Zwierzęta wokół nas
Wokół nas żyje wiele różnych zwierząt. Jedne z nich można łatwo dostrzec, innych trzeba poszukać. Obserwowanie zwierząt może być pasjonującym zajęciem. Pobaw się w ich tropienie – lepiej poznasz otaczający cię świat.
że niektóre zwierzęta żyją blisko człowieka;
jak skutecznie i bezpiecznie obserwować przyrodę.
wymieniać i rozpoznawać zwierzęta w naszym najbliższym otoczeniu.
1. Zwierzęta dzikie
Zaobserwuj zwierzęta wokół ciebie: te w domu i te na zewnątrz. Zwróć uwagę, jak wyglądają i gdzie najłatwiej można je dostrzec. Podziel się swoimi spostrzeżeniami z kolegami i koleżankami.
Niezależnie od tego, czy mieszkasz na wsi, czy w mieście, na pewno widujesz różne zwierzęta. Najłatwiej jest zauważyć ptakiptaki. W miastach pospolite są gawrony, sroki, gołębie, wróble, kosy i sikory. Na wsi można zobaczyć skowronki, zięby i jaskółki, a także bociany, które wiosną przylatują do naszego kraju, aby znaleźć partnera i odchować młode, a na zimę odlatują do Afryki. W ogrodach i na działkach często widuje się szpaki, które zjadają owoce z drzewek. W pobliżu lasu żyją barwne sójki, gile, a także dzięcioły, które stukając w drzewa, szukają pokarmu pod korą. W okolicach stawów, rzek i jezior można spotkać kaczki, łabędzie i czaple.
W drodze do szkoły lub na wycieczce policz, ile różnych ptaków udało ci się zaobserwować. W klasie opisz koleżankom i kolegom wygląd tych ptaków i wraz z nauczycielem spróbujcie je rozpoznać. Poszukaj informacji o zaobserwowanych ptakach.
Oprócz ptaków w naszym otoczeniu żyją również ssakissaki. Na gałęziach drzew w parkach i lasach można dostrzec wiewiórki. W ściółce leśnej, a nawet pod kupką liści w ogrodzie może spać zwinięty w kulkę jeż. Kopczyki ziemi, zwane kretowiskamikretowiskami, wskazują, że pod ziemią żyją krety. Na polu sąsiadującym z lasem mogą paść się stadka saren.
Poza miastem w słoneczne dni na przydrożnych kamieniach można czasem zobaczyć wygrzewające się gadygady: jaszczurki lub żmije. Wieczorem przy stawie lub oczku wodnym usłyszymy odgłosy żyjących w nim płazówpłazów – żab. Podobne do nich ropuchy spotkamy w lasach i na łąkach. W przydomowym ogródku albo na działce możemy zaobserwować bezkręgowcebezkręgowce – drobne zwierzęta, jak dżdżownice, ślimaki i owady. Niektóre z owadów, jak mszyce czy stonka ziemniaczana, powodują szkody na polach i w sadach. Inne, jak biedronki, są z punktu widzenia człowieka pożyteczne, gdyż zjadają zwierzęta niszczące uprawy. Niektóre owady, jak nartniki, żyją na powierzchni wody.
Gołębie żyły dawniej wśród skał, a gniazda budowały w szczelinach skalnych. Dzisiaj wiele tych ptaków można spotkać w miastach. Żywią się wyrzuconymi resztkami jedzenia, a odpowiednikiem skalnych szczelin stały się dla nich zakamarki domów: poddasza, balkony i parapety.
2. Zwierzęta udomowione
Wiele tysięcy lat temu niektóre dzikie zwierzęta zostały przez ludzi udomowione i zaczęły dostarczać im pożywienia, np. mleka, jaj, mięsa czy miodu. Zwierzęta gospodarskie do dziś hoduje się, by zdobyć ich wełnę, skóry, futra i pierze. Konie, osły i woły przez wieki pomagały ludziom w ciężkich pracach polowych i w transporcie.
Do zwierząt udomowionych zaliczamy psy, których rolą było dawniej pilnowanie stad i domów oraz pomoc na polowaniach, a także koty, które łapały myszy wyjadające zapasy zboża. Dzisiaj zwierzęta te są trzymane głównie jako zwierzęta domowe.
Podsumowanie
Zwierzętami, które możemy obserować w swoim otoczeniu, są między innymi ptaki, ssaki, żaby, jaszczurki i drobne bezkręgowce.
Niektóre zwierzęta człowiek udomowił i je hoduje.
Zastanów się, jakie zwierzęta najczęściej spotykasz wokół siebie, i spróbuj przyporządkować je do ptaków, ssaków, gadów, płazów, owadów lub innych grup zwierząt.
Odpowiedz, czy w różnych porach roku zobaczysz te same zwierzęta i w tej samej liczbie bezkręgowce.
Zajrzyj do zagadnień pokrewnych:
Rośliny dookoła nasRośliny dookoła nas
Słowniczek
zwierzęta nieposiadające szkieletu wewnętrznego; najczęściej spotykanymi bezkręgowcami są owady
zwierzęta o suchej skórze pokrytej łuskami lub tarczkami; należą do nich m.in. węże, jaszczurki i żółwie
kopiec z ziemi wznoszony przez małe ssaki żyjące pod ziemią, np. krety lub nornice
zwierzęta o cienkiej, wilgotnej skórze, żyjące na lądzie, a rozmnażające się w wodzie; należą do nich m.in. żaby i ropuchy
zwierzęta posiadające ciało pokryte piórami, ich przednie kończyny mają postać skrzydeł; należą do nich na przykład kaczki, jaskółki, wróble
zwierzęta, których młode żywią się mlekiem matki; należą do nich m.in. koty, psy, szczury; człowiek też jest ssakiem
Zadania
Rozwiąż krzyżówkę.
- Na przykład żaba lub ropucha.
- Ssak żyjący pod ziemią.
- Ptak wyjadający owoce z drzewek owocowych.
- Zwierzęta o suchej skórze pokrytej łuskami.
- Grupa zwierząt, do której należą owady, ślimaki i dżdżownice.
- Duży ptak, który zimuje w Afryce.
- Ptak poszukujący pokarmu pod korą drzew i wykuwający dziuple.
- Grupa zwierząt karmiących swoje młode mlekiem matki.
1 | ||||||||||||||
2 | ||||||||||||||
3 | ||||||||||||||
4 | ||||||||||||||
5 | ||||||||||||||
6 | ||||||||||||||
7 | ||||||||||||||
8 |
Wskaż zdania prawdziwe i fałszywe.
Prawda | Fałsz | |
Ssaki mają ciało pokryte włosami i karmią młode mlekiem. | □ | □ |
Kretowiska to kopczyki ziemi wykopane przez krety. | □ | □ |
Biedronki są owadami, które mogą przynieść szkody, gdyż polują na inne owady. | □ | □ |
Niektóre ptaki żyją w centrach miast. | □ | □ |
Wśród zwierząt gospodarskich nie ma ptaków i owadów. | □ | □ |
Człowiek jest ssakiem. | □ | □ |