E-materiały do kształcenia zawodowego

Maszyny i urządzenia stosowane do produkcji mas włóknistych i wytworów papierniczych

DRM.06. Produkcja mas włóknistych i wytworów papierniczych - Technik papiernictwa 311601

bg‑green

Słownik pojęć dla e‑materiału

1
aparat Bendtsena
aparat Bendtsena

Urządzenie, które służy do pomiaru gładkości i przepuszczalności powietrza przez papier. Aparat zbudowany jest z głowicy do pomiaru gładkości lub przepuszczalności powietrza, lub obu jednocześnie oraz szklanej podstawki pod próbki. 

aparat Cobba
aparat Cobba

Urządzenie, które składa się ze sztywnej podstawy o gładkiej powierzchni i metalowego cylindra oraz urządzenia umożliwiającego docisk cylindra do podstawy. Uzupełnieniem aparatu jest wałek metalowy o masie 10 kg i wymiarach: szerokości 200 mm i średnicy 90 +/- 10 mm, służący do odciskania nadmiaru wody w bibułę.

aparat do oznaczania odporności tektury falistej na przebicie z głowicą w trakcie ostrosłupa
aparat do oznaczania odporności tektury falistej na przebicie z głowicą w trakcie ostrosłupa

Urządzenie zbudowane z głowicy w kształcie ostrosłupa, mechanizmu wyzwalającego i skali do odczytania wyniku. W trakcie badania mierzy się energię potrzebną do przebicia arkusza tektury podaną głowicą w kształcie ostrosłupa. Wynik pomiaru podaje się dżulach [J].

aparat Elmendorfa
aparat Elmendorfa

Aparat do mierzenia odporności wytworów papierniczych na przedarcie. Urządzenie zbudowane jest z wahadła, skali umieszczonej na wahadle, szczęk mocujących próbkę, nożyka nacinającego próbkę, wskazówki określającej wynik i mechanizmu zwalniającego wahadło. Przeliczony wynik pomiaru podaje się w mN*m²/g.  

hydrocyklony
hydrocyklony

Urządzenie zbudowane z głowicy wlotowej, części cylindrycznej tulei przelewu, części stożkowej, dyszy wylewu. Zawiesina włóknista wprowadzona do urządzenia tworzy wewnętrzny wir swobodny. Zanieczyszczenia ciężkie pod wpływem siły odśrodkowej zostają wydzielone i opadają na dno. Włókna natomiast, ze względu na ich dużą giętkość odpływają do góry.

kadzie magazynowe
kadzie magazynowe

Zbiorniki, w których przechowywane są masy włókniste. Utrzymywany jest w nich równy poziom mas. Rolą kadzi magazynowych jest zapewnienie rezerwy masy dla potrzeb maszyny oraz wyrównanie jej parametrów jakościowych poprzez odpowiednie mieszanie. Masy włókniste poddawane poszczególnym procesom w trakcie przygotowania masy przepompowywane są z kadzi do kadzi. W trakcie tych procesów odbywa się regulacja stężenia masy, tak aby zapewnić jednorodne warunki obróbki masy oraz prawidłowe jej właściwości dla potrzeb regulacji procesu produkcji papieru.

odporność na przepuklenie
odporność na przepuklenie

Jedna z ważnych właściwości wytrzymałościowych papieru i tektury. Badanie tego parametru odbywa się na urządzeniu zwanym aparatem Mullena i określa maksymalną wytrzymałość wytworu papierniczego na równomiernie wzrastające ciśnienie działające prostopadle do powierzchni badanego arkusza, aż do jego pęknięcia. Wyniki badania podawane są w kilopascalach (kPa). W momencie, kiedy zaczyna wytwarzać się ciśnienie, próbka – podobnie jak elastyczna membrana – podlega deformacji. 

powlekarka ręczna (prętowa)
powlekarka ręczna (prętowa)

Urządzenie do nanoszenia mieszanek powlekających na powierzchnię wytworów i przetworów papierniczych wraz z zestawem rakli (prętów) lub głowic. 

rafinowanie
rafinowanie

Proces mielenia w młynach ciągłego działania poprawiający zdolność wiążącą pojedynczych włókien, które utworzą strukturę gotowego papieru. Rafinowanie ma na celu przygotowanie włókien do zapewnienia wymaganych właściwości wytworzonego z nich papieru. Rafinowanie prowadzi się w rafinerach wyposażonych na przykład w tarczę obrotową dociskaną do tarczy nieruchomej.

rozczyniacz wirowy
rozczyniacz wirowy

Urządzenie służące do rozczyniania masy włóknistej. Proces ten polega na rozdrobnieniu w środowisku wodnym arkuszy lub zwojów suchej masy na drobne fragmenty o wymiarach nie przekraczających kliku centymetrów. Celem rozczyniania jest wytworzenie zawiesiny wodnej, którą można przepompować do dalszej obróbki.

sortowanie masy
sortowanie masy

Celem tego etapu produkcji mas włóknistych jest usunięcie jak największej ilości pozostałych w masie zanieczyszczeń, granulatów i folii z tworzyw sztucznych, drzazg, pęczków włókien, które mogą pogorszyć czystość wytworu papierniczego. To również ochrona przed ciałami obcymi, które mogą uszkodzić sito oraz wyprostowanie i rozdzielenie włókien, które sprzyja deflokulacji masy i poprawie formowania. 

sortownik
sortownik

Urządzenie używane do sortowania określonych materiałów. Sortowniki wykorzystywane są do oczyszczania i sortowania masy włóknistej i papierniczej. Oddzielają np. sęki, pęczki włókien, folie, piasek od głównego strumienia masy. Wyróżniamy sortowniki sitowe (z wbudowanym sitem) i bezsitowe (piaseczniki, hydrocyklony wykorzystujące siłę odśrodkową).

suszarki
suszarki

Podgrzewane cylindry, które odprowadzają wilgoć i mogą być wykonane w technice konwekcyjnej, promiennikowej, wykorzystującej promieniowanie podczerwone lub innej.

suszarka promiennikowa
suszarka promiennikowa

Urządzenie, które stanowi źródło emisji fal elektromagnetycznych o długościach z zakresu podczerwieni. Podstawą wykorzystania suszarek promiennikowych jest zjawisko wzrostu temperatury substancji na skutek absorpcji promieniowania podczerwonego. Przekazanie energii cieplnej od promiennika do nagrzewanej substancji zachodzi bezkontaktowo i nie wymaga dodatkowego czynnika pośredniego.

wytrzymałość na zginanie
wytrzymałość na zginanie

Stosunek przyłożonego momentu zginającego do odkształcenia w zakresie sprężystym dla standardowej próbki tektury. Znajomość wytrzymałości na zginanie materiału pozwala na określenie wytrzymałości opakowań przy układaniu w stos. Parametr ten zależy od grubości tektury oraz wytrzymałości liniowej na rozciąganie użytego do jej produkcji surowca. 

zrębki
zrębki

Cząstki drewna powstające w wyniku rozdrabniania drewna, mają od kilku milimetrów do kilkunastu centymetrów.

zrywarka do oznaczania właściwości wytrzymałościowych
zrywarka do oznaczania właściwości wytrzymałościowych

Urządzenie zbudowane z dwóch kolumn, przez które aplikowana jest siła rozciągająca, układu szczęk – jednej ruchomej i jednej nieruchomej oraz układu odczytowego, przesyłającego wyniki do komputera, na którym można je odczytać. Wynik pomiaru podajemy jako maksymalną długość próbki, która nie ulegnie zerwaniu pod własnym ciężarem. Wynik samozerwalności podajemy w kilometrach [km] lub metrach [m].