Film 1
Sprawdź się
Zapoznaj się z tekstem, a następnie wykonaj ćwiczenie.
Lata 80. w Polsce – jak się wtedy mieszkało?W 1987 roku socjolog Paweł Śpiewak opublikował na łamach „Res Publiki” esej pt. „Kim jest japiszon?”, w którym próbował tę kategorię społeczną dopasować do polskich realiów schyłkowego PRL. Polscy japiszoni oczywiście w niczym nie przypominają zwycięsko uśmiechniętych młodych wilczków z Wall Street, a ich konsumpcyjne zapędy są wyraźnie ograniczone przez niedobory rynku. Jednak tekst Śpiewaka pozostaje fascynującym dokumentem epoki, w którym autor opisuje specyfikę grupy społecznej poprzez ich ulubione zajęcia i produkty. Japiszon z PRL był wykształcony, pracował najczęściej na jakiejś państwowej uczelni, bywał za granicą, niekiedy w celach zarobkowych. Mieszkał w bloku, jeździł małym fiatem, miał ambicję życia na podobnej stopie, jak jego zachodni odpowiednik. Jednak niemal każdy element wyposażenie mieszkania, drobiazgowo opisany przez Śpiewaka, nie był po prostu kupiony w sklepie, lecz wyproszony, wykombinowany, samodzielnie zrobiony. Każdy element zachodniego stylu życia zaś przechowywano w takich domach jak relikwię - puszki po kupionej w Peweksie herbacie, kartony po proszku z rozdawanej w kościele paczki charytatywnej, kolekcje kolorowych puszek po napojach gazowanych, które w Polsce lat 80. „zdobiły” pokoje ówczesnych nastolatków.