Spis treści

• Informacje ogólne1Informacje ogólne

• Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

• Wymagania techniczne3Wymagania techniczne

Informacje ogólne

E‑materiał składa się z siedmiu paneli: wprowadzenia, materiałów multimedialnych, interaktywnych materiałów sprawdzających, słownika pojęć dla e‑materiału, przewodnika dla nauczyciela, przewodnika dla uczącego się oraz netografii i bibliografii. Można je przeglądać po kolei.

Odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku, słuchu.

Powrót do spisu treści4Powrót do spisu treści

Struktura e‑materiału

Każda strona e‑materiału posiada na górze baner z informacją o nazwie zasobu oraz zawodach, dla których jest on przeznaczony. Nad banerem umiejscowiony jest przycisk „Poprzednia strona” wraz z tytułem poprzedniego zasobu tego e‑materiału.

Ro5SL0cVIxFE9

Na zdjęciu widać przykładowy przycisk nawigujący do poprzedniej strony. W górnej części przycisku znajduje się napis: poprzednia strona. W dolne części przycisku widoczny jest przykładowy napis: interaktywne materiały sprawdzające. Pomiędzy dwoma napisami znajduje się czarna pozioma prosta.

Na dole strony znajduje się przycisk „Następna strona” z tytułem kolejnego zasobu. Te przyciski umożliwiają przeglądanie całego e‑materiału.

R1Bry4pYrParJ

Na zdjęciu widać przykładowy przycisk nawigujący do następnej strony. W górnej części przycisku znajduje się napis: następna strona. W dolne części przycisku widoczny jest przykładowy napis: przewodnik dla nauczyciela. Pomiędzy dwoma napisami znajduje się czarna pozioma prosta.

Wprowadzenie

We wprowadzeniu, na górze strony, znajdują się podstawowe informacje o kwalifikacji zawodowej oraz konsultancie merytorycznym e‑materiału. Poniżej zamieszczony jest spis treści, dzięki któremu można przenieść się na stronę konkretnego zasobu. W tym celu należy kliknąć na zdjęcie prezentujące temat danego zasobu.

Materiały multimedialne

W ich skład wchodzą: sekwencje filmowe, wizualizacja grafiki w modelu 3D oraz dwie galerie zdjęć.

Sekwencje filmowe

Sekwencje filmowe prezentują informacje na temat obudowy stalowej podatnej (ŁP), wzmocnienia obudowy stojakiem typu SV oraz „Valent”, rozparcia stojaka hydraulicznego SHC.

Nad sekwencjami, na górze strony, znajduje się spis treści, za pomocą którego można przejść do konkretnych sekwencji.

RH99F2mR28cw9

Na zdjęciu widoczny jest przykładowy spis treści.
W górnej części zdjęcia znajduje się napis: sekwencje filmowe. Niżej znajduje się spis treści. Pod napisem: spis treści widoczna jest lista.

• Obudowa stalowa podatna (ŁP).
• Wzmocnienie obudowy stojakiem typu SV.
• Wzmocnienie obudowy stojakiem typu Valent.
• Rozparcie stojaka hydraulicznego SHC.

Aby odtworzyć film, należy kliknąć na ikonkę trójkąta, znajdującą się w dolnym lewym rogu:

R16S0IVYn3zLP

Zdjęcie przedstawia ikonę włączenia odtwarzania filmu. Ikona składa się z trójkąta wpisanego w okrąg. Wierzchołek trójkąta wskazuje w prawo. Oba kształty są białe. Tło zdjęcia jest czarne.

Ikona zmieni się w poniższy znak. Żeby zatrzymać film, należy go kliknąć.

Ri0mVMMThhwat

Zdjęcie przedstawia ikonę zatrzymania odtwarzania filmu. Są to dwie pionowe kreski wpisane w okrąg. Ikona ma biały kolor. Tło zdjęcia jest czarne.

Przeciągając widoczny poniżej niebieski pasek do określonego poziomu, można ustawić głośność na wymagany poziom. By całkowicie wyłączyć dźwięk, trzeba kliknąć na symbol głośnika.

R1b1Lr1BMKyeZ

Zdjęcie przedstawia pasek zmiany głośności dźwięku w filmie. Składa się on z ikony megafonu skierowanego w prawo, od którego odchodzą dwie półokrągłe linie symbolizujące fale dźwiękowe. Po prawej stronie megafonu znajduje się niebieski pasek, który umożliwia zmianę poziomu głośności.

Poniższy przycisk pozwala na włączenie alternatywnej ścieżki dźwiękowej.

R1JOlTkoAXOIt

Grafika przedstawia ikonkę głowy i górnej części tułowia człowieka. Obok niej widać dwie kreski symbolizujące falę dźwiękową odchodzącą od głowy postaci.

Gdy ścieżka jest aktywna, ikonka zmieni się na tę przedstawioną poniżej. Kliknięcie na nią spowoduje wyłączenie alternatywnej ścieżki.

RcCEkOiw8jJ1J

Grafika przedstawia ikonkę sylwetki człowieka. Rozkłada ona ramiona szeroko na boki.

Ikona napisów to mały prostokąt z kropkami i kreskami. Po kliknięciu na niego pojawia się panel, dający możliwość włączenia lub wyłączenia napisów.

RLVSaQUeols9A

Zdjęcie przedstawia ikonę włączania i wyłączania napisów w filmie wraz z rozwiniętymi opcjami. Ikona napisów to biały prostokąt z kropkami i kreskami w jego dolnej części, które mają symbolizować napisy. Ikona napisów jest kliknięta, można to stwierdzić po bardziej białym kolorze niż znajdujące się obok inne ikony, które są szare. Nad ikonami widać szary panel zatytułowany napisy. Pod nim są dwie opcje: napisy oraz wyłączone. Klikniętą opcją są wyłączone. Można to stwierdzić po niebieskim kolorze napisu. Obok ikony napisów widać jeszcze trzy inne ikony. Są to auto, 1x oraz kwadrat umożliwiający włączenie pełnego ekranu.

Ikona „auto” pozwala na dostosowanie jakości wyświetlanego materiału.

RTk9H5ctBrFFT

Zdjęcie przedstawia ikonę oraz panel zmiany jakości filmu. Ikona to biały napis auto. Po kliknięciu na nią wyświetla się powyżej panel zatytułowany jakość. Na zdjęciu widać trzy opcje do wyboru: auto, tysiąc osiemdziesiąt pikseli oraz czterysta osiemdziesiąt pikseli. Obok ikony auto widać dwie inne ikony, czyli 1x oraz kwadrat włączania trybu pełnoekranowego.

Klikając na ikonę „1x”, można wybrać prędkość odtwarzania filmu. Poniżej widnieją dostępne opcje:

R1GeX0DO8KVyG

Zdjęcie przedstawia ikonę oraz panel zmiany prędkości odtwarzania filmu. Ikona składa się z jedynki i małego iksa. Nad ikoną wyświetlony jest panel zatytułowany prędkość i zawierający różne opcje prędkości do wyboru. Opcje od góry to: po klatce, dwadzieścia pięć setnych, pięć dziesiątych, siedemdziesiąt pięć setnych, normalna, jeden i dwadzieścia pięć setnych, jeden i pięć dziesiątych, jeden i siedemdziesiąt pięć setnych, dwa. Zaznaczoną opcją jest prędkość normalna. Można to stwierdzić po niebieskim kolorze tego napisu. Obok ikony zmiany prędkości widać po lewej stronie ikonę auto, a po prawej kwadrat umożliwiający włączenie pełnego ekranu.

Ostatnia ikona pozwala na wejście w tryb pełnoekranowy oraz późniejsze z niego wyjście.

R78WKAZbaEL7O

Zdjęcie przedstawia ikonę włączenia trybu pełnoekranowego filmu. Składa się ona z czterech kątów prostych, które tworzą kształt kwadratu. Ikona jest biała, a tło zdjęcia czarne.

Wizualizacja grafiki w modelu 3D

Wizualizacja składa się z modeli 3D - ich lista wraz z podglądami, przedstawiona jest w panelu głównym (menu pod przyciskiem „Pokaż modele”), z którego można wybrać do obejrzenia odpowiedni model. Modele 3D można za pomocą myszki dowolnie obracać i oglądać z różnej perspektywy, a za pomocą scrolla – przybliżać. W lewym górnym rogu znajdują się wszystkie numery znaczników występujących na planszy i zawierających opisy w formie tekstowej i nagrania audio.

Aby odtworzyć nagranie, należy kliknąć ikonę trójkąta znajdującą się na panelu poniżej opisu tekstowego.

R9BRHpCnMng8J

Na zdjęciu przedstawiono przykładowy widok modelu. W centralnej części ekranu znajduje się wygenerowany model. Widoczny model przedstawia obudowę zmechanizowaną . Obudowa ma kształt odbitej lustrzanie litery Ce. Górna część obudowy tak zwana stropnica zbudowana jest z modułów. Stropnica połączona jest ze spągnicą przy pomocy podpór. Podpora ma kształt cylindra. Pomiędzy obudową a ociosem znajduje się przenośnik zgrzebłowy. Przenośnik jest o kształcie rynny. Przez jego środek biegną dwa łańcuchy oczkowe. W poprzek rynny na łańcuchach zamontowane są metalowe poprzeczki zwane zgrzebłami.
W górnej części zdjęcia widoczne są symbole kamery, trójkąta wpisanego w okrąg oraz punktów interaktywnych.
.Po prawej stronie ekranu widoczny jest szczegółowy opis znajdujący się pod pierwszym punktem. Przykładowy fragment. Stropnica. Jest miejsce bezpośredniego zetknięcia się obudowy zmechanizowanej ze skałami stropu.
Na dole poniżej opisu znajduje się odtwarzacz multimediów. Kolejne symbole odtwarzacza: trójkąt równoboczny czyli odtwarzanie, obecny punkt w czasie odtwarzania, całkowita długość multimedium, poziomy pasek wskazujący wizualnie długość odtwarzania, głośnik i trzy kropki po naciśnięciu których pojawi się więcej opcji.

W lewym górnym rogu znajduje się ikona przekreślonej kamery. Kliknięcie na nią resetuje ułożenie modelu – wraca on do pozycji wyjściowej.

RbuJKAe1pMbpY

Na zdjęciu przedstawiono przykładowy przycisk wyłączenia widoku. Ikona przedstawia przekreśloną kamerę wpisaną w okrąg.

Obok ikony kamery znajduje się ikona pauzy lub startu. Wyświetlanie się ikony pauzy oznacza zatrzymanie, a ikona startu rozpoczęcie automatycznego obrotu modelu. Kliknięcie na tę ikonę powoduje włączenie lub wyłączenie obrotu modelu.

R6vg1M2UanW8L

Na zdjęciu przedstawiono przykładowe przyciski oraz startu obracania modeli 3D. Po lewej stronie widoczny jest przycisk przedstawiający dwie pionowe równoległe czarne kreski wpisane w okrąg. Po prawej stronie widoczny jest symbol tójkąta wpisany w okrąg.

Galeria zdjęć I

Galeria interaktywna składa się z realnych zdjęć. Nad galerią znajduje się spis treści, za pomocą którego można przejść do konkretnych zdjęć.

RfqKH75LuhoeA

Na zdjęciu widać przykładową galerię zdjęć. Galeria jest w formie kolażu dziesięciu zdjęć. Zdjęcia rozmieszczone są w czterech kolumnach w układzie prostokąta. W pierwszej kolumnie widoczne są dwa zdjęcia, w drugiej trzy zdjęcia, w trzeciej dwa zdjęci i w czwartej trzy zdjęcia.
Na zdjęciach przedstawiono różnego rodzaju narzędzia i klucze stosowane w górnictwie.

Po najechaniu myszą na dane zdjęcie pokaże się nazwa prezentowanego na nim narzędzia.

R1FEm9NTppUfD

Na zdjęciu widać przykładową galerię zdjęć z wyświetloną nazwą zdjęcia. Galeria jest w formie kolażu trzech zdjęć. Na zdjęciach przedstawiono różnego rodzaju narzędzia i klucze stosowane w górnictwie. Na dole pierwszego zdjęcia od lewej strony znajduje się napis: klucz dynamometryczny do skręcania zamków.

Po kliknięciu myszą na dane zdjęcie powiększy się ono; widoczna będzie również nazwa narzędzia.

RDTIVJNkD8ueo

Na zdjęciu widać przykładowe powiększenie zdjęcia z galerii. W centralnej części zdjęcia znajduje się klucz o kształcie zbliżonym do podłużnego cienkiego prostokąta. . Na dole pierwszego zdjęcia od lewej strony znajduje się napis: klucz dynamometryczny do skręcania zamków. Po lewej stronie kucz zakończony jest okrągłą wypustką. Wypustka nałożona jest na śrubę. W tel widać fragment obudowy łukowej. Wyrobiska pomiędzy fragmentami łuków zabezpieczone jest stalową siatką oczkową.

Galeria zdjęć II

Sposób działania galerii II jest taki sam, jak opisanej galerii I.

Poniżej przedstawiony jest widok spisu treści galerii II.

RHYAsPTAI6WMq

Na zdjęciu widoczny jest przykładowy spis treści.
W górnej części zdjęcia znajduje się napis: sekwencje filmowe. Niżej znajduje się spis treści. Pod napisem: spis treści widoczna jest lista.

• Obudowa stalowa podatna (ŁP).
• Obudowy drewniane.
• Obudowy kamienne murowe
• Stojak cierny typu Valent
• Stojak cierny typu SV
• Obudowa zmechanizowana
• Pozostałe rodzaje obudów

Interaktywne materiały sprawdzające

Interaktywne materiały sprawdzające pozwalają sprawdzić stan zdobytej wiedzy. Zawierają pytania w różnych formach testowych i cechuje je zróżnicowany poziom trudności.

Każde zadanie znajduje się w osobnej zakładce:

RjPXhtf2ISX05

Na zdjęciu pokazano przykładowy wygląd zakładek z ćwiczeniami. W każdej zakładce znajduje się obszar z numerem ćwiczenia, jego tytułem oraz oznaczeniem poziomu trudności. Przykładowo pierwsze dwa ćwiczenia. Ćwiczenie jeden, podział obudowy górniczej oraz cele jej zastosowania, zielony sześciokąt foremny z zielonym wypełnieniem w jego prawym górnym rogu stanowiącym jedną szóstą jego powierzchni który symbolizuje najmniejszy poziom trudności. Ćwiczenie dwa, system obudowy a rodzaj wyrobiska, w którym jest stosowana, żółty sześciokąt foremny z połowicznym wypełnieniem, który symbolizuje średni poziom trudności.
Na widocznym zdjęciu znajduje się dziesięć zakładek z ćwiczeniami.

Po kliknięciu na dany temat zakładka rozwinie się i wyświetli się zadanie do rozwiązania.

RPGRfgqQrYcCg

Na zdjęciu pokazano przykładowy wygląd rozwiniętego ćwiczenia. Na górze ćwiczenia znajduje się obszar z numerem ćwiczenia, jego tytułem oraz oznaczeniem poziomu trudności. Przykładowo: ćwiczenie dwa. System obudowy a rodzaj wyrobiska, w którym jest stosowana, żółty sześciokąt foremny z wypełniona prawą połową symbolizujący średni poziom trudności.
Niżej znajduje się polecenie: Dobierz odpowiedni rodzaj obudowy do danego obszaru podziemnego zakładu górniczego. Po lewej stronie znajdują się pojęcia: obudowa stalowa podatna ŁP, obudowa tymczasowa, obudowa zmechanizowana, obudowa kamienna. Po prawej stronie znajdują się pojęcia: wyrobiska korytarzowe, szyb, wyrobisko eksploatacyjna, wyrobisko ścianowe..
Pod poleceniem znajduje się symbol gumki oraz przycisk z napisem: sprawdź. Pod nim znajduje się dodatkowy przycisk: pokaż odpowiedź.

Odpowiedź zaznacza się poprzez kliknięcie na wybraną opcję, przeciągnięcie odpowiedzi lub jej wpisanie. Polecenie zawsze określa, co należy wykonać. Po wybraniu lub uzupełnieniu odpowiedzi należy kliknąć przycisk „Sprawdź”. Nad poleceniem wyświetli się informacja, czy zadanie zostało poprawnie wykonane. Po lewej stronie przycisku „Sprawdź” znajduje się symbol gumki. Czyści ona odpowiedzi. Poniżej przycisku „Sprawdź” widnieje napis „Pokaż odpowiedź”. Umożliwia on poznanie prawidłowego rozwiązania zadania. W przypadku błędnej odpowiedzi wyświetlona zostanie informacja wskazująca na materiał multimedialny, w którym można uzupełnić brakującą wiedzę.

Zarówno na nagłówku jak i po rozwinięciu, po prawej stronie polecenia, widoczny jest kolorowy sześciokąt. Jego kolor informuje o poziomie trudności zadania: zielony, to zadanie łatwe, żółty to zadanie o średnim poziomie trudności, a czerwony to zadanie trudne.

R1IJPkifY8yWQ

Zdjęcie przedstawia oznaczenia poziomu trudności zadań. Widać trzy sześciokąty umieszczone obok siebie. Pierwszy z lewej jest zielony. Środek zielonej ikonki jest biały, z jednym fragmentem zielonym, który jest trójkątny. Jego podstawę tworzy jeden bok sześciokąta. Druga ikonka jest żółta. Jej jedna połowa jest biała, a druga żółta. Trzecia ikona jest czerwona. Cały jej środek jest czerwony.

Słownik pojęć dla e‑materiału

Słownik pojęć umożliwia zapoznanie się ze słowami kluczowymi i ich definicjami dotyczącymi e‑materiału, daje też możliwość wyszukiwania pojęć bądź fraz za pomocą wyszukiwarki pojęć.

R3NKCVEOszmDB

Zdjęcie przedstawia pole tekstowe, w które wpisuje się poszukiwane pojęcie.
W podłużnym prostokącie widoczny jest napis: Filtruj pojęcie. Po prawej stronie, w prostokącie znajduje się iks. Jest to symbol zamknięcia.

Do każdego pojęcia w słowniku dołączone są linki przekierowujące do materiałów multimedialnych, w jakich to pojęcie zostało użyte.

RWcWhjFdsBu8E

Na zdjęciu pokazano przykładowe pojęcie wraz z powiązanymi materiałami multimedialnymi.
Na górze zdjęcia znajduje się definicja. Przykładowa definicja: podporność szczytowa.
Poniżej definicji znajduje się wyjaśnienie. Przykładowy fragment wyjaśnienia: podporność maksymalna, po przekroczeniu której stojak metalowy wskutek wyboczenia może ulec uszkodzeniu. Podporność szczytowa jest najczęściej o pięćdziesiąt procent większa od podporności roboczej.
Pod pojęciem znajduje się link aktywny jako odnośnik do danego materiału. Przykładowy tekst linku: Sekwencje filmowe Stawianie i wzmacnianie obudów wyrobisk w zakładzie górniczym.
Niżej znajduje się pojęcie: podporność wstępna. Definicja: podporność, którą osiąga stojak metalowy po rozparciu go pod stropnicą.. Link do materiału: Sekwencje filmowe Stawianie i wzmacnianie obudów wyrobisk w zakładzie górniczym.

Przewodnik dla nauczyciela

Przewodnik dla nauczyciela zawiera szczegółowe informacje o kwalifikacjach, dla których materiał został przygotowany, a także o celach i efektach kształcenia, których realizację ma zapewnić. Posiada informację o strukturze e‑materiału, zawartości poszczególnych multimediów i powiązaniach między nimi oraz wskazówki, jak wykorzystać go w pracy dydaktycznej. Zawarte są w nim również przykładowe scenariusze pracy uczniów na zajęciach, poza nimi i podczas indywidualnej pracy z uczniem.  Przewodnik posiada spis treści pozwalający na przejście do wybranego podpunktu poprzez odsyłacze. Istnieje również możliwość przejścia z przewodnika do wszystkich składowych e‑materiału poprzez kafelki multimediów. Można tam też znaleźć spis wymagań technicznych niezbędnych do pracy z e‑materiałem.

Przewodnik dla uczącego się

Przewodnik dla uczącego się. Składa się z dwóch części. Pierwsza przedstawia strukturę e‑materiału i omawia po kolei każdy zasób występujący w e‑materiale. Ponadto zawiera informacje, jak uczeń może korzystać z poszczególnych zasobów. Druga część to wymagania techniczne niezbędne do korzystania z e‑materiału. Przewodnik posiada spis treści pozwalający na przejście do wybranego podpunktu poprzez odsyłacze. Istnieje również możliwość przejścia z przewodnika do wszystkich składowych e‑materiału poprzez kafelki multimediów.

Netografia i bibliografia

Netografia i bibliografia to spis adresów internetowych oraz pozycji literaturowych, które ubogacają i rozszerzają wiedzę zawartą w e‑materiale. Adresy internetowe zawierają hiperłącza, dzięki którym można przejść na daną stronę, oraz datę z ostatnim dostępem do linku.

Powrót do spisu treści4Powrót do spisu treści

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows $7$ lub nowszy

• OS X $10.11.6$ lub nowszy

• GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej $3\mathrm{GB}$ RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji $69.0.3497.100$

• Firefox w wersji $62.0.2$

• Safari w wersji $11.1$

• Opera w wersji $55.0.2994.44$

• Microsoft Edge w wersji $42.17134.1.0$

• Internet Explorer w wersji $11.0.9600.18124$

Urządzenia mobilne:

• $2\mathrm{GB}$ RAM iPhone/iPad z systemem iOS $11$ lub nowszym

• Tablet/Smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium $69$ (lub nowszym) np. Chrome $69$, Samsung Browser $10.1$, szerokość co najmniej $420\mathrm{px}$

Problemy techniczne z odtwarzaniem e‑materiałów

W przypadku problemów z wyświetlaniem się multimediów w e‑materiale należy upewnić się, że urządzenie (komputer, laptop, smartfon itp.) ma dostęp do sieci internetowej. Najczęstszą przyczyną spowolnienia internetu jest otwarcie zbyt wielu aplikacji lub zakładek w przeglądarce internetowej na urządzeniu. Wolne ładowanie się stron może być również wywołane słabym łączem internetowym; odczuwalne będzie to zwłaszcza w przypadkach prób otwarcia stron zawierających wizualizacje 3D. Słaba jakość połączenia może być też spowodowana wyczerpaniem się danych pakietowych, jeżeli użytkownik korzysta z internetu mobilnego.

Powrót do spisu treści4Powrót do spisu treści