zbiorowa.

Przebieg zajęć

Przed lekcją

1. Uczniowie przeprowadzają ankietę wśród co najmniej 10 osób, zadając im pytania:

Kto to jest bohater?
Jakie cechy charakteru ma bohater?
Kto jest dla ciebie bohaterem?
Notują odpowiedzi w zeszycie.

2. Uczniowie mają za zadanie powtórzyć wiadomości na temat powstania listopadowego.

Faza wprowadzająca

1. Nauczyciel określa cel zajęć i podaje uczniom kryteria sukcesu.

2. Prowadzący pyta uczniów, kogo uważają za bohatera lub jakich bohaterów wymieniły osoby, z którymi przeprowadzali ankietę przed zajęciami. Wypisanie nazwisk na tablicy – w sumie powinno się pojawić ok. 20‑30 nazwisk.

Faza realizacyjna

1. Krótkie omówienie: kim są bohaterowie, których nazwiska wypisaliśmy na tablicy, co łączy, a co różni te postacie?

2. Zabawa w kalambury. Chętni uczniowie wybierają jedną z postaci zapisanych na tablicy i przedstawiają ją bez słów tak, aby pozostali uczniowie odgadli, o kogo chodzi.

3. Uczniowie wspólnie z nauczycielem wypisują słownictwo angielskie potrzebne do opisu bohatera (plansza interaktywna w abstrakcie). Potrzebne będą zarówno rzeczowniki (np. rycerz, patriota), jak i przymiotniki (np. dzielny, odważny, bohaterski, sprytny) oraz przysłówki (np. mądrze, odważnie).

4. Lektura wiersza Adama Mickiewicza Śmierć pułkownika. Chętny lub wybrany uczeń przypomina krótko wiadomości nt. powstania listopadowego. Uczniowie wyszukują informacje o Emilii Plater w dostępnych źródłach i uzupełniają formularz w abstrakcie. Nauczyciel pyta, czy polska bohaterka przypomina uczniom jakąś inną postać historyczną i w razie konieczności naprowadza uczniów na postać Joanny d'Arc.

5. Wykonanie ćw. 3 i 4 dotyczących treści wiersza.

6. Nauczyciel pyta uczniów, dlaczego – ich zdaniem – poeta dopiero na końcu utworu wyjawił imię i nazwisko bohatera (ćw. 5). Uczniowie podają swoje propozycje, np.

żeby wzmocnić efekt zaskoczenia czytelnika
ponieważ kobieta‑żołnierz to rzadkość w tamtych czasach.
Uczniowie wyjaśniają, na czym polega wyjątkowość Pułkownika (ćw. 6).

7. Uczniowie w parach przygotowują uzasadnienie w języku angielskim: dlaczego Emilię Plater można nazwać bohaterką.

8. Pod koniec, pracując w parach lub indywidualnie, uczniowie przygotowują krótki opis osoby, którą uważają za bohatera. Wybrani uczniowie prezentują swoje notatki na forum klasy.

Faza podsumowująca

Nauczyciel zadaje uczniom pytania na podsumowanie, np.