Lesson plan (Polish)
Temat: Węglowodory – powtórzenie wiadomości
Adresat
Uczeń szkoły podstawowej (klasy 7. i 8.)
Podstawa programowa:
Szkoła podstawowa. Chemia.
VIII. Związki węgla z wodorem – węglowodory. Uczeń:
1) definiuje pojęcia: węglowodory nasycone (alkany) i nienasycone (alkeny, alkiny);
9) wymienia naturalne źródła węglowodorów;
10) wymienia nazwy produktów destylacji ropy naftowej, wskazuje ich zastosowania.
Ogólny cel kształcenia
Uczeń powtarza wiedzę oraz słownictwo w zakresie działu: Węglowodory
Kompetencje kluczowe
porozumiewanie się w językach obcych;
kompetencje informatyczne;
umiejętność uczenia się.
Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:
zadawać i odpowiadać na pytania kolegów na temat węglowodorów;
utrwalać materiał z lekcji: „Naturalne źródła węglowodorów”, „Węglowodory nasycone – alkany”, „Właściwości alkanów – właściwości fizyczne”, „Właściwości alkanów – właściwości chemiczne”, „Eten i alkeny – węglowodory o wielokrotnych wiązaniach między atomami węgla”;
utrwalać słownictwo związane z tematem węglowodorów.
Metody/techniki kształcenia
podające
pogadanka.
aktywizujące
dyskusja.
programowane
z użyciem komputera;
z użyciem e‑podręcznika.
praktyczne
ćwiczeń przedmiotowych.
Formy pracy
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne
e‑podręcznik;
zeszyt i kredki lub pisaki;
tablica interaktywna, tablety/komputery.
Przed lekcją
Przed planowaną lekcją powtórzeniową nauczyciel prosi wszystkich uczniów, by przypomnieli sobie materiał e‑podręcznika z „Naturalne źródła węglowodorów”, „Węglowodory nasycone – alkany”, „Właściwości alkanów – właściwości fizyczne”, „Właściwości alkanów – właściwości chemiczne”, „Eten i alkeny – węglowodory o wielokrotnych wiązaniach między atomami węgla”, „Alkiny – właściwości węglowodorów nienasyconych”, „Eten i alkeny – węglowodory o wielokrotnych wiązaniach między atomami węgla”, żeby móc przeczytany materiał streścić własnymi słowami i rozwiązać zadania oraz brać udział w dyskusji.
Przebieg lekcji
Faza wstępna
Prowadzący lekcję określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.
Prowadzący przypomina uczestnikom zajęć, jakiego obszaru tematycznego będzie dotyczyła lekcja.
Faza realizacyjna
Uczniowie opracowują krzyżówkę na podstawie abstraktu „Naturalne źródła węglowodorów”. Zadaniem pozostałych jest odgadnięcie poszczególnych haseł. Po każdej krzyżówce, korzystając z techniki świateł, uczniowie dokonują oceny pytań (czy są jednoznaczne, logicznie sformułowane). Nauczyciel ocenia pytania pod kątem językowym i udziela informacji zwrotnej.
Nauczyciel odtwarza nagranie z lekcji „Alkany – właściwości fizyczne” (polecenie 1). Uczniowie przygotowują do trzech pytań związanych z treścią wysłuchanego tekstu, dzięki którym będą mogli sprawdzić, czy ich koledzy dobrze go zrozumieli. Ich zadaniem będzie również przygotowanie przewidywanych odpowiedzi na swoje pytania.
Następnie nauczyciel prosi, by uczniowie odliczyli do pięciu i połączyli się w grupy według numerów. Uczniowie zadają sobie przygotowane pytania, a następnie oceniają, który z nich przygotował najciekawsze lub najtrudniejsze pytania. Zwycięzców nauczyciel nagradza ocenami za aktywność.
Uczniowie, wykorzystując mechanizm zawarty w abstrakcie, przygotowują pytanie testowe dla koleżanki lub kolegi.
Ćwiczenie interaktywne. Uczniowie w parach wykonują ćwiczenie zawarte w abstrakcie dotyczące alkanów, alkenów i alkinów.
Poszerzanie i bogacenie słownictwa angielskiego w zakresie zagadnień ujętych w lekcji - uczniowie wykonują zawarte w abstrakcie ćwiczenia językowe. Nauczyciel upewnia się, że zadania zostały poprawnie wykonane, i udziela informacji zwrotnej.
Faza podsumowująca
Nauczyciel pyta: Gdyby z przedstawionego na lekcji materiału miałaby odbyć się kartkówka, jakie pytania waszym zdaniem powinny zostać zadane?
Gdyby uczniowie nie wyczerpali najistotniejszych zagadnień, nauczyciel może uzupełnić ich propozycje.
Praca domowa
Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.
Wyobraź sobie, że masz okazję przeprowadzić wywiad z naukowcem - specjalistą w dziedzinie, której dotyczyła dzisiejsza lekcja. Jakie pytania chciałbyś mu zadać? Zapisz je.
W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania
Pojęcia
węglowodory – związki chemiczne, których cząsteczki są zbudowane z atomów węgla i wodoru
związki organiczne – związki chemiczne węgla z innymi pierwiastkami, z wyjątkiem związków zaliczanych do nieorganicznych (m.in. tlenki węgla, kwas węglowy i jego sole)
alkany – węglowodory nasycone, związki organiczne zbudowane z atomów węgla i wodoru, zawierające między atomami węgla wyłącznie wiązania pojedyncze
hydraty metanu – szczelnej budowy struktury krystaliczne, złożone z molekuł metanu zamkniętych w klatkach cząsteczek wody
izomery – związki chemiczne o tym samym wzorze sumarycznym, ale różniące się budową (ułożeniem atomów w cząsteczce)
szereg homologiczny – szereg związków organicznych uporządkowanych według wzrastającej liczby atomów węgla, np. alkanów, w którym dwa kolejne związki różnią się od siebie o grupę atomów –CHIndeks dolny 22–
spalanie całkowite – proces spalania węglowodorów przy nieograniczonym dostępie powietrza (tlenu); jego produktami są tlenek węgla(IV) i woda
spalanie niecałkowite – proces spalania węglowodorów przy ograniczonym dostępie powietrza (tlenu); jego produktami są tlenek węgla(II) (czad) oraz woda lub węgiel (sadza) i woda
alkeny – węglowodory nienasycone, związki organiczne zbudowane z atomów węgla i wodoru, zawierające między atomami węgla poza wiązaniami pojedynczymi jedno wiązanie podwójne
izomeria położeniowa – związki o takim samym wzorze sumarycznym, które mogą się różnić położeniem wiązania wielokrotnego oraz położeniem podstawników
Teksty i nagrania
Hydrocarbons – a repetition lesson
Links to the lessons: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
Links to the abstracts: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
Before you begin solving the exercises, review abstracts „Natural sources of hydrocarbons”, „Saturated hydrocarbons – alkanes”, „Alkanes – physical properties”, „Alkanes – chemical properties”, „Eten and alkenes – hydrocarbons with multiple bonds between carbon atoms”, „Alkynes – properties of unsaturated hydrocarbons”, „Ethylene and alkenes – hydrocarbons with multiple bonds between carbon atoms” to recall the most important information and vocabulary. Then you will be able to check your knowledge. Good luck!
Organic compounds are charring at elevated temperatures.
Natural sources of hydrocarbons are natural gas, crude oil and coal.
The petroleum components, e.g. gasoline, kerosene, and diesel oil, are isolated using a distillation process.
In organic compounds carbon is always of four‑valent.
Saturated hydrocarbons (alkanes) are saturated hydrocarbons whose molecules have only single bonds between carbon atoms.
Saturated hydrocarbons form the homologous series with the following generalized formula .
Physical properties of alkanes change as the length of carbon chain is increasing.
Alkanes are colorless substances of low density, they are not soluble in water.
Alkanes are compounds that are slightly reactive; they undergo combustion reactions at room temperature.
Propane and butane do not react with potassium permanganate.
Unsaturated hydrocarbons are hydrocarbons in which molecules between carbon atoms in addition to single bonds there is one double bond (alkenes), and hydrocarbons in which molecules between carbon atoms have one triple bond (alkynes).
Alkenes form a homologous series with the general formula of .
Alkynes form a homologous series with the general formula of .
In the ethene molecule, the carbon atoms are connected to each other by a double bond (multiple). Each of the carbon atoms is linked to two hydrogen atoms.
In unsaturated hydrocarbon molecules, multiple bonds can be located between different carbon atoms. This phenomenon is called position isomerism.