Polecenie 1

W krótkim tekście porównaj łacińską pieśń Salve Regina z jej polską parafrazą Zdrowaś, krolewno wyborna... – skoncentruj się na motywach wprowadzonych do polskiej wersji utworu.

RiXQVhu3bUoqf
(Uzupełnij).
Polecenie 2

Scharakteryzuj Maryję przedstawioną w Modlitewniku Nawojki.

RDF0wvu9bjutz
(Uzupełnij).
R11CwOgftZKve
Nagranie dźwiękowe dotyczące prezentacji postaci Matki Boskiej.
Źródła: [1] Zdrowaś, krolewno wyborna..., [w:] Polskie pieśni katolickie od najdawniejszych czasów do końca XVI wieku, zebrał M. Bobowski, Kraków 1893, s. 62.
[2] Stefan Nieznanowski, Średniowieczna liryka religijna. Rekonesans badawczy, [w:] Stefan Nieznanowski, Studia i wizerunki, Warszawa 1989, s. 29–30.
[3] Modlitewnik Nawojki, [w:] Wiesław Wydra, Wojciech R. Rzepka, Chrestomatia staropolska. Teksty do roku 1543, Wrocław 1984, s. 37–38.
Zdrowaś, krolewno wyborna...

Zdrowaś, krolewno wyborna,
Matka nasza miłosierna;
Zbawienie‑ś ludzkie zrządziła,
Iżeś Boga porodziła,
Krysta Nazareńskiego.

Zdrowa, ty żywot słodkości,
WzjawiłaśwzjawiłaśWzjawiłaś wielkie radości,
Pełna jeśjeśjeś boskiej miłości,
Porodziłaś przez boleściprzez boleściprzez boleści
Krysta Nazareńskiego.

Zdrowa, ty nadziejo nasza,
Rajska roża wszech nakrasszanakrasszanakrassza;
Panieństwu nic nie zaszkodziłaś,
Narodzisz kwiat i porodzisz
Krysta Nazareńskiego.

Zdrowa, my k tobie wołamy,
Wszytkę pewność w tobie mamy,
Grzeszni synowie JewiniJewiniJewini;
Racz prosić za nasze winy
Krysta Nazareńskiego.

Zdrowa, wybaw nas z padołu,
Iże nie zaginiem pospołu,
Wyzwol nas z jęstwajęstwajęstwa dyjabelskiego,
Ukaży nam łaskawego
Krysta Nazareńskiego.

Zdrowa, tyś nasza rzecznicarzecznicarzecznica,
Grzesznych wielka spomocnica,
Świętej Trojce miłośnica;
Wzjawiona‑ć jest tajemnica
Krysta Nazareńskiego.

Zdrowa, oczy miłościwe,
Obroci k nam l[u]tościwelutościwel[u]tościwe;
Racz widzieć nasze udręczenie,
Daj łaskawe zlutowanie
Krysta Nazareńskiego.

Zdrowa, Jezusa miłego,
Owoc żywota twojego,
JenjenJen nas zbawi wszego złego,
Zrządzi Boga łaskawego,
Krysta Nazareńskiego.

Zdrowaś, Panno miłościwa,
Wszytkich grzesznych lutościwa;
Słodkie twoje wspominanie,
Proś nam grzechom odpuszczenie
U Krysta Nazareńskiego.

Zdrowa, ty gwiazda zamorska,
Cesarzowna jeś niebieska,
Ty nam drogę ukazujesz,
Sama nam łaskę zyskujesz
U Krysta Nazareńskiego.

Zdrowa, przeto się modlimy,
Pokornym siercem prosimy:
Racz być przy naszym skonaniu,
Przywiedzi ku zlutowaniu
Krysta Nazareńskiego.

1 Źródło: Zdrowaś, krolewno wyborna..., [w:] Polskie pieśni katolickie od najdawniejszych czasów do końca XVI wieku, wybór M. Bobowski, Kraków 1893, s. 62.
wzjawiłaś
jeś
przez boleści
nakrassza
Jewini
jęstwa
rzecznica
lutościwe
jen
Modlitewnik Nawojki

Święta Maryja, Boża porodzicielko, naczyszczsza dziewko, przez miłość syna twego jednaczkajednaczkajednaczka, Boga naszego, Jesu Krysta, ze wszemi świętymi i wybranymi Bożymi przydzi na pomoc mnie a racz prosić za mną grzesznicą […]. Ciebie bogosławią wszytki rodowiewszytki rodowiewszytki rodowie, bo tobie uczynił wielkość, jenże mocen jest i święte jimię jego. Ty chwalebna, krolewno niebieska; ciebie proszę, bogosławiona dziewko, święta Maryja, przez święte twe narodzenie. Wiem, że stworzyciela wszego luda porodziła jeś, iżby była mnie nędznicy na pomoc w dzień skonania mego ze wszemi świętymi, przez święty krzyż, na nimżena nimżena nimże syn twoj przybit był. […]

Zdrowa bądź, Maryja, miłości pełna, Boża porodzicielko, jażeś nad słońce i nad miesiąc cudniejsza.  Zdrowa bądź, gospodzegospodzegospodze chwalebna i bar[d]zo wyśmienita […]. Zdrowa bądź, gospodze anjołem zawitanaanjołem zawitanaanjołem zawitana. Zdrowa bądź, gospodze ogarniona Duchem Świętym. Zdrowa bądź, pani, nosząca Boga. Zdrowa bądź, pani, iżeś z twego świętego żywota zasłużyła jeś Syna Bożego porodzić. […] Zdrowa bądź, krolewno, ty Syna Bożego pieluchami powijała, tyś ji w jasłkachw jasłkachw jasłkach pokładała. Zdrowa bądź, krolewno, tyś Syna Bożego w kościele ofierowała, ktoregoś w ciele oglądała i obeźrzała, i słyszałaś przepowiedając zbawienie nasze. Zdrowa bądź, dziewko chwalebna, ktorażeś Syna Bożego widziała na krzyżu rozbitegorozbitegorozbitego za nasze odkupienie. Zdrowa bądź, ktoraś Syna Bożego widziała umarłego i za nas pogrzebionego. Zdrowa bądź, Pani, ktoregoż żeś widziała wstając z martwych.

2 Źródło: Modlitewnik Nawojki, [w:] Wojciech R. Rzepka, Wiesław Wydra, Chrestomatia staropolska. Teksty do roku 1543, Wrocław 1984, s. 37–38.
jednaczka
wszytki rodowie
na nimże
gospodze
anjołem zawitana
w jasłkach
rozbitego