W czwartej klasie przybywa ci nowych przedmiotów, dlatego też więcej czasu spędzasz w szkole. Planując swój czas, staraj się robić to tak, by znaleźć go zarówno na naukę, rozwijanie swoich pasji i zainteresowań, jak i na wypoczynek. Twój dom to miejsce, w którym uczysz się, odrabiasz lekcje, bawisz. Pamiętaj, że zabawa, by była przyjemna, musi być też bezpieczna.
R6mJLHUo61lZW
iBKegXuoHa_d5e439
1. Co wpływa na nasze samopoczucie?
Samopoczucie to stan fizyczny i psychiczny odczuwany przez człowieka. Wpływ na nie ma wiele czynników, m.in.:
sposób odżywania,
sen,
sposób spędzania wolnego czasu,
kontakty z innymi osobami,
stan zdrowia,
czynniki środowiskowe (np. hałas, oświetlenie, temperatura powietrza),
sukcesy i niepowodzenia,
rozwijanie zdolności, talentów i zainteresowań.
Czynniki te wzajemnie na siebie oddziałują. Na przykład sposób odżywiania i odpowiednia ilość snu mają duże znaczenie dla naszego zdrowia.
Formy aktywnego wypoczynku mogą być różne. Możesz wybrać tę, która najbardziej ci odpowiada
RB0RI1jq6P3He1
R1W1TLTx6v1Yu1
RvsFo05oIcbZD1
R10137upUTrC01
R1ap0m5ziFIrG1
RdbzTehxKlG8r1
R1JWlAuYckMJC1
iBKegXuoHa_d5e500
2. Nauka i wypoczynek
Uczenie się to nabywanie wiedzy i umiejętności. O szybkości uczenia się decydują pamięć, uwaga i chęć poznania czegoś nowego. Jeśli interesuje cię to, czego się uczysz, wówczas nauka staje się przyjemnością. Aby być dobrym uczniem, trzeba wiedzieć, jak się uczyć oraz odpowiedzialnie traktować szkolne obowiązki. Podczas uczenia się ważne jest:
zainteresowanie przedmiotem,
odpowiednio przygotowane miejsce do nauki,
przystępowanie do nauki o stałej porze,
skupienie,
częste powtarzanie materiału,
staranne odrabianie zadań domowych,
zaczynanie odrabiania zadań domowych od najtrudniejszych.
W ciągu dnia należy zaplanować wypoczynek, podczas którego organizm nabierze sił. Wypoczynek czynny to wszelka aktywność ruchowa, np. pływanie, gra w piłkę, jazda na rowerze, turystyka piesza, taniec. Wypoczynek bierny to czynności związane z ograniczeniem aktywności fizycznej, np. czytanie książki, oglądanie filmu, spotkanie z przyjaciółmi, gry planszowe, gry komputerowe. Najważniejszym dla organizmu rodzajem wypoczynku jest sen. Brak snu lub zbyt mała jego ilość przez dłuższy czas mogą spowodować:
kłopoty z pamięcią i uczeniem się,
zmęczenie,
rozdrażnienie,
spadek koncentracji,
trudności w wykonywaniu codziennych czynności.
R8vIizfmsXvLo1
iBKegXuoHa_d5e582
3. Ruch to zdrowie
Korzyści płynące z aktywności fizycznej:
mięśnie stają się bardziej wytrzymałe i elastyczne;
serce pompuje więcej krwi i w efekcie ciało jest lepiej ukrwione;
zwiększa się pojemność płuc, co powoduje lepsze dotlenienie organizmu;
sylwetka jest prawidłowa, zapobiegamy na przykład garbieniu się;
organizm spala nadmiar tłuszczu;
poprawia się nasze samopoczucie.
Uprawiając jakąś dyscyplinę sportową w grupie, uczymy się współpracy, cierpliwości, nabieramy pewności siebie. Systematyczna aktywność fizyczna podtrzymywana przez całe życie wpływa na opóźnienie starzenia się oraz zapobiega takim chorobom, jak na przykład cukrzyca, miażdżyca, nadciśnienie.
R1ba0klcuo6231
iBKegXuoHa_d5e643
4. Mój plan dnia
Aby dobrze wywiązywać się ze swoich szkolnych obowiązków, musisz prawidłowo się odżywiać, spać około 9 godzin dziennie, zaplanować czas na naukę, ale też na wypoczynek i zabawę. W planie dnia musisz uwzględnić:
posiłki,
czas przeznaczony na higienę osobistą,
pobyt w szkole,
odrabianie zadań domowych i przygotowanie się do zajęć na następny dzień,
zabawę,
rozwijanie zainteresowań,
sen.
RieZ7mnNxdvm31
iBKegXuoHa_d5e702
5. Dbamy o żywność
Zasady prawidłowego odżywiania:
należy jeść 4–5 posiłków dziennie o stałej porze (główne posiłki to śniadanie, obiad i kolacja);
posiłki powinny być urozmaicone, bogate we wszystkie składniki pokarmowe;
kolację należy jeść 2–3 godziny przed pójściem spać;
elementem każdego posiłku powinny być owoce i warzywa;
należy spożywać niegazowane napoje, np. niegazowaną wodę, mleko, soki owocowe;
należy ograniczyć jedzenie tłustych i słodkich przekąsek.
Sposoby przechowywania żywności:
w lodówce przechowuje się żywność, która się szybko psuje (np. wędlina, ser, mleko, warzywa);
w pojemnikach w temperaturze pokojowej przechowuje się żywność suchą (np. mąkę, kasze, makarony, kawę, herbatę).
Sposoby przedłużenia trwałości żywności:
mrożenie (mięso, ryby, lody, owoce, warzywa),
suszenie (owoce, warzywa, grzyby, ryby),
kiszenie (owoce, warzywa),
pasteryzowanie (mięso, owoce, warzywa, grzyby),
solenie (mięso, ryby, grzyby, warzywa),
wędzenie (mięso, ryby).
R1PBbZVchWSjR1
iBKegXuoHa_d5e787
6. Czystość w mieszkaniu
Utrzymywanie czystości w mieszkaniu zapobiega rozmnażaniu się zarazków, owadów i gryzoni przenoszących choroby. Każdy z domowników powinien dbać o to, by w domu panował porządek. W jego utrzymaniu pomagają środki czystości. Niektóre z nich mogą być niebezpieczne, dlatego są specjalnie oznaczone. Wszystkich natomiast należy używać zgodnie z przeznaczeniem i załączonymi wskazówkami
Wybrane oznaczenia stosowane na opakowaniach środków czystości
R1IJQbU9Iz0o61
RkQzkrDoyAtVs1
RS9P3vVpjlShY1
RsQRteFNEg9Vs1
R1NpZrjmBuE0z1
iBKegXuoHa_d5e828
7. Bezpiecznie w domu
Urządzenia elektryczne i gazowe znajdujące się w domu są bezpieczne, jeśli są sprawne i używa się ich zgodnie z przeznaczeniem. Zapamiętaj najważniejsze zasady obsługi takich urządzeń.
Niepracujące urządzenia elektryczne należy wyłączać z gniazdka, trzymając za wtyczkę.
Włączonych urządzeń elektrycznych, które się nagrzewają, nie należy zostawiać bez dozoru.
Woda przewodzi prąd, dlatego nie należy dotykać pracujących urządzeń elektrycznych mokrymi rękami.
Aby nie dopuścić do zatrucia gazem, pomieszczenia, w których znajdują się urządzenia zasilane gazem, powinny być wietrzone oraz wyposażone w kratki wentylacyjne.
Ostre przedmioty, lekarstwa i inne substancje szkodliwe powinny być przechowywane poza zasięgiem małych dzieci.
RURznULZ2kCAL1
iBKegXuoHa_d5e880
8. Dbamy o przyrodę
Do zachowań sprzyjających ochronie przyrody należą:
ochrona roślin i zwierząt;
wybór towarów oznaczonych znakami informującymi, że są przyjazne dla środowiska;
wyrzucanie śmieci do pojemników lub zabieranie ze sobą w przypadku ich braku.
Wybrane oznaczenia określające związek środka chemicznego z przyrodą
R1IggULLFJp831
R1SiNDbxR8Ze21
R12i4Sp2b9l691
iBKegXuoHa_d5e933
9. Segregujemy śmieci
Segregowanie odpadów i ich powtórne przetworzenie, czyli recykling, ma na celu nie tylko ograniczenie ilości śmieci, ale także zmniejszenie zużycia naturalnych surowców. Przetwarza się plastik, szkło, papier i metale. Segreguje się także odpady organiczne, np. resztki jedzenia czy obierki warzyw. Wrzucone do osobnych pojemników posegregowane śmieci są przewożone do fabryk, w których odzyskuje się surowce, wykorzystywane do produkcji nowych towarów.
R10epoDeLkqyr1
iBKegXuoHa_d5e972
10. Sadzimy rośliny
Podział roślin ze względu na długość cyklu życiowego
Rośliny
jednoroczne
dwuletnie
wieloletnie
byliny
krzewy i drzewa
W ciągu jednego roku rozwijają się z nasion, rosną, kwitną i same wydają nasiona, po czym giną.
W pierwszym roku rozwijają się z nasion, a potem rosną. Gromadzą też zapasy substancji pokarmowych. W drugim roku kwitną i wydają nasiona, po czym giną.
Jesienią obumierają ich części nadziemne. Zimę przeżywają ich części podziemne. Co roku kwitną i wydają nasiona.
Posiadają zdrewniałe, odporne na mróz łodygi, niektóre zrzucają liście na zimę. Co roku kwitną i wydają nasiona.
R107CyAc87oP21
iBKegXuoHa_d5e1011
Zadania
Ćwiczenie 1
RZ5Ovg2zZ9zkg1
Ćwiczenie 2
RQG2VMfys8Od21
zadanie interaktywne
zadanie interaktywne
Co pomaga, a co przeszkadza w uczeniu się podczas lekcji w szkole? Uporządkuj określenia, umieszczając je we właściwym miejscu w tabeli.
skupienie, nieporządek na biurku, częste powtórki, rozmowa na temat, rozmowa nie na temat, cisza, głośne rozmowy, nieuważanie, uważne słuchanie, hałas, zadawanie pytań
w uczeniu się pomaga
w uczeniu się przeszkadza
Źródło: Brygida Baranowska, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 3
RaXOTETILBhtA1
Ćwiczenie 4
R1NdKJLjWqVZC1
Ćwiczenie 5
RBOkPul0wgWcV1
Ćwiczenie 6
R10wRIrS4shON1
zadanie interaktywne
zadanie interaktywne
Zaznacz, które zdania są prawdziwe, a które fałszywe.
Prawda
Fałsz
Zimą wskazane jest ograniczenie aktywności fizycznej.
□
□
Poranna gimnastyka zwiększa sprawność organizmu.
□
□
W dniach, kiedy w szkole są lekcje wychowania fizycznego, poranna gimnastyka jest zbędna.
□
□
Brak aktywności fizycznej sprzyja otyłości.
□
□
Źródło: Brygida Baranowska, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 7
R11MKDpszlr6C1
Ćwiczenie 8
RNoagGO5Asvb81
Ćwiczenie 9
R13F5xaI0rt6B1
Ćwiczenie 10
RkSWMqoLCZc5C1
zadanie interaktywne
zadanie interaktywne
Połącz w pary.
topola, pietruszka, pszenica, bez czarny, tulipan
drzewo
roślina jednoroczna
roślina dwuletnia
krzew
bylina
Źródło: Brygida Baranowska, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 11
R1eLlYTnZZB6H1
Ćwiczenie 12
R1AvivTokJL1L1
Ćwiczenie 13
RX7RKk1HTMhCA1
zadanie interaktywne
zadanie interaktywne
Oceń, czy wymienione zachowania mogą zapobiegać zatruciu czadem.
Prawda
Fałsz
zakrywanie kratek wentylacyjnych w celu zatrzymania ciepłego powietrza w mieszkaniu
□
□
zamontowanie w mieszkaniu czujnika czadu
□
□
rozszczelnianie okien
□
□
zatkanie otworów wentylacyjnych w drzwiach do łazienki