Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Zapoznaj się z animacją oraz schematem i wykonaj ćwiczenia.

RT0O47Mop7GUi
Nagranie filmowe lekcji pod tytułem Co może królowa, czyli uprawnienia głowy państwa w Wielkiej Brytanii.

Uprawnienia głów państwa w innych krajach europejskich

R1LIZ8apd8jwZ
Mapa przedstawia podział polityczny Europy. Są na niej zaznaczone numery od 1 do 3. Numer 1 to Francja, numer 2 to Niemcy, a numer 3 to Włochy. Opisane elementy ilustracji. 1. Francja. Konstytucja Republiki Francuskiej
Artykuł 8
Prezydent Republiki powołuje premiera. Decyzję o odwołaniu go z funkcji podejmuje w wyniku złożenia przez premiera dymisji rządu. Na wniosek premiera powołuje innych członków rządu i ich odwołuje.

Artykuł 9
Prezydent Republiki przewodniczy Radzie Ministrów.

Artykuł 10
Prezydent Republiki promulguje ustawy w ciągu piętnastu dni następujących po przekazaniu rządowi ustawy ostatecznie uchwalonej.
Może on przed upływem tego terminu zwrócić się do parlamentu o ponowne rozpatrzenie ustawy lub niektórych jej artykułów. Ponownego rozpatrzenia odmówić nie można.

Artykuł 11
Prezydent Republiki, na wniosek rządu może poddać referendum każdy projekt ustawy dotyczący organizacji władz publicznych, reform w zakresie polityki ekonomicznej lub społecznej Narodu i służb publicznych, które w tym uczestniczą, lub upoważniającej do ratyfikacji traktatu, który nie będąc sprzeczny z Konstytucją, wywierałby wpływ na funkcjonowanie instytucji.
Jeżeli referendum zostaje zarządzone na wniosek rządu, wówczas składa on przed każdą z izb deklarację, nad którą przeprowadzana jest debata.
Jeżeli projekt ustawy zostanie przyjęty w referendum, Prezydent Republiki promulguje ją w ciągu piętnastu dni następujących po ogłoszeniu wyników głosowania.

Artykuł 12
Prezydent Republiki może, po zasięgnięciu opinii premiera i przewodniczących izb, zarządzić rozwiązanie Zgromadzenia Narodowego.
Zgromadzenie Narodowe zbiera się z mocy prawa w drugi czwartek po wyborach. Jeżeli zebranie się Zgromadzenia Narodowego przypada poza okresem przewidzianym na sesję zwyczajną, z mocy prawa otwarta zostaje sesja piętnastodniowa.
Ponowne rozwiązanie Zgromadzenia nie może być zarządzone przed upływem roku, następującego po wyborach.

Artykuł 13
Prezydent Republiki podpisuje ordonanse i dekrety uchwalane na posiedzeniu Rady Ministrów.
Powołuje na stanowiska cywilne i wojskowe. 2. Niemcy. Konstytucja Republiki Federalnej Niemiec
Artykuł 58
Dla ważności rozporządzeń i zarządzeń Prezydenta Federalnego wymagana jest kontrasygnata Kanclerza Federalnego lub właściwego ministra federalnego. Nie dotyczy to mianowania i odwołania Kanclerza Federalnego, rozwiązania Bundestagu na podstawie art. 63 oraz wniosku z art. 69 ust. 3.

Artykuł 59
(1) Prezydent Federalny reprezentuje Federację w stosunkach międzynarodowych. W imieniu Federacji zawiera umowy z innymi państwami. Akredytuje i przyjmuje przedstawicieli dyplomatycznych.
(2) Umowy regulujące stosunki polityczne Federacji lub dotyczące spraw będących przedmiotem ustawodawstwa federalnego wymagają każdorazowo zgody lub współdziałania organów właściwych w określonym przypadku ustawodawstwa federalnego, wyrażonej w formie ustawy federalnej. Do umów administracyjnych odpowiednie zastosowanie znajdują przepisy o administracji federalnej.

Artykuł 60
(1) Prezydent Federalny mianuje i odwołuje sędziów federalnych, urzędników federalnych, oficerów i podoficerów, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej.
(2) W indywidualnych przypadkach stosuje w imieniu Federacji prawo łaski.
(3) Powyższe uprawnienia może on przekazać innym władzom. 3. Włochy. Knstytucja Republiki Włoskiej
Artykuł 85
Prezydent Republiki jest wybierany na siedem lat.
W celu wyboru nowego Prezydenta Republiki Przewodniczący Izby Deputowanych zwołuje na wspólne posiedzenie parlament i delegatów regionalnych trzydzieści dni przed upływem kadencji.
Jeżeli izby są rozwiązane albo brakuje mniej niż trzy miesiące do końca ich kadencji, wybór następuje w ciągu piętnastu dni od zebrania się nowych izb. Do tego czasu uprawnienia urzędującego Prezydenta ulegają przedłużeniu.

Artykuł 86
Funkcje Prezydenta Republiki, w każdym wypadku, gdy Prezydent nie może ich wypełniać, są wykonywane przez Przewodniczącego Senatu.
W wypadku trwałej przeszkody, śmierci lub zrzeczenia się urzędu przez Prezydenta Republiki, Przewodniczący Izby Deputowanych zarządza wybór nowego Prezydenta Republiki w ciągu piętnastu dni. Termin dłuższy przewiduje się, jeżeli izby są rozwiązane albo brakuje mniej niż trzy miesiące do końca ich kadencji.

Artykuł 87
Prezydent Republiki jest głową państwa i reprezentuje jedność narodową.
Może wystosowywać orędzia do izb.
Zarządza wybory nowych izb i ustala termin ich pierwszego posiedzenia.
Upoważnia do przedstawienia izbom rządowych projektów ustaw.
Promulguje ustawy i wydaje dekrety z mocą ustawy oraz rozporządzenia.
Zarządza referendum ludowe, w przypadkach przewidzianych przez Konstytucję.
Mianuje, w przypadkach wskazanych w ustawach, funkcjonariuszy państwa.
Akredytuje i przyjmuje przedstawicieli dyplomatycznych, ratyfikuje traktaty międzynarodowe, po uprzednim, jeśli jest to wymagane, upoważnieniu izb.
Jest zwierzchnikiem sił zbrojnych, przewodniczy Najwyższej Radzie Obrony utworzonej na podstawie ustawy, ogłasza stan wojny uchwalony przez izby.
Przewodniczy Najwyższej Radzie Sądownictwa.
Może udzielać prawa łaski i złagodzić kary.
Nadaje odznaczenia Republiki.

Artykuł 88
Prezydent Republiki może, po wysłuchaniu przewodniczących izb, rozwiązać je albo tylko jedną z nich.
Nie może wykorzystać tego uprawnienia w ciągu ostatnich sześciu miesięcy trwania swojego mandatu, chyba że zbiegają się one w całości lub w części z ostatnimi sześcioma miesiącami kadencji parlamentu.
Źródło: Konstytucja Republiki Francuskiej z dnia 4 października 1958 r., Konstytucja Niemiec, Konstytucja Republiki Włoskiej z 27 grudnia 1947 r.; libr.sejm.gov.pl.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Ćwiczenie 1
R1By2EGKINq7T
Porównaj kompetencje i poziom odpowiedzialności głowy państwa w różnych modelach reżimów demokratycznych. (Uzupełnij).
Ćwiczenie 2
R1UavCyxDBHtR
Określ, jakie modele reżimów demokratycznych funkcjonują w państwach europejskich. Odpowiedź uzasadnij, oceniając kompetencje głowy państwa. (Uzupełnij).