Lesson plan (Polish)
Temat: Odnowione cesarstwo Ottonów
Adresat
Uczniowie klasy V szkoły podstawowej
Podstawa programowa
Klasa V szkoły podstawowej.
III. Średniowieczna Europa. Uczeń:
2) umiejscawia w czasie i przestrzeni nowe państwa w Europie.
Ogólny cel kształcenia
Uczniowie poznają, w jaki sposób doszło do uzyskania korony cesarskiej przez Ottonów i prób odbudowy cesarstwa.
Kompetencje kluczowe
porozumiewanie się w językach obcych;
kompetencje informatyczne;
umiejętność uczenia się.
Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:
wyjaśniać kim był Otton I i czego dokonał;
wskazywać kiedy powstało Święte Cesarstwo Rzymskiego Narodu Niemieckiego;
opisywać jaka idea przyświecała Ottonowi III;
wyjaśniać dlaczego o planach Ottona III mówi się pierwsza koncepcja zjednoczonej Europy
Metody/techniki kształcenia
aktywizujące
dyskusja.
podające
pogadanka.
eksponujące
film.
programowane
z użyciem komputera;
z użyciem e‑podręcznika.
praktyczne
ćwiczeń przedmiotowych.
Formy pracy
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne
e‑podręcznik;
zeszyt i kredki lub pisaki;
tablica interaktywna, tablety/komputery.
Przebieg lekcji
Przed lekcją
Nauczyciel prosi, by uczniowie przypomnieli sobie, jak doszło do powstania państwa wschodnich Franków.
Faza wstępna
Nauczyciel podaje uczniom temat, cel lekcji oraz kryteria sukcesu.
Nauczyciel pyta uczniów, skąd na tronie niemieckim wziął się „nie‑Frank” Henryk I? Uczniowie powinni z poprzedniej lekcji znać decyzję Konrada I o wyznaczeniu na następcę przedstawiciela dynastii saskiej.
Faza realizacyjna
Nauczyciel przypomina przełomowy charakter decyzji Konrada I i jej skutki. Następnie wyjaśnia uczniom, w jaki sposób udało się Henrykowi I zaprowadzić względny spokój w państwie oraz wzmocnić jego pozycję i autorytet.
Nauczyciel przedstawia uczniom postać Ottona I Wielkiego i jego zasługi. Następnie wyjaśnia znaczenie jego koronacji cesarskiej w Rzymie przez papieża Jana XII i powstanie Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego. Uczniowie czytają fragment kroniki Thietmara i wykonują Ćwiczenie 1 oraz porównują dwie pieczęcie z czasów Ottona I (Ćwiczenie 2), a następnie omawiają odpowiedzi z nauczycielem.
Wprowadzając uczniów w historię dynastii ottońskiej, nauczyciel krótko prezentuje postać Ottona II i Ottona III. Podkreśla związek Ottona II z bizantyjską księżniczką Teofano. Następnie pyta uczniów, rozpoczynając dyskusję, czemu mogło służyć takie małżeństwo?.
Następnie pyta uczniów, rozpoczynając „burzę mózgów”, czym mogła być i na jakich zasadach mogła być oparta idea „wspólnej Europy” ogłoszona przez Ottona III? Propozycje uczniów uzupełnia o koncepcje i plany Ottona III budowy uniwersalistycznej, zjednoczonej chrześcijańskiej Europy. Uczniowie wykonują Ćwiczenie 3, dopasowując opisy w odpowiednie miejsca interaktywnej ilustracji.
Następnie nauczyciel prosi, aby uczniowie podzielili się na małe grupy (lub pracowali w parach) i zastanowili się, w jaki sposób można wcielić w życie koncepcję Ottona III? Czy jego wizja miała szansę powodzenia? W jaki sposób - będąc na miejscu cesarza - postąpiliby (co by zrobili), aby zrealizować wizję odbudowy potęgi cesarstwa Karola Wielkiego? Uczniowie prezentują i porównują swoje pomysł, a nauczyciel zapisuje je na tablicy, a następnie omawia je.
Nauczyciel dba o informację zwrotną przekazywaną uczniom podczas rozwiązywania ćwiczeń i wykonywania poleceń.
Faza podsumowująca
Nauczyciel tłumaczy uczniom zależności pomiędzy władzą cesarską i papieską za panowania dynastii ottońskiej oraz ich źródła. Następnie uczniowie wykonują Ćwiczenie 4 - czytają fragment kroniki Arnulfa z Mediolanu i odpowiadają na pytanie..
Podsumowując nauczyciel pyta uczniów, rozpoczynając dyskusję, w jaki sposób doszło do odbudowy władzy cesarskiej przez władców niemieckich i jakie mogło to mieć konsekwencje w przyszłości?.
Nauczyciel ocenia pracę uczniów na lekcji, biorąc pod uwagę ich wkład i zaangażowanie. Może w tym celu przygotować ankietę ewaluacyjną do samooceny oraz oceny pracy prowadzącego i innych uczniów..
Praca domowa
Nauczyciel zadaje zadanie domowe (nie jest obligatoryjną częścią scenariusza): Zastanów się, czy są jakieś wspólne cechy łączące koncepcję budowy wspólnej Europy za czasów Ottona III i współcześnie, w XXI wieku?.
W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania
Pojęcia
Cesarstwo Rzymskie – forma ustroju państwa rzymskiego, w której panujący obdarzony jest tytułem cezara. Cesarstwo rzymskie zostało zapoczątkowane przez Oktawiana Augusta.
Cesarstwo – forma ustroju państwa, monarchii, w której panujący obdarzony jest tytułem cesarza. Zgodnie z tradycją jest ono wyższej rangi i prestiżu niż królestwo.
Stolica Apostolska – określenie urzędów papieża i podległych mu instytucji jako najważniejszej władzy w Kościele katolickim. Najważniejszym jej zadaniem jest podejmowanie decyzji w sprawach wiary katolickiej. Czasem określana jest jako rząd Państwa Kościelnego i Watykanu.
Państwo Kościelne – ziemie w środkowej Italii podległe władzy papieży. Oficjalnie władza na tym terenie należała do cesarzy to formalnie sprawowali ją niezależni papieże. Istniało od 755 do 1870 roku.
Papież – biskup Rzymu, głowa Kościoła katolickiego. Sprawuje najwyższą władzę w Kościele oraz stoi na czele Państwa Watykańskiego. Wybierany jest przez kolegium kardynalskie na konklawe.
Lenno – ziemie nadawane przez seniora (zwierzchnika) swojemu poddanemu.
Poganie – określenie stosowane przez chrześcijan wobec wyznawców innych religii i wierzeń. Określnie to od zawsze miało charakter obelgi i oznaczało osobę gorszą, mniej znaczącą.
Saraceni – w średniowieczu, nazwa Arabów, a później również wszystkich wyznawców islamu, w szczególności walczących z chrześcijanami.
Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego – nazwa państwa będącego kontynuacją cesarstwa zachodniorzymskiego. Za jego twórcą uważa się Ottona I Wielkiego. Istniało w latach 962‑1806.
Teksty i nagrania
The Renewed Empire of the Ottons
The main goal of Henry I was to reinforce his own power and limit the role of the dukes in the state. In order to achieve his goal, he sought to set the inheritance of power in order. Parting ways with the principle stating that the country would be divided among all of his male descendants, he selected his eldest son, Otto, as his successor. As a result, the subsequent rulers reigned over an indivisible territory of their predecessors, now able to focus on strengthening the international standing of the German state.
Otto I, called “the Great” by his successors, continued his father’s policies. Basing his authority on family ties and the Church, he created a strong state. With time, his authority as the ruler permitted him to mediate in disputes and defend the Christian values, especially after his victory over the pagan, nomadic tribes of Hungarians at Lechfeld in 955. His greatest success, however, was the acquisition of the Emperor’s crown (962), conferred upon him by Pope John XII, as a token of gratitude for having helped him defeat the magnates that revolted against him. From that moment, the German monarchy became the protector of the Church and Christendom, and the German kings would receive the title of Emperor upon entering Rome, bearing the title of Holy Roman Emperor of the German Nation.
Otto I was succeeded by his son, Otto II. After taking over after his father, he unsuccessfully tried to regain southern Italy from the hands of the Saracens (Arabs). Owing to his marriage with the Byzantine princess Theophanu, he tightened the ties to the Byzantine Emperor, and, above all, confirmed his title of Emperor. In order to secure the throne in case he died, during his lifetime he crowned his son, Otto III, as German King. It was an exceptionally fortunate decision to make, as one year after that event Otto II died, leaving the Imperial authority in the hands of Empress Adelaide and Princess Theophanu, respectively the grandmother and the mother of his still‑underage son. Despite the support of his allies, the young King was barely acknowledged in Germany; the Duke of Bavaria, Henry II the Wrangler, attempted to take the crown for himself. After having come of age and being crowned Emperor, Otto III embarked on a grand quest: to build a universal, Christianity‑based Empire. As an earthly emissary of God, the Emperor could appoint Christian rulers himself; thus, for example, he named Bolesław I the Brave a “friend and ally of the Roman people” and gave his permission for Stephen I to become the first King of Hungary. In exchange, he expected their support and collaboration building a united Europe, which would constitute a political unity and be represented by four equal kingdoms: Germany, Gaul, Italy, and that of the Western Slavs. Unfortunately, the premature and heirless death of the Emperor foiled the universal Empire project. The new monarch – Henry of Bavaria – who came into power after a brief struggle, had no intention to continue the policy of his predecessor.