Sprawdź się
Jedną z podstaw modelu federalizmu szwajcarskiego jest... Możliwe odpowiedzi: 1. oparcie norm prawnych na poszanowaniu różnic etnicznych obywateli państwa., 2. wprowadzeniu jednego języka urzędowego., 3. wprowadzenie symultanicznego tłumaczenia w parlamencie szwajcarskim., 4. jednoizbowy parlament Szwajcarii.
Przeanalizuj źródło – popularne powiedzenie szwajcarskich parlamentarzystów – i zaznacz właściwe zakończenie zdania.
Jedną z podstaw modelu federalizmu szwajcarskiego jest...
- oparcie norm prawnych na poszanowaniu różnic etnicznych obywateli państwa.
- wprowadzeniu jednego języka urzędowego.
- wprowadzenie symultanicznego tłumaczenia w parlamencie szwajcarskim.
- jednoizbowy parlament Szwajcarii.
Zapoznaj się ze schematem i wykonaj ćwiczenie.
W Konfederacji Szwajcarskiej... Możliwe odpowiedzi: 1. obowiązuje autonomia kantonów w zakresie kształtowania i finansowania sfery publicznej., 2. władze centralne są zobowiązane do kształtowania zasady pomocniczości wobec władz kantonów i organów samorządu terytorialnego., 3. kompetencje gmin są charakterystyczne dla zadań organów samorządu terytorialnego zawartych w Europejskiej Karcie Samorządu Terytorialnego., 4. jedynie władze kantonów posiadają kompetencje kontrolne nad organami gmin.
Zaznacz poprawne dokończenia zdania.
W Konfederacji Szwajcarskiej...
- obowiązuje autonomia kantonów w zakresie kształtowania i finansowania sfery publicznej.
- władze centralne są zobowiązane do kształtowania zasady pomocniczości wobec władz kantonów i organów samorządu terytorialnego.
- kompetencje gmin są charakterystyczne dla zadań organów samorządu terytorialnego zawartych w Europejskiej Karcie Samorządu Terytorialnego.
- jedynie władze kantonów posiadają kompetencje kontrolne nad organami gmin.
Zapoznaj się ze schematem i wykonaj ćwiczenie.
Na podstawie schematu uzupełnij tekst.
unitarnym, Bundestag, prezydenta republiki, wyborach powszechnych, Landtagi, wyborach pośrednich, kantony, Bundesrat, związkowym, unii, federacji, rząd centralny
Republika Federalna Niemiec jest państwem .........................................., gdzie władza podzielona jest między .......................................... i landy. Centralnym organem ustawodawczym reprezentującym landy jest .........................................., natomiast na poziomie państw związkowych są to ........................................... Członkowie władzy ustawodawczej, zarówno na poziomie centralnym, jak i w landach, są wybierani w ........................................... Przedstawiciele landów mają również wpływ na wybór ........................................... Kontrola konstytucyjności prawa odbywa się zarówno na poziomie .........................................., jak i na poziomie landów.
Zapoznaj się z tekstem artykułu i wykonaj ćwiczenie.
Europejska Karta Samorządu TerytorialnegoArtykuł 3
Pojęcie samorządu lokalnego
1. Przez samorząd lokalny rozumie się prawo i rzeczywistą zdolność wspólnot lokalnych do regulowania i zarządzania, w ramach prawa, na ich własną odpowiedzialność i na rzecz ich ludności, istotną częścią spraw publicznych.
2. To prawo jest pełnione przez rady lub zgromadzenia złożone z członków, wybranych w głosowaniu wolnym, tajnym, równym, bezpośrednim i powszechnym i mogące zarządzać organami wykonawczymi, które przed nimi odpowiadają. To zarządzanie nie stawia przeszkód w odwoływaniu się do zgromadzeń obywatelskich, do referendum czy wszelkiej innej formy bezpośredniego uczestnictwa obywateli tam, gdzie zezwala na nie prawo.
Źródło: Europejska Karta Samorządu Terytorialnego, dostępny w internecie: isap.sejm.gov.pl [dostęp 15.07.2020 r.].
Przeanalizuj tekst źródłowy i zaznacz odpowiednio prawda lub fałsz.
| Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
| Samorządem terytorialnym nazywamy wspólnotę obywateli jednostki administracyjnej, która podejmuje decyzje i odpowiada za nie. | □ | □ |
| W jednostce samorządu terytorialnego obywatele mogą podejmować decyzje pośrednio, przez wybranych przez siebie przedstawicieli lub bezpośrednio poprzez referendum. | □ | □ |
| Organy wykonawcze jednostek samorządu terytorialnego są powoływane przez władze centralne. | □ | □ |
| Prawo stanowione przez jednostki samorządu terytorialnego ma statut autonomiczny wobec prawa państwowego. | □ | □ |
Uzupełnij tabelę. Do każdej z podanych informacji dopasuj nazwę właściwego państwa oraz numer, którym oznaczono je na mapie.
Jest państwem federacyjnym, składającym się z 26 kantonów, 143 okręgów i 2222 gmin. Każdy kanton ma swoją własną konstytucję, która określa zasady działania ciał tworzących prawo, sprawujących rządy i egzekwujących prawo., Jest to państwo federalne, którego podział administracyjny odzwierciedla złożoną strukturę etniczną, językową i kulturową tego kraju. Jest podzielone na trzy wspólnoty, trzy regiony oraz cztery regiony językowe. Dwa z trzech regionów dzielą się dalej na prowincje, po 5 w każdym. Trzeci region to region stołeczny., W skład tego kraju wchodzi dziewięć krajów związkowych. Kraje związkowe dzielą się na 85 powiatów, te zaś na 2100 gmin, w tym 15 miast statutarnych. Stolica stanowi od 1986 r. oddzielny kraj związkowy, który dzieli się na 23 dzielnice., 1, 4, Polska, Niemcy, Hiszpania, Francja, 6, 7
| Informacja | Nazwa państwa | Numer na mapie |
|---|---|---|
| Jest państwem federacyjnym, składającym się z 26 kantonów, 143 okręgów i 2222 gmin. Każdy kanton ma swoją własną konstytucję, która określa zasady działania ciał tworzących prawo, sprawujących rządy i egzekwujących prawo. | ||
| Jest to państwo federalne, którego podział administracyjny odzwierciedla złożoną strukturę etniczną, językową i kulturową tego kraju. Jest podzielone na trzy wspólnoty, trzy regiony oraz cztery regiony językowe. Dwa z trzech regionów dzielą się dalej na prowincje, po 5 w każdym. Trzeci region to region stołeczny. | ||
| W skład tego kraju wchodzi dziewięć krajów związkowych. Kraje związkowe dzielą się na 85 powiatów, te zaś na 2100 gmin, w tym 15 miast statutarnych. Stolica stanowi od 1986 r. oddzielny kraj związkowy, który dzieli się na 23 dzielnice. |
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj ćwiczenie.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 17 marca 1921 r.Artykuł 65
Dla celów administracyjnych Państwo Polskie podzielone będzie w drodze ustawodawczej na województwa, powiaty i gminy miejskie i wiejskie, które będą równocześnie jednostkami samorządu terytorialnego.
Jednostki samorządowe mogą się łączyć w związki dla przeprowadzenia zadań, wchodzących w zakres samorządu.
Związki takie mogą otrzymywać charakter publicznoprawny tylko na podstawie osobnej ustawy.
Artykuł 66
W organizacji administracji państwowej przeprowadzona będzie zasada dekoncentracji. Organy administracji państwowej w poszczególnych jednostkach terytorialnych mają być przytem zespolone w jednym urzędzie pod jednym zwierzchnikiem. Zarazem uwzględniona będzie zasada udziału obywateli, powołanych drogą wyborów, w wykonaniu zadań tych urzędów w granicach, określonych ustawami.
Źródło: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 17 marca 1921 r., dostępny w internecie: pl.wikisource.org [dostęp 15.07.2020 r.].
Zapoznaj się z tekstem, a następnie wykonaj ćwiczenie.
A European Assembly of local and regional elected representativesKongres wzmocnił współpracę i partnerstwa z państwami członkowskimi i innymi instytucjami oraz stowarzyszeniami europejskimi w celu konsolidacji demokracji terytorialnej. Proponuje się działania w tej dziedzinie w celu dalszego zapewnienia wdrożenia Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego oraz zaleceń Kongresu. Projekty opracowane przez Kongres są częścią demokratycznego komponentu planów działania Rady Europy dla jej państw członkowskich. Ponadto Kongres aktywnie działa w polityce sąsiedztwa Rady Europy, mającej na celu wspieranie reform terytorialnych i legislacyjnych w krajach sąsiadujących, takich jak Maroko i Tunezja. Kongres Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy stanowi platformę polityczną do refleksji nad rolą władz lokalnych i regionalnych oraz do podjęcia działań w odniesieniu do głównych wyzwań współczesnego społeczeństwa poprzez pracę jego członków i jego komitetów. W ciągu ostatnich dwudziestu lat Kongres opracował i udoskonalił swoje podejście i działania w dziedzinie promowania praw człowieka, równości płci, wzmocnienia demokracji lokalnej i regionalnej, zapobiegania korupcji i promowania etyki publicznej. W ostatnim czasie pojawiły się nowe wyzwania, na które Kongres szybko zareagował, opracowując spójną i wiarygodną politykę zapobiegania radykalizacji postaw, zarządzania migracją i poprawy polityki integracyjnej.
Źródło: A European Assembly of local and regional elected representatives, tłum. Anna Wąsiel-Albierska, dostępny w internecie: coe.int [dostęp 1.02.2021 r.].
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj polecenie.
Samorząd terytorialny w świetle zasady subsydiarnościZasada subsydiarności zakłada istnienie organizacji społeczno‑politycznej, w której zadania i kompetencje przypisane są w pierwszym rzędzie aktorom społecznym. Dopiero w przypadku, gdy działania tych aktorów okażą się niewystarczające, w drugiej kolejności owe kompetencje i zdolności przechodzą na bardziej złożone instancje wyższe, by wreszcie – jeżeli żadna inna instancja społeczna nie okaże się skuteczna – przejść w gestię państwa.
Klasyczna zasada pomocniczości „odnosi się do stosunku państwa do społeczeństwa – poszczególnych obywateli, rodzin, grup, najszerzej rozumianych wspólnot – i przewiduje, że państwo nie powinno czynić więcej, ale też mniej, niż tylko wspomagać je w autonomicznym funkcjonowaniu”. Tak rozumiana idea subsydiarności „jest strukturalną zasadą porządku społecznego, u źródeł którego stoi wolność i godność człowieka”.
Źródło: Radosław Kamiński, Samorząd terytorialny w świetle zasady subsydiarności, „Civitas Hominibus: rocznik filozoficzno-społeczny” 2013 r., nr 8, dostępny w internecie: bazhum.muzhp.pl [dostęp 15.07.2020 r.].