Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Zapoznaj się animacją 3D przedstawiającą kulę jako model Ziemi. Zastanów się, jakie figury geometryczne widzisz na jej powierzchni.

Zanim zapoznasz się z materiałem, zastanów się jak skutecznie opisać położenie dowolnego punktu na powierzchni Ziemi.

RyuUFfi9wyDzp
Załóżmy, że mamy przed sobą animowany model Ziemi. Można odnaleźć na nim mające kształt okręgu Równik, Zwrotnik Raka znajdujący się na wysokości około 23 stopni szerokości geograficznej północnej, Zwrotnik Koziorożca znajdujący się na wysokości około 23 stopni szerokości geograficznej południowej oraz inne równoleżniki. Im bliżej biegunów, tym okręgi równoleżników mają krótsze promienie. Mamy również Koło podbiegunowe północne znajdujące się na wysokości około 66 stopni szerokości geograficznej północnej, nad nim znajduje się Biegun Północny, natomiast na wysokości około 66 stopni szerokości geograficznej południowej znajduje się Koło podbiegunowe południowe, pod nim znajduje się Biegun Południowy. Półkulę północną oraz południową rozdziela płaszczyzna równika. Południki, są półokręgami o równiej długości, około dwudziestu tysięcy kilometrów i łączą bieguny kuli ziemskiej. Półkule wschodnią oraz zachodnią rozdzielamy płaszczyzną południka oznaczonego jako 0 stopni oraz południka 180 stopni, leżącego po przeciwnej stronie ziemi. Jeżeli na model Ziemi naniesiemy jednocześnie równik, południki 0 stopni i 180 stopni to podzielimy kulę ziemską na 4 równe części. Polska leży jednocześnie na półkuli północnej i wschodniej. Niektóre szerokości geograficzne mają swoje nazwy: Ryczące czterdziestki to pas wód oceanicznych biegnący w przybliżeniu pomiędzy 40 stopni i 50 stopni szerokości geograficznej południowej, Wyjące pięćdziesiątki to obszar rozciągający się w przybliżeniu pomiędzy 50 stopni i 60 stopni szerokości geograficznej południowej, Bezludne sześćdziesiątki to obszar wód oceanu południowego rozciągający się w przybliżeniu pomiędzy 60 stopni i 70 stopni szerokości geograficznej południowej, Końskie szerokości to dwa obszary wysokiego ciśnienia atmosferycznego znajdujące się w okolicach trzydziestego równoleżnika na półkuli północnej oraz południowej. Układ południków oraz równoleżników wraz z biegunami tworzy tak zwaną siatkę geograficzną, oczka tej siatki to czworokąty. Dzięki tej siatce możemy określać położenie różnych punktów na kuli ziemskiej. Położenie Warszawy to około 52 stopni szerokości geograficznej północnej i około 21 stopni długości geograficznej wschodniej, położenie Waszyngtonu to około 38 stopni szerokości geograficznej północnej i około 77 stopni długości geograficznej zachodniej. Położenie Chengcheng County w Chinach to około 35 stopni szerokości geograficznej północnej i około 110 stopni długości geograficznej wschodniej. Może wydawać się, że odległości pomiędzy naszą stolicą, a obydwoma miastami są mniej więcej równe, to Warszawę i Waszyngton dzieli około siedem tysięcy sto siedemdziesiąt trzy kilometry, zaś Warszawę i Chengcheng County sześć tysięcy dziewięćset dwadzieścia dwa kilometry.
Polecenie 2

Co, Twoim zdaniem, przedstawia poniższa grafika?

Rf6GzkiihspFN
Źródło: Blueshade, dostępny w internecie: commons.wikimedia.org, licencja: CC BY 3.0.

Czy dostrzegasz tutaj jakieś figury geometryczne?

Gwiazdozbiory to obszary o pewnych granicach, które przybierają różne kształty. Przykładowe gwiazdozbiory to: Hydra, Herkules, Lew, Pegaz i Kasjopeja. Jak myślisz, który z podanych gwiazdozbiorów jest największy?

Wskazówka: Nazwa największego gwiazdozbioru pochodzi od potwora z mitologii greckiej.