Tytuł: Mój pamiętniku

Opracowanie scenariusza: Katarzyna Maciejak

Temat zajęć

Mój pamiętniku. Cechy pamiętnika jako gatunku. Tworzenie kartki z pamiętnika.

Grupa docelowa

Uczniowie klasy IV szkoły podstawowej.

Podstawa programowa

I. Kształcenie literackie i kulturowe.

1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:

2) rozróżnia gatunki epiki, liryki, dramatu, w tym: pamiętnik, komedia, fraszka, sonet, pieśń, tren, ballada, epopeja, tragedia – i wymienia ich podstawowe cechy oraz wskazuje cechy gatunkowe czytanych utworów literackich;

III. Tworzenie wypowiedzi.

1. Elementy retoryki. Uczeń:

1) funkcjonalnie wykorzystuje środki retoryczne oraz rozumie ich oddziaływanie na odbiorcę;

2) gromadzi i porządkuje materiał rzeczowy potrzebny do tworzenia wypowiedzi; redaguje plan kompozycyjny własnej wypowiedzi;

3) tworzy wypowiedź, stosując odpowiednią dla danej formy gatunkowej kompozycję oraz zasady spójności językowej między akapitami; rozumie rolę akapitów jako spójnych całości myślowych w tworzeniu wypowiedzi pisemnych oraz stosuje rytm akapitowy (przeplatanie akapitów dłuższych i krótszych);

IV. Samokształcenie. Uczeń:

2) rozwija swoje uzdolnienia i zainteresowania;

8) rozwija umiejętność krytycznego myślenia i formułowania opinii.

Ogólny cel kształcenia

Zapoznanie uczniów z wymogami formalnymi gatunku pamiętnika.

Cele operacyjne

Uczeń:

• podaje cechy gatunkowe pamiętnika;

• tworzy wpis do pamiętnika;

• nadaje wypowiedzi formę zgodną z wymogami pamiętnika;

• rozpoznaje tekst informacyjny;

• sporządza plan odtwórczy wydarzeń;

• wyszukuje potrzebne informacje.

Metody nauczania

• podająca: pogadanka;

• praktyczne: przewodniego tekstu, ćwiczenia przedmiotowe;

• eksponująca: nagranie;

• programowane: z użyciem komputera, z użyciem e‑podręcznika.

Formy pracy

• aktywność indywidualna jednolita;

• aktywność zbiorowa.

Przebieg zajęć

Faza wprowadzająca

1. Nauczyciel określa cel zajęć: uczniowie poznają pamiętnik jako formę literacką i sami będa mogli się z nią zmierzyć.

2. Nauczyciel pyta uczniów, czy wiedzą, co to jest pamiętnik. Wyjaśnia uczniom ten termin, zwracając uwagę na różnice między pamiętnikiem a dziennikiem. Nauczyciel pyta, czy ktoś z uczniów prowadzi własny pamiętnik, następnie pyta o podobieństwo formy pamiętnika do współczesnych form znanych uczniom z internetu: bloga i videobloga.

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel i uczniowie uruchamiają lekcję “Dear Diary”. Uczniowie odsłuchują pierwszą część nagrania.

2. Uczniowie wykonują zadanie 1: czytają tekst informacyjny „O pamiętniku” i odpowiadają na pytania (np. Jakim językiem pisany jest pamiętnik? Do kogo autor pamiętnika kieruje wypowiedź?). Odczytanie odpowiedzi. Krótkie podsumowanie zasad prowadzenia pamiętnika.

3. Uczniowie odsłuchują dalszej części nagrania. Następnie wykonują zadanie 3: czytają przykładową kartkę z pamiętnika i odnajdują w tekście przykłady potwierdzające to, co dowiedzieli się z tekstu „O pamiętniku”.

4. Wysłuchanie fragmentu tekstu A. Kamieńskiej „Piątek” w lekcji „Mój pamiętniku” na stronie epodreczniki.pl i rozmowa ukierunkowana pytaniami z e‑podręcznika (np. Co to za rodzaj wypowiedzi? Na jakiej podstawie tak sądzisz?; Kto jest autorem tej karty z pamiętnika?) lub podanymi przez nauczyciela.

5. Czytanie tekstu „Piątek” ze szczególnym zwróceniem uwagi na określenia czasu i omówienie tego zagadnienia.

6. Wskazanie w tekście, co działo się w opisanym dniu u Dorotki i porządkowanie tych wydarzeń w odpowiedniej kolejności (zadanie interaktywne). Wydarzenia zapisane w pamiętniku Dorotki:

• Dorotka napisała pierwszy wiersz.

• Babcia podarowała Dorotce pamiętnik.

• Misia urodziła małe.

• Dziesiąte urodziny Dorotki.

• Mama jedzie do szpitala, bo urodził się Kuba.

• Babcia przesadza sadzonki.

7. Ćwiczenie interaktywne: rozpoznawanie emocji.

8. Ćwiczenie indywidualne, uczniowie zapisują w zeszytach opis dnia, w którym wydarzyło się coś bardzo radosnego.

Faza podsumowująca

Nauczyciel rozdaje uczniom krótkie ankiety z ewaluacją pracy własnej i nauczyciela. Następnie podsumowuje zajęcia.

Praca domowa

Przez kilka dni staraj się prowadzić swój dziennik/pamiętnik. Może później zechcesz kontynuować to, co zacząłeś?

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Dear Diary

Who is writing or used to write a diary? What do you think, who writes a diary and for whom? What can you note down in a diary?

Diary has its characteristic features that make it easy to recognise among other texts. See what they are.

Journals in the old days used to be written in special notebooks. Today diaries may be kept in a computer. The objective of a diary is to put joy, or sometimes anger on paper and to ponder over events.

All of us can write a diary to record and organise important events and to express emotions evoked by those events.

You already know what a typical diary entry looks like. However, there are many ways to record important events – depending on the writer's preferences.

Events described in a diary may be very exciting. Thanks to information about the author’s feelings and experiences we get to know his/her approach to life.

Think about events you could record in a diary. Can you remember more happy or sad moments?