E-materiały do kształcenia zawodowego

Rodzaje i charakterystyka usług gastronomicznych

HGT.11. Organizacja usług gastronomicznych - Technik usług kelnerskich 513102

Słownik pojęć dla e‑zasobu

1
Instrukcja korzystania ze słownika

Słownik pojęć do e‑zasobu zawiera hasła oraz ich definicje. Hasła zostały ułożone w kolejności alfabetycznej. Wybrane pojęcia zawierają również odsyłacze (linki) do elementów składowych e‑zasobu, w których zostały użyte.

Poprawne korzystanie ze słownika pojęć pozwoli Ci opanować podstawowy zasób słownictwa branżowego oraz ułatwi przyswojenie wiedzy zawartej w materiale w e‑zasobie.

1
aperitif
aperitif

To rodzaj drinka powitalnego, który pełni nie tylko funkcję towarzyską, ale jest również serwowany przed posiłkiem w celu pobudzenia apetytu, gdyż wpływa na produkcję kwasów żołądkowych. Termin używany również na określenie krótkiego przyjęcia na stojąco, bez bufetu lub jedynie z drobnymi przekąskami.

R1WUmH0bR4vhX
Aperitif
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Sekwencje filmowe – Przyjęcia na stojąco (bez bufetów)D17knBWYkSekwencje filmowe – Przyjęcia na stojąco (bez bufetów)

bal
bal

To impreza taneczna, która może mieć charakter uroczysty lub okazjonalny (np. bal przebierańców, kinderbal).

Sekwencje filmowe – Usługi uzupełniająceD17knBWYkSekwencje filmowe – Usługi uzupełniające

bankiet zasiadany
bankiet zasiadany

Jest to rodzaj przyjęcia, podczas którego każda osoba ma ściśle wyznaczone miejsce przy stole, a jeżeli wymaga tego okoliczność, warto zadbać o miejsce dla honorowego gościa. Zaproszeni cieszą się pełną obsługą kelnerską. Stoły zaaranżowane są w kształcie litery T, U, E itp. oraz udekorowane niską dekoracją.

Sekwencje filmowe – Przyjęcia zasiadaneD17knBWYkSekwencje filmowe – Przyjęcia zasiadane

brunch
brunch

Rodzaj uroczystego śniadania w formie bufetu zasiadanego, który rozpoczyna się zwykle w godzinach między 11:00 a 14:00 i nie powinien trwać dłużej niż 2 godziny. Posiłek złożony jest z różnych dań do wyboru, zarówno o charakterze śniadaniowym jak i luchowym.

Sekwencje filmowe – Przyjęcia zasiadaneD17knBWYkSekwencje filmowe – Przyjęcia zasiadane

bufet amerykański
bufet amerykański

Inaczej bufet mieszany, łączący w sobie elementy bankietu angielskiego i zasiadanego, czyli goście mają do dyspozycji pełną obsługę kelnerską, przy jednoczesnej swobodzie poruszania się czy zmiany miejsc. Zorganizowanie przyjęcia w stylu bufetu amerykańskiego niesie za sobą konieczność dysponowania dużą przestrzenią, w której możliwe będzie wydzielenie strefy ze stołami i bufetami, ale też miejsc, w których goście zjedzą na stojąco i będą mogli swobodnie się przemieszczać.

Sekwencje filmowe – Przyjęcia mieszaneD17knBWYkSekwencje filmowe – Przyjęcia mieszane

bulionówka
bulionówka

Filiżanka z dwoma uszkami, służąca do serwowania zup czystych (np. barszczu czy bulionu).

R1NFZwThaiteW
Bulionówka
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

E‑book – Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznychDxx4kLadmE‑book – Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznych

catering
catering

Usługi gastronomiczne świadczone poza zakładem, polegające na przygotowaniu i dostarczeniu gotowych potraw do miejsca zamówienia. Rozróżniamy różne rodzaje cateringu, np. catering socjalny (w stołówkach szkolnych, szpitalach), czy catering komercyjny (np. piknik, bankiet w innym miejscu niż lokal gastronomiczny).

E‑book – Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznychDxx4kLadmE‑book – Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznych

Sekwencje filmowe – Usługi cateringoweD17knBWYkSekwencje filmowe – Usługi cateringowe

dekoracja stołu
dekoracja stołu

To niezwykle ważny element różnego rodzaju przyjęć i spotkań towarzyskich czy dyplomatycznych. Dekoracja stołu powinna być dobrana do rodzaju wydarzenia oraz do typu stołu. Aby udekorować stół, warto skorzystać z sezonowych, świeżych kwiatów, ale również świec, np. w szklanych osłonkach, serwetek czy obrusów.

E‑book Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznychDxx4kLadmE‑book Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznych

digestif
digestif

To rodzaj napoju alkoholowego, podawany na koniec posiłku, którego zadaniem jest również ułatwienie trawienia (np. brandy, likier Amaro, likier Jagermeister).

R1K9Qk9M8C82V
Digestif
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Sekwencje filmowe – Przyjęcia na stojąco (bez bufetów)D17knBWYkSekwencje filmowe – Przyjęcia na stojąco (bez bufetów)

garden party
garden party

Przyjęcie, spotkanie towarzyskie odbywające się na stojąco w ogrodzie domu, hotelu, rezydencji. W trakcie garden party można serwować potrawy z grilla, w formie niewielkich porcji, łatwych do konsumpcji. Garden party odbywa się zwykle w godzinach popołudniowych.

Sekwencje filmowe – Przyjęcia na stojąco (bez bufetów)D17knBWYkSekwencje filmowe – Przyjęcia na stojąco (bez bufetów)

Sekwencje filmowe – Usługi cateringoweD17knBWYkSekwencje filmowe – Usługi cateringowe

gerydon
gerydon

Wysoka podstawa służąca do postawienia wazy, tacy lub świecznika. We współczesnej gastronomii pojęciem tym określa się naczynia‑patery, które składają się z dwóch lub trzech talerzy połączonych metalowym elementem. Talerze mogą być metalowe, szklane lub ceramiczne. Gerydony często nazywa się etażerkami. Sprawdzają się idealnie do serwowania przekąsek, ciast, owoców.

R1dakpOzhOdsc
Gerydon
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

E‑book – Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznychDxx4kLadmE‑book – Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznych

kantyna
kantyna

To rodzaj lokalu gastronomicznego, w którym można coś zjeść, napić się czegoś, ale także dokonać zakupu, zwykle znajdujący się w obrębie jednostki wojskowej lub zakładu pracy. Terminem tym określa się również miejsce, w którym produkuje się wino i można je tam degustować.

Sekwencje filmowe – Przyjęcia bufetowe na stojącoD17knBWYkSekwencje filmowe – Przyjęcia bufetowe na stojąco

konferencja
konferencja

Rodzaj spotkania dedykowany omówieniu określonych zagadnień w formie wystąpień, prezentacji, referatów, szkoleń. W trakcie spotkań konferencyjnych uczestnicy mogą spotkać się, wymienić poglądy czy przemyślenia na interesujący ich temat.

Sekwencje filmowe – Szkolenia i konferencjeD17knBWYkSekwencje filmowe – Szkolenia i konferencje

laufry
laufry

Inaczej bieżniki. Dekoracyjne serwety kładzione pośrodku stołu.

RIxcmnmmqf60a
Laufry
Źródło: wikimedia.org, licencja: CC BY-SA 3.0.

E‑book – Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznychDxx4kLadmE‑book – Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznych

menu
menu

To zestaw dań serwowanych w trakcie posiłku lub spis potraw oferowanych przez lokal gastronomiczny. Menu może mieć formę drukowaną i wówczas jest podawane klientowi, ale również może zostać umieszczone na tablicy (np. kredowej) lub wyświetlone w wersji elektronicznej (np. na ekranie).

RPj5IblT4LN0o
Menu
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

E‑book – Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznychDxx4kLadmE‑book – Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznych

moltony
moltony

Inaczej podkłady pod obrus, czasem nazywane flandami. To podkłady z miękkiej tkaniny, kładzione bezpośrednio na stół, pod obrusy stołowe. Ich zadaniem jest zabezpieczenie blatu, zablokowanie przesuwania się obrusa stołowego, wchłanianie ewentualnie wylanych płynów i tłumienie dźwięków. Można je mocować do stołu za pomocą gumy antypoślizgowej, którą są pokryte od wewnątrz, z użyciem gumki wokół blatu lub za pomocą sznureczków do nóg stołu.

Rtaxq3JuJeny9
Moltony
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

E‑book – Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznychDxx4kLadmE‑book – Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznych

napperony
napperony

Inaczej serweta na stół. Napperony to duże serwety. Okrągłe są używane do stołów okrągłych, zaś kwadratowe - do stołów kwadratowych czy prostokątnych. Jest to element dekoracyjny stołu, ale ponadto jest wykorzystywany do osłonienia obrusu przed zabrudzeniem.

RSUznpBXblvYJ
Napperony
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

E‑book – Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznychDxx4kLadmE‑book – Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznych

piknik
piknik

To forma rekreacji, wypoczynku, która odbywa się na świeżym powietrzu, w trakcie którego spożywa się przygotowane wcześniej produkty czy posiłki przyniesione w koszach piknikowych.

Sekwencje filmowe – Usługi cateringoweD17knBWYkSekwencje filmowe – Usługi cateringowe

podwieczorek
podwieczorek

Rodzaj posiłku serwowanego w godzinach popołudniowych, pomiędzy obiadem a kolacją. Podczas podwieczorku podawane mogą być np. lody, owoce, ciasta, soki czy ciepłe napoje.

Sekwencje filmowe – Usługi uzupełniająceD17knBWYkSekwencje filmowe – Usługi uzupełniające

precedencja
precedencja

Reguła pierwszeństwa, starszeństwa, uszeregowanie osób według ich ważności z uwagi na piastowane funkcje lub stanowiska. Jest to również porządek w jakim goście są witani, w jakiej kolejności zajmują miejsca, np. przy stołach, oraz ewentualnie w jakiej kolejności przemawiają.

RRQ7FqKbKTKXe
Precedensja
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Film edukacyjny – Elementy protokołu dyplomatycznego podczas obsługi gościDyK6OPCBFilm edukacyjny – Elementy protokołu dyplomatycznego podczas obsługi gości

przerwa kawowa
przerwa kawowa

To rodzaj przerwy, zwykle w trakcie spotkań businessowych lub konferencyjnych, w trakcie której są serwowane kawa, herbata, soki i woda oraz różne przekąski (ciasteczka, niewielkie kanapki, słone przekąski, ciasta).

Sekwencje filmowe – Szkolenia i konferencjeD17knBWYkSekwencje filmowe – Szkolenia i konferencje

przyjęcie
przyjęcie

Rodzaj uroczystego spotkania z serwisem gastronomicznym. Przyjęcie cechuje m.in. wystawna zastawa stołowa, bogate menu z kolejno serwowanymi daniami i napojami dobranymi do potraw, uroczyste stroje. Przyjęcia mogą odbywać się na siedząco lub na stojąco.

E‑book – Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznychDxx4kLadmE‑book – Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznych

Film edukacyjny – Elementy protokołu dyplomatycznego podczas obsługi gościDyK6OPCBFilm edukacyjny – Elementy protokołu dyplomatycznego podczas obsługi gości

przyjęcie bufetowe
przyjęcie bufetowe

To rodzaj bankietu stojącego, który odbywa się wieczorem. Na rozstawionych stołach serwowane są dania zimne oraz gorące, a także desery, które można skonsumować używając tylko widelca. Obok ustawia się stoły bufetowe z napojami bezalkoholowymi zimnymi i gorącymi, a często również z napojami alkoholowymi.

R1TNomejPsUfA
Przyjęcie bufetowe
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

E‑book – Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznychDxx4kLadmE‑book – Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznych

Sekwencje filmowe – Przyjęcia bufetowe na stojącoD17knBWYkSekwencje filmowe – Przyjęcia bufetowe na stojąco

przyjęcie koktajlowe
przyjęcie koktajlowe

Eleganckie przyjęcie, które odbywa się w godzinach popołudniowo‑wieczornych i trwa około 2‑3 godzin. Można je zaaranżować na dwa sposoby. Albo zaoferować jedynie drobne przekąski, desery czy owoce, albo ustawić stoły bufetowe i bar z napojami. W obydwu przypadkach warto zadbać o stoły koktajlowe, które posłużą do odkładania użytych talerzy, pustych kieliszków i szklanek i które będą na bieżąco sprzątane przez kelnerów.

Sekwencje filmowe – Przyjęcia na stojąco (bez bufetów)D17knBWYkSekwencje filmowe – Przyjęcia na stojąco (bez bufetów)

Sekwencje filmowe – Przyjęcia bufetowe na stojącoD17knBWYkSekwencje filmowe – Przyjęcia bufetowe na stojąco

set
set

Mały obrus pod nakrycie konsumenta.

E‑book – Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznychDxx4kLadmE‑book – Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznych

skirtingi
skirtingi

Inaczej falbana. Rodzaj marszczonej falbany dopinanej do rantu stołu, najczęściej bufetowego, która jest dobrana kolorystycznie do obrusów oraz organizowanego wydarzenia. Upięte falbany powinny zwisać na wysokość około 10 cm od podłogi. Dodatkowo skirting zdobi stół, a uroczystości nadaje elegancji i stylu.

R1bfL0KIG51MF
Skirtingi
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

E‑book – Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznychDxx4kLadmE‑book – Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznych

stół francuski
stół francuski

Sposób rozsadzenia gości przy stole, w którym dwie główne osoby (gospodarz/gospodyni i jego/jej gość) zajmują miejsca w centralnej części, naprzeciw siebie. Pozostałe osoby rozsadzane są zgodnie z zasadą pierwszeństwa. Jeśli honorowemu gościowi towarzyszy partner/partnerka, to zasiada ona/on po prawej stronie gospodarza/gospodyni.

Film edukacyjny – Elementy protokołu dyplomatycznego podczas obsługi gościDyK6OPCBFilm edukacyjny – Elementy protokołu dyplomatycznego podczas obsługi gości

stół angielski
stół angielski

Sposób rozsadzenia gości przy stole, w którym gospodarz/gospodyni i jego/jej partnerka/partner siadają na szczytach stołu. Po prawej stronie zajmuje miejsce gość honorowy, zaś po lewej gość zgodnie z zasadą pierwszeństwa.

Film edukacyjny – Elementy protokołu dyplomatycznego podczas obsługi gościDyK6OPCBFilm edukacyjny – Elementy protokołu dyplomatycznego podczas obsługi gości

szkolenie
szkolenie

Rodzaj zajęć, których celem jest przekazanie jakieś wiedzy lub umiejętności uczestnikom. Zadaniem szkolenia jest nabycie, uzupełnienie lub doskonalenie umiejętności oraz kwalifikacji zawodowych.

Sekwencje filmowe – Szkolenia i konferencjeD17knBWYkSekwencje filmowe – Szkolenia i konferencje

sztućce klasyczne
sztućce klasyczne

Sztućce służące do spożywania potraw, np. łyżki, łyżeczki, widelce, widelczyki, noże itp.

R198yJM05t9Dq
Sztućce klasyczne
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

E‑book – Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznychDxx4kLadmE‑book – Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznych

sztućce serwingowe
sztućce serwingowe

Inaczej sztućce serwisowe. Sztućce pomocnicze służące do nakładania potraw z półmisków na talerze.

R1TGJiFVjCH8k
Sztućce serwingowe
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

E‑book – Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznychDxx4kLadmE‑book – Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznych

tartinka
tartinka

To rodzaj niewielkiej kanapki, wykonanej na jednej warstwie dowolnego typu pieczywa, np. chrupkiego czy bułki, na której układa się np. ser, wędlinę, jaja, warzywa, różnego rodzaju pasty i ewentualnie dekoruje majonezem czy keczupem.

Sekwencje filmowe – Przyjęcia bufetowe na stojącoD17knBWYkSekwencje filmowe – Przyjęcia bufetowe na stojąco

winietka
winietka

Na dużych przyjęciach zasiadanych na stołach pojawiają się również winietki, czyli bilety czy wizytówki imienne. Jest to wygodna forma wskazania gościom miejsca, w którym zostali usadzeni przy stołach. Dzięki winietkom goście sprawnie znajdują swoje miejsce, a organizatorzy unikają niepotrzebnego chaosu i nieporozumień.

Film edukacyjny – Elementy protokołu dyplomatycznego podczas obsługi gościDyK6OPCBFilm edukacyjny – Elementy protokołu dyplomatycznego podczas obsługi gości

zastawa stołowa
zastawa stołowa

To naczynia i sztućce, które używane są w trakcie spożywanego posiłku. Do zastawy stołowej zaliczamy zarówno naczynia i sztućce do podawania potraw i napojów, jak i do ich spożywania.

R6NW0HxAcBbpx
Zastawa stołowa
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

E‑book – Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznychDxx4kLadmE‑book – Warunki organizacji dodatkowych usług gastronomicznych