Tytuł: Wyzwanie: sprzątanie!

Opracowanie scenariusza: Katarzyna Maciejak

Temat zajęć

Wyzwanie: sprzątanie! Dlaczego warto dbać o środowisko – akcja sprzątania świata

Grupa docelowa

Uczniowie klasy IV szkoły podstawowej.

Podstawa programowa

I. Kształcenie literackie i kulturowe.

1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:

1) omawia elementy świata przedstawionego, wyodrębnia obrazy poetyckie w poezji;

7) opowiada o wydarzeniach fabuły oraz ustala kolejność zdarzeń i rozumie ich wzajemną zależność;

12) określa tematykę oraz problematykę utworu;

13) wskazuje i omawia wątek główny oraz wątki poboczne;

14) nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst;

20) wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohatera.

II. Kształcenie językowe.

3. Komunikacja językowa i kultura języka. Uczeń:

1) identyfikuje tekst jako komunikat; rozróżnia typy komunikatu: informacyjny, literacki, reklamowy, ikoniczny;

III. Tworzenie wypowiedzi.

1. Elementy retoryki. Uczeń:

1) uczestniczy w rozmowie na zadany temat, wydziela jej części, sygnały konstrukcyjne wzmacniające więź między uczestnikami dialogu, tłumaczące sens;

2) rozróżnia argumenty odnoszące się do faktów i logiki oraz odwołujące się do emocji;

2. Mówienie i pisanie. Uczeń:

1) tworzy spójne wypowiedzi w następujących formach gatunkowych: dialog, opowiadanie (twórcze, odtwórcze), opis, list, sprawozdanie (z filmu, spektaklu, wydarzenia), dedykacja, zaproszenie, podziękowanie, ogłoszenie, życzenia, opis przeżyć wewnętrznych, charakterystyka, tekst o charakterze argumentacyjnym;

IV. Samokształcenie. Uczeń:

1) doskonali ciche i głośne czytanie;

Ogólny cel kształcenia

Kształcenie umiejętności oceniania i wartościowania.

Kształtowane kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w języku ojczystym;

• porozumiewanie się w językach obcych;

• umiejętność uczenia się;

• kompetencje społeczne i obywatelskie.

Cele operacyjne

Uczeń:

• uzasadnia potrzebę ochrony środowiska;

• wyraża własny sąd na omawiany temat i przedstawia swoje argumenty;

• ocenia przedstawionego bohatera;

• wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost i pośrednio;

• wyciąga wnioski z przesłania zawartego w tekście.

Metody/techniki kształcenia

• problemowe: rozmowa kierowana, dyskusja, metoda projektów;

• programowane: z użyciem komputera, z użyciem e‑podręcznika;

• praktyczne: metoda tekstu przewodniego, ćwiczenia przedmiotowe.

Formy pracy

• aktywność zbiorowa jednolita;

• aktywność grupowa jednolita i zróżnicowana;

• aktywność w parach;

• aktywność indywidualna.

Przebieg zajęć

Faza wprowadzająca

1. Nauczyciel określa cel zajęć prowadzący do konkluzji o konieczności dbania o środowisko naturalne. Wyjaśnia, że uczniowie będą mieli okazję zastanowić się, jakie znaczenie dla społeczności, dla kraju i dla nich samych mają proekologiczne działania.

2. Nauczyciel pyta uczniów, jakie sposoby dbania o środowisko znają i czy stosują je w swoim domu.

Faza realizacyjna

1) Nauczyciel i uczniowie uruchamiają lekcję “Challenge: Cleaning!” Uczniowie odsłuchują pierwszą część nagrania. Nauczyciel zadaje pytania wprowadzające do lektury tekstu „Sprzątanie świata”, np.:

• Kto według was wyrzuca śmieci w niedozwolonych miejscach?

• Czym kieruje się człowiek, który to robi?

• Jak można nazwać takiego człowieka?

Nauczyciel powinien odwołać się do doświadczeń życiowych uczniów i pozwolić im na swobodne wypowiedzi.

2. Czytanie fragmentu tekstu Pawła Wakuły „Sprzątanie świata” z książki pt. „Na tropie sześcioptaka” w lekcji „Wyzwanie: sprzątanie” ze szczególnym zwróceniem uwagi na postaci, które pomagają leśniczemu sprzątać las (zadanie 1). Analiza tekstu pod kątem zawartego w nim przesłania. Zdanie, które powinno zostać wskazane: „Zanieczyszczając środowisko, ludzie podcinają gałąź, na której siedzą!” (zadanie 2).

3. Ponowne czytanie fragmentu tekstu opowiadającego o akcji Sprzątania Świata; wyszukiwanie informacji wskazanych przez nauczyciela:

• Na czym ta akcja polega?

• Kiedy się odbywa?

• Kto w tej akcji brał udział?

• Od którego roku organizowana jest w Polsce?

• Jakie ma znaczenie dla Polski i świata?

Sporządzanie notatek z wyselekcjonowanych informacji.

4. Uczniowie uruchamiają kolejną część nagrania. Następnie zaznajamiają się z mapą interaktywną przedstawiającą sposoby segregowania śmieci. Nauczyciel omawia to ćwiczenie. Prowadzi z uczniami pogadankę dotyczącą sposobów dbania o środowisko naturalne – nauczyciel powinien zachęcić uczniów do realizowania podjętych zobowiązań; nawet to niewielkie, ale zrealizowane, ma większe znaczenie wychowawcze niż wielkie i tylko rozpoczęte.

5. Uczniowie wykonują zadanie 4 utrwalające wiedzę dotyczącą segregowania śmieci oraz nabyte słownictwo. Następnie w parach rozmawiają o sposobach dbania o środowisko, zapisują swoje propozycje (zadanie 5).

6. Praca indywidualna: uczniowie wymyślają slogan zachęcający innych do dbania o środowisko.

Faza podsumowująca

Nauczyciel przeprowadza rozmowę z uczniami na temat ich postanowień. Rozdaje uczniom krótką ankietę na temat zajęć (tym razem uczniowie powinni ocenić pracę nauczyciela, czy lekcja była ciekawa oraz czy czuli się zmotywowani).

Praca domowa

Przygotuj plakat zachęcający do wzięcia udziału w wydarzeniu sprzątania świata.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Challenge: cleaning!

What ways of caring for the environment do you know? Are you trying to care for the environment? Is it something all of us can do? How do you call a person that e.g. leaves his/her waste in the forest? Why do you think people do it?

You already know that Clean Up the World event takes place every third weekend of September and that it is about people getting together to clean up waste discarded in random places. In fact, you can care for the environment every day, not just once a year. All of us can separate the waste we generate in our households.

Do not put into the containers:

• large waste items, like furniture (so‑called bulky waste)

• waste electric and electronic equipment

• batteries, thermometers, light bulbs

• construction materials

These types of waste should be placed in special containers.

Make sure you remember how to separate your waste!

What else, apart from separating the waste, can all of us do for the environment?

Not everybody knows that caring for the environment makes sense. Maybe we should encourage them?