Temat: Kwaśne opady – skutki i zapobieganie

Adresat

Uczeń szkoły podstawowej (klasy 7. i 8.)

Podstawa programowa:

Szkoła podstawowa. Chemia.

VI. Wodorotlenki i kwasy. Uczeń:

8) analizuje proces powstawania i skutki kwaśnych opadów; proponuje sposoby ograniczające ich powstawanie.

Ogólny cel kształcenia

Uczeń zdobywa wiedzę i umiejętności na temat zagadnień poruszanych na zajęciach

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

• objaśniać, co to jest kwaśny opad;

• wymieniać skutki kwaśnych opadów;

• wskazywać sposoby zapobiegania kwaśnym opadom.

Metody/techniki kształcenia

• aktywizujące

  • dyskusja.

• podające

  • pogadanka.

• eksponujące

  • film.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• zeszyt i kredki lub pisaki;

• tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg lekcji

Faza wstępna

1. Nauczyciel rozdaje uczniom metodniki lub kartki w trzech kolorach: zielonym, żółtym i czerwonym do zastosowania w pracy techniką świateł drogowych. Przedstawia cele lekcji sformułowane w języku ucznia na prezentacji multimedialnej oraz omawia kryteria sukcesu (może przesłać uczniom cele lekcji i kryteria sukcesu pocztą elektroniczną lub zamieścić je np. na Facebooku, dzięki czemu uczniowie będą mogli prowadzić ich portfolio).

2. Prowadzący wspólnie z uczniami ustala – na podstawie wcześniej zaprezentowanych celów lekcji – co będzie jej tematem, po czym zapisuje go na tablicy interaktywnej/tablicy kredowej. Uczniowie przepisują temat do zeszytu.

3. BHP – przed przystąpieniem do eksperymentów uczniowie zapoznają się z kartami charakterystyk substancji, które będą używane na lekcji. Nauczyciel wskazuje na konieczność zachowania ostrożności w pracy z nimi.

Faza realizacyjna

1. Na poprzednich zajęciach (minimum 5 dni wcześniej) nauczyciel prosił uczniów o wykonanie doświadczenia 1 z abstraktu. Uczniowie mogli też wspólnie przygotować stanowisko badawcze w pracowni chemicznej i na początku niniejszej lekcji sprawdzić rezultat doświadczenia.

2. Nauczyciel wprowadza metodę metaplanu. Dzieli klasę na trzy grupy o tej samej liczbie uczniów. Każdy zespół otrzymuje wcześniej przygotowane materiały potrzebne do pracy.

3. Nauczyciel przekazuje uczniom pytanie problemowe do rozwiązania: „Jak można ograniczyć ilość tlenków niemetali w powietrzu?”, po czym wyjaśnia zasady pracy. Rozdaje każdej grupie kartki z zadaniami:
   - w obszarze JAK JEST umieszcza się opis aktualnego stanu rzeczy, np. wysokie stężenie tlenku siarki(IV) w powietrzu, zakwaszone gleby;
   - w obszarze JAK POWINNO BYĆ umieszcza się opis stanu nienaruszonego (czyli według norm i prawideł przyrody), opis stanu, który chciałoby się osiągnąć, np. brak tlenku siarki(IV) w atmosferze, zdrowe lasy;
   - na pytanie DLACZEGO NIE JEST TAK, JAK POWINNO BYĆ? należy podać myśli odpowiadające (czyli przyczyny), np. spalanie węgla zasiarczonego, wybuchy wulkanów;
   - wnioski można umieścić na dole plakatu (można je również uporządkować na zależne od nas i niezależne od nas), np. rozbudzanie świadomości ekologicznej mieszkańców, wapnowanie gleb.

4. Nauczyciel ustala limit czasu na wykonanie zadania – około 20 minut.

5. Uczniowie tworzą plakaty, korzystając z abstraktu, e‑podręcznika i dostępnych zasobów zewnętrznych (praca w grupach):
   - na plakacie zapisują problem do rozwiązania;
   - dzielą plakat na obszary;
   - po zakończeniu pracy zawieszają plakaty na ścianie (gadająca ściana)

6. Każda grupa wybiera prezentera, który omawia treść plakatu (przedstawia efekty pracy zespołu) i odpowiada na pytania pozostałych uczniów.

7. Następuje zebranie wniosków ze wszystkich plakatów i wypracowanie wspólnych wyników dyskusji (wnioski są jednocześnie zapisem do zeszytu przedmiotowego ucznia).

8. Nauczyciel prosi uczniów o wykonanie ćwiczeń interaktywnych w abstrakcie w ramach pracy domowej.

Faza podsumowująca

1. Wskazany przez nauczyciela uczeń podsumowuje lekcję, opowiadając, czego się nauczył i jakie umiejętności ćwiczył.

Praca domowa

1. Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Acid rains - effects and prevention

Acid precipitation (smog) threaten the health and life of people and animals, reduce the pH of soils and water reservoirs, destroy building materials, plastics, stained glass and metals. Sandstone and limestone buildings, such as the medieval monuments of Cracow, Lincoln Cathedral in England, temples at the Acropolis of Athens are particularly exposed to its unfavourable impact.

Even toughened materials are not resistant to acid rain effects. Their good condition preservation requires frequent painting, especially because acidic pollutions have a negative effect on pigments contained in paints. In industrialized areas, steel is faster to corrode, which is why the equipment made of it requires frequent repairs.

Acid rain is a global problem. According to the international arrangements, actions are taken to protect the environment. Limits of air pollution, including nitrogen oxides and sulphur dioxide, are set in legal regulations and their level is constantly monitored. From the 80s of the 20th century until now, the level of pollution in the European Union has significantly decreased.

Acid depositions can be prevented by the reduction of pollution emissions created by:

• mining, metallurgy and power plants – all of us can reduce electricity consumption by switching off lights when they are unnecessary, using energy‑saving light bulbs, turning on the washing machine or dishwasher only when it is full, leaving devices in standby mode,

• transport – many people can use public transport (bus, tram) or other means of transport (bicycle).

• Sulphur and nitrogen oxides are emitted into the atmosphere as a result of human activities (combustion of fuels, industry) and from natural sources (volcanic eruptions, forest fires).

• Acid rains arises as a result of the reaction of some oxides (${\text{SO}}_{\text{2}}{\text{, N}}_{\text{x}}{\text{O}}_{\text{y}}{\text{, CO}}_{\text{2}}$) with water.

• Acid deposition causes acidification of waters, soils, destroys buildings and accelerates the process of corrosion, being a threat to health and life of people and animals.

Acid deposition, acid rains, destruction of monuments, destruction of forests