Audiobook
Po zapoznaniu się wierszami zadeklamowanymi w audiobooku, wyjaśnij, jakich barokowych konceptów używali poeci, aby przedstawić ideał kobiecego piękna.
Po zapoznaniu się wierszami umieszczonymi w treści audiobooka, wyjaśnij, jakich barokowych konceptów używali poeci, aby przedstawić ideał kobiecego piękna.
Odnosząc się do wierszy obecnych w audiobooku, wyjaśnij, jaki wyłania się z nich obraz kobiety. Weź pod uwagę społeczne i kulturowe kanony piękna, w który owa kobieta się wpisuje.
O swej pannieBiały jest polerowny alabastralabastr z KarraryKarrary,
Białe mleko przysłane w sitowiu z koszary,
Biały łabęć i białym okrywa się piórem,
Biała perła nieczęstym zażywana sznurem,
Biały śnieg świeżo spadły, nogą nie deptany,
Biały kwiat lilijowy za świeża zerwany,
Ale bielsza mej panny płeć twarzy i szyje
Niż marmur, mleko, łabęć, perła, śnieg, lilije.Źródło: Jan Andrzej Morsztyn, O swej pannie, [w:] tegoż, Wybór poezji , Wrocław 1988, s. 79–80.
O chioma biondaCzoło pogodne, włosów jasne sploty,
jako dwie gwiazdy lśniące czarne oczy,
twarz - śnieg róże, dłoń - aż bielą mroczy
obraz przyjemny, skromny, pełen cnoty,usta z rubinu, w których lśnią klejnoty,
skrzy się cudownie uśmiech ich uroczy,
kształtów tych pragnie każdy, kto je zoczy,
postać nie ziemska, lecz by obraz złoty,postawa dumna, nie znająca troski,
polor grzeczność, i jaka istnieje
wszelka przystojność, a chód prawie boski;duchu, coś przybył tu przez empireje,
bóstwo, imienia twego święte zgłoski,Źródło: Federigo Della Valle, O chioma bionda. Cytat za: Umberto Eco, Historia piękna, tłum. A. Kuciak, Poznań 2005, s. 232.
Na śnieżne piersi, między swoje sutki…Na śnieżne piersi, między swoje sutki,
białą na sercu dłoń położy ona,
kręgów świetlistych żywy żar przekona,
aby tam pałał, słodki i cichutki.Śnieg płomienie, biel światła nutki
oczu przepięknych, chłód i ogień łona,
to jasność gwiezdna, zda się, zanurzona
we mleku nieba, na nieznane skutki.Łona i piersi biel, jakoby mleko
świeci w ciemności i, zda się, jednoczy
z jasnością kręgów świetlnych, tam daleko.W taki świetlisty sposób i uroczy
jawiły mi się i wciąż w sercu pieką
to piękne piersi, a to piękne oczy.Źródło: Giambattista Pucci, Na śnieżne piersi, między swoje sutki…. Cytat za: Umberto Eco, Historia piękna, tłum. A. Kuciak, Poznań 2005, s. 232.
Uzupełnij tabelę, wpisując przykłady środków stylistycznych służących w wybranych utworach ukazaniu kobiety oraz funkcje, jakie pełnią.
Zapoznaj się z wierszem Wisławy Szymborskiej i określ główną refleksję podmiotu lirycznego.
Kobiety RubensaWaligórzanki, żeńska fauna,
jak łoskot beczek nagie.
Gnieżdżą się w stratowanych łożach,
śpią z otwartymi do piania ustami.
Źrenice ich uciekły w głąb
i penetrują do wnętrza gruczołów,
z których się drożdże sączą w krew.Córy baroku. Tyje ciasto w dzieżydzieży,
parują łąźnie, rumienią się wina,
cwałują niebem prosięta obłoków,
rżą trąby na fizyczny alarm.O rozdynione, o nadmierne
i podwojone odrzuceniem szaty,
i portojone gwałtownością pozy
tłuste dania miłosne!Ich chude siostry wstały wcześniej,
zanim się rozwidniło na obrazie.
I nikt nie widział, jak gęsiego szły
po nie zamalowanej stronie płótna.Wygnanki stylu. Żebra przeliczone
ptasia natura stóp i dłoni.
Na sterczących łopatkach próbują ulecieć.Trzynasty wiek dałby im złote tło,
Dwudziesty – dałby ekran srebrny.
Ten siedemnasty nic dla płaskich nie ma.Albowiem nawet niebo jest wypukłe,
wypukli aniołowie i wypukły bóg –
FebusFebus wąsaty, który na spoconym
rumaku wjeżdża do wrzącej alkowy.Źródło: Wisława Szymborska, Kobiety Rubensa, [w:] tejże, Widok z ziarnkiem piasku, Poznań 1996, s. 21–22.
Zastanów się i napisz, jaka jest różnica między barokowym a współczesnym kanonem urody kobiecej.
