Sortowanie danych

Czy wiesz, że tabela z danymi w arkuszu kalkulacyjnym może być bazą danychDuq1BycqWbazą danych? Musi być ona jednak odpowiednio skonstruowana. Poszczególne kolumny tej tabeli muszą zawierać dane tego samego typu, np. imiona, nazwiska, nazwy określonych artykułów, ceny produktów. W poszczególnych wierszach powinny być natomiast dane dotyczące określonego elementu. Taką właśnie tabelę można potraktować jako bazę danych o tabelarycznej strukturze. Wiersze takiej tabeli stanowią rekordy bazy, zaś kolumny – pola rekordów. Przyjrzyj się poniższej tabeli. Czy potrafisz wskazać w niej pola i rekordy tej bazy?

R1ekgpBrOp7o1
Zrzut ekranu tabeli w arkuszu kalkulacyjnym z danymi o najważniejszych szczytach na poszczególnych kontynentach.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

W każdej bazie danych istnieje możliwość porządkowania danych. Przypomnij sobie, w jaki sposób można sortować daneDljgeXLVqsortować dane w tabeli. Podobnie, jak w tabelach tworzonych w edytorze tekstuDenq0cdSaedytorze tekstu, możesz uporządkować dane w sposób rosnący lub malejący oraz zastosować kilka poziomów sortowania względem wartości wyznaczonych przez ciebie pól. Przykładowo, jeśli w tabeli występują pola: nazwisko i imię, to możesz nazwiska posortować alfabetycznie oraz zastosować drugi poziom sortowania: imiona według alfabetu. Przy rozbudowanych układach danych w tabeli może zaistnieć potrzeba dołożenia kolejnych poziomów sortowania.

2
Ćwiczenie 1

Tabela, dostępna do pobrania poniżej, prezentuje rodzaje drzew występujących w Polsce i rodzin, do których te drzewa należą. Dane w tabeli posortuj według rodzajów drzew, a następnie według ich rodzin.

R1dDBDekg022d

Załącznik do pobrania z danymi o rodzajach drzew występujących w Polsce, zawierający rodzinę, rodzaj drzewa i przybliżoną liczbę gatunków.

Załącznik do pobrania z danymi o rodzajach drzew występujących w Polsce.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Plik ODS o rozmiarze 4.16 KB w języku polskim
RihTWVdWsxfXJ

Załącznik do pobrania z danymi o rodzajach drzew występujących w Polsce, zawierający rodzinę, rodzaj drzewa i przybliżoną liczbę gatunków.

Załącznik do pobrania z danymi o rodzajach drzew występujących w Polsce.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Plik XLSX o rozmiarze 9.62 KB w języku polskim
R10Rkv1My48K5
Zrzut ekranu tabeli w arkuszu kalkulacyjnym z danymi o rodzajach drzew występujących w Polsce.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 2

Tabela, dostępna do pobrania poniżej, zawiera informacje na temat najdłuższych rzek świata. Posortuj tabelę według kontynentów, przez które przepływają najdłuższe rzeki, a następnie według nazw najdłuższych rzek.

R22JErVNHRKsu

Załącznik do pobrania z danymi o najdłuższych rzekach na świecie., zawierający ich nazwy, długości, wielkości dopływów, ilość państw przez które przepływa oraz kontynent.

Załącznik do pobrania z danymi o najdłuższych rzekach na świecie.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Plik ODS o rozmiarze 4.70 KB w języku polskim
R1cZUvCxsFYhE

Załącznik do pobrania z danymi o najdłuższych rzekach na świecie, zawierający ich nazwy, długości, wielkości dopływów, ilość państw przez które przepływa oraz kontynent.

Załącznik do pobrania z danymi o najdłuższych rzekach na świecie.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Plik XLSX o rozmiarze 9.80 KB w języku polskim
RLyrn615pbz4C
Zrzut ekranu tabeli w arkuszu kalkulacyjnym z danymi o najdłuższych rzekach na świecie.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.

Filtrowanie danych

Wybrane rekordy bazy możesz wyświetlić według określonego kryterium, dzięki zastosowaniu funkcji filtrowania.

2
Ćwiczenie 3

Pobierz dostępny poniżej plik. Odszukaj polecenie filtrowania w swoim programie do projektowania arkuszy kalkulacyjnych. Zastosuj je do zmodyfikowania tabeli, w taki sposób, aby były wyświetlone tylko dane uczestników, którzy zakwalifikowali się do drugiego etapu konkursu.

R8AjSnB2RCOns

Załącznik do pobrania z uczestnikami konkursu w szkole podstawowej, zawierający imiona i nazwiska uczestników, ilość zdobytych punktów i decyzję o przejściu do dalszego etapu konkursu.

Załącznik do pobrania z danymi o uczestnikach konkursu w szkole podstawowej.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Plik ODS o rozmiarze 5.35 KB w języku polskim
RRjsJgfHO3LeF

Załącznik do pobrania z uczestnikami konkursu w szkole podstawowej, zawierający imiona i nazwiska uczestników, ilość zdobytych punktów i decyzję o przejściu do dalszego etapu konkursu.

Załącznik do pobrania z danymi o uczestnikach konkursu w szkole podstawowej.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Plik XLSX o rozmiarze 11.14 KB w języku polskim
3
Ćwiczenie 4

Wykorzystując filtr, przedstaw w pobranej tabeli nazwy najdłuższych rzek przepływających przez Eurazję, których długość przekracza 5000 km. Oblicz łączną ich długość. Ile jest takich rzek, które spełniły wymienione warunki.

RNPWjfCfbq3Ev

Załącznik do pobrania z najdłuższymi rzekami na świecie, zawierający ich nazwy, długości, wielkości dopływów, ilość państw przez które przepływa oraz kontynent.

Załącznik do pobrania z danymi o najdłuższych rzekach na świecie.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Plik ODS o rozmiarze 4.87 KB w języku polskim
R1IQT8S3fy1Lp

Załącznik do pobrania z najdłuższymi rzekami na świecie, zawierający ich nazwy, długości, wielkości dopływów, ilość państw przez które przepływa oraz kontynent.

Załącznik do pobrania z danymi o najdłuższych rzekach na świecie.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Plik XLSX o rozmiarze 9.94 KB w języku polskim
R1Ok5ohqdVIaU
Zrzut ekranu tabeli w arkuszu kalkulacyjnym z danymi o najdłuższych rzekach na świecie.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
1
Ćwiczenie 5

W tabeli wyświetl informacje o największych morenowych jeziorach, których powierzchnia jest większa od 100 km2. Ile takich jezior jest w Polsce?

R1W3SFqJPl2YB

Załącznik do pobrania z danymi o polskich jeziorach. W pliku znajdują się takie informacje jak powierzchnia, nazwa, głębokość oraz typ jeziora.

Załącznik do pobrania z danymi o polskich jeziorach.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Plik ODS o rozmiarze 4.50 KB w języku polskim
R1TWLg3usKlhW

Załącznik do pobrania z danymi o polskich jeziorach. W pliku znajdują się takie informacje jak powierzchnia, nazwa, głębokość oraz typ jeziora.

Załącznik do pobrania z danymi o polskich jeziorach.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Plik XLSX o rozmiarze 9.76 KB w języku polskim
R1BFlvTJv8xl2
Zrzut ekranu tabeli w arkuszu kalkulacyjnym z danymi o polskich jeziorach.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
1
Ćwiczenie 6

W tabeli wyświetl nazwy tatrzańskich szczytów wyższych niż 2500 m. Ile jest takich szczytów?

RJYC8Ax0XFiGE

Załącznik do pobrania z tatrzańskimi szczytami zawierający ich nazwę i wysokość.

Załącznik do pobrania z danymi o tatrzańskich szczytach.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Plik ODS o rozmiarze 4.27 KB w języku polskim
Rrx9xtlK3gIbA

Załącznik do pobrania z tatrzańskimi szczytami zawierający ich nazwę i wysokość

Załącznik do pobrania z danymi o tatrzańskich szczytach.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Plik XLSX o rozmiarze 9.57 KB w języku polskim
RfkHAjfIEjddl
Zrzut ekranu tabeli w arkuszu kalkulacyjnym z danymi o tatrzańskich szczytach.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 7

W tabeli przedstaw informacje o rodzajach drzew z rodziny różowatych. Oblicz, ile gatunków, w przybliżeniu, je reprezentuje.

R1CNnaEA2UgrN

Załącznik do pobrania z danymi o rodzajach drzew występujących w Polsce

Załącznik do pobrania z danymi o rodzajach drzew występujących w Polsce.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Plik ODS o rozmiarze 4.26 KB w języku polskim
R1X1kDNLn6xJT

Załącznik do pobrania z danymi o rodzajach drzew występujących w Polsce.

Załącznik do pobrania z danymi o rodzajach drzew występujących w Polsce.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Plik XLSX o rozmiarze 10.83 KB w języku polskim
R1aTqnBobBkXt
Zrzut ekranu tabeli w arkuszu kalkulacyjnym z danymi o rodzajach drzew występujących w Polsce.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

Tabele przestawne

Jeśli chcesz podsumować dane z tabeli będącej bazą danych, możesz skorzystać z kreatora tabel przestawnych. Aby zrozumieć ideę konstruowania takich tabel, wykonaj następujące ćwiczenie.

Zauważ, że tabela zawiera różne typy danych, które można interpretować i zestawiać w różnoraki sposób. Możesz wykonać zestawienie drzew z rodziny sosnowatych lub obliczyć liczbę gatunków drzew z rodziny brzozowatych. Elastyczne możliwości modyfikowania takiego zestawienia daje ci właśnie tabela przestawna.

RYVw5hjw76Rxu
Zrzut ekranu tabeli w arkuszu kalkulacyjnym z danymi o rodzajach drzew występujących w Polsce.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
3
Ćwiczenie 8

Wywołaj i zastosuj polecenie wstawiające tabelę przestawną dla przedstawionej tabeli.

Pobierz plik z tabelą przedstawioną na ilustracji.

R1Dqp8gRs280S

Załącznik do pobrania z danymi o rodzajach drzew występujących w Polsce.

Załącznik do pobrania z danymi o rodzajach drzew występujących w Polsce.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Plik XLSX o rozmiarze 10.81 KB w języku polskim
RhAKMNVXgdyfr

Załącznik do pobrania z danymi o rodzajach drzew występujących w Polsce.

Załącznik do pobrania z danymi o rodzajach drzew występujących w Polsce.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Plik XLSX o rozmiarze 9.55 KB w języku polskim

Tabela przestawna, którą wykonasz może wyglądać następująco.

R19eQ453fulvq
Zrzut ekranu tabeli w arkuszu kalkulacyjnym z danymi o rodzajach drzew występujących w Polsce.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

Informacje w tabeli przestawnej możesz za każdym razem modyfikować w zależności od tego, jaki efekt chcesz uzyskać i jakie informacje są ci potrzebne. Wystarczy zmienić zawartość pól: Etykiety kolumn, Etykiety wierszyWartości. Jeśli w pierwotnej tabeli znajduje się więcej pól z danymi, możesz wykorzystać jeszcze jedno pole do tworzenia tabeli przestawnej: Filtr raportu.

Informacje zawarte w tabeli przestawnej możesz wzbogacić, tworząc wykres. Wystarczy, że wybierając tabelę przestawną, w jej opcjach wybierzesz wykres przestawny. Metoda postępowania jest identyczna, jak w omawianym wcześniej przykładzie. W efekcie powstaje zarówno tabela przestawna, jak i wykres przestawny. Podobnie jak tabela reaguje on na wszelkie dokonywane zmiany. Dla omawianego przykładu wykres jest następujący.

RgVlgX9ihOgYV
Wykres przestawny na podstawie tabeli z arkusza kalkulacyjnego z danymi o rodzajach drzew występujących w Polsce. 
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
3
Ćwiczenie 9

W postaci tabeli przestawnej i wykresu przestawnego przedstaw informacje na temat największych jezior polskich. Dane do ćwiczenia znajdziesz w tabeli arkusza do pobrania.

RHYjFrZx8WvvO

Załącznik do pobrania z danymi o polskich jeziorach. W pliku znajdują się takie informacje jak powierzchnia, nazwa, głębokość oraz typ jeziora.

Załącznik do pobrania z danymi o polskich jeziorach.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Plik ODS o rozmiarze 4.37 KB w języku polskim
R1F6FDL3nXNFv

Załącznik do pobrania z danymi o polskich jeziorach. W pliku znajdują się takie informacje jak powierzchnia, nazwa, głębokość oraz typ jeziora.

Załącznik do pobrania z danymi o polskich jeziorach.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Plik XLSX o rozmiarze 10.66 KB w języku polskim
Rhps7V1CqkpeL
Zrzut ekranu tabeli w arkuszu kalkulacyjnym z danymi o polskich jeziorach.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
3
Ćwiczenie 10

Przedstaw w tabeli przestawnej informacje na temat najdłuższych rzek świata i ich położenia. Układ informacji w tabeli zależy od ciebie. Do tabeli dołącz wykres przestawny. Wykorzystaj pliki zamieszczone poniżej.

Rpup6cOY7TWs4

Załącznik do pobrania z danymi o najdłuższych rzekach na świecie, zawierający ich nazwy, długości, wielkości dopływów, ilość państw przez które przepływa oraz kontynent.

Załącznik do pobrania z danymi o najdłuższych rzekach na świecie.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Plik ODS o rozmiarze 4.70 KB w języku polskim
Rmdjpv2Weelhv

Załącznik do pobrania z danymi o najdłuższych rzekach na świecie, zawierający ich nazwy, długości, wielkości dopływów, ilość państw przez które przepływa oraz kontynent.

Załącznik do pobrania z danymi o najdłuższych rzekach na świecie.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Plik XLSX o rozmiarze 9.90 KB w języku polskim
R1THso3CjApMg
Zrzut ekranu tabeli w arkuszu kalkulacyjnym z danymi o najdłuższych rzekach na świecie.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

Wykorzystaj poniższy dzienniczek do zapisania swoich notatek lub przemyśleń.

RzkWcRTOkaWCo
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Zapamiętaj!

Tabela, w której poszczególne kolumny (pola) zawierają dane tego samego typu, zaś w wierszach (rekordach) znajdują się informacje dotyczące wartości tych kolumn, może być traktowana, jako tabelaryczna baza danych. Można na danych takiej tabeli stosować typowe operacje bazodanowe, jak sortowanie (układanie rekordów w określonym porządku) i filtrowanie (wyświetlanie rekordów spełniających określone warunki). Można również raportować wybrane dane z bazy za pomocą tabeli przestawnej lub wykresu przestawnego.