Spacer 360
Technik technologii szkła
Laboratorium wykonujące badania fizyczne i fizykochemiczne szkła
Kliknij w ekran aby zobaczyć wnętrze laboratorium wykonującego badania fizyczne i fizykochemiczne szkła oraz elementy, które się w nim znajdują.

Zasób interaktywny dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DcK7vc1aS
Ilustracja startowa przedstawia wnętrze laboratorium. Opisano różnego rodzaju sprzęty i urządzenia.
Stanowisko oceny makroskopowej surowców szklarskich
Wyposażenie stanowiska. Stanowisko oceny makroskopowej surowców szklarskich wyposażone jest w pojemniki na surowce - na ilustracji jest zamykany plastikowy pojemnik, moździerz ceramiczny - ma postać naczynia w kształcie misy wraz z tłuczkiem, wstrząsarkę z zestawem sit - to zestaw sit ułożonych jedno na drugim, pędzle, wagę laboratoryjną - składa się z płaskiej części służącej do ważenia oraz z przycisków i wyświetlacza, lupę powiększającą - składa się z soczewki oraz rączki, mikroskop monokularowy - składa się między innymi ze stolika ręcznie regulowanego, wyposażony jest w rewolwer z czterema soczewkami obiektywowymi, podświetlenie, oraz suszarkę - ma postać komory. Opisy wyposażenia.
Waga laboratoryjna to podstawowy przyrząd służący do wyznaczania masy ciał z użyciem siły grawitacji.
Lupa powiększająca jest to przyrząd optyczny, który służy do bezpośredniej obserwacji drobnych, blisko położonych przedmiotów, dająca powiększenie tych przedmiotów.
Mikroskop monokularowy to instrument służący do uzyskiwania silnie powiększonych obrazów małych przedmiotów, do prowadzenia badań laboratoryjnych preparatów przy dużym powiększeniu.
Moździerz ceramiczny wykorzystuje się do szybkiego rozdrabniania surowców ceramicznych.
Pojemniki na surowce. Pojemnik na surowce szklarskie musi być przechowywany w ściśle określonych warunkach, na przykład co do wymagań B H P. Używany jest do przechowywania niewielkich ilości materiałów szklarskich.
Pędzle. Pędzel w laboratorium chemicznym może służyć do oczyszczania próbek szklanych lub oczyszczania stosowanego sprzętu laboratoryjnego, np. szkiełek nakrywkowych.
Wstrząsarka z zestawem sit. Wstrząsarka stosowana jest w szczególności do przesiewania bardzo lekkich materiałów o małych rozmiarach cząstek wymagających skutecznego rozproszenia.
Suszarka przeznaczona jest do suszenia materiałów wilgotnych w tym m.in. surowców szklarskich, mas, półproduktów, wyrobów gotowych itp. w zakresie temperatur od 5 stopni Celsjusza powyżej temperatury otoczenia do 300 stopni Celsjusza.
Stanowisko do badania odporności na wysoką wilgotność
Wyposażenie stanowiska. Stanowisko do badania odporności na wysoką wilgotność z kondensacją jest wyposażone w komorę klimatyczną. Na zdjęciu jest komora, przypomina szafę. Próbka. Badanie odporności na działanie czynników środowiska przeprowadza się dla trzech próbek szkła warstwowego o wymiarach nieprzekraczających 300 na 300 milimetrów, z jedną oryginalną krawędzią, pozbawionych widocznych nieuzbrojonym okiem wad. Zasada badania. Badanie odporności na działanie wysokiej wilgotności z kondensacją polega na przechowywaniu badanej próbki w komorze klimatycznej przez 14 dni w odpowiednich warunkach - w temperaturze równej 50 stopni Celsjusza i wilgotności wynoszącej 80%. Po upływie 14 dni wykonuje się oględziny próbki z odległości od 30 do 50 cm na tle białego ekranu oświetlonego światłem rozproszonym. Z oceny jest wyłączony obszar położony w odległości mniejszej niż 15 mm od obrzeża oryginalnego i 25 mm od obrzeża ciętego. Norma. PN‑EN ISO 12543‑4:2011. Szkło w budownictwie. Szkło warstwowe i bezpieczne szkło warstwowe.
Stanowisko do badania odporności na wysoką temperaturę
Wyposażenie stanowiska. Stanowisko do badania odporności na wysoką temperaturę jest wyposażone w cieplarkę. Na zdjęciu jest zamknięta obudowana komora. Zasada badania. Badanie odporności na działanie wysokiej temperatury polega na umieszczeniu próbki w cieplarce w temperaturze 100 stopni Celsjusza na 2 godziny. W pierwszym etapie próbkę zanurza się w kąpieli wodnej o temperaturze 60 stopni Celsjusza. Po wyrównaniu temperatury próbkę należy wyjąć z wody i kontynuować jej ogrzewanie do 100 stopni Celsjusza. Po zakończeniu ogrzewania trzeba wykonać jej oględziny z odległości od 30 do 50 centymetrów na tle białego ekranu oświetlonego światłem rozproszonym. Z oceny jest wyłączony obszar położony w odległości mniejszej niż 15 mm od obrzeża oryginalnego i 25 milimetrów od obrzeża ciętego. Norma. PN‑EN ISO 12543‑4:2011. Szkło w budownictwie. Szkło warstwowe i bezpieczne szkło warstwowe.
Stanowisko do badania wytrzymałości na uderzenie wahadłem z oponami
Wyposażenie stanowiska. Stanowisko do badania wytrzymałości szyb na uderzenie wahadłem z oponami jest wyposażone w: metalową ramę, z gumowym wyścieleniem, służącą do zamocowania badanej szyby; wahadło o masie 50 kg zawieszone na stalowej linie, na końcu którego znajdują się dwie opony napełnione powietrzem o ciśnieniu wewnętrznym równym 0,35 MPa; podnośnik, umożliwiający podniesienie wahadła na żądaną wysokość. Norma. PN‑EN 12600:2004. Szkło w budownictwie. Badanie wahadłem. Udarowa metoda badania i klasyfikacja szkła płaskiego. Próbka. Oznaczenie wykonuje się dla czterech próbek szkła bezpiecznego lub ochronnego szkła laminowanego o wymiarach 876 na 1938 milimetrów. Zasada badania. Przeprowadzenie badania wytrzymałości na uderzenie wahadłem, które symuluje przypadkowe zderzenie się człowieka z taflą szkła, rozpoczyna się po zamocowaniu szyby w metalowej ramię. W pierwszej kolejności wahadło podnosi się na wysokość 190 milimetrów. Po zwolnieniu zaczepu liny odciągającej spada ona swobodnie, uderzając w środek geometryczny próbki. Jeśli próbka nie uległa zniszczeniu, to wymienione czynności powtarza się, podnosząc wahadło kolejno na wysokość 450 i 1200 milimetrów. Badane szkło można przypisać do danej klasy wówczas, gdy w wyniku uderzenia opon z określonej przez normę wysokości żadna z czterech próbek nie ulega zniszczeniu lub pęka w sposób bezpieczny. Dla klasy trzeciej jest to wysokość 190 milimetrów, natomiast dla klasy drugiej i pierwszej odpowiednio 450 i 1200 milimetrów. W przypadku szkła hartowanego o bezpiecznym pęknięciu mówimy wtedy, gdy rozpada się na drobne tępe kawałki, a wybrane po 3 minutach 10 największych, niespękanych fragmentów szkła, które pozostały uwięzione w ramie, mają łączną masę w przeliczeniu na powierzchnię nie większą niż 65 centymetrów kwadratowych. Do oceny wybiera się jedynie odłamki nieosłonięte przez ramę. Szkło, które można zaklasyfikować do trzeciej klasy wytrzymałości, jest oceniane jako bezpieczne. W przypadku szkła laminowanego pękanie bezpieczne występuje wówczas, gdy pomimo obecnych pęknięć i szczelin w szybie nie powstaje otwór lub rozdarcie, przez które może przejść kula o średnicy 76 milimetrów wciskana siłą 25 niutonów. Ponadto całkowita masa oderwanych od folii kawałków szkła w przeliczeniu na powierzchnię nie może być większa niż 10 000 milimetrów kwadratowych, a masa największego fragmentu również w przeliczeniu na powierzchnię, nie powinna przekraczać 4400 milimetrów kwadratowych.
Stanowisko kontrolno‑pomiarowe
Wyposażenie stanowiska. Stanowisko kontrolno‑pomiarowe wyposażone jest w: termometry laboratoryjne cieczowe, są długie i wypełnione cieczą; termometr termoelektryczny - ma postać niewielkiego pudełka, do którego na spiralnie zwiniętym przewodzie podpięto czujnik temperatury; pirometr, niewielki czujnik, który umożliwi bezdotykowy pomiar temperatury; pehametr, urządzenie z czujnikiem zamieszczonym na niewielkim ramieniu, manometr - ma tarczę z miarką i przewód; suwmiarka - na podłużnej prowadnicy osadzone są dwie, ruchome szczęki. Opisy wyposażenia.
Pehametr to urządzenie do pomiaru potencjałów mierzących różnicę napięć między elektrodą szklaną a referencyjną. Inaczej można powiedzieć, że pehametr służy do pomiaru aktywności jonów wodorowych w roztworze, którą wyraża się jako pe Ha.
Termometr termoelektryczny to jedna z grup czujników temperatury, które służą do pomiaru i kontroli temperatury, służy głównie do pomiaru temperatury w zakresie wysokiej i bardzo wysokiej temperatury.
Suwmiarka to urządzenie służące do pomiarów wymiarów zewnętrznych i wewnętrznych przedmiotów oraz ich głębokości, a wszystko to z dokładnością do setnych części milimetra.
Termometry laboratoryjne cieczowe. Termometr laboratoryjny to sprzęt laboratoryjny służący do pomiaru temperatury rozmaitych substancji, zwykle umieszczonych wewnątrz szklanej aparatury.
Manometr służy przede wszystkim do mierzenia ciśnienia wody oraz gazów.
Pirometr jest urządzeniem służącym do bezdotykowego pomiaru temperatury. W praktyce oznacza to, że możesz zmierzyć temperaturę ciała lub przedmiotu, nie dotykając go, ponieważ sprzęt ten działa w oparciu o wykrywanie poziomu promieniowania cieplnego, które jest emitowane przez poddawane pomiarom ciało.
Stanowisko do badania wytrzymałości mechanicznej
Wyposażenie stanowiska. Stanowisko do określania wytrzymałości szkła na zginanie w drodze badania na próbkach podpartych na dwóch podporach jest wyposażone w prasę do zginania szkła - maszynę wytrzymałościową. Na ilustracji jest urządzenie, które w górnej części ma dach w kształcie piramidy. Następnie ma komorę z płaską płyta, pod którą znajduje się pionowo element w kształcie walca. Całość konstrukcji stoi na nóżkach. Norma: PN‑EN 1288‑3:2002. Szkło w budownictwie. Określenie wytrzymałości szkła na zginanie. Część 3: badanie na próbkach podpartych na dwóch podporach (czteropunktowe zginanie). Próbka. Badanie przeprowadza się dla szkła hartowanego, laminowanego i wzmocnionego termicznie, o wymiarach 1100 na 360 milimetrów z tolerancją plus minus 5 milimetrów. Przed badaniem próbki sezonuje się przynajmniej przez 4 h w temperaturze laboratorium przy wilgotności względnej od 40 do 70%. Krawędzie próbek powinny być przygotowane tak samo jak dla szyb produkowanych na danej linii produkcyjnej. Sposób obróbki obrzeży powinien być zgodny z normą PN‑EN 12150‑1 + A1:2019‑06, która podaje stopnie wykończenia krawędzi przed hartowaniem, takie jak obrzeże zebrane, zeszlifowane, zeszlifowane wygładzone i wypolerowane. Im gładsze krawędzie, tym mniejsze prawdopodobieństwo wystąpienia mikrodefektów powierzchni, które mogą wpłynąć na wynik oznaczenia. Zasada badania. Badanie rozpoczyna się od zmierzenia szerokości grubości przygotowanych próbek z dokładnością odpowiednio 1 milimetrów i 0,05 milimetrów. Pomiar szerokości należy wykonać trzykrotnie, a grubości czterokrotnie. Do pomiarów zaleca się wybranie obszaru na zewnątrz wałków zginających lub na końcach próbki, aby zminimalizować ryzyko uszkodzenia powierzchni kluczowej podczas wykonywania oznaczenia. W dalszej kolejności próbkę trzeba załadować do maszyny wytrzymałościowej. Zasada działania pracy polega na kontrolowanym nacisku wałków zginających na badaną próbkę szkła aż do momentu jej zniszczenia. W prasie nacisk jest skierowany od dołu ku górze, co pozwala na wyeliminowanie wpływu ciężaru próbki na wynik oznaczenia. Wytrzymałość na zginanie jest określona w niuton na milimetr kwadrat