Adam Mickiewicz Śmierć Pułkownika

W głuchej puszczy, przed chatką leśnika,
Rotaj0000008ROB6v21_000tp001Rota strzelców stanęła zielona;
A u wrót stoi straż Pułkownika,
Tam w izdebce Pułkownik ich kona.
Z wiosek zbiegły się tłumy wieśniacze,
Wódz to był wielkiej mocy i sławy,
Kiedy po nim lud prosty tak płacze
I o zdrowie tak pyta ciekawy.
Kazał konia Pułkownik kulbaczyćj0000008ROB6v21_000tp002kulbaczyć,
Konia w każdej sławnego potrzebie;
Chce go jeszcze przed śmiercią obaczyć,
Kazał przywieść do izby – do siebie.
Kazał przynieść swój mundur strzelecki,
Swój kordelasj0000008ROB6v21_000tp003kordelas i pas, i ładunki;
Stary żołnierz – on chce jak Czarnieckij0000008ROB6v21_000tp004Czarniecki,
Umierając, swe żegnać rynsztunkij0000008ROB6v21_000tp005rynsztunki.
A gdy konia już z izby wywiedli,
Potem do niej wszedł ksiądz z Panem Bogiem;
I żołnierze od żalu pobledli.
A lud modlił się, klęcząc przed progiem.
Nawet starzy Kościuszki żołnierze,
Tyle krwi swej i cudzej wylali,
Łzy ni jednej – a teraz płakali
I mówili z księżami pacierze.
Z rannym świtem dzwoniono w kaplicy;
Już przed chatą nie było żołnierza,
Bo już Moskalj0000008ROB6v21_000tp006Moskal był w tej okolicy.
Przyszedł lud widzieć zwłoki rycerza,
Na pastuszym tapczanie on leży –
W ręku krzyż, w głowach siodło i burkaj0000008ROB6v21_000tp007burka,
A u boku kordelas, dwururkaj0000008ROB6v21_000tp008dwururka.
Lecz ten wódz, choć w żołnierskiej odzieży,
Jakie piękne dziewicze ma lica?
Jaką pierś? – Ach, to była dziewica,
To Litwinka, dziewica‑bohater,
Wódz Powstańców – Emilija Plater!

j0000008ROB6v21_00000_BIB_001Adam Mickiewicz, Śmierć Pułkownika, [w:] tegoż, To lubię, Warszawa 1984, s. 12.