RRkIJ8OeYEx5N

Na zdjęciu znajduje się lewa dłoń starszej osoby z licznymi zmarszczkami. Na wierzchu dłoni znajduje się krwiak, część dłoni zakryta jest gazikiem trzymanym w dłoni osoby, która jest po lewej stronie.

1. Rany

Rany to urazy powstające w wyniku uszkodzenia, najczęściej przerwania ciągłości skóry, a czasami również głębiej położonych tkanek i narządów (mięśni, nerwów czy naczyń krwionośnych). Podział ran ze względu na mechanizm urazu prezentuje poniższa galeria.

RkbqscFhdPF4K1

Galeria siedmiu zdjęć prezentujących różne rodzaje ran. Zdjęcie numer jeden przedstawia otarcie skóry. Zbliżenie prawej ręki. Na przedramieniu tuż poniżej łokcia zaczerwienione otarcia skóry. W tle zdjęcia stojące rowery.

RheX5RRulgRNG1

Galeria siedmiu zdjęć prezentujących różne rodzaje ran. Zdjęcie numer dwa przedstawia ranę kłutą. Zbliżenie na prawą łydkę osoby poszkodowanej. Pięć czerwonych punktów nakłuć ułożonych w równych odstępach w formie ukośnej linii. Cały obszar zranienia lekko spuchnięty i pokryty brązowiejącym sińcem.

RISKlfvTbxqGO1

Galeria siedmiu zdjęć prezentujących różne rodzaje ran. Zdjęcie numer trzy przedstawia ranę szarpaną. Zbliżenie na otwartą lewą dłoń. Zranienie znajduje się blisko nadgarstka, poniżej kciuka na samym środku dolnej części dłoni. Z rany wypływa krew, widoczne kawałki zwisającej skóry.

RYtYyyBvgw1bY1

Galeria siedmiu zdjęć prezentujących różne rodzaje ran. Zdjęcie numer cztery przedstawia ranę postrzałową. Zbliżenie na kolano prawej nogi poszkodowanego. Na wewnętrznej stronie nogi, powyżej kolana, fioletowa owalna rana.

R1hHbIjQomhoe1

Galeria siedmiu zdjęć prezentujących różne rodzaje ran. Zdjęcie numer pięć przedstawia ranę tłuczoną. Zbliżenie na lewą rękę osoby poszkodowanej. Na łokciu i powyżej niego zdarty naskórek. Wokół rany sine zabarwienie skóry.

RZKnjr06Q1dzi1

Galeria siedmiu zdjęć prezentujących różne rodzaje ran. Zdjęcie numer sześć przedstawia ranę kąsaną. Zbliżenie na prawe przedramię. Wewnętrzna część ręki skierowana w stronę obserwatora. Poniżej łokcia znajduje się okrąg utworzony z czerwonych ranek stanowiących ślady ostrych zębów otwartej szczęki. Dookoła wyraźne zsinienie skóry.

R8Y4HylFLADc21

Galeria siedmiu zdjęć prezentujących różne rodzaje ran. Zdjęcie numer siedem przedstawia ranę ciętą. Zbliżenie na palce lewej dłoni. Poprzeczna rana cięta powyżej zgięcia palca wskazującego. Rana otwarta wypełniona krwią.

Każdy rodzaj ran ma charakterystyczny wygląd oraz unikalne cechy, odróżniające je od pozostałych. Trzeba jednak zaznaczyć, że nierzadko rany powstają w wyniku zadziałania kilku czynników i trudno je dopasować do konkretnego rodzaju.

Urazy o niedużej sile najczęściej uszkadzają tylko wierzchnią warstwę skóry – mówimy wówczas o otarciu naskórka. Nawet niewielkie otarcia mogą być bolesne i prowadzić do zakażenia, dlatego trzeba je odpowiednio opatrzyć. Otarcia goją się szybko i nie pozostawiają blizn. Uszkodzenie głębszych warstw skóry, ze względu na jej ukrwienie, powoduje zazwyczaj krwawienie lub silne krwawienie, nazywane krwotokiem.

2. Krwawienia i krwotoki

Dzielimy je, w zależności od rodzaju uszkodzonych naczyń, na:

• tętnicze,

• żylne,

• miąższowe.

Z krwawieniem mamy do czynienia wtedy, gdy zostają uszkodzone małe, drobne naczynia krwionośne (żylne i miąższowe). Nie wymaga ono zwykle specjalistycznej pomocy i ustępuje samoistnie, gdy w miejscu rany utworzy się skrzep. Z kolei o krwotokach mówimy, gdy uszkodzeniu ulegają naczynia tętnicze bądź duże naczynia żylne. Silny wypływ krwi musi zostać natychmiast zatamowany, ponieważ w przeciwnym razie może dojść do wstrząsu, a nawet śmierci w wyniku wykrwawienia.

Powodem wystąpienia krwotoku tętniczego jest uszkodzenie naczynia tętniczego. W naczyniach tych panuje wysokie ciśnienie, dlatego krew tryska z rany z tym większą siłą, im większą średnicę ma uszkodzone naczynie. Krew tętnicza jest jasnoczerwona (ze względu na dużą zawartość tlenu) i wypływa z rany pulsacyjnie, co zostało zobrazowane na grafice z prawej strony w poniższej galerii. Takie krwotoki są trudne do zatamowania i zawsze wymagają fachowej pomocy medycznej.

Krwotok żylny powstaje w wyniku uszkodzenia żyły. Krew w żyłach jest ciemnoczerwona (duża zawartość dwutlenku węgla) i wypływa z rany jednostajnym strumieniem, którego siła zależy od wielkości uszkodzonego naczynia. Uszkodzenie dużej żyły może być bardziej niebezpieczne niż uszkodzenie tętnicy, ponieważ ściany naczyń żylnych są wiotkie i mogą się rozszerzać, przyspieszając utratę krwi.

RimgVVUbR3ngC1

Galeria dwóch ilustracji ilustrujących cechy charakterystyczne krwotoków żylnych i tętniczych. Oba rysunki przedstawiają tę samą osobę od szyi do pasa ubraną w niebieski t-shirt stojącą przodem do obserwatora. Na ilustracji numer jeden krwotok żylny. Na ręce po lewej stronie dwie ciemnoczerwone pionowe linie, ułożone równolegle do siebie, z których lewa rozwidla się w dolnej części. Przedstawiają one żyły. W zgięciu ręki pod łokciem z żyły po prawej stronie wycieka krew i spływa strumieniem wzdłuż przedramienia.

RDQozf7UWcOBR1

Galeria dwóch ilustracji ilustrujących cechy charakterystyczne krwotoków żylnych i tętniczych. Oba rysunki przedstawiają tę samą osobę od szyi do pasa ubraną w niebieski t-shirt stojącą przodem do obserwatora. Na ilustracji numer jeden krwotok tętniczy. Na ręce po lewej stronie jasnoczerwona pionowa linia przedstawiająca tętnicę. W zgięciu ręki pod łokciem krew tryska na zewnątrz silnym strumieniem w bok.

3. Postępowanie przy zranieniach

Pierwsza pomoc w przypadku zranienia polega na:

• osłonięciu rany przed wpływem czynników zewnętrznych – uszkodzona skóra stanowi otwarte wrota dla drobnoustrojów chorobotwórczych;

• zatamowaniu krwotoku – człowiek posiada ograniczoną ilość krwi, która pełni wiele bardzo ważnych funkcji; znaczna jej utrata stanowi zagrożenie zdrowia i życia osoby poszkodowanej.

Małe krwawienia nie wymagają zwykle specjalistycznej pomocy i ustępują samoistnie. Ranę należy przemyć chłodną bieżącą wodą, a następnie nałożyć opatrunek osłaniający, który zabezpieczy ją przed zabrudzeniem.

Zakładanie opatrunku osłaniającego

Instrukcja: Zakładanie opatrunku osłaniającego

Krok

Załóż rękawiczki ochronne.

Krok

Przemyj ranę chłodną bieżącą wodą. Do dezynfekcji zaraz po zranieniu, jak i później, używaj preparatów o działaniu wirusobójczym, bakteriobójczym, grzybobójczym.

RIAawMyORDkHB1

Ilustracja przedstawia przemywanie rany. Lewa ręka ukazana od dłoni z wyprostowanymi palcami po lewej stronie rysunku do łokcia po prawej stronie skierowana jest zewnętrzną stroną do obserwatora. Mniej więcej w połowie przedramienia kilkucentymetrowa krwawiąca rana cięta. Powyżej kran z odkręconą wodą. Strumień obmywa ranę spłukując krew.

Krok

Przyłóż w miejscu rany jałową gazę. W przypadku, gdy jej nie masz, użyj czystej, najlepiej wyprasowanej bawełny lub bielizny osoby poszkodowanej.

REJgXpsQBVWI91

Ilustracja przedstawia zabezpieczanie rany. Lewa ręka ukazana od dłoni z wyprostowanymi palcami po lewej stronie rysunku do łokcia po prawej stronie skierowana jest zewnętrzną stroną do obserwatora. Przemytą już ranę dłoń sanitariusza w gumowej rękawiczce okłada opatrunkiem z gazy. Opatrunek zakrywa całą ranę.

Krok

Zabandażuj miejsce zranienia.

RCtjY5USB2UCv1

Ilustracja przedstawia zabezpieczanie rany. Lewa ręka ukazana od dłoni z wyprostowanymi palcami po lewej stronie rysunku do łokcia po prawej stronie skierowana jest zewnętrzną stroną do obserwatora. Całe przedramię, od nadgarstka do łokcia jest owinięte białym bandażem. Bandaż nawinięty spiralnie od nadgarstka kończy się w okolicy łokcia rolką.

Krok

Pamiętaj, by bandaż nie był zbyt ciasno założony, gdyż może wtedy stać się opaską uciskową.

Krwotoki, w odróżnieniu od krwawień, muszą być natychmiast zatamowane. W przeciwnym razie może dojść do wstrząsu i śmierci poszkodowanego w wyniku wykrwawienia. Ran tych nie przemywamy, tylko zakładamy opatrunek uciskowy. W sytuacjach, gdy nie możemy założyć opatrunku uciskowego (amputacja czy krwotok w wyniku złamania otwartego kości), należy założyć opaskę uciskowąopaska uciskowaopaskę uciskową. Zakłada się ją powyżej zranienia (5‑7cm), starając się, by nie uciskała stawów. Należy pamiętać, by zapisać godzinę jej założenia, gdyż zbyt długi czas ucisku może spowodować poważne komplikacje.

Zakładanie opatrunku uciskowego

Instrukcja: Zakładanie opatrunku uciskowego

Krok

Załóż rękawiczki ochronne.

Krok

Przyłóż w miejscu rany jałową gazę. W przypadku gdy jej nie masz, użyj czystej, najlepiej wyprasowanej bawełny lub bielizny osoby poszkodowanej.

RNduwi4jL6kBN1

Ilustracja przedstawia sposób umieszczenia jałowej gazy na zranieniu. Prawa ręka skierowana w lewą stronę. Dłoń otwarta, wnętrzem skierowana w stronę obserwatora. Sanitariusz, przykłada jałową gazę na miejsce zranienia powyżej nadgarstka. Dłoń sanitariusza w gumowej rękawicy ochronnej.

Krok

Jeżeli to możliwe, unieś zranioną kończynę powyżej poziomu serca – zmniejszysz w ten sposób ciśnienie krwi i pośrednio prędkość wypływu krwi.

RR3DZsyckTGbh1

Ilustracja przedstawia sposób przytrzymania zranionego miejsca z opatrunkiem. Prawa ręka poszkodowanego uniesiona w górę, wnętrze otwartej dłoni skierowane w stronę obserwatora. Lewa dłoń sanitariusza w gumowej rękawiczce przytrzymuje jałową gazę na miejscu zranienia obejmując nadgarstek poszkodowanego. Opatrunek z gazy obejmuje całą jedną stronę nadgarstka i ma rozmiar minimalnie większy od szerokości dłoni sanitariusza.

Krok

Dokładnie w miejscu zranienia przyłóż wałek wykonany ze zwiniętego bandaża lub innego materiału, który uciśnie krwawiące miejsce.

R1HrcdEOGWsNN1

Ilustracja przedstawia sposób bandażowania zranionego miejsca z opatrunkiem i składa się z dwóch elementów: mniejszego A stanowiącego kolisty wycinek z obrazkiem zajmujący lewy górny róg kadru i większego B zajmującego pozostały obszar rysunku. Na obydwu rysunkach prawa ręka poszkodowanego uniesiona w górę, wnętrze otwartej dłoni skierowane w stronę obserwatora. W części A lewa dłoń sanitariusza w gumowej rękawiczce przytrzymuje zwinięty bandaż w miejscu zranienia na przyłożonym wcześniej opatrunku z gazy. W części B ten sam bandaż owinięty jest już spiralnie wokół miejsca zranienia. Ręka poszkodowanego nadal uniesiona pionowo. Zwinięty koniec bandaża przytrzymuje dłonią sanitariusz.

Krok

Zabandażuj dokładnie miejsce zranienia.

Krok

Jeżeli po jakimś czasie opatrunek namoknie krwią, nie zdejmuj go, lecz dołóż kolejną jałową gazę i zabandażuj ranę, zwiększając siłę ucisku.

Zakładając opatrunek, nie należy zaniedbywać oceny czynności życiowych poszkodowanego oraz kontroli jego ogólnego stanu, by nie przeoczyć innych zagrożeń. Pamiętaj, że duży ubytek krwi może doprowadzić do wstrząsu.

4. Wstrząs

Wstrząs stanowi bezpośrednie zagrożenie życia poszkodowanego. Występuje w momencie dysproporcji między zapotrzebowaniem poszczególnych narządów – zwłaszcza serca, płuc i mózgu – na tlen a zaopatrzeniem w niego. Najczęstszą przyczyną wstrząsu jest niedobór krwi spowodowany krwotokiem.
Objawy wstrząsu to przede wszystkim:

• blada, zimna skóra pokryta potem,

• pragnienie i suchość w ustach,

• osłabienie,

• lęk,

• zaburzenia świadomości.

Udzielanie pierwszej pomocy poszkodowanemu z objawami wstrząsu polega na zatamowaniu wszystkich krwotoków i krwawień, ułożeniu poszkodowanego w pozycji przeciwwstrząsowejpozycja przeciwwstrząsowapozycji przeciwwstrząsowej i jak najszybszym wezwaniu służb ratunkowych. Pamiętaj również o komforcie cieplnym i wsparciu psychicznym poszkodowanego. Osoby we wstrząsie należy układać w pozycji leżącej na plecach. Jeśli nie ma śladów urazu, na czas oczekiwania na zaawansowaną opiekę medyczną należy rozważyć bierne uniesienie kończyn dolnych poszkodowanego.

R3tG3NUD8JkJ9

Ilustracja składa się z dwóch rysunków ułożonych jeden nad drugim. Na pierwszym od góry poszkodowany leżący na plecach z głową skierowaną w lewą stronę ilustracji. Ręce złożone na brzuchu, dłonie razem. Podłoże to prostokątna deska uniesiona w górę tak aby nogi znajdowały się wyżej od głowy. Uniesienie to akcentuje dodatkowo czerwona strzałka skierowana w górę umieszczona pod deską w prawej części ilustracji. Na rysunku numer dwa ten sam poszkodowany ułożony w podobny sposób, lecz na powierzchni płaskiej z nogami uniesionymi w górę i wspartymi na siedzeniu krzesła z oparciem. Kolana zgięte pod kątem około dziewięćdziesięciu stopni.

5. Wyposażenie apteczki pierwszej pomocy

Każdego dnia w domu, w pracy czy w podróży jesteśmy narażeni na skaleczenia, urazy, a nawet groźniejsze wypadki, w których sami będziemy potrzebowali pierwszej pomocy albo będziemy musieli udzielić jej osobom trzecim. Dlatego zawsze warto mieć w pobliżu apteczkę pierwszej pomocy. Jest ona dostępna także w różnych miejscach użyteczności publicznej, a punkt, w którym się znajduje, jest oznaczony białym krzyżem na zielonym tle (ilustracja 11).

RLvuJKwHhilYV1

Ilustracja przedstawia zielony kwadrat z białą ramką wokół krawędzi. W środkowej części biały krzyż.

W każdej apteczce powinny się znaleźć:

• jednorazowe rękawiczki (co najmniej 2 pary), które ochronią ratującego przed kontaktem z krwią i innymi wydzielinami poszkodowanego;

• maseczka do sztucznego oddychania, która zabezpiecza ratującego przed chorobami przenoszonymi drogą kropelkową;

• specjalny niewielki koc z cienkiej folii (folia NRC);

• płócienna chusta w kształcie trójkąta, którą stosuje się do tymczasowego unieruchomienia kończyny górnej; można jej również użyć jako bandaża, opaski uciskowej lub części opatrunku uciskowego;

• bandaże (inaczej tzw. opaski dziane) o różnej szerokości, stosowane do mocowania opatrunków, jako opaski uciskowe, temblaki lub część opatrunku uciskowego;

• opaski elastyczne albo półelastyczne o różnej szerokości; tak jak opaski dziane, stosowane są do mocowania opatrunków, jako opaski uciskowe, temblaki lub część opatrunku uciskowego, ale również do unieruchamiania w przypadku skręceń i zwichnięć stawów;

• gaza jałowa i kilka gazików jałowych, które są niezbędne do jałowego opatrzenia rany;

• plastry z opatrunkiem, którymi sprawnie i szybko opatrzymy drobne skaleczenia i otarcia naskórka;

• plaster na szpuli, który przydaje się nie tylko podczas udzielania pierwszej pomocy;

• elastyczna siatka opatrunkowa, która służy do podtrzymywania opatrunków, zastępując tradycyjnie używany bandaż; jest szczególnie przydatna przy opatrywaniu miejsc trudnych do zabandażowania, jak np. głowa.

RMFPkDqyzVIYA

Zdjęcie przedstawia otwartą apteczkę pierwszej pomocy wraz z wyposażeniem. W otwartym pomarańczowym pojemniku leży wiele przyborów i materiałów, z czego wyróżnionych numerami i opisanych w legendzie po prawej stronie jest dwanaście z nich: 1. jednorazowe rękawiczki (lateksowe lub nitrylowe - 5 par), 2. maseczka do sztucznego oddychania, 3. folia NRC, 4. chusta trójkątna, 5. bandaże elastyczne i  dziane po minimum 5 sztuk, 6. opaska elastyczna, 7. gaza jałowa, 8. plastry z opatrunkiem, 9. plaster na rolce, 10. elastyczna siatka opatrunkowa, 11. nożyczki ratownicze z zaokrąglonymi końcami, 12. płyn do odkażania rąk.

Apteczka nie powinna zawierać:

• waty i ligniny, gdyż nie są one przydatne przy opatrywaniu krwawiących ran, co więcej, pozostawiają nasiąknięte krwią strzępki, które później trudno usunąć;

• ostrych przedmiotów, w tym nożyczek i agrafek, którymi w zdenerwowaniu łatwo można skaleczyć siebie lub poszkodowanego; wyjątkiem są specjalne nożyczki ratownicze, które mogą być przydatne między innymi do sprawnego przecięcia ubrania poszkodowanego, a tym samym dotarcia do obrażeń.

6. Krwawienie z nosa

Krwawienie z nosa to upływ krwi z uszkodzonych naczyń krwionośnych nosa, spowodowany najczęściej błahym urazem czy niegroźnym katarem. Jednak czasami krwawienie z nosa może być objawem poważnych schorzeń, jak nadciśnienie tętnicze czy choroby krwi. Może też mieć różne nasilenie – od wycieku kroplami do poważnego krwotoku.
Udzielając pierwszej pomocy, nie odchylaj głowy poszkodowanego do tyłu, bo może się on zachłysnąć krwią, spływającą do krtani i tchawicy. Posadź taką osobę i poproś, by lekko pochyliła głowę do przodu. Następnie przyłóż do jej nosa materiał opatrunkowy i poczekaj, aż krwawienie ustanie. Na poniższym filmie możesz zobaczyć, jak dziewczyna w prosty sposób pomogła koledze zapanować nad krwawieniem.

R2KMEN5nwo9za1

Pokój w mieszkaniu, w środku dwie osoby, mężczyzna i dziewczyna z szalikami w barwach narodowych oglądają mecz piłki nożnej. Głośno kibicują, widać po nich, że mecz ich emocjonuje. Akcja kończy się niepowodzeniem i oboje są rozczarowani. Ujęcia kamery zmieniają się, naprzemiennie pokazywani są oboje aktorzy i przy jednej z kolejnych zmian widać, że mężczyzna krwawi z nosa. Jego koleżanka dostrzega to, chłopak przykłada dłoń do nosa i zauważa na palcach krew. Prosi o chusteczkę i gdy ją dostaje odchyla głowę do tyłu i przykłada chustkę do nosa. Dziewczyna widząc to upomina go i radzi, jaką pozycję powinien przyjąć i jak oddychać. Ekran ciemnieje, pojawia się napis Kilka minut później... Ponownie ujęcie przedstawiające obie osoby na sofie, krwotok zakończony. Chłopak dziękuje, pyta o wynik meczu. Ekran ciemnieje, pojawia się plansza z napisami: Pochyl głowę lekko do przodu. Przyłóż do nosa materiał opatrunkowy lub chusteczkę by zatamować krwawienie. Jeżeli po około dziesięciu minutach krwawienie nie ustępuje, wezwij pogotowie ratunkowe lub udaj się do najbliższego szpitala. Zmiana tablicy na kolejną. Napis: Pamiętaj, nigdy nie odchylaj głowy do tyłu.

Pokój w mieszkaniu, w środku dwie osoby, mężczyzna i dziewczyna z szalikami w barwach narodowych oglądają mecz piłki nożnej. Głośno kibicują, widać po nich, że mecz ich emocjonuje. Akcja kończy się niepowodzeniem i oboje są rozczarowani. Ujęcia kamery zmieniają się, naprzemiennie pokazywani są oboje aktorzy i przy jednej z kolejnych zmian widać, że mężczyzna krwawi z nosa. Jego koleżanka dostrzega to, chłopak przykłada dłoń do nosa i zauważa na palcach krew. Prosi o chusteczkę i gdy ją dostaje odchyla głowę do tyłu i przykłada chustkę do nosa. Dziewczyna widząc to upomina go i radzi, jaką pozycję powinien przyjąć i jak oddychać. Ekran ciemnieje, pojawia się napis Kilka minut później... Ponownie ujęcie przedstawiające obie osoby na sofie, krwotok zakończony. Chłopak dziękuje, pyta o wynik meczu. Ekran ciemnieje, pojawia się plansza z napisami: Pochyl głowę lekko do przodu. Przyłóż do nosa materiał opatrunkowy lub chusteczkę by zatamować krwawienie. Jeżeli po około dziesięciu minutach krwawienie nie ustępuje, wezwij pogotowie ratunkowe lub udaj się do najbliższego szpitala. Zmiana tablicy na kolejną. Napis: Pamiętaj, nigdy nie odchylaj głowy do tyłu.

Film dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DXnX0vEFV

Pokój w mieszkaniu, w środku dwie osoby, mężczyzna i dziewczyna z szalikami w barwach narodowych oglądają mecz piłki nożnej. Głośno kibicują, widać po nich, że mecz ich emocjonuje. Akcja kończy się niepowodzeniem i oboje są rozczarowani. Ujęcia kamery zmieniają się, naprzemiennie pokazywani są oboje aktorzy i przy jednej z kolejnych zmian widać, że mężczyzna krwawi z nosa. Jego koleżanka dostrzega to, chłopak przykłada dłoń do nosa i zauważa na palcach krew. Prosi o chusteczkę i gdy ją dostaje odchyla głowę do tyłu i przykłada chustkę do nosa. Dziewczyna widząc to upomina go i radzi, jaką pozycję powinien przyjąć i jak oddychać. Ekran ciemnieje, pojawia się napis Kilka minut później... Ponownie ujęcie przedstawiające obie osoby na sofie, krwotok zakończony. Chłopak dziękuje, pyta o wynik meczu. Ekran ciemnieje, pojawia się plansza z napisami: Pochyl głowę lekko do przodu. Przyłóż do nosa materiał opatrunkowy lub chusteczkę by zatamować krwawienie. Jeżeli po około dziesięciu minutach krwawienie nie ustępuje, wezwij pogotowie ratunkowe lub udaj się do najbliższego szpitala. Zmiana tablicy na kolejną. Napis: Pamiętaj, nigdy nie odchylaj głowy do tyłu.

7. Ciało obce w ranie

Jeżeli w ranie utkwiło jakieś ciało obce (np. kawałek metalu, drewna, pręt itp.), nie wyciągaj go z rany! Ciało obce wbite w  ciało człowieka działa jak korek: uciska uszkodzone naczynia krwionośne i tamuje krwawienie. Jego nieumiejętne usunięcie grozi silnym krwotokiem i możliwością urazu nieuszkodzonych dotychczas naczyń krwionośnych i nerwowych sąsiadujących z ciałem obcym. Dlatego wokół ciała obcego ułóż jałową gazę, ustabilizuj je poprzez obłożenie z obu stron opatrunkami (np. zrolowanymi bandażami) i zabandażuj ranę wraz z ciałem obcym, w sposób zaprezentowany w galerii.

W przypadku zranienia, jeśli przedmiot utkwił w ciele, pod żadnym pozorem nie wyjmuj go z rany

R1VCE6G8cWLUc1

Galeria składa się z trzech ilustracji prezentujących sposób opatrywania rany z ciałem obcym. We wszystkich trzech przypadkach na ilustracji prezentowana jest prawa ręka skierowana zewnętrzną stroną do obserwatora, z wyprostowanymi palcami po prawej stronie. Powyżej nadgarstka podłużne miejsce zranienia z wbitym kawałkiem szkła tkwiącym pionowo w ranie.

RsBtdC6h99QgL1

Galeria składa się z trzech ilustracji prezentujących sposób opatrywania rany z ciałem obcym. We wszystkich trzech przypadkach na ilustracji prezentowana jest prawa ręka skierowana zewnętrzną stroną do obserwatora, z wyprostowanymi palcami po prawej stronie. Powyżej nadgarstka podłużne miejsce zranienia z wbitym kawałkiem szkła tkwiącym pionowo w ranie. Na drugim obrazku po obu stronach kawałka szkła do rany przyłożone są jałowe opatrunki, a samo szkło jest unieruchomione zwiniętymi w rulony dodatkowymi kawałkami gazy lub bandaża umieszczonymi na opatrunkach.

RUlc05S7qmTTD1

Galeria składa się z trzech ilustracji prezentujących sposób opatrywania rany z ciałem obcym. We wszystkich trzech przypadkach na ilustracji prezentowana jest prawa ręka skierowana zewnętrzną stroną do obserwatora, z wyprostowanymi palcami po prawej stronie. Powyżej nadgarstka podłużne miejsce zranienia z wbitym kawałkiem szkła tkwiącym pionowo w ranie. Na trzecim obrazku rana jest zabandażowana wraz z całym przedramieniem . Bandaż nawinięty w stylu na kłos.

Podsumowanie

• Rany to urazy spowodowane uszkodzeniem skóry, a często również głębiej położonych tkanek i narządów (mięśni, nerwów lub naczyń krwionośnych). Obok bólu najczęstszym, choć nie zawsze występującym, objawem zranienia jest krwawienie lub silne krwawienie nazywane krwotokiem.

• Najprościej rany można podzielić na małe i duże. Małe to najczęściej urazy w obrębie skóry, takie jak otarcia, skaleczenia i zadrapania. Najlepiej przemyć chłodną bieżącą wodą i osłonić przed światem zewnętrznym gazą lub plastrem z opatrunkiem. Rany duże, mocno krwawiące, należy opatrzyć opatrunkiem uciskowym.

• Opatrunek uciskowy najlepiej wykonać, przykładając na ranę jałową gazę oraz zrolowany bandaż lub inny materiał, który uciśnie uszkodzone naczynia krwionośne, a następnie wszystko mocno zabandażować.

• Tamowanie krwawień zależy w dużym stopniu od odpowiedniej siły nacisku i długości jego trwania.

• Do tamowania krwawień nie powinny być stosowane opaski uciskowe, chyba że ucisk bezpośredni jest nieefektywny lub niemożliwy do wykonania, a poszkodowanemu grozi wykrwawienie (np. złamanie otwarte kości).

• Znaczna utrata krwi może doprowadzić do wstrząsu, wywołanego dysproporcją między zapotrzebowaniem poszczególnych narządów, zwłaszcza serca, płuc i mózgu, w tlen a zaopatrzeniem w niego. Udzielając pomocy poszkodowanemu z objawami wstrząsu, należy zatamować wszystkie krwawienia i krwotoki, ułożyć poszkodowanego w pozycji przeciwwstrząsowej i jak najszybciej wezwać służby ratunkowe.

• Ciała obcego, które utkwiło w ranie, nie wyciągamy! Za pomocą materiałów opatrunkowych stabilizujemy i bandażujemy je.

• Krwotok z nosa tamujemy, przykładając do nosa materiał opatrunkowy lub chusteczkę, jednocześnie lekko pochylając głowę do przodu. Jeżeli krwotok nie ustępuje po ok. 10 min lub powtarza się w krótkich odstępach czasu, wzywamy pogotowie ratunkowe lub udajemy się do najbliższego szpitala.

• Wzywając pomoc, pamiętaj o numerach alarmowychi9FheUKfFq_1443519857223_0numerach alarmowych.

• Obejrzyj film i przypomnij sobie czym charakteryzują się poszczególne rany.

  RPeAdDA6tKErh1

  Charakterystyka różnych ran

  Charakterystyka różnych ran

  

  Film dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DXnX0vEFV

  Charakterystyka różnych ran

i9FheUKfFq_1443519857223_0

R48sVWEvdwa6W1

Ogólnopolskie numery alarmowe

Słowniczek

Zadania