Jak zwinąć stożek z wycinka koła? Czy kąt środkowy wycinka koła, z którego tworzymy stożek, jest kątem rozwarcia stożka lub kątem nachylenia tworzącej stożka do płaszczyzny podstawy? Zapoznaj się z poniższym apletem i na jego podstawie postaraj się odpowiedzieć na te pytania.
R1Dx3UoTICBvd
W aplecie zamieszczono rozwiniętą siatkę stożka prostego. Poniżej interaktywnej ilustracji znajduje się jeden suwak czyli poziomy odcinek, na którym znajduje się punkt. Punktem można manewrować po całej długości odcinka, zmieniając tym samym poziom zwinięcia siatki. Przesuwając suwak najbardziej w lewo otrzymujemy płaską siatkę stożka, natomiast wraz ze zmianą położenia suwaka w stronę prawą siatka ta zaczyna się składać, tworząc w końcu stożek, bryłę przestrzenną. Poniżej suwaków znajduje się możliwość zmiany kąta wycinka koła będącym siatką stożka. Kąt ten znajduje się pomiędzy dwoma promieniami wycinka koła, a jego zmiana wypływa na zmianę szerokości stożka. Szerokość stożka rośnie jeśli kąt będzie duży, natomiast maleje jeśli kąt będzie mały.
W aplecie zamieszczono rozwiniętą siatkę stożka prostego. Poniżej interaktywnej ilustracji znajduje się jeden suwak czyli poziomy odcinek, na którym znajduje się punkt. Punktem można manewrować po całej długości odcinka, zmieniając tym samym poziom zwinięcia siatki. Przesuwając suwak najbardziej w lewo otrzymujemy płaską siatkę stożka, natomiast wraz ze zmianą położenia suwaka w stronę prawą siatka ta zaczyna się składać, tworząc w końcu stożek, bryłę przestrzenną. Poniżej suwaków znajduje się możliwość zmiany kąta wycinka koła będącym siatką stożka. Kąt ten znajduje się pomiędzy dwoma promieniami wycinka koła, a jego zmiana wypływa na zmianę szerokości stożka. Szerokość stożka rośnie jeśli kąt będzie duży, natomiast maleje jeśli kąt będzie mały.
Zauważ, że pole wycinka koła jest równe polu powierzchni bocznej stożka.
Polecenie 2
Powierzchnia boczna stożka o wierzchołku , po rozwinięciu jest wycinkiem koła o kącie środkowym miary . Oblicz cosinus kąta nachylenia tworzącej stożka do płaszczyzny podstawy.
Wykreślmy rysunek pomocniczy. Wycinek koła przedstawia powierzchnię boczną stożka.
RZHFmx6p2xrgK
Ilustracja przedstawia powierzchnię boczną stożka po rozwinięciu będącą wycinkiem koła oraz przekrój osiowy stożka będący trójkątem równoramiennym A B S. Wycinek koła o promieniu o długości l i długości łuku dwa pi r posiada zaznaczony kąt przy wierzchołku S, pomiędzy dwoma promieniami wycina. Kąt ten wynosi sto dwadzieścia stopni. W trójkącie równoramiennym z wierzchołka S poprowadzona jest wysokość padająca na środek krawędzi podstawy A B w punkcie O. Ma ona długość H. Ponadto boki oznaczono literą l, a odcinek O B literą r. Zaznaczono również kąt wewnętrzy między tworzącą a płaszczyzną podstawy o mierze .
Przyjmijmy oznaczenia: - długość tworzącej stożka - długość promienia podstawy stożka; - miara kąta pomiędzy tworzącą stożka i płaszczyzną podstawy stożka
Zauważmy, że . Ponadto powierzchnia boczna stożka stanowi powierzchni koła o promieniu długości odpowiadającej długości tworzącej stożka.
Zatem , stąd , zatem .
Polecenie 3
Z wycinka koła o kącie środkowym zwinięto stożek, w którym tworząca jest nachylona do płaszczyzny podstawy pod kątem . Udowodnij, że .
Wykreślmy przekrój osiowy stożka oraz wycinek kołowy, z którego stożek został zwinięty. Przyjmijmy oznaczenia jak na rysunku.
R1VpWEMGL5FVN
Ilustracja przedstawia powierzchnię boczną stożka po rozwinięciu będącą wycinkiem koła oraz przekrój osiowy stożka będący trójkątem równoramiennym A B S. Wycinek koła o promieniu o długości l i długości łuku dwa pi r posiada zaznaczony kąt przy wierzchołku S, pomiędzy dwoma promieniami wycina. Kąt ten został oznaczony jako alfa. W trójkącie równoramiennym z wierzchołka S poprowadzona jest wysokość padająca na środek krawędzi podstawy A B w punkcie O. Ma ona długość H. Ponadto boki oznaczono literą l, a odcinek O B literą r. Zaznaczono również kąt wewnętrzy między tworzącą a płaszczyzną podstawy o mierze beta.
Zauważmy, że .
Zadanie rozwiążemy dwoma metodami.
I metoda
Wiemy, że długość łuku wycinka koła o promieniu długości i kącie środkowym wyrażamy wzorem , zatem , stąd wynika .
Z zależności otrzymujemy , stąd .
II metoda
Wiemy, że pole wycinka koła o promieniu i kącie środkowym wyrażamy wzorem , pole to odpowiada polu powierzchni bocznej zwiniętego stożka, zatem , stąd .