Przeczytaj
Kamikaze i taktyka żabich skoków
Zwycięski pochód wojsk japońskich w 1942 r. zatrzymali Amerykanie – najpierw w bitwie na Morzu Koralowym (7–8 maja 1942 r.), a potem pod Midway (4–7 czerwca 1942 r.). Bitwę na Morzu Koralowym stoczyły ze sobą amerykańskie i japońskie samoloty startujące z lotniskowców znajdujących się tak daleko od siebie, że ich obsługa nawet się nie widziała.
Choć siły amerykańskie były skromniejsze, to Amerykanom udało się złamać japońskie szyfry i poznać plany ataku cesarskiej floty. Odniesione w bitwie pod Midway zwycięstwo miało wielkie znaczenie dla Stanów Zjednoczonych – od tego wydarzenia zaczęły one przejmować inicjatywę militarną w prowadzonych na Pacyfiku działaniach.
Po kolejnej porażce Japończyków w walkach o Guadalcanal pod koniec 1942 r. losy wojny na Pacyfiku odwróciły się: do ofensywy przeszli alianci. Japończycy znajdowali się w defensywie, ale bronili się zażarcie. Wierność cesarzowi i zasadom kodeksu samurajskiego wzmacniała ich opór i sprawiała, że mimo kolejnych niepowodzeń walczyli aż do ostatniego żołnierza. W 1944 r. podczas walk na Filipinach japońscy piloci po raz pierwszy dokonali ataków samobójczych.
Pilotów‑samobójców z japońskich jednostek lotniczych nazywano kamikazekamikaze (jap., boski wiatr). Ich zadaniem było rozbicie o statek wroga samolotu wypełnionego ładunkiem wybuchowym. Japończycy byli zdeterminowani, by poprawić swoją skuteczność niszczenia amerykańskich lotniskowców, a oddziały „żywych torped” miały zapewnić Japonii przewagę w walkach na Pacyfiku i odmienić losy wojny ze Stanami Zjednoczonymi. W miarę trwania wojny szkolenie kolejnych ochotników było coraz krótsze, niektórzy nie wykonali przed atakiem ani jednego lotu ćwiczebnego – na cel naprowadzali ich doświadczeni piloci. W latach 1944–1945 podczas ataków na amerykańskie cele zginęło blisko 4 tys. pilotów kamikaze.
Wyjaśnij, z czego wynikała tak daleko posunięta zdolność do poświęcenia się japońskich pilotów w walkach.
Od sierpnia 1943 r. w rejonie Pacyfiku Amerykanie stosowali metodę walki, którą nazwali taktyką żabich skokówżabich skoków. Polegała ona na zajmowaniu kolejnych wysp na Oceanie Spokojnym i stopniowym zbliżaniu się do Japonii. Walki były wyjątkowo krwawe. Mimo kolejnych zwycięstw na Dalekim Wschodzie Amerykanie ponosili duże straty w walce z fanatycznymi żołnierzami japońskimi.
Wojska amerykańskie powoli opanowywały Aleuty, Wyspy Gilberta, Wyspy Marshalla i Nową Gwineę. Bardzo krwawe były trwające od października 1944 r. aż do lipca roku następnego walki o Filipiny oraz rejon Indochin. Podczas gdy w Europie siły alianckie systematycznie zbliżały się do terenów III Rzeszy, Amerykanie przygotowywali się do opanowania dwóch ważnych pod względem strategicznym wysp: Iwo Jimy oraz Okinawy. Ich zajęcie umożliwiało dalszy atak na Wyspy Japońskie. Jako pierwszą opanowali Iwo Jimę (pod koniec marca 1945 r.), natomiast Okinawę zdobyli 21 czerwca 1945 r. Podczas krwawych walk na Okinawie zginęło 12,5 tys. żołnierzy amerykańskich, straty japońskie były o wiele większe, szacuje się je na 95–130 tys. poległych i zaginionych oraz 100–130 tys. ofiar cywilnych.
Śmiertelna broń – bomba atomowa
Chcąc uniknąć dalszych ofiar wśród swoich żołnierzy podczas inwazji na Wyspy Japońskie i jednocześnie jak najszybciej zakończyć wyniszczającą wojnę, Stany Zjednoczone zdecydowały się użyć nowej broni – bomby atomowej.bomby atomowej. Stany Zjednoczone były wówczas jedynym państwem posiadającym taką broń i decyzja o jej użyciu w tamtych okolicznościach pozostaje kontrowersyjna do dziś.
6 sierpnia 1945 r. Amerykanie zrzucili bombę atomową na Hiroszimę. W ciągu dwóch tygodni zmarło tam od wybuchu i choroby popromiennejchoroby popromiennej 150 tys. osób.
Opisz widoczne zniszczenia.
Druga amerykańska bomba jądrowa spadła na Nagasaki 9 sierpnia. Zginęło ok. 75 tys. osób. Oba miasta zostały w jednej chwili doszczętnie zniszczone.
Równocześnie (9 sierpnia) ZSRS wypowiedział wojnę Japonii i wkroczył na strategiczne tereny imperium japońskiego – do Mandżurii. Następnie zajął Koreę Północną i Sachalin. Był to cios dla japońskiej gospodarki, ponieważ wydobywano tam m.in. węgiel i rudę żelaza oraz produkowano stal i paliwo syntetyczne. W dodatku Japończycy przenieśli wcześniej do Mandżurii swoje fabryki, zagrożone amerykańskimi nalotami. W takiej sytuacji cesarz Hirohito zgodził się na bezwarunkową kapitulację Japonii, którą podpisał 2 września 1945 r.:
Akt kapitulacji Japonii podpisany na pokładzie pancernika „Missouri" w Zatoce Tokijskiej 2 IX 1945 r.[…] Niniejszym ogłaszamy bezwarunkowe poddanie się Mocarstwom Sprzymierzonym Japońskiego Cesarskiego Sztabu Generalnego, wszystkich japońskich sił zbrojnych i wszystkich sił zbrojnych będących pod wpływem Japonii, gdziekolwiek one się znajdują. […]
Niniejszym rozkazujemy Japońskiemu Cesarskiemu Sztabowi Generalnemu, aby natychmiast polecił dowódcom wszystkich japońskich sił zbrojnych i wszystkim siłom zbrojnym pod wpływem Japonii, gdziekolwiek by się one znajdowały, poddać się bezwarunkowo wraz ze wszystkimi podległymi im siłami zbrojnymi. […]
O ile chodzi o zarząd państwem, to władza Cesarza i Rządu Japońskiego będzie uzależniona od Naczelnego Wodza Mocarstw Sprzymierzonych, który wyda wszelkie zarządzenia, jakie uzna za wskazane dla wprowadzenia w życie warunków kapitulacji.
Źródło: Akt kapitulacji Japonii podpisany na pokładzie pancernika „Missouri" w Zatoce Tokijskiej 2 IX 1945 r., [w:] Wiek XX w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, oprac. S.B. Lenard, M. Sobańska-Bondaruk, Warszawa 1998, s. 237–238.
II wojna światowa została zakończona w cieniu atomowej apokalipsy.
Słownik
rodzaj bomby jądrowej; w bombie atomowej energia niszcząca wyzwalana jest w trakcie jednofazowych reakcji rozszczepienia jąder izotopów takich pierwiastków jak uran lub pluton (w przeciwieństwie do bomby wodorowej, w przypadku której dochodzi do dwufazowej reakcji jądrowej)
choroba wywołana działaniem na organizm promieniowania jonizującego występującego w dużej dawce (np. podczas wybuchu jądrowego albo awarii reaktora jądrowego w elektrowni atomowej); może mieć przebieg przewlekły lub ostry, a w przypadku wysokiej dawki napromieniowania prowadzić do szybkiej śmierci
(jap. shinpu – boski wiatr) także: kamikadze, japoński żołnierz, pilot samolotu bojowego; poświęcał swoje życie w ataku samobójczym na nieprzyjaciela
(ang. leapfrogging lub island‑hopping) taktyka walki wymyślona przez gen. Douglasa MacArthura i wykorzystywana przez Siły Zbrojne Stanów Zjednoczonych w czasie wojny na Pacyfiku z Japończykami od 1943 r.; polegała na opanowywaniu po kolei strategicznie najważniejszych wysp na drodze do Japonii, przerywana przygotowaniem baz lotniczych i morskich na zdobytych terenach w celu zaatakowania następnego archipelagu, przyspieszyło to znacznie wygraną wojsk amerykańskich
Słowa kluczowe
II wojna światowa, walki na Pacyfiku, Hiroszima, Nagasaki, bomba atomowa, kapitulacja Japonii, przebieg II wojny światowej
Bibliografia
P. Johnson, Historia świata od roku 1917 do lat 90‑tych, Warszawa 1992.
Najnowsza historia świata, t. 1, 1945–1963, pod red. A. Patka, J. Rydla, J.J. Węca, Kraków 2000.
K. Michałek, Amerykańskie stulecie. Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki 1900–2001, Warszawa 2004.
J. Tyszkiewicz, E. Czapiewski, Historia powszechna. Wiek XX, Warszawa 2010.