Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Zapoznaj się z animacją i ilustracją interaktywną. Następnie wykonaj ćwiczenie.

RzmFb0Qf8W8RY
Film opowiada o człowieku w komunizmie.

Komunizm a sfery życia społecznego

RrcGz7o7HYtqz
Ilustracja interaktywna przedstawia czerwoną flagę. Na jej środku znajdują się lewe profile Marksa, Engelsa i Lenina. Opis punktów znajdujących się na ilustracji: 1. Idea gospodarki W komunizmie jedną z najważniejszych przeszkód w realizacji polityki wspólnotowej była gospodarka wolnorynkowa. Zdaniem twórców idei wolny rynek to kłębowisko indywidualizmów, a więc zaprzeczenie kontrolowania rozwoju zbiorowego, który jest celem komunizmu. Komunistyczny model gospodarczy opierał się na pełnym uspołecznieniu własności, planowaniu gospodarczym w zakresie produkcji i podziału wyprodukowanych dóbr. Wymagał on rozbudowy administracji gospodarczej, podporządkowania jej władzy politycznej, sięgania do przymusu, zwłaszcza kiedy polityka państwa, ograniczając własność prywatną, napotykała opór ze strony obywateli., 2. Idea państwa Państwo zdaniem komunistów było organizacją przejściową. Jego pojmowanie jako instytucji z własnym systemem politycznym było zbędne. Według Marksa państwo powstało, aby klasy posiadające mogły uciskać klasy nieposiadające. Dlatego państwo mogłoby istnieć, ale jego instytucje powinny zaniknąć, szczególnie gdy uda się zbudować społeczeństwo komunistyczne. Po zniesieniu własności prywatnej i zaniku klas miało powstać wolne od konfliktów społeczeństwo, które nie potrzebowałoby państwa. Takie rozumienie relacji społecznych opierało się na założeniu istnienia komunizmu na całym globie., 3. Idea prawa Zdaniem komunistów prawo, podobnie jak państwo, było potrzebne do rozwiązywania konfliktów klasowych. Uważano je za zło konieczne na drodze do tworzenia bezklasowego społeczeństwa komunistycznego. W społeczeństwie bezklasowym prawo jako sankcjonowany przez państwo zespół powszechnie obowiązujących norm nie było potrzebne. Miało być zastąpione przez normy moralne. Jednak dążąc do ideału, komuniści głosili nihilizm prawny, lekceważąc prawo i prawników, traktując ich jako narzędzia budowy społeczeństwa komunistycznego. Na tej drodze byli gotowi usprawiedliwić każde działanie., 4. Podsumowanie Doktryna komunistyczna narodziła się w określonym miejscu i czasie. Jej twórcy przedstawili dość spójną wizję społeczeństwa przyszłości, opartą jednak na błędnych założeniach. Nie uwzględnili indywidualnych poglądów i potrzeb jednostki. Nie chcieli zauważyć, że człowiek ma potrzebę realizowania własnych potrzeb, nie tych, które przypisuje mu społeczeństwo.
Ideolodzy tzw. komunizmu naukowego, odcinając się od wcześniejszych twórców i praktyków doktryny, sami prześmiewczo nazwali ją utopijną. W rzeczywistości propozycje zawarte w stworzonej przez nich idei także trudno uznać za możliwe do zrealizowania. Wątpliwości budzi również odrzucenie wszelkiej religii i próba zastąpienia jej ateizmem.
Doktryna komunistyczna wiązała się z narzuceniem całemu społeczeństwu jednej obowiązującej wizji świata. Nie zważała na różnice w poziomie inteligencji, zdolności, potrzeb, które są naturalne dla każdego. Przymiotniki „utopijny” i „naukowy” nie mają większego znaczenia. Nawet jeżeli uznamy, że diagnoza społeczna była zbliżona do rzeczywistości, trudno uznać proponowane rozwiązania za właściwe.
Źródło ilustracji: Jgaray, CC BY‑SA 3.0.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Ćwiczenie 1
RPBhyiqdzXrQf
Oceń idee proponowane przez twórców komunizmu, odnosząc się do rozwoju społecznego w II połowie XIX w. (Uzupełnij).