Przewodnik dla nauczyciela

Spis treści

Cele ogólne e‑materiału i efekty kształcenia1Cele ogólne e‑materiału i efekty kształcenia

Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

Powiązania między elementami e‑materiału3Powiązania między elementami e‑materiału

Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w pracy dydaktycznej4Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w pracy dydaktycznej

Wymagania techniczne5Wymagania techniczne

Cele ogólne e‑materiału i efekty kształcenia

Cele ogólne e‑materiału

• Uwzględnienie treści, które pozwalają na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celu kształcenia w zawodzie technik ogrodnik (kod cyfrowy zawodu 314205): planowanie i organizowanie prac związanych z uprawą roślin sadowniczych i szkółkarskich.

• Przedstawienie – w sposób obrazowy i zrozumiały dla uczącego się – najważniejszych informacji dotyczących głównych zasad planowania oraz organizowania produkcji szkółkarskiej, m.in.: wyboru terenu pod uprawę, podziału na kwatery, planowania i organizowania zabiegów uprawowych przygotowujących glebę, zabiegów pielęgnacyjnych wykonywanych w czasie uprawy po zbiór, przechowywania i przygotowania do sprzedaży.

• Pomoc w procesie nauczania i w procesie samodzielnego uczenia się wyżej wymienionego zawodu: wspieranie osiągania wybranych efektów kształcenia przez podnoszenie jakości procesu dydaktycznego i autodydaktycznego.

• Rozwijanie kompetencji komunikacyjno‑cyfrowych.

• Dostosowanie tempa i zakresu nauczania do indywidualnych potrzeb uczącego się.

Efekty kształcenia dla kwalifikacji OGR.05. Planowanie i organizacja prac ogrodniczych:

E‑materiał wspiera osiąganie następujących efektów kształcenia:

OGR.05.3. Planowanie i organizowanie prac związanych z uprawą roślin sadowniczych i szkółkarskich

Osoba ucząca się:

OGR.05.3.1) planuje metody rozmnażania roślin sadowniczych:

• OGR.05.3.1) 1) planuje zabiegi przygotowujące nasiona do siewu, np.: stratyfikacja, skaryfikacja, moczenie;

• OGR.05.3.1) 2) dobiera sposoby wysiewu nasion do gatunku rośliny sadowniczej;

• OGR.05.3.1) 3) planuje zabiegi pielęgnacyjne wykonywane przy produkcji siewek;

• OGR.05.3.1) 4) planuje prace wykonywane przy wegetatywnym rozmnażaniu roślin sadowniczych;

• OGR.05.3.1) 5) uzasadnia dobór sposobu rozmnażania do gatunku rośliny sadowniczej;

• OGR.05.3.1) 6) organizuje prace związane z rozmnażaniem generatywnym i wegetatywnym roślin sadowniczych.

OGR.05.3.2) planuje i organizuje prace związane z założeniem i prowadzeniem szkółki roślin sadowniczych:

• OGR.05.3.2) 1) dobiera narzędzia i urządzenia do przygotowania gleby przed założeniem i prowadzeniem upraw szkółkarskich;

• OGR.05.3.2) 2) planuje kolejność prac związanych z przygotowaniem gleby przed założeniem upraw szkółkarskich;

• OGR.05.3.2) 3) organizuje prace związane z przygotowaniem gleby w uprawach roślin sadowniczych;

• OGR.05.3.2) 4) organizuje prace przy prowadzeniu mateczników podkładek wegetatywnych i generatywnych;

• OGR.05.3.2) 5) sporządza harmonogram prac w pierwszym i drugim roku prowadzenia szkółki;

• OGR.05.3.2) 6) organizuje prace przy produkcji drzewek owocowych podwójnie szczepionych;

• OGR.05.3.2) 7) sporządza harmonogram prac przy produkcji sadzonek różnych gatunków roślin jagodowych, np. sortowanie, etykietowanie;

• OGR.05.3.2) 8) sporządza plan nasadzeń roślin sadowniczych w szkółce;

• OGR.05.3.2) 9) planuje przechowywanie materiału szkółkarskiego.

OGR.05.3.3) planuje uprawę roślin sadowniczych:

• OGR.05.3.3) 1) analizuje wymagania roślin sadowniczych, sporządza harmonogram prac wykonywanych przed założeniem upraw sadowniczych;

• OGR.05.3.3) 2) sporządza harmonogram prac wykonywanych w czasie zakładania upraw sadowniczych;

• OGR.05.3.3) 3) planuje dobór gatunków roślin sadowniczych do warunków klimatyczno‑glebowych;

• OGR.05.3.3) 4) sporządza plan nasadzeń roślin sadowniczych, uwzględniając warunki gospodarstwa;

• OGR.05.3.3) 5) organizuje prace przygotowujące glebę pod założenie upraw sadowniczych;

• OGR.05.3.3) 6) organizuje prace związane z założeniem upraw roślin sadowniczych;

• OGR.05.3.3) 7) organizuje sadzenie roślin sadowniczych.

OGR.05.3.4) planuje i organizuje zabiegi ochrony roślin sadowniczych:

• OGR.05.3.4) 1) analizuje przyczyny szkód w uprawach sadowniczych spowodowanych przez: choroby, szkodniki, przymrozki;

• OGR.05.3.4) 2) planuje metody ochrony roślin sadowniczych;

• OGR.05.3.4) 3) planuje zabiegi zapobiegające występowaniu chorób i szkodników w uprawach sadowniczych;

• OGR.05.3.4) 4) planuje ochronę roślin sadowniczych w uprawach ekologicznych;

• OGR.05.3.4) 5) organizuje ochronę roślin zgodnie z programem ochrony roślin sadowniczych i zasadami Zwykłej Dobrej Praktyki Rolniczej.

OGR.05.3.5) planuje zabiegi pielęgnacyjne w uprawie roślin sadowniczych:

• OGR.05.3.5) 1) planuje zwalczanie chwastów w uprawach sadowniczych, ręcznie, mechanicznie, chemicznie;

• OGR.05.3.5) 2) organizuje nawożenie roślin sadowniczych, uwzględniając wymagania pokarmowe roślin, zasobność gleb, zasady Zwykłej Dobrej Praktyki Rolniczej;

• OGR.05.3.5) 3) organizuje nawadnianie upraw roślin sadowniczych;

• OGR.05.3.5) 4) sporządza harmonogram prac pielęgnacyjnych w uprawie poszczególnych gatunków roślin sadowniczych;

• OGR.05.3.5) 5) planuje wykorzystanie narzędzi, maszyn i pojazdów do pielęgnacji upraw sadowniczych.

OGR.05.3.6) planuje i organizuje zbiór owoców:

• OGR.05.3.6) 1) określa termin zbioru owoców;

• OGR.05.3.6) 2) planuje technikę zbioru owoców;

• OGR.05.3.6) 3) planuje wykorzystanie narzędzi, maszyn i pojazdów do zbioru owoców;

• OGR.05.3.6) 4) organizuje prace związane ze zbiorem i transportem owoców.

OGR.05.3.7) planuje prace związane z przechowywaniem i sprzedażą owoców:

• OGR.05.3.7) 1) dobiera rodzaje pomieszczeń przechowalniczych do rodzaju owoców;

• OGR.05.3.7) 2) określa parametry przechowywania owoców;

• OGR.05.3.7) 3) planuje prace związane z przechowywaniem owoców;

• OGR.05.3.7) 4) organizuje prace związane z przygotowaniem owoców do sprzedaży.

OGR.05.3.8) posługuje się programami komputerowymi w zarządzaniu gospodarstwem sadowniczym :

• OGR.05.3.8) 1) wprowadza dane o produkcji sadowniczej do programu komputerowego;

• OGR.05.3.8) 2) analizuje uzyskane z programu komputerowego dane o gospodarstwie sadowniczym;

• OGR.05.3.8) 3) stosuje programy komputerowe, np. do kosztorysowania.

OGR.05.3.9) analizuje koszty produkcji sadowniczych:

• OGR.05.3.9) 1) określa przychody gospodarstwa sadowniczego;

• OGR.05.3.9) 2) posługuje się normami;

• OGR.05.3.9) 3) oblicza opłacalność produkcji sadowniczej i szkółkarskiej;

• OGR.05.3.9) 4) optymalizuje rozwiązania opłacalności produkcji sadowniczej.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Struktura e‑materiału

E‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z tych części zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.

Wprowadzenie

Przedstawia podstawowe informacje, które ułatwiają użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością e‑materiału.

Materiały multimedialne

Sekwencje filmowe Wademekum planowania oraz organizowania prac wykonywanych w uprawach roślin sadowniczychD1E8S87qaSekwencje filmowe Wademekum planowania oraz organizowania prac wykonywanych w uprawach roślin sadowniczych

Praca z sekwencjami filmowymi wspomaga nabycie poniższych umiejętności:

• właściwe planowanie oraz dobór sposobu rozmnażania roślin sadowniczych;

• charakteryzowanie prac koniecznych do wykonania podczas zakładania i prowadzenia szkółek roślin sadowniczych;

• przygotowywanie dokumentacji związanej z planowaniem i organizowaniem prac wykonywanych w uprawie szkółkarskiej, sadzie jagodniku, na plantacji truskawek: opracowanie planów nasadzenia i rozplanowania kwater, stworzenie harmonogramów prac.

Wycieczka wirtualna Gospodarstwo szkółkarskie i sadownicze - planowanie i organizowanie pracD7yfhp2k0Wycieczka wirtualna Gospodarstwo szkółkarskie i sadownicze - planowanie i organizowanie prac

Praca z wycieczką wirtualną wspomaga nabycie poniższych umiejętności:

• charakteryzowanie miejsc i stanowisk charakterystycznych dla gospodarstwa szkółkarskiego oraz sadowniczego;

• określanie poszczególnych etapów produkcji roślinnej (produkcja podkładek, drzewek owocowych, krzewów owocowych, sadzonek truskawek itp.);

• wymienianie czynności technologicznych wykonywanych na poszczególnych stanowiskach pracy.

Dokumentacja interaktywna Dokumentacja związana z planowania i organizowaniem prac w uprawach roślin sadowniczychD36MANlLBDokumentacja interaktywna Dokumentacja związana z planowania i organizowaniem prac w uprawach roślin sadowniczych

Praca z dokumentacją interaktywną wspomaga nabycie poniższych umiejętności:

• charakteryzowanie dokumentacji związanej z planowaniem, organizacją i prowadzeniem produkcji szkółkarskiej roślin sadowniczych oraz sadowniczej zgodnie z wymaganiami krajowymi oraz Unii Europejskiej;

• analizowanie wzorów dokumentów stosowane w produkcji szkółkarskiej podkładek, drzewek owocowych, krzewów owocowych, sadzonek truskawek (np. kwalifikacja materiału szkółkarskiego, paszporty roślin) oraz sadowniczej (np. dokumentacja ochrony roślin, plan nawożenia, wnioski o wsparcie produkcji – ARiMR, KOWR, procedura dopłat obszarowych, itp.);

• poprawne wypełnianie poszczególnych dokumentów.

Obudowa dydaktyczna

Interaktywne materiały sprawdzająceD19fLQQctInteraktywne materiały sprawdzające – pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności z planowania i organizowania prac wykonywanych w uprawach roślinnych sadowniczych.

Słownik pojęć dla e‑materiałuDxkBSgHX3Słownik pojęć dla e‑materiału – zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym e‑materiale.

Przewodnik dla nauczycielaDJIqockwFPrzewodnik dla nauczyciela – zawiera wskazówki dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

Przewodnik dla uczącego sięD1DE6i2PjPrzewodnik dla uczącego się – zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki uczącego się.

Netografia i bibliografiaD2AGuSpPFNetografia i bibliografia – stanowi listę materiałów, na podstawie których został opracowany e‑zasób oraz listę materiałów polecanych do przeczytania w celu pogłębienia wiedzy dotyczącej planowania i organizowania prac wykonywanych w uprawach roślinnych sadowniczych.

Instrukcja użytkowaniaD17Ywg6MEInstrukcja użytkowania – objaśnia działanie materiałów oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Powiązania między elementami e‑materiału

Materiały multimedialne są powiązane ze sobą i z poszczególnymi elementami obudowy dydaktycznej.

Każdy materiał multimedialny jest także powiązany z konkretnymi interaktywnymi materiałami sprawdzającymi:

• sekwencje filmowe Wademekum planowania oraz organizowania prac wykonywanych w uprawach roślin sadowniczych z ćwiczeniami 4‑7 oraz 10;

• wycieczka wirtualna Gospodarstwo szkółkarskie i sadownicze - planowanie i organizowanie prac z ćwiczeniami 2‑3 i 9;

• dokumentacja interaktywna Dokumentacja związana z planowania i organizowaniem prac w uprawach roślin sadowniczych z ćwiczeniami 1 i 8.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w pracy dydaktycznej

Zawarte w e‑materiale zasoby multimedialne są nowoczesnymi środkami dydaktycznymi, które znacząco wspomagają kształcenie zawodowe. Dzięki nim uczniowie zdobywają wiedzę o planowaniu i organizowaniu prac związanych z uprawą roślin sadowniczych. Poniżej przedstawiono propozycje wykorzystania każdego multimedium podczas zajęć, a także podczas samodzielnej pracy uczniów poza zajęciami.

Praca uczniów podczas zajęć

1. Sekwencje filmowe Wademekum planowania oraz organizowania prac wykonywanych w uprawach roślin sadowniczych

Praca całego zespołu klasowego

Nauczyciel wyświetla uczniom film składający się z 3 sekwencji. Prosi, aby uczniowie zapoznali się z nim, a następnie zadaje pytania związane z multimedium, np.:

• Jakie czynniki mają wpływ na planowanie i organizację uprawy roślin sasdowniczych?

• Na co trzeba zwrócić uwagę przy planowania prac?

Uczniowie odpowiadają na pytania. Wybrany lub chętny uczeń może w tym czasie notować odpowiedzi kolegów i koleżanek na tablicy, np. w formie mapy myśli.

2. Wycieczka wirtualna Gospodarstwo szkółkarskie i sadownicze - planowanie i organizowanie prac

Praca indywidualna

Uczniowie indywidualnie wybierają się w wirtualną wycieczkę po gospodarstwach szkółkarskim i sadowniczym. Nauczyciel zachęca ich do wykorzystania możliwości, jakie daje multimedium, takich jak opcje widoku z różnych perspektyw czy nawigacji po obiekcie.

Po wyznaczonym czasie prosi uczniów, aby podzielili się swoimi wrażeniami i obserwacjami.

3. Dokumentacja interaktywna Dokumentacja związana z planowania i organizowaniem prac w uprawach roślin sadowniczych

Praca w parach

Uczniowie dobierają się w pary. Nauczyciel informuje, że zadaniem par będzie zapoznanie się z wzorami dokumentów wymaganych przy zakładaniu produkcji szkółkarskiej i sadowniczej, a następnie wypełnienie takich dokumentów (z pomocą zawartych w multimedium wskazówek i informacji zwrotnych).

Nauczyciel czuwa nad przebiegiem pracy, w razie potrzeby udziela uczniom porad i naprowadza ich na prawidłowe uzupełnienia. Po określonym czasie pyta uczniów, co sprawiło im największą trudność, i wyjaśnia problematyczne miejsca.

4. Interaktywne materiały sprawdzające

Są to ćwiczenia przewidziane do samodzielnego rozwiązania przez uczniów. Nauczyciel może jednak wprowadzić pracę w parach lub elementy oceny koleżeńskiej, która polega na tym, że po rozwiązaniu zadań uczniowie konsultują odpowiedzi z osobą z ławki. Można też zastosować indywidualne rozwiązywanie zadań i wspólne omówienie odpowiedzi przez cały zespół klasowy, kiedy rozwiązania są wyświetlane na tablicy multimedialnej. W każdym z tych wariantów uczeń powinien móc skorzystać z pomocy nauczyciela i uzyskać od niego informację zwrotną.

Praca uczniów poza zajęciami

E‑materiały umożliwiają pracę uczniów poza zajęciami lekcyjnymi. Mogą oni samodzielnie zapoznać się z multimediami i sporządzić notatki porządkujące wiedzę. Notatki mogą być w różnej formie.

1. Sekwencje filmowe Wademekum planowania oraz organizowania prac wykonywanych w uprawach roślin sadowniczych

Praca indywidualna, praca całego zespołu klasowego

Lekcja odwrócona. Nauczyciel prosi, aby uczniowie w domach zapoznali się z multimedium. Na początku zajęć prosi ich o krótkie zreferowanie zdobytych informacji. Jeśli trzeba, koryguje odpowiedzi uczniów i naprowadza ich na właściwe tory myślenia.

Ten etap kończy się podsumowaniem dokonanym przez nauczyciela i płynnym przejściem do realizacji tematu zajęć.

2. Wycieczka wirtualna Gospodarstwo szkółkarskie i sadownicze - planowanie i organizowanie prac

Praca indywidualna

Nauczyciel – jeśli to konieczne – wyjaśnia uczniom działanie multimedium, omawiając jego poszczególne funkcje. Uczniowie w domach zapoznają się z e‑zasobem. Podczas wycieczki wirtualnej mogą sporządzać notatki.

Na zajęciach nauczyciel pyta uczniów o ich wrażenia z wycieczki, obserwacje, przemyślenia.

3. Dokumentacja interaktywna Dokumentacja związana z planowania i organizowaniem prac w uprawach roślin sadowniczych

Praca indywidualna

Uczniowie w domach zapoznają się ze wzorami dokumentów niezbędnych przy rozpoczynaniu działalności sadowniczej oraz informacjami o warunkach i terminach ich składania.

Na lekcji nauczyciel pyta uczniów, czy wśród nowo poznanych informacji pojawiły się takie, które wymagają dodatkowych wyjaśnień. Następnie prosi, aby uczniowie w parach spróbowali wypełnić wybrany dokument, i ustala czas na wykonanie zadania.

Po tym czasie rozwiązania uczniów zostają wyświetlone na tablicy interaktywnej, a pozostali uczniowie je komentują. Ewentualne sporne kwestie rozstrzyga nauczyciel.

4. Interaktywne materiały sprawdzające

Uczniowie mogą wykonać ćwiczenia interaktywne w ramach pracy domowej.

Indywidualizacja pracy z uczniami, w tym z uczniami ze SPE

Dzięki e‑materiałom możliwe jest zindywidualizowanie procesu dydaktycznego i dostosowanie go do różnorodnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Każdy materiał można odtworzyć w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje treści dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku i słuchu. Ułatwia to uczniom dostęp do wiedzy i pozwala na zlikwidowanie niektórych barier społecznych i komunikacyjnych, jak również umożliwia wyrównywanie szans w procesie nauczania‑uczenia się.

Ponadto nauczyciel może dostosować pracę z każdym zasobem do indywidualnych potrzeb uczniów:

• uczniowie słabosłyszący mogą skorzystać z napisów do sekwencji filmowych oraz śledzić zapisany tekst lektora w wycieczce wirtualnej;

• uczniowie słabowidzący mogą skorzystać z opisów alternatywnych do multimediów;

• uczniom z zaburzeniami przetwarzania słuchowego, uczniom z dysleksją, uczniom z zaburzeniami ze spektrum autyzmu należy dać więcej czasu na wykonanie zadań;

• należy pamiętać, aby nie zmuszać do wypowiedzi na forum klasy osób z trudnościami w komunikacji;

• uczniowie zdolni mogą poszerzyć wiadomości, wyszukując w dostępnych źródłach dodatkowe informacje i przygotować referat lub prezentację, w których przybliżą znalezione wiadomości reszcie klasy.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z przewodnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows 7 lub nowszy

• OS X 10.11.6 lub nowszy

• GNU/Linux z jądrem w wersji 4.0 lub nowszej 3GB RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji 69.0.3497.100

• Firefox w wersji 62.0.2

• Safari w wersji 11.1

• Opera w wersji 55.0.2994.44

• Microsoft Edge w wersji 42.17134.1.0

• Internet Explorer w wersji 11.0.9600.18124

Urządzenia mobilne:

• 2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym

• Tablet/Smartphone z systemem Android 4.1 (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser 10.1, szerokość co najmniej 420 px

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści