Depresja – przeciwnik, którego można pokonać
Obecnie depresja zajmuje jedno z czołowych miejsce na liście najpoważniejszych problemów zdrowotnych świata. Szacunki mówią, że już niedługo będzie to pierwsza przyczyna zgonów.
Podstawowym objawem depresji jest smutek i przygnębienie, chociaż nie każdy smutny człowiek cierpi na depresję. Bywamy niekiedy smutni, jednak nie oznacza to stanu chorobowego. Aby stwierdzić depresję, ważny jest stopień nasilenia i czas trwania tej emocji.
Do grup z wysokim ryzykiem zachorowania należą:
– osoby młode, dojrzewające,
– kobiety w okresie okołoporodowym,
– osoby w wieku podeszłym,
– osoby, które przebyły w życiu epizod depresyjny,
– osoby narażone na przewlekły stres życiowy.
Co powinno nas zaniepokoić i kiedy powinniśmy zacząć szukać specjalistycznej pomocy?
Jeśli ktoś stale lub przez większą część dnia, przynajmniej przez okres dwóch tygodni odczuwa smutek o dużym nasileniu, który nie podlega zmianom przez zewnętrzne okoliczności, to istnieje prawdopodobieństwo, że cierpi na depresję.
Przyczyny tej choroby są różnorodne. Istotna ich część wynika z predyspozycji biologicznych, uwarunkowanych genetycznie. Pojawienie się depresji jest związane z zaburzeniami wydzielania i przepływu neuroprzekaźników.
Depresja może dotknąć każdego. Ważne jest jednak to, jaką mamy indywidualną podatność na tę chorobę i na ile jesteśmy silni psychicznie.
Zastanów się i odpowiedz na pytania:
Czy kiedy poróżnisz się z przyjacielem i z tego powodu będzie ci źle i smutno przez dłuższy czas, jednak w pozostałych obszarach twojego życia, niezwiązanych z tą przyjaźnią, będziesz funkcjonować jak dotychczas, możemy mówić o depresji?
Czy w depresji jesteś w stanie samodzielnie wykazać taką siłę sprawczą, aby odmienić zaistniałą sytuację i uzdrowić swoje emocje?
Odpowiedzi na oba pytania są negatywne.
Niestety, u osób z depresją nie wystarczy powiedzieć: „Weź się w garść”. One na pewno chciałyby, ale obiektywnie nie mogą tego zrobić i potrzebują pomocy z zewnątrz. Być może twojej pomocy.
Co powinno nas zaniepokoić w funkcjonowaniu osoby, która może cierpieć na depresję?
Istnieje grupa podstawowych objawów, po rozpoznaniu których z dużym prawdopodobieństwem możemy stwierdzić, że osoba cierpi na depresję. Oto one:
– zaburzenia snu i czuwania, utrata apetytu albo wzmożony apetyt, osłabienie, zmęczenie, spadek, utrata zainteresowania seksem – są to objawy somatyczne;
– spowolnienie psychoruchowe, trudności z podejmowaniem decyzji i motywacją do działania – to objawy motywacyjne;
– zaburzenia pamięci i koncentracji, obniżona samoocena, samooskarżenia, pesymizm i rezygnacja, urojenia depresyjne – są to objawy poznawcze;
– smutek, lęk, płacz, niemożność odczuwania przyjemności, utrata radości życia, poczucie braku perspektyw na przyszłość – to objawy emocjonalne;
– pojawiają się też myśli i próby samobójcze.
Jak wygląda profilaktyka depresji?
Podstawowym sposobem zapobiegania depresji jest zdrowy styl życia.
Co to oznacza?
– Powinniśmy dbać o wystarczającą ilość snu i nie przemęczać się.
– Prowadzić aktywny tryb życia: uprawiać sport, regularnie chodzić na długie spacery.
– Starajmy się ograniczać oddziaływanie stresorów i je kontrolować.
– Pielęgnujmy przyjaźnie, bo dobrzy przyjaciele są dla nas wsparciem emocjonalnym.
– Udzielajmy też wsparcia emocjonalnego innym osobom.
Do kogo zwrócić się o pomoc?
Przede wszystkim nie należy się bać proszenia o pomoc i odrzucić wszelkie stereotypy na temat osób chorych na depresję. Im wcześniej to zrobimy, tym większa jest szansa szybkiego opanowania choroby. Zwrócić się możemy między innymi do specjalistycznych poradni zdrowia psychicznego oraz centrów zdrowia psychicznego, gdzie możemy skonsultować się ze specjalistą i otrzymać kompleksową pomoc. Możemy też po prostu umówić się na prywatną wizytę lekarską.
Przy depresji o łagodnym nasileniu często wystarcza psychoterapia. W trudniejszych przypadkach konieczne jest leczenie środkami farmakologicznymi, które nie są uzależniające.
Jak pomóc osobie cierpiącej na depresję?
Po pierwsze: Nie działaj zbyt szybko, nie przytłaczaj chorego rozmachem swego działania.
Po drugie: Nie rób wszystkiego za osobę chorą, pozostaw margines dla jej aktywności.
Po trzecie: Nie uszczęśliwiaj na siłę. Uzgadniaj z chorym zakres i kierunek pomocy.
Po czwarte: Wytrwałość to podstawa.
Po piąte: Unikaj łatwego pocieszania i komunałów. To bardzo zraża osoby chore i sprawia, że czują się jeszcze bardziej niezrozumiane i samotne. Równocześnie nastaw się na to, że często trzeba będzie zapewniać: „Tak, wyzdrowiejesz; tak, to ci przejdzie”, i nie tracić przy tym cierpliwości.
Po szóste: Nie podważaj autorytetu lekarza. Ważne, aby chory mu wierzył.
Po siódme: Nie obawiaj się poinformować lekarza, jeśli chory będzie mówił o samobójstwie, nawet gdyby sam chory prosił o zachowanie tajemnicy. Nie wolno tego ukrywać, bo może to być bardzo niebezpieczne.
Pamiętaj, że depresja to zaburzenie biologiczne, tak samo jak nadciśnienie tętnicze czy cukrzyca. Można podjąć z nią skuteczną walkę na różne sposoby i zwyciężyć.