Czas: jak go bronić przed pożeraczami
zadanie interaktywne
Zasób interaktywny dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DoD1lvnze
Co przychodzi wam na myśl, kiedy słyszycie słowo „wynalazek”? Co według was było największym – jak dotąd – wynalazkiem człowieka? Terry PratchettTerry Pratchett uważa, że czas: to ludzie go wymyślili i dlatego uważają, że jest ważny. Jakie jest twoje zdanie?
Zapiszcie na kartce, jak rozumiecie słowo „czas”.
Przeczytajcie w parach swoje notatki i porównajcie określenia. Następnie porozmawiajcie w grupie i uzupełnijcie powstałe definicje. Przeczytajcie opisy „czasu” na forum klasy i porozmawiajcie o nich.
Na koniec porównajcie wasze pomysły z definicją „czasu” zamieszczoną w słowniku języka polskiego.
Usiądź wygodnie. Zamknij oczy, zrelaksuj się i wyobraź sobie czas. Jak wygląda? Co robi? Opisz swoje wyobrażenie tutaj lub w zeszycie.
Zaznacz na zielono przymiotniki, które mówią, jaki może być czas.
zielony
drogocenny
wolny
kwitnący
jaskrawy
stracony
odpowiedni
miniony
teraźniejszy
zajęty
pozłacany
świąteczny
zimowy
letni
miły
szlachetny
Zaznacz na czerwono czasowniki, które mówią, co „robi” czas.
czerwony
płynie
warczy
biegnie
skacze
leży
leci
wisi
pędzi
krąży
milczy
ucieka
mija
Dopisz – tutaj lub w zeszycie – wyrazy pokrewne do rzeczownika „czas”.
Wzór: czas – czasochłonny
Z wyrazem „czas” wiąże się wiele powiedzeń. Dopasuj słowa, by utworzyły znane związki wyrazowe.
temu czas, czas, czasu, czasów, i atłasu, leczy rany, czasie, zębem czasu, czasu nie liczą, na czasie
| nadgryziony | |
| kwestia | |
| czas | |
| zabić | |
| zyskać | |
| komu w drogę | |
| za naszych | |
| w swoim | |
| szkoda czasu | |
| szczęśliwi |
Przeczytajcie powiedzenia z poprzedniego zadania i wspólnie wyjaśnijcie ich znaczenie oraz podajcie przykładowe sytuacje, w których można ich użyć.
Obejrzyj fotografie. Czy znasz te przedmioty? Spróbuj je nazwać.
Odpowiedzcie na pytania i porozmawiajcie.
Do czego służą te zegary?
Czym się różnią?
Czy powstały w tym samym czasie?
Jak sądzicie, które są najstarsze, a które najnowocześniejsze?
O czym świadczy ta ekspozycja?
Ludwik Jerzy Kern
Polski poeta i satyryk, a także autor wielu piosenek, choćby znanej wam pewnie „Lato, lato”. Napisał wiele bajek, opowiadań i wierszy dla najmłodszych; na podstawie wielu z nich zrealizowano dobranocki, np. „Ferdynand Wspaniały” czy „Proszę słonia”.
Wysłuchaj uważnie wiersza Ludwika Jerzego Kerna pt. „Historia wynalazcy”. Co jest jego główną myślą?
Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl
Wiersz Historia wynalazcy czyta Elżbieta Golińska Wiersz Historia wynalazcy czyta Elżbieta Golińska Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., tylko do użytku edukacyjnego na epodreczniki.pl.
Utwórz zdanie, które jest główną myślą wiersza L.J. Kerna. Wybierz właściwe czasowniki i użyj ich w poprawnych formach.wynaleźć, wydłużyć, marnować, oszczędzić, zarobić
Człowiek .................. wiele rzeczy, żeby ........................ czas, a teraz .............. go przed telewizorem.
Zaznacz w tekście wiersza nazwy rzeczy wymyślonych przez człowieka.
Historia wynalazcyŻeby zaoszczędzić czas, czas o wiele cenniejszy niż złoto,
człowiek, jako że nie jest idiotą, wynalazł te rzeczy oto:
koło,
jazdę konną,
druk,
kilka krótszych morskich dróg,
zestaw szybkich dań barowych,
pralkę,
silnik spalinowy,
long‑play (pół godziny grania),
zegarek bez nakręcania,
golenie się elektryczne,
tablice logarytmiczne,
aeroplan,
puszki groszku,
motorówkę,
kawę w proszku,
koszulę, co schnie raz dwa,
aż w końcu
któregoś dnia
podparł się z tyłu w szyję
i wynalazł telewizję.
Teraz godzinami przed niewielkim ekranem siedzi,
nachodzi go rodzina, znajomi, sąsiedzi,
i trwoni razem z nimi, razem z dziećmi, żoną,
ten czas, co przez wieki zaoszczędzono.Ludwik Jerzy Kern, Historia wynalazcy, [w:] , Stańczyk, czyli śmiejemy się przez cały rok, Warszawa 1970.
Porozmawiajcie:
Jakie inne wynalazki zmieniły życie ludzi? Dlaczego?
Przeczytajcie wers, w którym poeta określił człowieka. Jak rozumiecie te słowa?
Jak można określić tych, którzy zbyt dużo czasu spędzają przed telewizorem?
Na co można przeznaczyć wolny czas?
Co sądzicie o osobach, które mówią: „Nudzi mi się!”?
Czym są „pożeracze czasu”? W jaki sposób „zjadają” sekundy, minuty i godziny?
Jak wykorzystujesz wolny czas? Zapisz odpowiedź tutaj lub w zeszycie. Podziel się z koleżankami i kolegami swoimi doświadczeniami.
Zamieńcie się w wynalazców i wymyślcie coś pożytecznego, co w jakiś sposób ułatwi, ulepszy życie człowieka albo pozwoli mu zaoszczędzić czas. Zaprezentujcie swoje wynalazki, opiszcie je i poddajcie koleżeńskiej ocenie na forum klasy.