Temat: Arktyka i Antarktyka – środowisko przyrodnicze obszarów podbiegunowych

Adresat

Uczeń klasy VIII szkoły podstawowej

Podstawa programowa

XVIII. Geografia obszarów okołobiegunowych: środowisko przyrodnicze; badania naukowe; polscy badacze.

Uczeń:

1) charakteryzuje położenie i środowisko przyrodnicze Antarktydy oraz wyjaśnia konieczność zachowania jej statusu określonego Traktatem Antarktycznym;

2) przedstawia cele badań aktualnie prowadzonych w Arktyce i Antarktyce oraz prezentuje osiągnięcia polskich badaczy obszarów okołobiegunowych;

3) opisuje warunki życia w polarnej stacji badawczej.

Ogólny cel kształcenia

Uczeń poznaje środowisko przyrodnicze Arktyki i Antarktyki.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

• określać położenie geograficzne i granice Arktyki oraz Antarktyki;

• wskazywać związek między położeniem geograficznych obszarów okołobiegunowych a cechami środowiska geograficznego;

• rozróżniać organizmy żyjące w Arktyce i Antarktyce;

• podawać przykłady zmian zachodzących w środowisku przyrodniczym obszarów okołobiegunowych;

• wskazywać konieczność ochrony środowiska przyrodniczego Arktyki i Antarktyki.

Metody/techniki kształcenia

• podające

  • pogadanka.

• aktywizujące

  • dyskusja.

• eksponujące

  • pokaz.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• tablica interaktywna, tablety/komputery;

• mapa fizyczna Arktyki i Antarktyki;

• atlasy geograficzne;

• rzutnik multimedialny.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

• Uczniowie zapoznają się z treścią abstraktu. Przygotowują się do pracy na lekcji w taki sposób, żeby móc przeczytany materiał streścić własnymi słowami i samodzielnie rozwiązać zadania.

Faza wstępna

• Nauczyciel rozpoczyna zajęcia od uruchomienia na tablicy interaktywnej ćwiczenia Puzzle. Po ułożeniu ich uczniowie dowiadują się co będzie tematem lekcji.

• Nauczyciel podaje cele lekcji.

• Nauczyciel uruchamia program Google Earth, prosi chętnego ucznia o zdjęcia satelitarne Antarktyki i Arktyki. Uczniowie wskazują zauważalne różnice.

Faza realizacyjna

• Uczniowie wyszukują w atlasach Arktykę i Antarktykę, wskazują obiekty geograficzne, które zaliczane są do nich. Określają położenie geograficzne.

• Nauczyciel korzystając z zasobów internetowych odczytuje dziennik Scotta i Amundsena pierwszych zdobywców Bieguna Południowego, by zobrazować uczniom trud i zmagania ludzi w warunkach ekstremalnych. Wskazuje zdjęcia z tych wypraw.

• Dzieli uczniów na 4 grupy. Przydziela dwa obszary tematyczne tzn. dwie grupy będą opracowywały ten sam temat. Każda grupa opracowuje informacje wykorzystując Poster. Uczniowie do pracy wykorzystują zasoby Internetu, e‑podręcznik oraz atlas geograficzny. Grupa A i B – Arktyka: klimat, świat roślinny i zwierzęcy , sytuacja prawna, zasoby mineralne, ich eksploatacja oraz ochrona. Grupa C i D- Antarktyda klimat, świat roślinny i zwierzęcy , sytuacja prawna, zasoby mineralne, ich eksploatacja oraz ochrona. Każda grupa omawia na forum opracowane informacje, posiłkuje się Internetem dla zobrazowania treści..

• Uczniowie wypełniają na tablicy interaktywnej krzyżówkę z e‑podręcznika‑Badania obszarów podbiegunowych.

• Za pomocą Metaplanu wyrysowanego na tablicy uczniowie rozważają problem: Dlaczego następują zmiany w środowisku przyrodniczym obszarów okołobiegunowych? W myśl tej metody uczniowie odpowiadają na pytania: Jak jest? Jak powinno być? Dlaczego nie jest tak jak być powinno? Wnioski. Dyskusja.

Faza podsumowująca

• Na podsumowanie lekcji uczniowie wykonują ćwiczenia na tablicy interaktywnej w odniesieniu do tematu lekcji.

• Nauczyciel ocenia pracę uczniów, biorąc pod uwagę wkład i ich możliwości.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Arctic and Antarctic – the natural environment of polar regions

The Arctic and the Antarctic are the coldest places on Earth. The warmest month in the Arctic is July, when the average temperature in coastal areas is slightly above 0°C. In the interior of Greenland, however, it is always below 0°C and even in July temperature can drop to –20°C. In January, during the polar night, temperature in coastal areas drops to –30°C and in the central part of the Greenlandic ice sheet it can even reach –50°C.

The Antarctic is an even colder region. In January, which is the warmest month here, average air temperature in Antarctica does not get higher than 0°C. The coldest month is July, the middle of the polar night, when average monthly temperature drops to –40°C, –50°C. The lowest air temperature, not only in Antarctica, but on the planet in general, was recorded at Vostok Station (78°28’S, 106°48’E) on 21 July 1983: –89,2°C. Vostok Station is considered the Earth’s Pole of Cold.

What makes Antarctica different from other continents is the fact that its surface is covered by the largest continental ice sheet in the world, with average thickness of 2300 m and maximum thickness of up to 4776 m. Only 4% of the surface of Antarctica is free of ice. The Antarctic ice sheet is moving from the middle of the ice cap towards the coast at an average speed of 200 metres per year. Coastal waters are where ice shelves are formed. Ice shelves are fringed with ice barriers. Wave movement causes large parts of the shelves to break off and form enormous icebergs that can be up to several dozen kilometres wide. Only some parts of the coastline and mountain peaks are rocky and free of ice.

Natural conditions influence the flora and fauna of the polar regions. The few areas in the Arctic which are not covered by ice are covered by tundra. The most common plants found there include grasses, sedges, prostrate shrubs, lichens and mosses that can grow in permafrost. These areas are inhabited by large land mammals, such as the musk ox, the caribou or the polar bear, the great swimmer and hunter of the ocean. Arctic waters are inhabited by various species of seals and large numbers of birds that in summer nest on the ground, but feed in coastal waters. In Antarctica, there is no vegetation apart from a few species of lichen, moss and algae. Local fauna, however, is quite diverse. The largest group of animals are birds inhabiting the coastal areas, such as penguins (over a dozen species), skuas, petrels and cormorants. Coastal waters of Antarctica are home to many species of animals that feed on plankton, mainly krill. These are the great marine mammals: whales (also found in Arctic waters), four species of Antarctic seals, sea lions, elephant seals and fur seals. Seals are semiaquatic animals perfectly adapted to the conditions of their natural environment.