Spis treści

1. Cele i efekty kształcenia1Cele i efekty kształcenia

2. Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

3. Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik elektronik3Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik elektronik

4. Wymagania techniczne4Wymagania techniczne

1. Cele i efekty kształcenia

Cele ogólne e‑materiału

• Uwzględnienie treści, które pozwalają na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie technik elektronik 311408. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

• Przedstawienie – w sposób obrazowy i zrozumiały dla uczącego się – celów kształcenia: użytkowanie instalacji elektronicznych i urządzeń elektronicznych; konserwowanie i naprawy instalacji elektronicznych oraz urządzeń elektronicznych.

• Pomoc w procesie nauczania i w procesie samodzielnego uczenia się wyżej wymienionego zawodu: wspieranie osiągania wybranych efektów kształcenia przez podnoszenie jakości procesu dydaktycznego i autodydaktycznego.

• Rozwijanie kompetencji komunikacyjno‑cyfrowych.

• Dostosowanie tempa i zakresu nauczania do indywidualnych potrzeb uczącego się.

Efekty kształcenia

ELM.05.3. Użytkowanie urządzeń elektronicznych oraz pomiary sygnałów i parametrów elektronicznych

Uczeń:

9. wykonuje pomiary sygnałów elektrycznych w blokach funkcjonalnych urządzeń elektronicznych.

ELM.05.4. Konserwacja i naprawa instalacji oraz urządzeń elektronicznych

Uczeń:

2. przeprowadza pomiary diagnostyczne sygnałów elektrycznych w urządzeniach elektronicznych zgodnie z dokumentacją,

3. kontroluje poprawność działania instalacji i urządzeń elektronicznych na podstawie obserwacji ich funkcjonowania oraz wyników pomiarów,

4. dokonuje analizy stanu technicznego instalacji i urządzeń elektronicznych,

5. diagnozuje uszkodzenia instalacji i urządzeń elektronicznych,

6. dobiera narzędzia i przyrządy do wykonywania napraw instalacji i urządzeń elektronicznych,

7. dobiera części i podzespoły do naprawy instalacji i urządzeń elektronicznych, korzystając z katalogów i dokumentacji technicznej tych urządzeń,

8. wymienia elementy i podzespoły instalacji oraz urządzeń elektronicznych.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

2. Struktura e‑materiału

E‑zasób składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z nich zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.

Wprowadzenie

Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.

Materiały multimedialne

Zawierają różnego rodzaju multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy. Zasób Film instruktażowy (tutorial)DpdDfKmnyFilm instruktażowy (tutorial) prezentuje proceduję lokalizowania uszkodzeń w układach urządzeń elektronicznych poprzez wykonywanie oceny wizualnej i na podstawie wykonywanych obserwacji i pomiarów sygnałów. Zasób „Lokalizowanie usterek w układach urządzeń elektronicznych”De8XzpX8W„Lokalizowanie usterek w układach urządzeń elektronicznych” to gra edukacyjna mająca na celu lokalizowanie usterek w układach urządzeń elektronicznych na podstawie zaprezentowanych objawów, obserwacji i wyników pomiarów charakterystycznych sygnałów. Zasób „Program ćwiczeniowy do projektowania przez dobieranie zamienników uszkodzonych elementów elektronicznych w celu usunięcia usterki urządzenia elektronicznego”DGODPmXT1„Program ćwiczeniowy do projektowania przez dobieranie zamienników uszkodzonych elementów elektronicznych w celu usunięcia usterki urządzenia elektronicznego” obejmuje zakres zamienników uszkodzonych elementów elektronicznych w celu usunięcia usterki urządzenia elektronicznego z możliwością obserwacji i pomiarów sygnałów w charakterystycznych punktach urządzenia elektronicznego. Zasób „Obsługa urządzeń pomiarowych wykorzystywanych podczas lokalizowania usterek urządzeń elektronicznych”DAtyXiBrE„Obsługa urządzeń pomiarowych wykorzystywanych podczas lokalizowania usterek urządzeń elektronicznych” obejmuje z kolei zakres rodzajów, zastosowania i obsługi urządzeń pomiarowych wykorzystywanych podczas lokalizowania usterek urządzeń elektronicznych.

Obudowa dydaktyczna

• Interaktywne materiały sprawdzająceD9mfBFL5bInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają sprawdzić poziom opanowania wiedzy i umiejętności. Można je potraktować jako pracę domową – utrwali to wiedzę uczniów w zakresie najważniejszych zagadnień i przygotuje do pytań na pisemnym egzaminie zawodowym.

• Słownik pojęć dla e‑materiałuDGGS7vdYLSłownik pojęć dla e‑materiału objaśnia specjalistyczne słownictwo używane w e‑materiale.

• Przewodnik dla nauczycielaD6zVJmuPUPrzewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

• Przewodnik dla uczącego sięDgoYqgCoQPrzewodnik dla uczącego się wskazuje i instruuje, w jaki sposób wykorzystać e‑materiał do samodzielnej nauki.

• Netografia i bibliografiaDI3qaKPoaNetografia i bibliografia to wykaz źródeł, na bazie których został opracowany e‑materiał i z których można korzystać, przygotowując się do egzaminu zawodowego.

• Instrukcja użytkowaniaD2zScd3d2Instrukcja użytkowania wyjaśnia działanie e‑materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

3. Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik elektronik

Praca uczniów podczas zajęć

E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną, wspomagającą proces kształcenia zawodowego. Ułatwi on uczniom zapamiętanie podstawowych informacji z dziedziny elektroniki.

Poniżej znajdują się propozycje wykorzystania poszczególnych elementów materiału w ramach lekcji, w samodzielnej pracy ucznia, pracy w grupach i pracy całego zespołu klasowego.

Gra edukacyjna „Lokalizowanie usterek w układach urządzeń elektronicznych”

Praca w grupach

Przed przystąpieniem do gry nauczyciel wspólnie z uczniami ustala kryteria, np. wygrywa ten zespół, który najszybciej ukończy misję lub w wyznaczonym czasie wykona dwie misje. Następnie uczniowie dobierają się w pięcioosobowe drużyny i przystępują do realizacji poszczególnych zadań w grze. Wyniki pracy prezentowane są na forum klasy.

Gra umożliwia sprawdzenie nie tylko wiedzy, którą uczniowie nabyli podczas pracy w trakcie zajęć, lecz także pewnych umiejętności, np. czy potrafi zidentyfikować uszkodzone kondensatory, inwertery, czy rozumie i potrafi rozpoznać tzw. zimne luty. Grę można wykorzystać w fazie podsumowującej zajęć, aby zweryfikować, czy cele lekcji zostały osiągnięte.

„Program ćwiczeniowy do projektowania przez dobieranie zamienników uszkodzonych elementów elektronicznych w celu usunięcia usterki urządzenia elektronicznego”

Praca w grupach

Prezentacja multimedialna. Uczniowie pracują w trzyosobowych grupach. Zapoznają się z treścią programu ćwiczeniowego: na jego podstawie oraz korzystając z materiałów dodatkowych, przygotowują prezentację multimedialną dotyczącą zamiany uszkodzonych elementów w celu eliminacji usterki. Efekty swojej pracy pokazują kolegom i koleżankom z klasy – prezentacje są oceniane według następujących kryteriów:

• poprawność merytoryczna,

• trafny wybór egzemplifikacji wizualnej,

• estetyka wykonania.

Galeria grafik interaktywnych „Obsługa urządzeń pomiarowych wykorzystywanych podczas lokalizowania usterek urządzeń elektronicznych” 

Praca indywidualna i praca w parach

Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią multimedium i zapisują minimum pięć pytań dotyczących jego treści. Uwaga: każde z pytań musi rozpoczynać się od słowa „dlaczego”. Następnie spacerują po klasie i na umówiony sygnał szukają kogoś do pary, zadają i odpowiadają na pytania sformułowane podczas pracy z galerią.

Następnie dzielą się swoimi spostrzeżeniami, które pytania były dla nich trudne, na które nie udało im się odpowiedzieć. Zespół klasowy wspólnie formułuje na nie odpowiedzi.

Interaktywne materiały sprawdzające

Uczniowie samodzielnie rozwiązują ćwiczenia. Prawidłowe rozwiązanie może być zaprezentowane przez nauczyciela lub ucznia, na przykład na tablicy interaktywnej. Nauczyciel udziela komentarza do prezentowanego rozwiązania. W przypadku niewłaściwej odpowiedzi naprowadza ucznia pytaniami na właściwy tor myślenia.

Praca uczniów przed zajęciami

Film instruktażowy (tutorial) „Procedura lokalizowania uszkodzeń w układach urządzeń elektronicznych poprzez wykonywanie oceny wizualnej i na podstawie wykonywanych obserwacji i pomiarów sygnałów”

Praca indywidualna

Przed planowanymi zajęciami uczniowie zapoznają się z filmem instruktażowym w e‑materiale: Procedura lokalizowania uszkodzeń w układach urządzeń elektronicznych poprzez wykonywanie oceny wizualnej i na podstawie wykonywanych obserwacji i pomiarów sygnałów. Ich zadaniem jest opracowanie poszczególnych etapów w celu zlokalizowania usterek w formie tabeli, która ułatwi w przyszłości wykonywanie tej procedury. Uczniowie przynoszą opracowane przez siebie schematy na zajęcia.

Praca uczniów poza zajęciami

E‑materiały umożliwiają pracę uczniów poza zajęciami lekcyjnymi. Mogą oni samodzielnie zapoznać się z multimediami i sporządzić notatki porządkujące wiedzę. Notatki mogą być w różnej formie.

Film instruktażowy (tutorial) „Procedura lokalizowania uszkodzeń w układach urządzeń elektronicznych poprzez wykonywanie oceny wizualnej i na podstawie wykonywanych obserwacji i pomiarów sygnałów”

Praca indywidualna

Uczniowie na podstawie multimedium wykonują notatki metodą sketchnotingu. Mogą one dotyczyć całego materiału lub poszczególnych fragmentów. Następnie umieszczają efekty swojej pracy na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej w formie zdjęć lub w formacie PDF. Notatki można wyświetlić na tablicy multimedialnej i wykorzystać na zajęciach jako podsumowanie omawianego materiału.

Gra edukacyjna „Lokalizowanie usterek w układach urządzeń elektronicznych”

Praca indywidualna

Uczniowie sprawdzają swoją wiedzę, wykonując misję w grze „Serwisant RTV”. Efekty pracy przedstawiają na forum klasy.

„Program ćwiczeniowy do projektowania przez dobieranie zamienników uszkodzonych elementów elektronicznych w celu usunięcia usterki urządzenia elektronicznego”

Praca indywidualna

Uczniowie samodzielnie, w różnych dostępnych źródłach, zdobywają informacje na temat zamienników uszkodzonych elementów elektronicznych w celu usunięcia usterki urządzenia elektronicznego. Następnie uzupełniają formularz w programie ćwiczeniowym. Po ustalonym czasie ochotnicy prezentują na forum klasy swoje propozycje. Każdą z nich nauczyciel ocenia pod kątem rzetelności merytorycznej.

Galeria grafik interaktywnych „Obsługa urządzeń pomiarowych wykorzystywanych podczas lokalizowania usterek urządzeń elektronicznych”

Praca w grupach

Przed zajęciami uczniowie zostają podzieleni na grupy. Każdy zespół przygotowuje prezentację dotyczącą przydzielonego zagadnienia. Wystąpienia grup powinny zawierać meteriały ilustracyjne, schematy, grafiki przedstawiające zasady działania poszczególnych elementów i układów. Prezentacja nie powinna trwać dłużej niż 7 minut. W wystąpieniu biorą udział wszyscy członkowie grupy.

Zagadnienia do opracowania:

• gr. I: charakterystyka multimetra cyfrowego;

• gr. II: charakterystyka zasilacza laboratoryjnego;

• gr. III: charakterystyka oscyloskopu;

• gr. IV: charakterystyka generatora funkcyjnego.

Po każdej prezentacji następuje krótka sesja pytań i odpowiedzi, w której uczniowie prowadzący prezentację wyjaśniają pozostałym niezrozumiałe wątki wystąpienia.

Prezentacje mogą być oceniane wg następujących kryteriów:

• poprawność merytoryczna;

• trafny wybór egzemplifikacji wizualnej;

• estetyka wykonania.

Indywidualizacja pracy z uczniem, w tym z uczniem ze SPE

Dzięki e‑materiałom możliwe jest zindywidualizowanie procesu dydaktycznego i dostosowanie go do różnorodnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Jest to istotnie nie tylko ze względu na uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE), ale również uczniów zdolnych. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku i słuchu. Ułatwia to dostęp do wiedzy i pozwala na zlikwidowanie niektórych barier społecznych i komunikacyjnych, a także umożliwia wyrównywanie szans w procesie nauczania‑uczenia się.

Ponadto nauczyciel może też dostosować pracę z każdym zasobem do indywidualnych potrzeb uczniów.

Film instruktażowy‑tutorial:

• uczniowie słabosłyszący mogą skorzystać z napisów do materiałów filmowych;

• przy podziale klasy na grupy należy wziąć pod uwagę, aby zespoły były zróżnicowane pod względem możliwości uczniów i sposobów uczenia się; w takiej sytuacji uczniowie zdolni mogą służyć pomocą osobom z trudnościami w nauce (tutoring rówieśniczy);

• uczniowie z zaburzeniami zachowania oraz uczniowie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu mogą zapoznawać się z filmem instruktażowym stopniowo (np. według wyznaczonego przez nauczyciela planu: I część filmu + zadania, II część filmu + zadania itd. lub jedna sekwencja i jedno zadanie), w celu zminimalizowania ryzyka dekoncentracji i demotywacji;

• podczas rozmowy należy pamiętać, aby nie zmuszać do wypowiedzi na forum klasy osób z trudnościami w komunikacji; mogą się one wykazać w pracy w grupach.

Gra wcielanie się w role:

• uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (np. uczeń z dysleksją, uczeń słabosłyszący) należy wyznaczyć większy limit czasu na wykonanie misji;

• podczas pracy z grą edukacyjną na lekcji należy zwrócić uwagę, by nie wprowadzić niezdrowej rywalizacji i/lub nie spowodować sytuacji, w której uczniowie ze SPE będą mieli nierówne szanse; celem gry nie musi być praca na czas, tylko wykonanie misji możliwie jak najdokładniej, z minimalną liczbą błędów.

Program ćwiczeniowy do projektowania przez dobieranie:

• uczniowie słabowidzący mogą skorzystać z głosu lektora;

• uczniowie niedosłyszący mogą przeczytać we własnym tempie wyświetlany tekst;

• uczniowie z zaburzeniami zachowania mogą rozwiązywać ćwiczenia we własnym tempie, z zachowaniem przerw służących do odpoczynku i eliminacji nadmiaru bodźców.

Galeria grafik interaktywnych:

• uczniowie z zaburzeniami koncentracji powinni mieć pracę dzieloną na etapy, podobnie uczniowie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu;

• przy podziale klasy na grupy należy wziąć pod uwagę, aby zespoły były zróżnicowane pod względem możliwości uczniów i sposobów uczenia się;

• osoby słabowidzące powinny mieć możliwość odsłuchania treści materiału podczas lekcji;

• jeśli zadaniem uczniów w pracy z galerią jest stworzenie pytań, a następnie wzajemne odpytywanie się, należy zwrócić uwagę na uczniów, którzy mają trudności z nawiązywaniem kontaktu z rówieśnikami i komunikacją; można wówczas takim osobom przedstawić inną formę zadania – utworzenie na platformie ZPE pięciu pytań jednokrotnego wyboru, na które pozostali uczniowie będą odpowiadać.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

4. Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych materiałów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows 7 lub nowszy (przy czym Windows 7 nie jest już wspierany przez Microsoft);

• OS X $\mathrm{10.11.6}$ lub nowszy;

• GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej 3GB RAM.

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji $\mathrm{69.0.3497.100}$;

• Firefox w wersji $\mathrm{62.0.2}$;

• Safari w wersji $11.1$;

• Opera w wersji $\mathrm{55.0.2994.44}$;

• Microsoft Edge w wersji $\mathrm{42.17134.1.0}$;

• Internet Explorer w wersji $\mathrm{11.0.9600.18124}$.

Urządzenia mobilne:

• 2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym;

• Tablet/Smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser $10.1$, szerokość co najmniej 420 px.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści