Temat: Tkanki wzmacniające

Adresat

Uczniowie klasy V szkoły podstawowej

Podstawa programowa

5. Różnorodność i jedność roślin:

1) tkanki roślinne – uczeń dokonuje obserwacji i rozpoznaje (pod mikroskopem, na schemacie, na zdjęciu lub na podstawie opisu) tkanki roślinne oraz wskazuje ich cechy adaptacyjne do pełnienia określonych funkcji (tkanka twórcza, okrywająca, miękiszowa, wzmacniająca, przewodząca);

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie opisują budowę i funkcje tkanek wzmacniających

Kompetencje kluczowe

  • porozumiewanie się w językach obcych;

  • kompetencje informatyczne;

  • umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

  • rozpoznawać tkanki roślinne;

  • omawiać podstawowe funkcje poszczególnych tkanek roślinnych;

  • wykazywać związek pomiędzy budową tkanek a pełnioną przez nie funkcją;

  • prowadzić obserwację mikroskopową tkanek roślinnych.

Metody/techniki kształcenia

  • podające

    • pogadanka.

  • aktywizujące

    • dyskusja.

  • eksponujące

    • pokaz.

  • programowane

    • z użyciem komputera;

    • z użyciem e‑podręcznika.

  • praktyczne

    • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

  • e‑podręcznik;

  • zeszyt i kredki lub pisaki;

  • tablica interaktywna, tablety/komputery;

  • łodygi traw;

  • ogonki liściowe selera;;

  • sprzęt i przybory do mikroskopowania;

  • miąższ gruszki;

  • lupy;

  • mikroskop.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

  • Uczniowie zapoznają się z treścią abstraktu. Przygotowują się do pracy na lekcji w taki sposób, żeby móc przeczytany materiał streścić własnymi słowami i samodzielnie rozwiązać zadania.

Faza wstępna

  • Prowadzący lekcję określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna

  • Nauczyciel prosi uczniów, żeby przeczytali wskazany fragment abstraktu i postarali się zapamiętać jego treść. Następnie uczestnicy zajęć, pracując w parach, wzajemnie odpytują się ze znajomości fragmentu.

  • Nauczyciel dzieli klasę na grupy. Każdy zespół otrzymuje źdźbła różnych traw. Zadaniem uczniów jest ich rozerwanie lub złamanie, obejrzenie pod mikroskopem, a następnie określenie tkanki, która nadaje roślinom sztywność.

  • Prowadzący lekcję rozdaje podopiecznym lupy oraz kawałki ogonków liściowych selera. Prosi uczniów, żeby na ich przekroju poprzecznym wskazali skórkę, miękisz i tkankę wzmacniającą. Pyta, po czym można poznać ostatnią z wymienionych tkanek.

  • Uczestnicy zajęć zapoznają się z treścią przedstawioną na ilustracji interaktywnej „Budowa tkankowa zdrewniałej łodygi”. Następnie nauczyciel omawia z uczniami poznane zagadnienia..

  • Uczniowie wspólnie z nauczycielem sporządzają notatkę na temat związku budowy i funkcji komórek zwarcicy oraz komórek twardzicy.

  • Uczniowie wykonują Doświadczenie 1, zapisują w zeszytach spostrzeżenia i wnioski.

Faza podsumowująca

  • Nauczyciel prosi, aby uczniowie samodzielnie wykonali wskazane ćwiczenie interaktywne.

  • Na zakończenie zajęć nauczyciel pyta: Gdyby z przedstawionego na lekcji materiału miałaby odbyć się kartkówka, jakie pytania waszym zdaniem powinny zostać zadane? Gdyby uczniowie nie wyczerpali najistotniejszych zagadnień, nauczyciel może uzupełnić ich propozycje.

Praca domowa

  • Wykonaj w domu notatkę z lekcji metodą sketchnotingu.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

strengthening tissue
strengthening tissue
R10sFE9o0rnxT
Nagranie dźwiękowe słówka strengthening tissue

tkanka wzmacniająca – tkanka roślinna o sztywnych ścianach komórkowych, zapewniająca roślinom odporność na zginanie, rozciąganie oraz umożliwiająca organom zachowanie kształtu; wyróżnia się dwa rodzaje tej tkanki: zwarcicę (żywa tkanka w młodych roślinach) i twardzicę (martwa tkanka w starszych roślinach)

Teksty i nagrania

RsFLv3wxKTtnk
Nagranie dźwiękowe abstraktu dotyczące tkanek wzmacniających

Strengthening tissues

Strengthening tissues (supporting tissues) give the plant rigidity and flexibility. This is especially important for those terrestrial plants that reach large sizes. There are two types of strengthening tissues: collenchyma and sclerenchyma. Colenchyma occurs in young, quickly growing parts of plants, like petioles and stems. It is made of living, elongated cells that form closely to each other. Their cell walls are strengthened by uneven thickening (the largest in the cell angles), which increases the plant's resistance to tearing. Sclerenchyma occurs in the grown‑up, older parts of plants. It is made of dead cells with thick, woody walls. The shape of the cells depends on their location in the plant. Heavily elongated and pointed fibers are found in flax and hemp stalks. Small, irregular sclereids can be found in pear fruit, nut shell or fruit seeds.

  • The body of plants is filled with tissues, i.e. assemblies of cells with a similar structure specialized to perform specific functions.

  • Strengthening tissues give the plant stems rigidity and flexibility.