Sprawdź się
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
Manifest Partii KomunistycznejCzy potrzeba szczególnej przenikliwości, by zrozumieć, że wraz z warunkami życia ludzi, ich stosunkami społecznymi, bytem społecznym, zmieniają się także ich wyobrażenia, poglądy i pojęcia – słowem, także ich świadomość? Czegóż dowodzi historia idei, jeżeli nie tego, że produkcja duchowa przeobraża się wraz z materialną? Ideami panującymi każdego okresu były zawsze tylko idee klasy panującej.
Źródło: Fryderyk Engels, Karol Marks, Manifest Partii Komunistycznej, 1848 r., dostępny w internecie: ce.uw.edu.pl [dostęp 8.02.2021 r.].
Zaznacz odpowiedź najbliższą swojej.
- warstwy uciskane
- warstwy posiadające
- kościoły i ich wyznawców
- filozofów i myślicieli
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
Manifest Partii Komunistycznej(…) pierwszym krokiem rewolucji robotniczej jest wydźwignięcie proletariatu w klasę panującą, wywalczenie demokracji.
Proletariat użyje swojego panowania politycznego po to, by krok za krokiem wyrwać z rąk burżuazji cały kapitał, by scentralizować wszystkie narzędzia produkcji w ręku państwa, tj. w ręku zorganizowanego jako klasa panująca proletariatu i by możliwie szybko zwiększyć masę sił wytwórczych.
Źródło: Fryderyk Engels, Karol Marks, Manifest Partii Komunistycznej, 1848 r., dostępny w internecie: ce.uw.edu.pl [dostęp 8.02.2021 r.].
Zaznacz, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe.
| Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
| Według autorów manifestu pierwszym etapem rewolucji powinno być przejęcie własności przez klasę robotniczą. | □ | □ |
| Zdaniem Marksa i Engelsa, żeby zapanowała demokracja, konieczne jest kontrolowanie własności przez proletariat. | □ | □ |
| Autorzy tekstu byli zwolennikami współpracy pomiędzy wszystkimi klasami społecznymi jako warunku istnienia demokracji. | □ | □ |
| Marks i Engels uważali, że tylko burżuazja była w stanie doprowadzić do szybkiego wzrostu produkcji. | □ | □ |
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
Manifest Partii KomunistycznejWolny i niewolnik, patrycjusz i plebejusz, pan feudalny i chłop‑poddany, majster cechowy i czeladnik, krótko mówiąc, ciemiężyciele i uciemiężeni pozostawali w stałym do siebie przeciwieństwie, prowadzili nieustanną, to ukrytą, to jawną walkę, – walkę, która za każdym razem kończyła się rewolucyjnym przekształceniem całego społeczeństwa, lub też wspólną zagładą walczących klas. W poprzednich epokach historycznych znajdujemy prawie wszędzie zupełne rozczłonkowanie społeczeństwa na rozmaite stany, całą drabinę hierarchiczną różnorodnych stanowisk społecznych. W starożytnym Rzymie mamy patrycjuszów, rycerzy, plebejuszów, niewolników; w wiekach średnich – panów feudalnych, wasali, mieszczan cechowych, czeladników, chłopów‑poddanych i ponadto jeszcze wewnątrz prawie każdej z tych klas znowu odrębną hierarchię. Wyrosłe z upadku społeczeństwa feudalnego nowoczesne społeczeństwo burżuazyjne nie zniosło przeciwieństw klasowych. Zastąpiło ono jedynie dawne klasy, dawne warunki ucisku, dawne formy walki przez nowe. Nasza epoka, epoka burżuazji, wyróżnia się jednakże tym, że uprościła przeciwieństwa klasowe. Całe społeczeństwo rozszczepia się coraz bardziej i bardziej na dwa wielkie wrogie obozy, na dwie wielkie, wręcz przeciwstawne sobie klasy: burżuazję i proletariat.
Źródło: Fryderyk Engels, Karol Marks, Manifest Partii Komunistycznej, 1848 r., dostępny w internecie: ce.uw.edu.pl [dostęp 8.02.2021 r.].
Na podstawie tekstu zaznacz zdania prawdziwe.
- Zdaniem Marksa, historia ludzkości to historia walki klasowej między dwoma zwalczającymi się grupami społecznymi.
- Marks uważa, że ponieważ burżuazja utrwaliła podział klasowy, konieczna jest kolejna rewolucja, która zniesie różnice klasowe.
- Według Manifestu komunistycznego jedynym sposobem zniesienie hierarchii społecznej i pokoju społecznego jest równość wszystkich klas.
- Marks jest zdania, że różnice klasowe mogą zostać zniesione przez burżuazję, dzięki porozumieniu tej klasy społecznej z proletariuszami.
Przyporządkuj stwierdzenia do grup.
Socjaliści utopijni nie są zwolennikiami dobrowolnego oddania części dóbr przez warstwy posiadające., W doktrynie komunistycznej ważny jest równy podział dóbr.
| prawda | |
|---|---|
| fałsz |
Zapoznaj się z grafiką i wykonaj ćwiczenie.
Zapoznaj się z opisem grafiki i wykonaj ćwiczenie.
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
Zasady socjalizmu i zadania socjalnej demokracjiWinniśmy liczyć się z dłuższym żywotem i większą elastycznością obecnego ustroju społecznego, niż to dawniej przypuszczano. Skoro zaś rozwój gospodarczy od kapitalizmu do socjalizmu zabierze więcej czasu, niż przypuszczano, to i formy, które to przejście przybierze, będą też inne, niż je przewidywano. Formami tymi będą formy demokracji politycznej. Im bardziej bowiem urządzenia państwowe narodów nowoczesnych ulegają demokratyzacji, tym bardziej zmniejszają się też konieczności i możliwości wielkich katastrof politycznych. W zmieniającej się w ten sposób sytuacji, perspektywy walki robotniczej zależą od wzrostu bogactwa społecznego i sił produkcyjnych społeczeństwa, w połączeniu z powszechnym postępem społecznym, a szczególnie z rosnącą dojrzałością intelektualną i moralną klasy robotniczej.
Źródło: Eduard Bernstein, Zasady socjalizmu i zadania socjalnej demokracji, Lwów 1901.
Zapoznaj się z wykresem i wykonaj ćwiczenie.
- 1. zestaw danych:
- Państwo: Niemcy
- socjalizm – przychylni: 45
- socjalizm – nieprzychylni: 26
- kapitalizm – przychylni: 26
- kapitalizm – nieprzychylni: 47
- 2. zestaw danych:
- Państwo: Wielka Brytania
- socjalizm – przychylni: 36
- socjalizm – nieprzychylni: 32
- kapitalizm – przychylni: 33
- kapitalizm – nieprzychylni: 39
- 3. zestaw danych:
- Państwo: USA
- socjalizm – przychylni: 29
- socjalizm – nieprzychylni: 48
- kapitalizm – przychylni: 52
- kapitalizm – nieprzychylni: 27
Stosunek do socjalizmu i kapitalizmu mieszkańców Niemiec, Wielkiej Brytanii i USA.
-
państwo : Niemcy
socjalizm_–_przychylni : 45
socjalizm_–_nieprzychylni : 26
kapitalizm_–_przychylni : 26
kapitalizm_–_nieprzychylni : 47
-
państwo : Wielka Brytania
socjalizm_–_przychylni : 36
socjalizm_–_nieprzychylni : 32
kapitalizm_–_przychylni : 33
kapitalizm_–_nieprzychylni : 39
-
państwo : USA
socjalizm_–_przychylni : 29
socjalizm_–_nieprzychylni : 48
kapitalizm_–_przychylni : 52
kapitalizm_–_nieprzychylni : 27
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
Propagowany przez Marksa system będzie zhierarchizowanym i silnie scentralizowanym organizmem, gdzie aparat rządzący skoncentruje w swych rękach wszystkie siły wytwórcze, tworząc nową uprzywilejowaną naukowo‑polityczną warstwę.
Źródło: Michał Bakunin, dostępny w internecie: pl.wikiquote.org [dostęp 28.12.2019 r.].