Audiobook
Zapoznaj się z audiobookiem i zastanów się, które elementy różnych psychologicznych koncepcji osobowości mogą być przydatne w interpretowaniu wybranych elementów osobowości autorytarnej.
Wskaż, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe.
| Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
| Osobowość to cecha ogólna, więc nie determinuje zachowania człowieka. | □ | □ |
| Człowieka nie można pozbawić jego osobowości. | □ | □ |
| W trakcie rozwoju osobniczego człowieka dochodzi do zastępowania poszczególnych struktur osobowości kierujących zachowaniem człowieka, jedna przez drugą. Najpierw Ego zastępuje Id, a następnie Super Ego zastępuje Ego. | □ | □ |
| Osobowość człowieka w ujęciu potocznym to charakter człowieka. | □ | □ |
| Osobowość jest kształtowana w toku procesu socjalizacji. | □ | □ |
| Zdaniem Abrahama Maslowa główną potrzebą człowieka, której realizacja przesądza o jego człowieczeństwie, jest pełne wykorzystanie własnego potencjału. | □ | □ |
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
Osobowość autorytarna i jej wrogowie: Wilhelm Reich, Theodor W. Adorno, Alice Miller i Klaus TheweleitAlois Hitler był nieślubnym dzieckiem, być może żydowskiego pochodzenia. Niechciany, o niewiadomym pochodzeniu, nie zaznał w dzieciństwie akceptacji. Całe dorosłe życie starał się to jak najstaranniej ukryć. Pracował jako urzędnik państwowy, sumiennie wykonywał obowiązki i miał pełen czci stosunek do swojego munduru. Poślubił kobietę 23 lata młodszą od niego, która pracowała jako służąca. Zdecydował się na ślub, kiedy Klara zaszła z nim w pierwszą ciążę. Wszyscy w rodzinie musieli go bezwzględnie słuchać. Żądał, by żona i dzieci mówili do niego per „pan”. Zdarzało się często, że wzywał Adolfa za pomocą pstrykania palcami. Upokarzał go chętnie przy świadkach. Regularnie stosował chłostę. Syn mógł mieć pewność, że będzie stale bity. Cokolwiek by zrobił, nie miało to żadnego wpływu na codzienną chłostę. Pozostawało mu tylko zaciskanie zębów, by nie okazać bólu, innymi słowy, wyparcie się samego siebie i identyfikacja z prześladowcą. Nikt nie mógł mu pomoc, nawet matka, która zresztą także była zagrożona. (…) Klara Hitler nie stawała w obronie syna nie tylko dlatego, że sama była ofiarą przemocy domowej. Zgodnie z ówczesnymi zaleceniami darzyła męża lękliwym szacunkiem i uważała, że we wszystkim miał rację. Nawet po jego śmierci, gdy chciała nadać swoim słowom rangę, wskazywała na leżącą w widocznym miejscu fajkę Aloisa, przywołującą jego domowy autorytet. (…) Rudolf Hess jako dziecko był nieustannie bity i czuł przymus ciągłego mycia, czym zapewne chciał się oczyścić z tego wszystkiego, co jego rodzice uważali w nim za brudne i niegodne. Jego ojciec jako gorliwy katolik chciał go wykierować na misjonarza. Wcześnie wpoił mu zasadę, że zwierzchności należy zawsze słuchać i spełniać wszystko, czego zażąda. Heinrich Himmler był synem zawodowego wychowawcy i stał się (…) doskonałym wytworem głoszonej przez ojca czarnej pedagogiki. Obaj byli niezwykle dumni z poskramiania litości wobec swoich ofiar. Stłumienie tego uczucia, jak i wielu innych, wchodziło w skład żelaznej samodyscypliny, do jakiej byli przyuczani jako dzieci. Adolfowi Eichmannowi od dziecka wpajano za pomocą surowych kar zasady grzeczności, toteż podczas swego procesu mógł bez najmniejszego wrażenia słuchać wstrząsających zeznań świadków, ale kiedy zapomniał wstać przy odczytywaniu mu wyroku i zwrócono mu na to uwagę, zaczerwienił się ze wstydu. Hermann Göring głosił absolutny kult Hitlera, któremu składał publiczne hołdy i wyznawał bezgraniczną wiarę w jego nieomylność. (…) w tej postawie przedstawiona jest w istocie pozycja małego dziecka wobec despotycznego ojca, który go tyranizował. Wszyscy oni pochodzili z tak zwanych silnych rodzicielskich domów, opartych na niepodważalnym ojcowskim autorytecie.
Źródło: Katarzyna Szumlewicz, Osobowość autorytarna i jej wrogowie: Wilhelm Reich, Theodor W. Adorno, Alice Miller i Klaus Theweleit, „Studia z teorii wychowania”, nr 4/2019, s. 54–56.