Temat: Przyczyny odkryć

Adresat

Uczniowie klasy VI szkoły podstawowej

Podstawa programowa

Przyczyny odkryć ocenia wpływ odkryć geograficznych na życie społeczno‑gospodarcze i kulturowe Europy oraz dla Nowego Świata.

VIII. Wielkie odkrycia geograficzne. Uczeń:

wyjaśnia przyczyny i ocenia wpływ odkryć geograficznych na życie społeczno‑gospodarcze i kulturowe Europy oraz Nowego Świata;

umieszcza w czasie i przestrzeni wyprawy Krzysztofa Kolumba, Vasco da Gamy, Ferdynanda Magellana oraz sytuuje w przestrzeni posiadłości kolonialne Portugalii i Hiszpanii.

Ogólny cel kształcenia

Uczeń dowie się o przyczynach oraz specyfice kluczowych odkryć geograficznych.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

• jakie były naukowe i technologiczne podstawy odkryć geograficznych;

• jak ideologia uzasadniała odkrycia geograficzne;

• jaki był ekonomiczny motor odkryć geograficznych;

• jakie były zyski z nowych zdobyczy;

• jakie były kluczowe odkrycia geograficzne.

Metody/techniki kształcenia

• podające

  • pogadanka.

• aktywizujące

  • dyskusja.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• zeszyt i kredki lub pisaki;

• tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg zajęć

Faza wstępna

1. Prowadzący lekcję podaje temat lekcji, określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel odtwarza nagranie abstraktu. Co jakiś czas zatrzymuje je, prosząc uczniów, by opowiedzieli własnymi słowami to, co przed chwilą usłyszeli. W ten sposób uczniowie ćwiczą słuchanie ze zrozumieniem.

Faza realizacyjna

1. Lektura treści abstraktu. Nauczyciel wykorzystuje tekst do pracy indywidualnej lub w parach według następujących kroków: 1) pobieżne przejrzenie tekstu, 2) postawienie pytań, 3) dokładne czytanie, 4) streszczenie poszczególnych części tekstu, 5) powtórzenie treści lub przeczytanie całego tekstu.

2. Omówienie informacji przedstawionych na osi czasu. Następnie nauczyciel dzieli klasę na grupy - tyle, ile jest wydarzeń na osi. Każdy zespół opracowuje jedno przydzielone zagadnienie, pogłębiając informacje zawarte w abstrakcie. Następnie uczniowie prezentują swoje omówienia.

3. Nauczyciel wspólnie z uczniami podsumowuje dotychczasowy przebieg zajęć.

4. Nauczyciel wyświetla mapę z Polecenia 2. Odczytuje treść polecenia i, jeśli to konieczne, wspomaga uczniów w poszukiwaniu odpowiedzi.

5. Uczniowie w parach rozwiązują Ćwiczenie 1. Nauczyciel sprawdza, czy zadanie zostało prawidłowo wykonane, i udziela uczniom informacji zwrotnej.

6. Uczniowie w parach rozwiązują Ćwiczenie 2.

7. Uczniowie w parach rozwiązują Ćwiczenie 3.

8. Uczniowie wykonują Polecenie 3 i Polecenie 4. Swoją odpowiedź przygotowują pisemnie. Nauczyciel kontroluje poprawność wypowiedzi, uzupełniając ją w razie konieczności o dodatkowe wiadomości.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel pyta: Gdyby z przedstawionego na lekcji materiału miała się odbyć kartkówka, jakie pytania waszym zdaniem powinny zostać zadane? Gdyby uczniowie nie wyczerpali najistotniejszych zagadnień, nauczyciel może uzupełnić ich propozycje.

2. Nauczyciel krótko przedstawia najważniejsze zagadnienia omówione na zajęciach. Odpowiada na dodatkowe pytania podopiecznych i wyjaśnia wszelkie ich wątpliwości. Uczniowie uzupełniają notatki.

Praca domowa

1. Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.

2. Wykonaj w domu notatkę z lekcji, np. metodą sketchnotingu.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Causes of discoveries

The beginnings of the European expansion overseas should be connected with the feudal system, the rulers’ obligations that resulted from it, the economic and social crisis, and most importantly with the difficulties faced by the Portuguese and Castilian knighthood in the fifteenth century. The possibility of avoiding intermediaries in Asian trade, the search for cognitive values, and finally promoting Christianity were secondary goals of the expeditions. Another aspect of the expansion was the material benefits, such as the new system of organization of agricultural production (plantations) and the trade related with it. The first deep‑sea expeditions were organized by the Portuguese. They built ships called caravels and popularized the astrolabe, the „portolan” map, and the compass. At the head of one of the first expeditions of the fifteenth century was the King’s brother, Prince Henry the Navigator. In 1415, the explorers reached Ceuta. The voyages after that were deep‑sea expeditions. As a result, the following Atlantic islands were discovered: Madeira (1419), Azores (1427) and Cape Verde (1446). In the initial phase, the expeditions fulfilled their social goal, which was to engage young knights in some appropriate activities. The real breakthrough that resulted from the expeditions was cultivating the acquired area's crops that were unable to grow on the Portuguese soil – mainly sugar cane.