Lesson plan (Polish)
Tytuł: „Wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej” – podróże bliskie i dalekie
Opracowanie scenariusza: Magdalena Trysińska
Temat zajęć: Wszędzie dobrze… Wady i zalety podróżowania. Przekraczanie własnych granic
Grupa docelowa
Uczniowie klasy VII szkoły podstawowej.
Podstawa programowa
Treści nauczania ‒ wymagania szczegółowe, klasy 4‑6
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:
3) określa temat i główną myśl tekstu;
II. Kształcenie językowe.
2. Zróżnicowanie języka. Uczeń:
5) rozpoznaje w wypowiedziach związki frazeologiczne, dostrzega ich bogactwo, rozumie ich znaczenie oraz poprawnie stosuje w wypowiedziach;
8) rozróżnia synonimy, antonimy, rozumie ich funkcje w tekście i stosuje we własnych wypowiedziach;
Treści nauczania ‒ wymagania szczegółowe, klasy 7‑8
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:
9) wykorzystuje w interpretacji utworów literackich odwołania do wartości uniwersalnych związane z postawami społecznymi, narodowymi, religijnymi, etycznymi i dokonuje ich hierarchizacji;
2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:
1) wyszukuje w tekście potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu publicystycznego, popularnonaukowego lub naukowego;
4) dostrzega różnice między literaturą piękną a literaturą naukową, popularnonaukową, publicystyką i określa funkcje tych rodzajów piśmiennictwa;
5) rozpoznaje gatunki dziennikarskie: reportaż, wywiad, artykuł, felieton i określa ich podstawowe cechy;
III. Tworzenie wypowiedzi.
1. Elementy retoryki. Uczeń:
2) gromadzi i porządkuje materiał rzeczowy potrzebny do tworzenia wypowiedzi; redaguje plan kompozycyjny własnej wypowiedzi;
6) przeprowadza wnioskowanie jako element wywodu argumentacyjnego.
Ogólny cel kształcenia
Kształcenie świadomego odbioru tekstów literackich i nieliterackich (tu: reportaż).
Kształtowane kompetencje kluczowe
porozumiewanie się w języku ojczystym;
porozumiewanie się w językach obcych;
umiejętność uczenia się;
kompetencje społeczne i obywatelskie.
Cele operacyjne
Uczeń:
korzysta z różnych źródeł;
analizuje i interpretuje różne teksty kultury;
odszukuje informacje w tekście i je interpretuje;
odczytuje znaczenie słów bliskoznacznych;
dyskutuje oraz współpracuje.
Metody/techniki kształcenia
podająca: wykład informacyjny;
problemowa: dyskusja kontrolowana;
programowana: z użyciem komputera.
Formy pracy
indywidualna;
zbiorowa;
w parach.
Przebieg zajęć
Faza wprowadzająca
Nauczyciel zapoznaje uczniów z celami lekcji i tematem zajęć.
Prowadzący prosi, aby uczniowie wyjaśnili znaczenie przysłów: „Wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej” i „Wszędzie dobrze, gdzie nas nie ma” i zastanowili się, kiedy przysłowia te mają zastosowanie. Uczniowie przedstawiają swoje stanowiska.
Faza realizacyjna
Nauczyciel oraz uczniowie uruchamiają lekcję “Everywhere is well but at home the best…”
Nauczyciel inicjuje dyskusję, wykorzystując początek zdania zamieszczony w e‑podręczniku: „Podróżujemy, ponieważ…”. Prowadzący prosi, aby uczniowie w trakcie dyskusji uwzględnili zadania 2 i 3 (e‑podręcznik).
Ćwiczenie językowe: nauczyciel zwraca uwagę, że istnieje wiele słów oznaczających podróżowanie. Ich znaczenie różni się w zależności od tego kto, w jaki sposób i w jakim celu podróżuje. Uczniowie rozwiązują krzyżówkę.
Nauczyciel krótko zapoznaje uczniów z biografią i twórczością Ryszarda Kapuścińskiego, a następnie prosi wybranego lub chętnego ucznia o głośne przeczytanie fragmentu „Podróży z Herodotem” w lekcji „Wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej” na stronie epodreczniki.pl (zob. „Zbliżając się do granicy” ‒ e‑podręcznik), który zostaje wyświetlony na ekranie projektora multimedialnego.
Po wysłuchaniu fragmentu „Podróży z Herodotem” uczniowie dyskutują na jego temat, posiłkując się poleceniami: 5, 6 i 7 (e‑podręcznik).
Uczniowie wykonują zadanie 8: w zeszycie zapisują krótką notatkę, odpowiadając na pytanie, jakie granice oprócz państwowych przekracza się podczas zagranicznych podróży.
Nauczyciel poleca uczniom, aby przeczytali indywidualnie, po cichu, kolejny fragment „Podróży z Herodotem” Ryszarda Kapuścińskiego, który znajduje się w e‑podręczniku („Czy wystarczy angielszczyzna?” w części „Preteksty”). Następnie młodzież wykonuje ćwiczenia: 9, 10 i 11 (e‑podręcznik).
Prowadzący prosi uczniów, aby obejrzeli galerię zdjęć z podróży do różnych miejsc świata i porozmawiali na ich temat, uwzględniając pytania zamieszczone w zadaniu 12.
Faza podsumowująca
Nauczyciel pyta uczniów o subiektywną ocenę tekstów Ryszarda Kapuścińskiego. Osobiste refleksje uczniów nie podlegają ocenie.
Nauczyciel ocenia pracę uczniów, doceniając ich wkład i zaangażowanie.
Praca domowa
W jaką podróż chciałbyś się wybrać? Opisz swoje marzenie.
W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania
Pojęcia
reporter
podróżowanie
reportaż
przekraczanie granic
Teksty i nagrania
„Everywhere is well, but at home the best” – far and close travels
Travelling has always accompanied human beings since the beginning of their existence. In the times of Ferdinand Magellan or Christopher Columbus, it was associated with great risks and required great courage. However, thanks to the first travellers new lands started to be discovered, maps drawn, more and more efficient means of transport constructed. To this day, travelling for various purposes – professional, scientific, tourist – is an important area of human life. Many books and travel programs have been created. Travel video blogs are really popular.
Departure from home is not always a journey – sometimes we only go short and very close. When, on the other hand, we leave the permanent residence for a longer time and set off somewhere further, then we are already on a journey. There are professions that even require leaving the house for many days and moving away from it many kilometers. Very often, however, we also travel from our own will and without obligation.
In the twentieth century, also Ryszard Kapuściński, considered to be the most outstanding Polish reporter, wrote about travelling. His books (e.g. „Travels with Herodotus”), although they included elements of creation and fiction, in an unusual way could discover the secrets of exotic – for the European – places and people living there. For one of the basic conditions for discovering new worlds, Kapuscinski did not recognize the end or destination of the journey, but the act of crossing the border. He also believed that access to the mystery of every world was possible only by learning a foreign language.
Read the text of Ryszard Kapuściński in the lesson „Wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej” – podróże bliskie i dalekie. Then follow the instructions below.
Read the next text by Ryszard Kapuściński. Answer the questions below.