E-materiały do kształcenia zawodowego

Choroby wieku dziecięcego oraz anatomia i fizjologia dziecka

SPO.04. Świadczenie usług opiekuńczych i wspomagających rozwój dziecka - Opiekunka dziecięca 325905

bg‑azure

Słownik pojęć dla e‑materiału

1
badanie palpacyjne
badanie palpacyjne

inaczej palpacja lub badanie dotykiem. Metoda diagnostyki medycznej, która polega na takim dotykaniu palcami, aby wyczuć rozmiar, kształt, twardość lub położenie określonej struktury anatomicznej. Palpacja jest używana przez lekarzy w badaniu narządów, głównie klatki piersiowej i brzucha, a także do oceny tętna

bezdech senny
bezdech senny

choroba charakteryzująca się wielokrotnymi, powtarzającymi się epizodami zatrzymania lub znacznego ograniczenia przepływu powietrza przez drogi oddechowe na poziomie gardła przy wzmożonej pracy mięśni oddechowych

bradykardia
bradykardia

forma zaburzeń rytmu serca w postaci zwolnionego rytmu. Stan, kiedy częstość akcji serca wynosi poniżej 60 razy na minutę

inkubacja, okres inkubacji
inkubacja, okres inkubacji

inaczej wylęganie, etap rozwoju choroby od czasu zakończenia infekcjizakażenie, infekcjainfekcji do wystąpienia pierwszych objawów chorobowych

leukocytoza
leukocytoza

zwiększona liczba leukocytów (krwinek białych) w morfologii krwi obwodowej

limfocytoza
limfocytoza

zwiększenie liczby limfocytów we krwi obwodowej. Jest objawem trwania w organizmie procesów zapalnych, naruszających równowagę układu odpornościowego organizmu i w okresie rekonwalescencji po wszelkich chorobach infekcyjnych lub przy przebiegających łagodnie zakażeniachzakażenie, infekcjazakażeniach swoistych, jak gruźlica lub kiła

linie Pastii
linie Pastii

drobne wybroczyny układające się liniowo, pojawiające się na skutek nadmiernej łamliwości naczyń krwionośnych na zgięciach, fałdach skórnych (np. w pachwinach) w przebiegu płonicy (szkarlatyny)

nieżyt nosa
nieżyt nosa

stan zapalny błony śluzowej nosa, który potocznie bywa nazywany katarem. Choroba może mieć różne objawy i przebieg. Jeśli utrzymuje się ponad 12 tygodni, mowa wtedy o przewlekłym nieżycie nosa. Takiego stanu nie należy bagatelizować, gdyż nieleczony może mieć poważne powikłania dla zdrowia dziecka

plamki Koplika
plamki Koplika

liczne szarobiałe grudki, które pojawiają się na błonie śluzowej policzków, w pobliżu zębów trzonowych i przedtrzonowych w przebiegu odry. Pojawiają się na 1‑2 dni przed pojawieniem się wysypkiwysypka na cielewysypki i znikają w ciągu 1‑2 dni po jej wystąpieniu

receptor
receptor

struktury odpowiadające za odbieranie bodźców ze środowiska zewnętrznego i wewnętrznego oraz przekazywanie ich do narządów wykonawczych – efektorów

szczepienia obowiązkowe
szczepienia obowiązkowe

zaliczamy do nich szczepienia przeciwko:

  • gruźlicy (szczepienie w pierwszej dobie życia),

  • zakażeniom pneumokokowym (1 dawka – 2 miesiąc, 2 dawka – 4 miesiąc, 3 dawka - 13‑15 miesiące życia),

  • błonicy, krztusiec, tężec (szczepionka skojarzonaszczepionka skojarzonaszczepionka skojarzona, 1 dawka – 2 miesiąc, 2 dawka - 3‑4 miesiąc, 3 dawka 5‑6 miesiąc, 4 dawka - 16‑18 miesięcy, 5 dawka przypominająca - 6 lat, 6 dawka przypominająca - 14 lat, 7 dawka przypominająca - 19 lat),

  • polio (poliomyelitis) (1 dawka – 4 miesiąc, 2 dawka – 5‑6 miesiąc, 3 dawka – 16‑18 miesięcy, 4 dawka przypominająca – 6 lat),

  • odrze, śwince, różyczce (szczepionka skojarzona, 1 dawka – 13‑15 miesięcy, 2 dawka – 6 lat),

  • wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (1 dawka – pierwsze 24 godziny życia, 2 dawka – 2 miesiąc, 3 dawka – 7 miesiąc),

  • zakażeniomzakażenie, infekcjazakażeniom przeciwko Haemophilus influenzae typu B (Hib) (1 dawka – 2 miesiąc, 2 dawka – 3‑4 miesiąc, 3 dawka – 5‑6 miesiąc, 4 dawka – 16‑18 miesięcy)

Osoby z grup podwyższonego ryzyka są szczepione również przeciwko: ospie wietrznej, błonicy, tężcowi i wściekliźnie

szczepienia zalecane
szczepienia zalecane

uzupełniają szczepienia obowiązkoweszczepienia obowiązkowe szczepienia obowiązkowe i mają charakter dobrowolny. Umożliwiają szerszą ochronę dziecka przed następującymi chorobami zakaźnymi:

  • ospa wietrzna (szczepienie od ukończenia 13‑15 miesięcy życia),

  • kleszczowe zapalenie mózgu (szczepienie od ukończenia 13‑15 miesięcy życia),

  • wirusowe zapalenie wątroby typu A - WZW typu A (szczepienie od ukończenia 13‑15 miesięcy życia),

  • grypa (szczepienie od ukończeniu 6 miesiąca życia),

  • ludzki wirus brodawczaka – HPV (szczepienie od ukończenia 12‑13 roku życia),

  • zakażeniazakażenie, infekcjazakażenia meningokokowe (szczepienie od ukończenia 2 miesiąca życia)

szczepionka skojarzona
szczepionka skojarzona

rodzaj szczepienia, w którym jednorazowo aplikuje się zestaw kilku antygenów zagrażających zdrowiu i życiu drobnoustrojów. Najbardziej znaną szczepionką skojarzoną jest szczepionka DTP, którą wykonuje się, aby chronić organizm przed błonicą, tężcem i krztuścem. Inną szczepionką, na którą często decydują się rodzice, jest szczepionka MMR, która ma chronić przed świnką, różyczką i odrą

tachykardia
tachykardia

forma zaburzeń rytmu serca w postaci szybkiego bicia bez wpływu wysiłku fizycznego

tłocznia brzuszna
tłocznia brzuszna

fizjologiczna działanie mięśni brzucha na narządy jamy brzusznej, uruchamiane głównie podczas defekacji, opróżniania pęcherza moczowego oraz porodu

trawienie
trawienie

rozkład pokarmu na prostsze związki, które organizm może wchłonąć

trójkąt Fiłatowa
trójkąt Fiłatowa

rumień na twarzy charakterystyczny dla płonicy, mający postać wysypkiwysypka na cielewysypki na policzkach, zaś skóra wokół ust i nosa pozostaje blada

wchłanianie pokarmu
wchłanianie pokarmu

proces przenikania rozpuszczonych składników pokarmowych przez kosmki jelitowe do płynów tkankowych i do krwi

wysypka na ciele
wysypka na ciele

liczne wykwity na skórze w zróżnicowanej postaci w zależności od toczącego się procesu chorobowego

zakażenie, infekcja
zakażenie, infekcja

wtargnięcie do organizmu drobnoustrojów chorobotwórczych i ich następujące namnażanie się

Interaktywne materiały sprawdzające
Przewodnik dla nauczyciela