E‑BOOK

Spis treści

• Metody wydobywania kopalin odwiertami pompowanymiD8UlDBMOuMetody wydobywania kopalin odwiertami pompowanymi

• Metodologia wykonania prac obróbczych, to jest: zapuszczania albo wyciągania kolumny rur wydobywczych i żerdzi pompowych, wymiana zużytej pompy wgłębnej

  • Wykonywane czynności przy zapuszczanu żerdzi pompowych1Wykonywane czynności przy zapuszczanu żerdzi pompowych

  • Zapuszczanie żerdzi pompowych2Zapuszczanie żerdzi pompowych

• Podstawowe urządzenia obróbcze stosowane w Polsce do obróbki odwiertów pompowanychD10QsyQegPodstawowe urządzenia obróbcze stosowane w Polsce do obróbki odwiertów pompowanych

• Podstawowe narzędzia obróbcze stosowane w Polsce do obróbki odwiertów pompowanychD11tTUBSAPodstawowe narzędzia obróbcze stosowane w Polsce do obróbki odwiertów pompowanych

• Netografia i bibliografiaD15Y2N4YpNetografia i bibliografia

Metodologia wykonania prac obróbczych, to jest: zapuszczania albo wyciągania kolumny rur wydobywczych i żerdzi pompowych, wymiana zużytej pompy wgłębnej

Pompy wgłębne napędzane grupowo przez kieraty lub indywidualnie przez koniki pompowe wydobywają ropę naftową do powierzchni i transportują do zbiorników magazynowych. Pomimo zastosowania nowoczesnych rozwiązań technicznych w zakresie wgłębnego wyposażenia odwierty pompowane wymagają częstej obróbki.

Obróbka odwiertów pompowanych polega na przeprowadzeniu następujących operacji:

• zapuszczanie albo wyciąganie kolumny rur wydobywczych,

• zmiana zanurzenia kolumny rur wydobywczych,

• zmiana średnicy kolumny rur wydobywczych,

• sprawdzenie stanu technicznego kolumny rur wydobywczych i ich częściowa lub całkowita zmiana,

• sprawdzenie stanu technicznego uzbrojenia odwiertu,

• zmiana albo oczyszczenie kolumny rur wydobywczych z osadów soli lub parafiny,

• wyrobienie albo wypłukanie zasypu w odwiercie,

• uwolnienie rur wydobywczych i rur okładzinowych z produktów powstałych z rozkładu węglowodorów osadzonych na ich powierzchni,

• przygotowanie odwiertu do zabiegów intensyfikacji wydobycia oraz do pomiarów,

• płukanie rur gorącą ropą lub specjalnie dobranymi rozpuszczalnikami w obiegu zamkniętym (odwierty bezpokerowe),

• usuwanie nieszczelności na głowicy eksploatacyjnej,

• likwidacja awarii w odwiercie,

• wymiana zużytej pompy wgłębnej – cylindra i tłoka, łącznie z kompletem zaworów ssąco‑tłoczących,

• oczyszczenie żerdzi pompowych z parafiny,

• wymiana zużytych żerdzi pompowych lub rur wydobywczych,

• wyciągnięcie urwanych lub odkręconych żerdzi pompowych lub rur wydobywczych.

• przygotowanie terenu dla ustawienia windy wyciągowej z możliwością podniesienia masztu lub trójnogu w przypadku jego braku na odwiercie,

• przygotowanie rampy do odkładania żerdzi pompowych po ich wyciągnięciu z odwiertu,

• zamontowanie olinowania wielokrążka górnego i dolnego oraz nawinięcie liny na bęben windy wyciągowej,

• przygotowanie i sprawdzenie sprzętu pomocniczego do wyciągania żerdzi pompowych (elewatory, klucze do rozkręcania połączeń gwintowych),

• odłączenie mechanizmu konika pompowego od żerdzi pompowej (rozkręcenie połączenia gwintowego laski pompowej od żerdzi),

• wyciągnięcie z odwiertu pompy wgłębnej wpuszczanej lub tłoka z zaworem stopowym w przypadku pompy rurowej,

• demontaż i wymiana gniazd zaworów i kul zaworowych w tłoku i zaworze stopowym pompy wgłębnej.

Po wykonaniu remontu tłoka i zaworu stopowego należy zapuścić zestaw żerdzi do odwiertu, połączyć z urządzeniem pompowym oraz sprawdzić działanie i wydajność pompy. W przypadku stwierdzenia braku wypływu płynu z odwiertu, w którym zastosowano pompę wgłębną rurową, należy założyć, że uszkodzeniu uległ również cylinder pompy wgłębnej; operację wyciągania trzeba zatem powtórzyć, łącznie z wyciągnięciem z odwiertu rur wydobywczych wraz z cylindrem pompy wgłębnej. Należy wówczas wymienić kompletny zestaw pompy wgłębnej (cylinder oraz dopasowany tłok), natomiast zestaw wyciągnięty z odwiertu należy przekazać do regeneracji.

Powrót do spisu treści3Powrót do spisu treści

Wykonywane czynności przy zapuszczanu żerdzi pompowych

Wyciąganie i zapuszczanie żerdzi pompowych wraz z zamontowaną na spodzie pompą wgłębną wymaga wykonania czynności przygotowawczych; należy zatem:

• zamknąć zasuwy na rurociągach odprowadzających media złożowe i odłączyć boczne odprowadzenia od głowicy eksploatacyjnej,

• zdemontować wyposażenie głowicy eksploatacyjnej, ułożyć w odpowiednim miejscu poza zasięgiem miejsca pracy,

• uruchomić urządzenie pompowe, podstawić podstawkę na dławik głowicy pod laską pompową, wyłączyć urządzenie pompowe, odpiąć laskę,

• aby uniknąć zaczepiania wielokrążka o łeb wahacza żurawia pompowego, głowę obrócić i ułożyć na wahaczu oraz odpowiednio zabezpieczyć, natomiast w przypadku pompowania grupowego wahacz kiwaka pompowego kładzie się w dolne położenie, a w razie konieczności należy go zdemontować,

• zapiąć laskę pompową do haka, podciągnąć, wyjąć podstawkę,

• odkręcić głowicę pompową ropną od kryzy górnej głowicy,

• podciągnąć laskę z głowicą ropną do ukazania się pierwszej złączki żerdzi pompowych, podłożyć elewator i postawić żerdzie, odkręcić od żerdzi laskę pompową z głowicą ropną i odłożyć na rampie, zamontować uzbrojenie przeciwerupcyjne, jeżeli jest to jest wymagane.

  Po wykonaniu ww. czynności, w zależności od rodzaju pompy wgłębnej, należy:

  1. pompy rurowe (wyciąganie żerdzi pompowych)

     • wkręcić do pierwszej mufy żerdzi pompowych łącznik zawieszony na elewatorze na haku wielokrążka,

     • podciągnąć żerdzie pompowe i odpiąć elewator, na którym spoczywały żerdzie pompowe,

     • opuścić lekko żerdzie, aż do momentu, gdy staną na zaworze ssącym (stopowym) pompy wgłębnej,

     • zapiąć zawór ssący w sposób określony instrukcją dla danego rodzaju pomp,

     • podciągnąć żerdzie pompowe powoli do momentu uwolnienia zaworu ssącego z gniazda (lekkie podskoczenie żerdzi),

  2. pompy wpuszczane (wyciąganie żerdzi pompowych)

     • zawiesić elewator, na którym spoczywają żerdzie pompowe, na haku wielokrążka i ciągnąć powoli do momentu uwolnienia pompy z zaczepu,

     • po wyciągnięciu zaworu ssącego pompy rurowej lub pompy wpuszczanej z zaczepu ciągnąć żerdzie aż do momentu pojawienia się złączki, podstawić drugi elewator, odkręcić żerdzie i odłożyć na rampie,

     • czynność powtarzać do momentu wyciągnięcia wszystkich żerdzi łącznie z tłokiem lub pompą,

     • żerdzie układać tak, aby wolne końce nie zwisały z rampy; kolejność układania żerdzi na rampie powinna być taka jak kolejność wyciągania.

Powrót do spisu treści3Powrót do spisu treści

Zapuszczanie żerdzi pompowych

Po zakończeniu prac polegających na wyciągnięciu żerdzi pompowych z tłokową wgłębną pompą żerdziową, należy zapuścić do odwiertu przewód pompowy. Czynności, jakie należy wykonać, to:

• wrzucić zawór ssący do rur wydobywczych w przypadku zastosowania pomp rurowych,

• do pierwszej żerdzi przykręcić tłok pompy rurowej lub pompę w przypadku stosowania pomp wpuszczanych,

• zapiąć na żerdzi elewator, zawiesić na haku wielokrążka, podciągnąć w górę, wprowadzić do rur wydobywczych, zapuścić i postawić lekko na górnej powierzchni – kryzie głowicy,

• odpiąć hak wielokrążka od elewatora, zapiąć go do drugiego elewatora zapiętego do następnej żerdzi,

• podciągnąć żerdź w położenie pionowe a czop wprowadzić do mufy zapuszczonej żerdzi, skręcić żerdzie i zapuścić,

• czynności powtarzać do zapuszczenia wszystkich żerdzi; ostatnią żerdź postawić na zaworze ssącym lub na zaczepie pompy wpuszczanej,

• przy montażu laski pompowej i głowicy oraz zaczepianiu laski do żurawia postępować odwrotnie niż przy demontażu i odczepianiu.

Odrębną czynnością wykonywaną podczas obróbki odwiertu pompowanego jest wyciąganie i zapuszczanie rur wydobywczych. Po wyciągnięciu żerdzi pompowych, w celu wyciągnięcia rur wydobywczych, należy:

• założyć zawiesie elewatora na elewator lub chomąto na hak wielokrążka, ciągnąć rury wydobywcze do pojawienia się złączki pierwszej rury lub pasa rur nad głowicą,

• podłożyć elewator pod złączkę i lekko postawić na nim rury, odkręcić wyciągnięte rury (pojedyncze lub pasy), podciągnąć do góry i odłożyć na rampę,

• odpiąć elewator od haka i zapiąć do elewatora, na którym spoczywają rury w odwiercie,

• w czasie podciągania rur zdjąć elewator z leżącej na rampie rury i założyć pod złączkę następnej wyciągniętej rury lub pasa rur,

• czynności powtarzać aż do wyciągnięcia wszystkich rur,

• wyciągnięte rury układać na rampie ze spadem w kierunku odwiertu,

• w czasie ciągnięcia dokładnie kontrolować stan rur a w przypadku stwierdzenia uszkodzenia rury odłożyć ją na boku, a nie na rampie,

• przy wyciąganiu rur z cieczą stosować osłonę przed rozbryzgiem cieczy wokół odwiertu. Przy obróbce odwiertów ropno‑gazowych osłona powinna być dodatkowo wyposażona w odprowadzenie cieczy do zbiornika zbierającego,

• ciągnięcie rur wydobywczych z płynem zachodzi w przypadku niemożności uwolnienia zaworu ssącego lub wyciągnięcia pompy wpuszczanej z powodu zerwania żerdzi pompowych lub zacięcia tłoka. W sytuacji zerwania żerdzi lub zacięcia tłoka rury ciągnąć z płynem, rozkręcając żerdzie partiami

Powrót do spisu treści3Powrót do spisu treści

Powiązane materiały multimedialne

• Obróbka odwiertu samoczynnegoD1CYDZjV9Obróbka odwiertu samoczynnego

• Urządzenia do obróbki odwiertów samoczynnych i pompowanychD1BP66Uc0Urządzenia do obróbki odwiertów samoczynnych i pompowanych