Ilustracja interaktywna przedstawia flagę Francji - trzy równe, pionowe pasy: niebieski, biały i czerwony. Opis punktów znajdujących się na ilustracji: 1. Francja to kraj unitarny z trójszczeblowym samorządem terytorialnym, który stanowią: gminy, departamenty i regiony.

Do końca lat 70. XX w. Francja była scentralizowana. Najważniejsze zadania publiczne należały do władz państwowych. Gminy i departamenty miały ograniczony zakres kompetencji, a ich uchwały były poddawane kontroli prefekta (przedstawiciela rządu)., 2. Proces decentralizacji Na początku lat 80. rozpoczął się proces decentralizacji, który wzmocnił pozycję regionów i umożliwił poszerzenie kompetencji departamentów. Otrzymały one zadania, które wcześniej realizowały władze centralne (np. polityka i usługi socjalne). Gminy otrzymały kompetencje w dziedzinie urbanizacji. Następne reformy decentralizacyjne wprowadzano od 2003 r.

Francja podzielona jest na 18 regionów (w tym 5 zamorskich). Departamentów jest 101 (5 zamorskich). Najwięcej jest gmin – łącznie ich liczba wynosi 36 658 (129 zamorskich)., 3. Gminy Gminy są zróżnicowane pod względem liczby mieszkańców, przeważnie są to niewielkie jednostki. Francuskie gminy stanowią okręgi lokalnej samorządności oraz okręgi wyborcze, w których społeczność lokalna wybiera swych reprezentantów do rad gmin.

Do zadań własnych gmin należy m.in.: budowa i utrzymanie dróg gminnych, organizacja transportu publicznego, prowadzenie przedszkoli i szkół podstawowych oraz gminnych ośrodków pomocy społecznej, gospodarka odpadami i mieszkaniowa, planowanie zagospodarowania przestrzennego gminy.

Drugą grupą kompetencji gminnych są zadania wykonywane w imieniu państwa. Należą do nich m.in. prowadzenie urzędów stanu cywilnego, organizacja głosowań, prowadzenie spisów powszechnych, nadzór budowlany i sanitarny.

Organy gminy
Organem stanowiącym jest rada gminy wyłaniana w wyborach bezpośrednich na 6-letnią kadencję. Do zadań rady gminy należy rozstrzyganie spraw w drodze podejmowania uchwał (np. dotyczących budżetu, mienia komunalnego, służb gminnych), wyrażanie opinii i formułowanie wniosków w sprawach interesu lokalnego.

Organem wykonawczym w gminie jest mer. Wraz z zastępcami jest wybierany na okres kadencji rady gminy spośród jej członków większością bezwzględną całego składu rady w wyborach tajnych. Organ ten jest odpowiedzialny za wykonywanie zadań w zakresie działania w imieniu państwa, jak również zadań własnych gminy.
Zadania mera z zakresu administracji rządowej są nadzorowane przez prefekta departamentu., 4. Deprtamenty Drugi szczebel samorządowy to departamenty. Do ich zadań należy m.in. budowa i utrzymanie dróg departamentowych oraz dużych dróg międzygminnych, utrzymanie miejscowej kolei, polityka socjalna oraz budownictwo (plany przestrzenne, gospodarka mieszkaniowa itp.), transport i komunikacja, szkolnictwo wyższe zawodowe oraz średnie.

Organy departamentu
Organem stanowiącym departamentu jest rada główna wybierana w wyborach bezpośrednich i powszechnych na 6-letnią kadencję. Na każdy okręg przypada jeden radny. Rada wybiera ze swego grona na 3 lata przewodniczącego i od 4 do 10 zastępców. Przewodniczący przygotowuje projekty uchwał rady oraz czuwa nad ich wykonaniem.

Organem administracji państwowej na poziomie departamentu jest komisarz republiki powoływany przez prezydenta. Pełni funkcje nadzorcze nad samorządem terytorialnym. Wykonuje te zadania, które nie zostały przekazane samorządowi. Ma prawo uczestniczyć w sesjach rady. Przewodniczy ponad 50 komisjom doradczym., 5. Regiony Trzecim szczeblem samorządu są regiony. Do ich kompetencji należą m.in. planowanie rozwoju społeczno-gospodarczego, rozwój mieszkalnictwa (np. poprawa warunków mieszkaniowych), rozwój badań naukowych (np. programy preorientacji zawodowej, tworzenie nowych placówek oświatowo-wychowawczych i szkół średnich), przyznawanie uprawnień gospodarczych (np. przyznawanie prawa stanowienia zwolnień podatkowych).

Organami stanowiącymi w regionie są rady regionalne wybierane w wyborach powszechnych i bezpośrednich. Liczba członków rady zależy od liczby ludności regionu. Na czele rady stoi przewodniczący regionu będący organem wykonawczym i kierujący pracami rady. Funkcje doradcze sprawuje komisja ekonomiczno-społeczna.
Ze względu na pewne odmienności Korsyka ma inny status niż pozostałe regiony; tu organem stanowiącym jest zgromadzenie terytorialne.

Ilustracja interaktywna przedstawia flagę Hiszpanii. To prostokąt podzielony na trzy równe, poziome pasy: czerwony, żółty, czerwony. Z lewej strony, na środkowym pasie, znajduje się godło królewskie z koroną w otoczeniu Słupów Herkulesa. Opis punktów znajdujących się na mapie: 1. W Hiszpanii obowiązuje trójszczeblowy podział administracyjny na: wspólnoty autonomiczne, prowincje i gminy.

Podział ten został wprowadzony wraz z innymi reformami demokratyzującymi ustrój po śmierci gen. Francisco Franco w 1975 r.

Obecnie Hiszpania podzielona jest na 17 wspólnot autonomicznych, 50 prowincji i ponad 8000 gmin., 2. Gminy Gminy cieszą się autonomią i mają pełną osobowość prawną. Organem zarządzającym jest rada gminy wybierana w powszechnym, równym, wolnym, bezpośrednim i tajnym głosowaniu przez mieszkańców. Na czele rady stoi alkad (burmistrz), którego wybierają radni lub mieszkańcy. Kadencja wszystkich organów gminnych trwa cztery lata.

W gminach mogą też być powołane organy pomocnicze, np. komisje doradcze stałe lub doraźne. Przygotowują one sesje i opiniują sprawy zlecone przez organy gminy, rady terenowe i rady dzielnicowe.

Gminy mają różne kompetencje uzależnione od ich wielkości. Zadania gminy obejmują m.in. zapewnienie bezpieczeństwa w miejscach publicznych, regulacje spraw ruchu pojazdów i osób na ulicach oraz drogach gminnych, ochronę cywilną i przeciwpożarową, pomoc społeczną, zaopatrzenie w wodę, utylizację odpadów, kanalizację.

Gminy wykonują też zadania zlecone przez państwo lub wspólnoty autonomiczne, które dotyczą interesów własnych gmin. Zadania te podlegają kontroli, a środki nadzoru są zróżnicowane: od możliwości wydania wytycznych i poleceń administracyjnych, delegowania komisarza rządowego, po możliwość zakwestionowania aktu prawnego aż do odwołania zleconych zadań i cofnięcia kompetencji wykonawczych., 3. Prowincje Drugim szczeblem samorządu terytorialnego są prowincje. Mają one status korporacji lokalnej z osobowością prawną. Stanowią zrzeszenie gmin oraz okręg administracyjny dla realizacji zadań państwowych.

Organem władzy samorządowej jest rada prowincji wybierana przez rady gmin. Zasiada w niej około 2/3 przedstawicieli gmin, którzy reprezentują większość wyborczą w każdej prowincji. Pozostałe organy to: prezydent prowincji, jego zastępcy oraz rada administracyjna. Władzę centralną reprezentuje gubernator. Jego głównym zadaniem jest utrzymywanie porządku i bezpieczeństwa wewnętrznego., 4. Wspólnoty autonomiczne Wspólnoty autonomiczne powstały ze względu na występujące w Hiszpanii różnice kulturowe, historyczne i gospodarcze między regionami.

Aby mogła powstać wspólnota autonomiczna, konieczne jest uchwalenie przez hiszpański parlament ustawy organicznej. Określa ona statut wspólnoty autonomicznej, który zawiera m.in. jej nazwę, zakres terytorium, określenie organizacji, siedziby i kompetencji władz.

Regiony są korporacjami terenowymi, które oprócz władzy organizacyjnej i administracyjnej mają własne uprawnienia legislacyjne. Organem stanowiącym dla wspólnoty autonomicznej jest zgromadzenie ustawodawcze wybierane w głosowaniu powszechnym na czteroletnią kadencję. Organem wykonawczym jest rada rządowa, składająca się z przewodniczącego i radnych.

Do kompetencji zgromadzenia należy m.in. uchwalanie ustaw, ustanawianie podatków, uchwalanie budżetu wspólnoty, kontrola organów wykonawczych, wszczynanie procedury nowelizacji statutu. Poza tym organ ten zajmuje się sprawami o znaczeniu ogólnopaństwowym: mianuje senatorów reprezentujących region w izbie niższej Kortezów, ma inicjatywę ustawodawczą w zakresie reform konstytucyjnych i legislacji ogólnopaństwowej oraz możliwość składania apelacji od orzeczeń konstytucyjnych.

Rada wspólnoty autonomicznej ma prawo inicjatywy ustawodawczej, planuje politykę regionalną, sprawuje nadzór nad policją, odpowiada za opracowanie i realizację budżetu wspólnoty. Jej przewodniczący reprezentuje wspólnotę wobec państwa.

Wspólnoty autonomiczne po upływie pięciu lat mogą dzięki zmianie statutów stopniowo rozszerzać swoje kompetencje o sprawy, które w sposób wyraźny nie są zastrzeżone dla państwa.