Temat: Porozmawiajmy o prawach człowieka

Adresat

uczeń liceum ogólnokształcącego i technikum

Podstawa programowa

• stara podstawa programowa

poziom podstawowy:

5. Prawa człowieka.

Uczeń:

1) przedstawia krótko historię praw człowieka i ich generacje; wymienia najważniejsze dokumenty z tym związane;

2) wymienia podstawowe prawa i wolności człowieka; wyjaśnia, co oznacza, że są one powszechne, przyrodzone i niezbywalne;

3) podaje najważniejsze postanowienia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Konwencji o Prawach Dziecka;

4) znajduje w środkach masowego przekazu (w tym w internecie) informacje o przypadkach łamania praw człowieka na świecie.

6. Ochrona praw i wolności.

Uczeń:

1) przedstawia główne środki ochrony praw i wolności w Polsce;

3) uzasadnia znaczenie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu.

poziom rozszerzony:

36. Prawa człowieka.

Uczeń:

1) przedstawia ideę oraz historyczny rodowód praw człowieka;

4) rozważa, odwołując się do historycznych i współczesnych przykładów, dlaczego dochodzi do łamania praw człowieka na wielką skalę przez reżimy autorytarne.

37. Ochrona praw człowieka w Polsce.

Uczeń:

1) przedstawia prawa i wolności zagwarantowane w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, wymienia środki i mechanizmy ich ochrony w Polsce.

38. Światowy i europejski system ochrony praw człowieka.

Uczeń:

1) opisuje system ochrony praw człowieka funkcjonujący na mocy Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka oraz Międzynarodowych Paktów Praw Człowieka Narodów Zjednoczonych;

2) ocenia znaczenie Międzynarodowego Trybunału Karnego w Hadze dla systemu ochrony praw człowieka na świecie;

3) charakteryzuje systemy ochrony praw człowieka w ramach Rady Europy oraz Unii Europejskiej.

• nowa podstawa programowa

poziom podstawowy:

IV. Prawa człowieka i ich ochrona.

Uczeń:

1) wymienia „zasady ogólne” i katalog praw człowieka zapisane w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej;

2) przedstawia sądowe środki ochrony praw i wolności w Rzeczypospolitej Polskiej oraz sposób działania Rzecznika Praw Obywatelskich (…);

3) uzasadnia znaczenie Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności w kontekście Europejskiego Trybunału Praw Człowieka; przedstawia warunki, jakie muszą zaistnieć, aby rozpatrzył on skargę obywatela (…);

5) pozyskuje w środkach masowego przekazu (między innymi, na stronach organizacji pozarządowych broniących praw człowieka) informacje o przypadkach naruszania praw człowieka w państwach demokratycznych i przygotowuje analizę na ten temat.

poziom rozszerzony:

XII. Prawa człowieka i ich ochrona międzynarodowa.

Uczeń:

1) przedstawia ideę oraz historyczny rozwój praw człowieka; rozróżnia generacje praw człowieka, stosując pojęcia praw negatywnych i pozytywnych oraz wskazując na inny stopień ich ochrony;

3) wymienia katalog praw i wolności z Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz z protokołów do niej przyjętych (…);

5) charakteryzuje system ochrony praw człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych; wykazuje różnice w ochronie praw na podstawie przepisów Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych oraz Międzynarodowego paktu praw socjalnych, gospodarczych i kulturalnych;

6) charakteryzuje system ochrony praw człowieka Unii Europejskiej (Karta praw podstawowych, działania Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich) oraz Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie;

8) pozyskuje informacje o przypadkach potwierdzonego naruszenia praw lub wolności człowieka w Rzeczypospolitej Polskiej; pisze wystąpienie publiczne w tej sprawie.

Ogólny cel kształcenia

Uczeń wyjaśnia specyfikę praw i wolności człowieka oraz podstawowe mechanizmy ich ochrony.

Cele operacyjne

Uczeń:

• analizuje różne generacje praw człowieka.

• klasyfikuje i przedstawia międzynarodowe systemy ochrony praw człowieka.

• wskazuje rodzaje naruszeń praw człowieka, wymienia te szczególnie drastyczne i przedstawia działania podejmowane w celu wyeliminowania naruszeń praw człowieka.

• wyciąga wnioski na podstawie opanowanego materiału.

• bierze udział w dyskusji.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się;

• kompetencje społeczne i obywatelskie.

Metody nauczania

• dyskusja,

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych, nagrania.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• komputery z dostępem do internetu, ewentualnie tablety;

• tablica interaktywna.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

1. Przed planowaną lekcją powtórzeniową nauczyciel prosi wszystkich uczniów, by przypomnieli sobie materiał e‑podręcznika z „Human rights”, „Universal system of human rights protection”, „Violations of human rights”, „Human rights protection in Poland”, „European system for the protection of human rights”, żeby móc przeczytany materiał streścić własnymi słowami i rozwiązać zadania oraz brać udział w dyskusji.

2. Ochotnicy zapoznają się z treścią abstraktu i przygotowują quiz wiedzy dla kolegów i koleżanek.

Faza wstępna

1. Nauczyciel przedstawia cel zajęć: Utrwalicie wiadomości, umiejętności oraz słownictwo dotyczące praw człowieka oraz ich ochrony.

2. Nauczyciel dzieli uczniów na 5 grup. Każdej z nich przydziela jeden przymiotnik określający prawa człowieka. Informuje, że ich zadanie polega na opisaniu, co one oznaczają dla uczniów.

3. Po upływie wyznaczonego czasu nauczyciel wyświetla Ćwiczenie 2 na tablicy interaktywnej, a grupy umieszczają na planszy swoje wyjaśnienia. Nauczyciel inicjuje krótką dyskusję.

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel odtwarza nagranie z lekcji „Violations of human rights” (Ćwiczenie 5; praca w grupach). Uczniowie przygotowują do trzech pytań związanych z treścią wysłuchanego tekstu, dzięki którym będą mogli sprawdzić, czy ich koledzy dobrze go zrozumieli. Ich zadaniem będzie również przygotowanie przewidywanych odpowiedzi na swoje pytania.

2. Po fazie przygotowawczej następuje faza rywalizacyjna. Każda grupa musi odpowiedzieć na przygotowane przez inne grupy, w oparciu o generator zawarty w abstrakcie, pytania. Nauczyciel kontroluje przebieg gry, sprawdzając poprawność odpowiedzi i zapisując aktualny stan punktów. Grupa, która wygra rywalizację, powinna zostać wynagrodzona przez nauczyciela odpowiednią oceną.

3. Nauczyciel inicjuje dyskusje na temat naruszeń praw człowieka. Uczniowie przedstawiają swoje opinie. Następnie wykonują Ćwiczenie 6. Ich zadaniem jest przedstawienie znanych im z historii lub współcześnie przykładów naruszeń praw człowieka w różnych sferach życia. Propozycje umieszczane są na planszy interaktywnej i omawiane.

4. Uczniowie samodzielnie wykonują zamieszczone w abstrakcie ćwiczenia interaktywne sprawdzające stopień opanowania wiadomości poznanych w czasie lekcji. Nauczyciel inicjuje dyskusję, w trakcie której omówione zostają prawidłowe rozwiązania wszystkich ćwiczeń samodzielnie wykonanych przez uczniów.

5. Nauczyciel dzieli klasę na grupy. Informuje, że ich zadaniem będzie przeanalizowanie metodą metaplanu problemu „Czy europejski system ochrony praw człowieka jest skuteczny?” (Ćwiczenie 9). Po upływie wyznaczonego czasu grupy przedstawiają swoje metaplany i porównują z pozostałymi propozycjami.

Faza podsumowująca

1. Wybrani przed lekcją uczniowie prezentują przygotowany przez siebie quiz wiedzy związany z tematem lekcji. Klasa odpowiada na pytania. Nauczyciel ocenia aktywność i zaangażowanie uczniów.

Praca domowa

1. Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.

2. Przygotuj pięć pytań dotyczących omawianego obszaru, które mogłyby się znaleźć na kartkówce z lekcji.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Let's talk about human rights

Links to the lessons: 1, 2, 3, 4, 5

Links to the abstracts: 1, 2, 3, 4, 5

Before you begin solving the exercises, review abstracts „Human rights”, „Universal system of human rights protection”, „Violations of human rights”, „Human rights protection in Poland”, „European system for the protection of human rights” to recall the most important information and vocabulary. Then you will be able to check your knowledge. Good luck!