Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
E-materiały do kształcenia zawodowego

Proces sortowania przesyłek i przygotowywanie ich do odprawy

EKA.08. Świadczenie usług pocztowych i finansowych oraz wykonywanie zadań rozdzielczo‑ekspedycyjnych – technik usług pocztowych i finansowych 421108

bg‑azure

Proces sortowania przesyłek i przygotowanie ich do odprawy oraz stosowane w nich narzędzia i maszyny

GALERIA ZDJĘĆ

11
Wydział Ekspedycyjno‑Rozdzielczy
R1Vo3yDccVo6S
Zdjęcie 1/24. Budynek Wydziału Ekspedycyjno‑Rozdzielczego Lisi Ogon k. Bydgoszczy.
Źródło: Eduexpert sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Najważniejszym elementem procesu pocztowego, podczas dostarczania przesyłek od nadawcy do odbiorcy, jest sortowanie przesyłek. W całym procesie pocztowym wiodącą rolę pełnią Wydziały Ekspedycyjno‑Rozdzielcze (WER). W WER zbiegają się przesyłki pochodzące ze wszystkich kierunków w kraju. Przesyłki pocztowe po dostarczeniu do WER podlegają rejestracji do systemu teleinformatycznego, po czym przekazywane są do automatycznego sortowania. Żeby jednak cały system funkcjonował poprawnie, niezbędne są nowoczesne maszyny oraz obsługujący je pracownicy.

Budynki WER (zdjęcie 1/24) podzielone są na strefy, na terenie których swoje zadania wykonują poszczególne służby danej jednostki organizacyjnej. Podział ten wygląda następująco: strefa recepcji, strefa paczek (w tym ręcznego rozdziału paczek), strefa listów (w tym ręcznego rozdziału listów) i strefa ekspedycji. Na terenie WER poza wymienionymi strefami znajdują się również inne działy, takie jak: dział obsługi masowych nadawców, dział obrotu zagranicznego, urząd pocztowo‑celny, dział przesyłek paletowych itp.

W każdej strefie funkcjonuje jedno stanowisko lub grupa wyodrębnionych technologicznie stanowisk pracy, przeznaczonych do opracowywania przesyłek na terenie WER. Przesyłki pocztowe pomiędzy poszczególnymi strefami przewożone są środkami transportu wewnętrznego, tj. różnego rodzaju wózkami (wózkami przejezdnymi, elektrycznymi, widłowymi itp.), kontenerami, corlettami (wózkami transportowymi), platformami itp. Transport ładunków pomiędzy strefami odbywa się poprzez tworzenie ładunków wewnętrznych i rejestrowany jest przez Zintegrowany System Teleinformatyczny. ZST umożliwia elektroniczny nadzór nad obsługą przesyłek wybranych typów. Za jego pośrednictwem można prognozować obciążenie poszczególnych sortowni czy punktów przeładunkowych.

RX1fIy7dmzFet
Nagranie tożsame z prezentowaną treścią.
Strefa Recepcji
R17hnPEhBqIGp
Zdjęcie 2/24. Strefa Recepcji w WER Lisi Ogon k. Bydgoszczy. To pierwszy punkt w WER, do którego trafiają przesyłki.
Źródło: Eduexpert sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RhzO0qbKoelse
Zdjęcie 3/24. Strefa recepcji – trzy strumienie materiału pocztowego.
Źródło: Eduexpert sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1CtehmLtpVAy
Zdjęcie 4/24. Pracownik korzystający ze skanera.
Źródło: Eduexpert sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RrOlIdrcUxbmf
Zdjęcie 5/24. Skanery wykorzystywane podczas różnych etapów opracowania materiału pocztowego.
Źródło: Eduexpert sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

W pierwszej kolejności przesyłki, które trafiają do WER, kierowane są do strefy recepcji (zdjęcia 2/24 i 3/24). Do tej strefy przyjmowane są przesyłki pocztowe kierowane z innych WER na terenie kraju czy placówek pocztowych. Na terenie strefy znajdują się rampy (często w ilości kilkunastu lub kilkudziesięciu) służące do rozładunku pojazdów. Pracownicy recepcji dokonując rozładunku, skanują każdy przedmiot ładunku, wykorzystując do tego laserowe skanery radiowe (zdjęcia 4/24 i 5/24), a Zintegrowany System Teleinformatyczny automatycznie weryfikuje zgodność ładunku oraz szczegółowo sumuje ilości poszczególnych rodzajów przesyłek. Po rozładunku następuje odbiór odsyłek i przekazanie ich w formie ładunku wewnętrznego do odpowiednich rozdzielni i stanowisk pracy węzła w celu dalszego opracowania. Podczas rozładowywania materiału pocztowego dokonuje się jego wstępnego rozdziału na trzy główne strumienie: listy, paczki i przesyłki paletowe. Podczas rozładunku pracownicy transportu wewnętrznego rozwożą przesyłki na kolejne stanowiska opracowania uwzględniając ich rodzaj. Odsyłki listowe trafiają na stanowisko wstępnej segregacji, paczki natomiast w zależności od rozmiarów oraz kształtów transportujemy pod maszynę paczkową lub na ręczne stanowiska rozdziału. Przesyłki paletowe odstawiane są na pola relacyjne przeznaczone dla określonego kierunku lub rejonu doręczeń.

Ze strefy recepcji przesyłki są transportowane na obszarze WER do:

  • strefy ekspedycji – trafiają tu tzw. ładunki przechodowe, czyli takie, które adresowane są do innych węzłów, a obecny WER pośredniczy tylko w ich przeładunku;

  • rozdzielni listów zwykłych;

  • rozdzielni listów poleconych;

  • rozdzielni przesyłek wartościowych;

  • rozdzielni paczek;

  • rozdzielni przesyłek paletowych;

  • działu doręczania paczek – paczki przeznaczone do doręczenia na własnym terenie.

R14LEoky9WlkQ
Nagranie tożsame z prezentowaną treścią.
Wózki, kontenery i inne narzędzia transportu przesyłek
RB1dRJ3LxDpcW
Zdjęcie 6/24. Wózki elektryczne niskiego unoszenia.
Źródło: Eduexpert sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1SatoJ637NRY1
Zdjęcie 7/24. Wózek niskiego unoszenia z załadowaną paletą.
Źródło: Eduexpert sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RvYoomeDPhoEy
Zdjęcie 8/24. Wózki używane do transportu paczek w punktach WER. Po lewej stronie zdjęcia znajdują się wózki widłowe, które są wykorzystywane do transportu skrzyniopalet i palet. Po prawej stronie widoczne są wózki elektryczne R06, które wykorzystywane są do transportu opakowań zbiorczych do przesyłek.
Źródło: Eduexpert sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R3PwZ9FQmBEvo1
Zdjęcie 9/24. Wózek elektryczny R06 przewożący przyczepione do niego kontenery przejezdne.
Źródło: Eduexpert sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RmffOcaO3RazH1
Zdjęcie 10/24. Kontener przejezdny - najczęściej wykorzystywane opakowania zbiorcze do transportu paczek w WER.
Źródło: Eduexpert sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1UwRVDyMLjmn
Zdjęcie 11/24. Wózek do paczek służący do transportu przesyłek na terenie WER.
Źródło: Eduexpert sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1IuxKMNJlO1f
Zdjęcie 12/24. Kasety z listami. W tle sorter listów.
Posegregowane listy trafiają do kaset, które przekazywane są dalej przez pracowników do stworzenia zbiorów do wysyłki.
Źródło: Eduexpert sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RWWFrb4VG1IBw1
Zdjęcie 13/24. Kasety na listy. Pod kasetami znajdują się etykiety z zapisanymi kodami pocztowymi oraz nazwami miejscowości.
Źródło: Eduexpert sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RUq3sixEmcQZw1
Zdjęcie 14/24. Wózek do przewozu kaset z listami.
Źródło: Eduexpert sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Do transportu przesyłek na terenie WER‑u wykorzystywane są różne narzędzia do transportu paczek i listów, takie jak:

  • wózki elektryczne niskiego unoszenia (zdjęcia 6/24 i 7/24),

  • widlaki,

  • wózeki elektryczne R06 (zdjęcia 8/24 i 9/24),

  • corletty,

  • kontenery (zdjęcie 10/24),

  • wózki do paczek (zdjęcie 11/24),

  • wózki transportu wewnętrznego.

Listy po posortowaniu trafiają do specjalnych kaset na listy (zdjęcia 12/24, 13/24 i 14/24). Kasety posiadają naklejki z informacjami, gdzie mają być dalej przekazane. Tak przygotowane kasety umieszczane są na wózkach i przewożone do strefy ekspedycji.

RRIT53RhRLbzL
Nagranie tożsame z prezentowaną treścią.
Maszyny sortujące w procesie sortowania listów
RnnVfqfhYv0uf
Zdjęcie 15/24. Maszyna sortująca listy.
Maszyna tego typu jest w stanie posegregować od 30 do 50 tysięcy listów na godzinę.
Źródło: Eduexpert sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1GgxA33Lrd9O
Zdjęcie 16/24. Podajnik w maszynie sortującej listy.
Pracownik zatrudniony przy obsłudze tej maszyny chwyta wiązkę listów, układa je stroną adresową do strony prawej i umieszcza na podajniku, dociskając.
Opracowując listy, maszyna kieruje je do określonych urzędów pocztowych i węzłów logistycznych lub konkretnych rejonów doręczeń.
Źródło: Eduexpert sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Do maszyn sortujących (zdjęcie 125/24) trafiają przesyłki o standardowych gabarytach i kształtach.

W przypadku listów pracownik zatrudniony przy obsłudze sortera (zdjęcie 16/24) chwyta wiązkę listów, układa je stroną adresową do strony prawej i umieszcza na podajniku, dociskając. Opracowując listy, maszyna kieruje je do określonych urzędów pocztowych i węzłów logistycznych lub konkretnych rejonów doręczeń.

Maszyna tego typu jest w stanie posegregować od 30 do 50 tysięcy listów na godzinę.

Maszyny do automatycznego opracowywania przesyłek listowych funkcjonują jako niezależne segmenty:

  • maszyna rozdzielająca i licująco‑stemplująca CFC,

  • zintegrowana maszyna czytająca z wideokodowaniem IRV (z ang. Integrated Reading Video), gdzie za pomocą modułu optycznego rozpoznawania znaków OCR (z ang. Optical Character Recognition) system automatycznie odczytuje adres,

  • maszyna do rozdziału szczegółowego FSM,

  • maszyna do rozdziału przesyłek typu flat FSS (system automatycznego, precyzyjnego sortowania listów dla każdego listonosza; oznacza to, że listonosz przesyłki otrzymane z rozdziału maszynowego będzie mógł otrzymać ułożone już wg trasy i przed wyjściem w teren nie będzie musiał robić tego każdorazowo ręcznie).

R156pK79RHaDf
Nagranie tożsame z prezentowaną treścią.
Maszyny sortujące w procesie sortowania paczek
RBibXZhynwDK6
Zdjęcie 17/24. Nowoczesny sorter paczek. Na taśmociągach transportowane są przesyłki.
Źródło: Eduexpert Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Ru56Q8CcokUDG
Zdjęcie 18/24. Ześlizgi sortera paczek. Z ześlizgu paczki przenoszone są do wózków, w celu dalszego transportu.
Źródło: Eduexpert Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Ze strefy recepcji paczki przewożone są do sortowni. Tam dokonywana jest pierwsza segregacja i na taśmociąg trafiają tylko paczki o standardowych wymiarach. Wszystkie paczki gabarytowe i niestandardowe przekazywane są do opracowania ręcznego. Po umieszczeniu paczek na taśmociągu (zdjęcie 17/24) komputer skanuje przesuwające się paczki i dzięki specjalnym ramionom i zapadkom kieruje je na właściwe sekcje pod względem lokalizacji (miast). Paczki przekazywane są w te miejsca specjalnymi „ześlizgami” (zdjęcie 18/24). Przy „ześlizgach” czekają pracownicy, którzy odbierają „spadające” paczki i umieszczają je na wózkach i kontenerach przejezdnych. W ten sposób przygotowuje się paczki do dalszego transportu na terenie WER.

R2L4SPMmMWY5C
Nagranie tożsame z prezentowaną treścią.
Proces sortowania ręcznego
R1HrWTYdb4y5c
Zdjęcie 19/24. Stół pyłochłonny do rozbioru odsyłek.
Źródło: Eduexpert sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RaEBUaEVxoQCs
Zdjęcie 20/24. Szafa sortownicza.
Szafki z przegródkami służące do sortowania przesyłek (tzw. sortownice). Każda przegródka oznaczona jest kodem pocztowym lub grupą kodów pocztowych wg których segregowane są listy.
Źródło: Eduexpert sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RiVYyStmAtWKr
Zdjęcie 21/24. Przykłady paczek niestandardowych.
Są one uznawane za niestandardowe ze względu na kształt i rozmiar oraz ryzyko ich uszkodzenia podczas sortowania automatycznego. Z tego względu przesyłki tego typu podlegają ręcznemu sortowaniu.
Źródło: Eduexpert sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RC3E9yfsu9V2Z
Zdjęcie 22/24. Waga stosowana do określania masy paczek.
Źródło: Eduexpert sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RudlaanvRO0fN
Zdjęcie 23/24. Strefa ręcznego rozdziału paczek w tzw. gnieździe corlett, czyli zbiorze wózków magazynowych ułatwiających przewożenie towarów o niestandardowych parametrach.
Źródło: Eduexpert sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Przesyłki o niestandardowych kształtach, gabarytach, o delikatnej zawartości (nalepka „Ostrożnie”) albo o nieczytelnym adresie trafiają do sortowania ręcznego. W przypadku sortowania listów, kiedy moduł OCR nie może odczytać danych adresowych, obraz przesyłki listowej trafia do sekcji wideokodowania. Sekcja ta stanowi zespół stanowisk ręcznego kodowania, wspomagających odczyt automatyczny.  Na stanowiskach sortowania ręcznego (zdjęcie 17/24) pracownicy sortują przesyłki według kodu pocztowego i odnoszą je do właściwych miejsc zgodnych z ich lokalizacją adresową. W tym procesie wykorzystywana jest szafa sortownicza (zdjęcie 18/24). W przypadku sortowania paczek na taśmociąg nie mogą trafić przesyłki niestandardowe (zdjęcie 22/24), np. z wystającymi elementami i przesyłki zbyt ciężkie. Mogłyby uszkodzić inne przesyłki, a nawet maszynę sortującą. Takie paczki sortowane są w strefie ręcznego rozdziału paczek (zdjęcie 23/24). Ich masa weryfikowana jest na wadze (zdjęcie 21/24). Pracownicy obsługi w WER, magazynierzy czy kierowcy wózków przejezdnych muszą zachować szczególną ostrożność przy transporcie tego typu paczek, aby nie doszło do ich uszkodzeń lub uszkodzeń innych przesyłek.

R1MqPMKuAiWwa
Nagranie tożsame z prezentowaną treścią.
Strefa Ekspedycji
R1dhgu4fVncY9
Zdjęcie 24/24. Strefa Ekspedycji w punkcie WER Lisi Ogon k. Bydgoszczy. Materiał przygotowany do wysłania.
Źródło: Eduexpert sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Ostatnim punktem, w którym zatrzymują się przesyłki na terenie WER, jest Strefa Ekspedycji (zdjęcie 24/24). Przesyłki są kierowane do dalszego przewozu przez Kursy Pocztowe Samochodowe (KPS). Jest to podróż skierowana do konkretnych miejsc, z których będą już bezpośrednio dostarczone odbiorcom.

Do zadań strefy ekspedycji należy:

  • odbiór sporządzonych odsyłek przeznaczonych do innych oddziałów WER,

  • przechowywanie gotowych ładunków oczekujących na załadunek,

  • przyjmowanie, przechowywanie i ekspediowanie ładunków pocztowych przechodowych,

  • formowanie i ekspediowanie ładunków pocztowych w opakowaniach zbiorczych zgodnie z planami wymiany poczty i kierowanie przesyłek do innych węzłów pocztowych w kraju i zagranicą lub do placówek pocztowych położonych na własnym obszarze działania,

  • załadunek do środków transportu,

  • prowadzenie ewidencji związanej z obrotem przesyłek, sporządzanie dokumentów i bieżąca kontrola.

RIeu4y7ELIkSX
Nagranie tożsame z prezentowaną treścią.

Powiązane ćwiczenia