E-materiały do kształcenia zawodowego

Wykonywanie form metalowych kokilowych oraz ciśnieniowych

MTL.01. Wykonywanie i naprawa oprzyrządowania odlewniczego - Modelarz odlewniczy 721104, Technik odlewnik 311705

bg‑cyan

Słownik pojęć dla e‑materiału

Aby wyszukać pojęcie lub frazę występujące w słowniku, wpisz je w poniższą ramkę.

1
czujniki
czujniki

przyrządy pomiaroweprzyrząd pomiarowyprzyrządy pomiarowe czujnikowe to grupa obejmująca różne narzędzia takie jak: czujniki zegarowe, czujniki cyfrowe, średnicówki czujnikowe, grubościomierze czujnikowe czy głębokościomierzegłębokościomierzgłębokościomierze czujnikowe. Czujniki pozwalają na precyzyjne pomiary z małym naciskiem pomiarowym. Mogą mierzyć w sposób ciągły, dzięki czemu nadają się do kontroli bicia czy okrągłości

Atlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”D18BG0BeAAtlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”

dźwignica
dźwignica

urządzenie dźwigowo‑transportowe, służące do przemieszczania pionowego i poziomego ładunków

Galeria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych”DjaNcPHZpGaleria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych”

forma odlewnicza
forma odlewnicza

element lub materiał otaczający wnękę, do której zostanie wprowadzony kształtowany materiał. Formy mogą być jednorazowe lub wielokrotnego użycia

Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”D1DRrKa62Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”

Galeria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych „DjaNcPHZpGaleria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych „

E‑book „Budowa i wykonywanie form metalowych kokilowych oraz ciśnieniowych”D1DNfnsLhE‑book „Budowa i wykonywanie form metalowych kokilowych oraz ciśnieniowych”

głębokościomierz
głębokościomierz

ręczne narzędzie czy też przyrząd pomiarowyprzyrząd pomiarowyprzyrząd pomiarowy służący do pomiarów głębokości otworów, zagłębień, szczelin. Końcówka głębokościomierza może mieć różne rodzaje zakończeń. Mamy dostępnych kilka rodzajów głębokościomierzy – przede wszystkim można je podzielić na analogowe i cyfrowe (elektroniczne). Głębokościomierze analogowe z kolei dzielimy na te z odczytem noniuszowymnoniusznoniuszowym, czyli głębokościomierze suwmiarkowe oraz głębokościomierze mikrometryczne, które są bardziej dokładne

R1YVShFIOctwA
Głębokościomierz
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Ilustracja przedstawia widok z boku na poziomo ułożony głębokościomierz mikrometryczny.

R1EpPP5m3QCfe
Głębokościomierz suwmiarkowy
Źródło: GroMar sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Ilustracja przedstawia widok z boku na poziomo ułożony głębokościomierz suwmiarkowy, którego poszczególne elementy oznaczono za pomocą linii skierowanej na dany element, na końcu której widnieje nazwa elementu. Przyrząd przedstawiono w srebrno‑szarej kolorystyce. Głębokościomierz suwmiarkowy składa się z prowadnicy z podziałką milimetrową. Element kształtem przypomina linijkę zakończoną z lewej strony wystającym od niewielkim hakiem. Długość podziałki milimetrowej wynosi dwieście milimetrów, każdy milimetr oznaczono krótką kreską prostopadłą do krawędzi prowadnicy , przy czym co dziesięć milimetrów pisano kolejne liczby kolejno zero, dziesięć, dwadzieścia, aż do dwustu. Linia przy oznaczonym wymiarze jest nieco dłuższa, niż w przypadku pozostałych kresek podziałki. Na prowadnicy osadzono ruchome szczęki o symetrycznym kształcie litery te, odwróconej o minus dziewięćdziesiąt stopni, ze szczeliną wzdłuż prowadnicy umożliwiającą odczyt pomiaru z noniusza. Kąty poniżej ramienia litery te oraz w dolnej części ramienia są zaokrąglone. Na dolnej części szczęk umieszczono noniusz dokładny, który umożliwia zwiększenie dokładności pomiaru do dziesiętnych części milimetra. Na szczękach, na części równoległej do prowadnicy, przytwierdzono czarną, niewielką śrubę skręcającą , pozwalającą na zablokowanie ruchu szczęk podczas wykonywania pomiaru. Pomiar głębokościomierzem suwmiarkowym polega na ustawieniu szczęk przyrządu na górnej krawędzi mierzonego elementu, tak aby dokładnie przylegały do powierzchni, następnie prowadnice wprowadza się w otwór, którego głębokość jest mierzona, aż do oporu. Następnie skręca się śrubę skręcającą . Na noniuszu głównym odczytuje się wymiar z dokładnością do jednego milimetra za pomocą kreski z wymiarem zero, na noniuszu dokładnym. Wymiar po przecinku z dokładnością nawet do jednej dziesiątej milimetra znajduje się na podziałce dokładnej. Określa go pierwsza kreska pokrywająca się ze skalą na noniuszu głównym.

Atlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”D18BG0BeAAtlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”

kokila
kokila

trwała, metalowa forma odlewnicza przeznaczona do wypełniania ciekłym metalem metodą grawitacyjną lub pod niskim albo wysokim ciśnieniem

Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”D1DRrKa62Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”

Wizualizacja 3D „Budowa form metalowych kokilowych i ciśnieniowych „D1Tjw9EXuWizualizacja 3D „Budowa form metalowych kokilowych i ciśnieniowych „

Atlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”D18BG0BeAAtlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”

E‑book „Budowa i wykonywanie form metalowych kokilowych oraz ciśnieniowych „D1DNfnsLhE‑book „Budowa i wykonywanie form metalowych kokilowych oraz ciśnieniowych „

metal
metal

pierwiastek chemiczny, posiadający w sieci krystalicznej elektrony swobodne, odznaczający się dobrym przewodnictwem elektrycznym i cieplnym, charakterystycznym połyskiem, dużą wytrzymałością mechaniczną oraz plastycznością, wydobywany ze skał i w przyrodzie występuje zazwyczaj w stanie stałym w temperaturze pokojowej, poza rtęcią, występującą w stanie ciekłym

Atlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”D18BG0BeAAtlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”

E‑book „Budowa i wykonywanie form metalowych kokilowych oraz ciśnieniowych”D1DNfnsLhE‑book „Budowa i wykonywanie form metalowych kokilowych oraz ciśnieniowych”

maszyna CNC
maszyna CNC

CNC to skrót od angielskiej nazwy Computerized Numerical Control, czyli komputerowe sterowanie urządzeń numerycznych, maszyny takie wyposażone są w układ sterowania numerycznego, który może zostać dowolnie zaprogramowany

Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”D1DRrKa62Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”

Atlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”D18BG0BeAAtlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”

Galeria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych „DjaNcPHZpGaleria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych „

Noniusz
Noniusz

pomocnicza podziałka zwiększająca dokładność odczytania na głównej podziałce kreskowej. Noniusz umożliwia odczytanie ułamkowej części wartości działki elementarnej podziałki głównej na podstawie koincydencji kres obu podziałek. Odległość kres noniusza różni się od odległości kres podziałki głównej o dokładność odczytania.

R1UW3kvya7A6x
Noniusz określa następujące parametry: 
1 - podziałka główna,
2 - podziałka noniusza,
a - długość działki elementarnej podziałki głównej (skali wzorca),
a' - długość działki elementarnej podziałki noniusza,
L - długość noniusza,
n - liczba działek elementarnych noniusza, γ - moduł noniusza,
i - dokładność odczytania noniusza
Źródło: GroMar sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Rysunek konturowy przedstawia poziomą oś z dwiema podziałkami. Obie zaczynają się od minus jeden, przy czym zaznaczono na osi tylko liczby nieujemne. Górna podziałka osi to podziałka główna. Jest narysowana co 1 od zera do czternastu. Podpisano na niej co piątą liczbę, czyli 5 i dziesięć. Zaznaczono wymiarem technicznym odległość od zera do jeden i podpisano ją małą literą a. To długość działki elementarnej skali głównej, czyli w skali wzorca. Cyfrą 1 oznaczono górną podziałkę. Jest to podziałka główna. Dolna podziałka osi jest zaznaczona tylko do liczby dziesięć. Tu skala jest nieco mniejsza, jednostki na górnej podziałce i dolnej nie są równe. Dolną podziałkę również podpisano tylko liczbami 5 i dziesięć. Również zaznaczono wymiarem technicznym odległość między zerem a jeden na osi, przy czym oznaczono ją jako a prim. Oznacza ona długość działki elementarnej w skali noniusza. Podziałka pod osią to podziałka noniusza. Zaznaczono rzut długości na dolnej podziałce od zera do 10 i podpisano ją wielką literą el; to długość noniusza. Pozostałe wartości nie ujęte na rysunku to: mała litera en, czyli liczba działek elementarnych noniusza, które składają się na długość noniusza (oznaczenie wielka litera el). Gamma to moduł noniusza, który jest stosunkiem długości działek noniusza i podziałki głównej. Mała litera i to dokładność odczytania noniusza.

Atlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”D18BG0BeAAtlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”

oprogramowanie CAD (Computer Aided Design)
oprogramowanie CAD (Computer Aided Design)

projektowanie wspomagane komputerowo, jest oprogramowaniem, które przy pomocy komputera umożliwia tworzenie projektów 2D, 3D, dokumentacji technicznej, obliczeń oraz podstawowych analiz. Do dziś stanowi w firmach projektowych główne narzędzie wspomagające

Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”D1DRrKa62Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”

obróbka skrawaniem
obróbka skrawaniem

to proces, w którym materiał (często metal) jest cięty do pożądanego ostatecznego kształtu i rozmiaru w kontrolowanym procesie usuwania materiału

Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”D1DRrKa62Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”

Galeria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych „DjaNcPHZpGaleria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych „

odlewanie ciśnieniowe
odlewanie ciśnieniowe

polega na wymuszonym ruchu metalu wypełniającego wnękę formy, ciśnieniem wywołanym ruchem tłoka prasującego maszyny odlewniczej. Technologia ta zapewnia wysoki uzysk metalu, a dzięki drobnoziarnistej strukturze - dobre właściwości mechaniczne, fizyczne i chemiczne odlewów

Wizualizacja 3D „Budowa form metalowych kokilowych i ciśnieniowych”D1Tjw9EXuWizualizacja 3D „Budowa form metalowych kokilowych i ciśnieniowych”

Atlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”D18BG0BeAAtlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”

odlewanie
odlewanie

ostatni proces stalowniczy, związany z odlaniem ciekłej stalistalstali na wlewkiwlewekwlewki

Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”D1DRrKa62Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”

Wizualizacja 3D „Budowa form metalowych kokilowych i ciśnieniowych”D1Tjw9EXuWizualizacja 3D „Budowa form metalowych kokilowych i ciśnieniowych”

Atlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”D18BG0BeAAtlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”

Galeria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych”DjaNcPHZpGaleria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych”

E‑book „Budowa i wykonywanie form metalowych kokilowych oraz ciśnieniowych”D1DNfnsLhE‑book „Budowa i wykonywanie form metalowych kokilowych oraz ciśnieniowych”

obróbka cieplna
obróbka cieplna

są to zabiegi cieplne, w wyniku których zmienia się własności mechaniczne, fizyczne lub chemiczne metali i stopów w stanie stałym, przede wszystkim przez wywołanie zmian strukturalnych będących funkcją temperatury, czasu oraz działania środowiska. Operacją nazywa się część procesu technologicznego, np. hartowanie, odpuszczanie, wyżarzanie. Zabiegiem nazywa się część operacji, np. nagrzewanie, wygrzewanie, chłodzenie.

Rd9p1HxAj0eGY
Przebieg procesu hartowania
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Do zabiegów w obróbce cieplnej zalicza się:

  • grzanie — podwyższanie i następnie utrzymywanie temperatury przedmiotu,

  • nagrzewanie — ciągłe lub stopniowe podwyższanie temperatury przedmiotu,

  • podgrzewanie — podwyższanie temperatury przedmiotu do wartości pośredniej,

  • dogrzewanie — podwyższanie temperatury przedmiotu od wartości pośredniej do docelowej,

  • wygrzewanie — wytrzymywanie przedmiotu w temperaturze pośredniej lub docelowej,

  • chłodzenie — obniżanie temperatury przedmiotu do temperatury otoczenia lub innej,

  • podchładzanie — obniżanie temperatury przedmiotu do wartości wyższej niż zamierzona końcowa temperatura chłodzenia,

  • dochładzanie — obniżanie temperatury przedmiotu od wartości pośredniej do docelowej,

  • wychładzanie — wytrzymywanie przedmiotu w temperaturze podchładzania lub w temperaturze końca chłodzenia ciągłego,

  • studzenie — powoli przebiegający proces chłodzenia

Galeria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych”DjaNcPHZpGaleria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych”

E‑book „Budowa i wykonywanie form metalowych kokilowych oraz ciśnieniowych”D1DNfnsLhE‑book „Budowa i wykonywanie form metalowych kokilowych oraz ciśnieniowych”

odlew
odlew

jest to element konstrukcyjny opracowany w biurze konstrukcyjnym (projektowym), którego kształt, wymiary, a czasem i inne cechy podane są na rysunku technicznym gotowego odlewu

Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”D1DRrKa62Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”

Wizualizacja 3D „Budowa form metalowych kokilowych i ciśnieniowych”D1Tjw9EXuWizualizacja 3D „Budowa form metalowych kokilowych i ciśnieniowych”

Galeria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych”DjaNcPHZpGaleria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych”

E‑book „Budowa i wykonywanie form metalowych kokilowych oraz ciśnieniowych”D1DNfnsLhE‑book „Budowa i wykonywanie form metalowych kokilowych oraz ciśnieniowych”

płaszczyzna podziału
płaszczyzna podziału

to powierzchnia styku dwóch lub więcej skrzynek formierskich, przez którą będzie usuwało się model detalu

Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”D1DRrKa62Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”

przyrząd pomiarowy
przyrząd pomiarowy

dawniej: narzędzie miernicze – urządzenie, układ pomiarowy lub jego elementy przeznaczone do wykonywania pomiarów samodzielnie albo w połączeniu z jednym bądź wieloma urządzeniami dodatkowymi. Również wzorce miary (etalony), wzorce inkrementalne i materiały odniesienia są traktowane jako przyrządy pomiarowe. Przyrządkontrolny i użytkowy może być przyrządem tego samego rodzaju, ale odmiennej dokładności

Atlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”D18BG0BeAAtlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”

przelew
przelew

element układu wlewowegoukład wlewowyukładu wlewowego, przeznaczony do odprowadzania gazów z formy, wyprowadzania zanieczyszczeń niemetalowych z wnęki formy, osłabienia uderzenia metalu o górną część formy oraz oceny zapełnienia formy metalem

Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”D1DRrKa62Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”

Galeria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych”DjaNcPHZpGaleria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych”

rdzeń odlewniczy
rdzeń odlewniczy

element formy odlewniczejforma odlewniczaformy odlewniczej odtwarzający wewnętrzne wymiary, kształty odlewu. Może być wykonany ręcznie lub maszynowo. Może być wzmacniany szkieletem lub żebrami. Odpowietrzenie rdzeni odbywa się przez kanały odpowietrzające, które wykonuje się ręcznie lub stosuje się specjalne wkładki np. elastyczne rurki perforowane.

Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”D1DRrKa62Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”

Galeria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych „DjaNcPHZpGaleria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych „

E‑book „Budowa i wykonywanie form metalowych kokilowych oraz ciśnieniowych”D1DNfnsLhE‑book „Budowa i wykonywanie form metalowych kokilowych oraz ciśnieniowych”

szlifowanie
szlifowanie

ściąganie wierzchnich warstw materiału próbki

Galeria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych”DjaNcPHZpGaleria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych”

sprawdzian
sprawdzian

przyrząd pomiarowyprzyrząd pomiarowyprzyrząd pomiarowy przy pomocy którego stwierdzamy, czy dany wymiar przedmiotu jest prawidłowy i nie przekracza wartości granicznej (dolnej i górnej). Sprawdzian zazwyczaj wykonany jest z nierdzewnej, hartowanej stalistalstali narzędziowej i nie pozwala na stwierdzenie rzeczywistego wymiaru.
W zależności od rodzaju zadania sprawdziany dzielą się na sprawdziany wymiaru i kształtu. Do najczęściej stosowanych sprawdzianów wymiaru zalicza się sprawdziany:

  • do otworów: tłoczkowy walcowy, tłoczkowy kulisty, łopatkowy walcowy, łopatkowy walcowy o zmiennej powierzchni pomiarowej, łopatkowy kulisty, średnicówkowy,

  • do wałków: pierścieniowy, szczękowy, szczękowy składany, szczękowy ze szczękami wstawianymi, szczękowy nastawny,

  • do stożków,

  • do gwintów

RmBBi7XaKnbcv
Sprawdzian
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Opis obrazka:
Ilustracja przedstawia sprawdzian. Przyrząd ma kształt prostokątnej blaszki, gdzie wzdłuż każdej krawędzi wycięto różne kształty będące nacięciami. Na jednej z krawędzi nacięcia mają kształt trójkątów prostokątnych, przy czym dłuższa przyprostokątna pokrywa się z krawędzią blaszki. Pomiar możliwy jest dla wartości od 35 do 80 stopni co 5 jednostek. Na dwóch krótszych krawędziach nacięcia mają kształt trójkątów równoramiennych, których podstawa pokrywa się z krawędzią blaszki. Pozwalają one na pomiar kąta o wielkości pięćdziesięciu pięciu i sześćdziesięciu stopni. Możliwy jest także pomiar grubości. Na drugiej dłuższej krawędzi znajdują się nacięcia mające kształt trapezów równoramiennych, przy czym dłuższa podstawa pokrywa się z krawędzią blaszki. Umożliwia to wykonanie pomiaru grubości od 2 milimetrów do 12 milimetrów, co 2 milimetry.

Atlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”D18BG0BeAAtlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”

suwmiarka
suwmiarka

przyrząd pomiarowyprzyrząd pomiarowyprzyrząd pomiarowy służący do szybkiego pomiaru wytwarzanych elementów. Zakresy pomiarowe suwmiarek obejmują przedział od 0 do 150 milimetrów (standardowo) lub nawet do 3000 milimetrów. Suwmiarki możemy podzielić na:

  • analogowe z podziałką kreskową na prowadnicy i noniuszemnoniusznoniuszem na suwaku

  • czujnikowesuwmiarka czujnikowaczujnikowe z listwą zębatą na prowadnicy i czujnikiemczujnikiczujnikiem zegarowym

  • cyfrowe z naklejonym na prowadnicy liniałem pojemnościowym i elektronicznym wskaźnikiem cyfrowym

Atlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”D18BG0BeAAtlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”

suwmiarka czujnikowa
suwmiarka czujnikowa

posiada czujnikczujnikiczujnik zegarowy zapewniający łatwość pomiaru, szczególnie przy pomiarach kontrolnych porównawczych. SuwmiarkasuwmiarkaSuwmiarka zegarowa zawiera wskazówkę, która pokazuje wyraźnie jak duże są różnice pomiędzy wynikami pomiarów. W zależności od rozdzielczości wskaźnika 1 obrót wskazówki z reguły pokazuje dziesiętne lub setne części milimetra. Suwmiarki zegarowe wyróżnia bardzo duża dokładność, rzędu do 0,01 milimetra

R1bPil1nB6RPQ
Suwmiarka czujnikowa
Źródło: GroMar sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Atlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”D18BG0BeAAtlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”

suwmiarka dwustronna z głębokościomierzem
suwmiarka dwustronna z głębokościomierzem

pozwala na wykonanie trzech rodzajów pomiarów tj.: zewnętrznych szczękami 1 i 2, wewnętrznych szczękami 3 i 4 oraz mieszanych wysuwką 5. Konstrukcja powierzchni pomiarowych szczęk przyrządu pozwala na pomiary liniowe detali o różnym ukształtowaniu powierzchni

R11m1IMWpzhcc
Suwmiarka dwustronna z głębokościomierzem - uniwersalna
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Atlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”D18BG0BeAAtlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”

suwmiarka jednostronna
suwmiarka jednostronna

posiada szczęki płasko‑walcowe umożliwiające pomiar wymiarów zewnętrznych oraz wewnętrznych. Ponieważ szczęki do pomiarów wewnętrznych mają wstępnie zadaną szerokość o wartości 10 milimetrów, dlatego tę wartość należy dodać do wyniku odczytanego na przyrządzie

RCbQabjBeTs05
Suwmiarka jednostronna
Źródło: GroMar sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Atlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”D18BG0BeAAtlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”

stal
stal

stop żelaza z węglem (teoretycznie do 2.1% zawartości węgla), który przyjmuje nadany mu kształt podczas obróbki plastycznej

Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”D1DRrKa62Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”

Wizualizacja 3D „Budowa form metalowych kokilowych i ciśnieniowych”D1Tjw9EXuWizualizacja 3D „Budowa form metalowych kokilowych i ciśnieniowych”

Galeria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych”DjaNcPHZpGaleria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych”

E‑book „Budowa i wykonywanie form metalowych kokilowych oraz ciśnieniowych”D1DNfnsLhE‑book „Budowa i wykonywanie form metalowych kokilowych oraz ciśnieniowych”

suwnica
suwnica

służy do przenoszenia wielogabaretowych elementów

Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”D1DRrKa62Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”

skurcz odlewniczy
skurcz odlewniczy

zmiana wymiarów elementu w czasie krzepnięcia i krystalizacji ciekłego stopu, wywołana zmianą objętości zachodzącą w trakcie tych procesów. Skurcz odlewniczy w stopach może być wywołany także przemianami alotropowymi

Wizualizacja 3D „Budowa form metalowych kokilowych i ciśnieniowych”D1Tjw9EXuWizualizacja 3D „Budowa form metalowych kokilowych i ciśnieniowych”

Galeria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych”DjaNcPHZpGaleria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych”

E‑book „Budowa i wykonywanie form metalowych kokilowych oraz ciśnieniowych”D1DNfnsLhE‑book „Budowa i wykonywanie form metalowych kokilowych oraz ciśnieniowych”

układ wlewowy
układ wlewowy

zespół kanałów w formie odlewniczej, które doprowadzają ciekły metal do wnęki formywnęka formywnęki formy. Najprostszy układ wlewowy składa się ze zbiornika wlewowego, wlewu głównego, belki wlewowej (nazywanej także odżużlającą) oraz wlewu doprowadzającego. Aby zapewnić odpowiednią czystość ciekłego metalu, przed wlewem doprowadzającym umieszcza się filtry, czyli ceramiczne materiały porowate

Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”D1DRrKa62Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”

Wizualizacja 3D „Budowa form metalowych kokilowych i ciśnieniowych „D1Tjw9EXuWizualizacja 3D „Budowa form metalowych kokilowych i ciśnieniowych „

Galeria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych „DjaNcPHZpGaleria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych „

wlewek
wlewek

to półfabrykat hutniczy, mający postać bloku ze stali bądź innego materiału, wyrób otrzymywany w wyniku odlania ciekłego staliwa do wlewnic

Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”D1DRrKa62Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”

Wizualizacja 3D „Budowa form metalowych kokilowych i ciśnieniowych”D1Tjw9EXuWizualizacja 3D „Budowa form metalowych kokilowych i ciśnieniowych”

Galeria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych”DjaNcPHZpGaleria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych”

wada odlewnicza
wada odlewnicza

nazwę i klasyfikację wad podaje norma Polskiego Komitetu Normalizacyjnego PN-85M/H-83105. Zgodnie z tą normą wadą odlewu nazywa się każde odchylenie wymiarów, masy, kształtu, wyglądu zewnętrznego, naruszenie ciągłości materiału, struktury oraz właściwości mechanicznych lub fizykochemicznych od obowiązujących wymagań. Norma dzieli wady na cztery grupy w zależności od miejsca ich występowania:

  • grupa 1 — wady kształtu (na powierzchni zewnętrznej odlewu),

  • grupa 2 — wady powierzchni surowej,

  • grupa 3 — przerwy ciągłości,

  • grupa 4 — wady wewnętrzne

Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”D1DRrKa62Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”

Galeria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych”DjaNcPHZpGaleria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych”

wnęka formy
wnęka formy

część formy odlewniczej odtworzona za pomocą modelu i oprzyrządowania odlewniczego w masie formierskiej, która po wypełnieniu jej ciekłym metalem oddaje kształt odlewanego elementu. Wnęka formy może także posiadać odpowiednie miejsca do umieszczenia rdzenia, który odwzorowuje wewnętrzne kształty odlewu

Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”D1DRrKa62Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”

Galeria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych „DjaNcPHZpGaleria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych „

E‑book „Budowa i wykonywanie form metalowych kokilowych oraz ciśnieniowych”D1DNfnsLhE‑book „Budowa i wykonywanie form metalowych kokilowych oraz ciśnieniowych”

wlew główny
wlew główny

wlew usytuowany w formie, najczęściej pionowo, łączący zbiornik wlewowyzbiornik wlewowyzbiornik wlewowywlewem rozprowadzającymwlew rozprowadzającywlewem rozprowadzającym lub wlewem doprowadzającymwlew doprowadzającywlewem doprowadzającym

Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”D1DRrKa62Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”

Wizualizacja 3D „Budowa form metalowych kokilowych i ciśnieniowych „D1Tjw9EXuWizualizacja 3D „Budowa form metalowych kokilowych i ciśnieniowych „

wlew doprowadzający
wlew doprowadzający

element układu wlewowegoukład wlewowyukładu wlewowego w postaci kanału znajdujący się najbliżej wnęki formy, przez który przepływa ciekły metal podczas zalewania formy

Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”D1DRrKa62Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”

Wizualizacja 3D „Budowa form metalowych kokilowych i ciśnieniowych”D1Tjw9EXuWizualizacja 3D „Budowa form metalowych kokilowych i ciśnieniowych”

wlew rozprowadzający
wlew rozprowadzający

wlew łączący wlew głównywlew głównywlew głównywlewami doprowadzającymiwlew doprowadzającywlewami doprowadzającymi, który może jednocześnie hamować szybkość przepływu metalu i zatrzymać zanieczyszczenia niemetalowe

Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”D1DRrKa62Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”

Wizualizacja 3D „Budowa form metalowych kokilowych i ciśnieniowych”D1Tjw9EXuWizualizacja 3D „Budowa form metalowych kokilowych i ciśnieniowych”

zbiornik wlewowy
zbiornik wlewowy

otwarta wnęka w górnej części formy odlewniczejforma odlewniczaformy odlewniczej, do której wlewa się ciekły metal z kadzi odlewniczej

Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”D1DRrKa62Film instruktażowy‑tutorial „Montaż formy kokilowej”

Wizualizacja 3D „Budowa form metalowych kokilowych i ciśnieniowych”D1Tjw9EXuWizualizacja 3D „Budowa form metalowych kokilowych i ciśnieniowych”

żeliwo
żeliwo

wysokowęglowy stop żelaza z węglem, zazwyczaj także z krzemem, manganem, fosforem, siarką i innymi składnikami. Zawiera od 2,11 do 6,67% węgla w postaci cementytu lub grafitu. Występowanie konkretnej fazy węgla zależy od szybkości chłodzenia i składu chemicznego stopu. Chłodzenie powolne sprzyja wydzielaniu się grafitu. Także i dodatki stopowe odgrywają tu pewną rolę. Według obowiązującej normy żeliwo definiuje się jako tworzywo, którego głównym składnikiem jest żelazo i w którym zawartość węgla przekracza 2% (obecność dużych zawartości składników węglikotwórczych może zmienić podaną zawartość węgla)

Galeria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych”DjaNcPHZpGaleria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych”

E‑book „Budowa i wykonywanie form metalowych kokilowych oraz ciśnieniowych”D1DNfnsLhE‑book „Budowa i wykonywanie form metalowych kokilowych oraz ciśnieniowych”

żeliwo szare
żeliwo szare

żeliwo, w którym węgiel występuje w postaci grafitu. Nazwa jego pochodzi od faktu, iż jego przełom ma szary kolor. Uznawane za żeliwo wyższej jakości, jest bardziej ciągliwe, łatwiej obrabialne, charakteryzuje się dobrą lejnością i posiada mniejszy skurcz odlewniczy – (rzędu 1,0%), niż żeliwo białe. Wytwarza się z niego odlewy korpusów, obudów, bloków pomp, sprężarek i silników.

R4ISHYgrvohzq
Żeliwo szare zwykłe
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Galeria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych”DjaNcPHZpGaleria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych”

E‑book „Budowa i wykonywanie form metalowych kokilowych oraz ciśnieniowych”D1DNfnsLhE‑book „Budowa i wykonywanie form metalowych kokilowych oraz ciśnieniowych”

żeliwo sferoidalne
żeliwo sferoidalne

stop żelaza z węglem z grupy żeliw, powstający w wyniku krzepnięcia stopionego wsadu z wydzieleniami węgla o kształcie zbliżonym do kuli. Uzyskuje się je w wyniku sferoidyzowania i następnie modyfikowania ciekłego stopu o małej zawartości siarki, które bez dodatków dałoby żeliwo szare. Jako sferoidyzatorów używa się cer lub stopy żelazo‑krzem‑magnez, natomiast do modyfikacji wykorzystuje się żelazokrzem. W wyniku tego zabiegu grafit występuje w tych żeliwach w postaci kulistej. Skupienia te mogą występować w osnowie perlitu, ferrytu lub mieszanej, ferrytyczno‑perlitycznej. Ma dobre własności wytrzymałościowe i ślizgowe. Może ulegać odkształceniu bez uszkodzeń, jest odporne na ściskanie i zginanie oraz na wysokie ciśnienia. Znalazło zastosowanie do wyrobu wałów korbowych, pierścieni tłoków, łożysk, kół zębatych, elementów obrabiarek, maszyn rolniczych, hydraulicznych, turbin wodnych i in.

R1KryNUHEZZaJ
Żeliwo sferoidalne
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Galeria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych”DjaNcPHZpGaleria zdjęć „Wykonywanie form ciśnieniowych”

E‑book „Budowa i wykonywanie form metalowych kokilowych oraz ciśnieniowych”D1DNfnsLhE‑book „Budowa i wykonywanie form metalowych kokilowych oraz ciśnieniowych”

żuraw
żuraw

stanowią pod względem częstotliwości zastosowania drugą po suwnicachsuwnicasuwnicach grupę dźwignicdźwignicadźwignic. Obsługują one przestrzeń w kształcie walca o wysokości równej podnoszenia promienia, czyli równej wysięgowi

Atlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”D18BG0BeAAtlas interaktywny „Różnice pomiędzy formami metalowymi kokilowymi a ciśnieniowymi”