Audiobook
W krótkim tekście porównaj łacińską pieśń Salve Regina z jej polską parafrazą Zdrowaś, krolewno wyborna... – skoncentruj się na motywach wprowadzonych do polskiej wersji utworu.
Scharakteryzuj Maryję przedstawioną w Modlitewniku Nawojki.
[2] Stefan Nieznanowski, Średniowieczna liryka religijna. Rekonesans badawczy, [w:] Stefan Nieznanowski, Studia i wizerunki, Warszawa 1989, s. 29–30.
[3] Modlitewnik Nawojki, [w:] Wiesław Wydra, Wojciech R. Rzepka, Chrestomatia staropolska. Teksty do roku 1543, Wrocław 1984, s. 37–38.
Zdrowaś, krolewno wyborna...Zdrowaś, krolewno wyborna,
Matka nasza miłosierna;
Zbawienie‑ś ludzkie zrządziła,
Iżeś Boga porodziła,
Krysta Nazareńskiego.Zdrowa, ty żywot słodkości,
WzjawiłaśWzjawiłaś wielkie radości,
Pełna jeśjeś boskiej miłości,
Porodziłaś przez boleściprzez boleści
Krysta Nazareńskiego.Zdrowa, ty nadziejo nasza,
Rajska roża wszech nakrasszanakrassza;
Panieństwu nic nie zaszkodziłaś,
Narodzisz kwiat i porodzisz
Krysta Nazareńskiego.Zdrowa, my k tobie wołamy,
Wszytkę pewność w tobie mamy,
Grzeszni synowie JewiniJewini;
Racz prosić za nasze winy
Krysta Nazareńskiego.Zdrowa, wybaw nas z padołu,
Iże nie zaginiem pospołu,
Wyzwol nas z jęstwajęstwa dyjabelskiego,
Ukaży nam łaskawego
Krysta Nazareńskiego.Zdrowa, tyś nasza rzecznicarzecznica,
Grzesznych wielka spomocnica,
Świętej Trojce miłośnica;
Wzjawiona‑ć jest tajemnica
Krysta Nazareńskiego.Zdrowa, oczy miłościwe,
Obroci k nam l[u]tościwel[u]tościwe;
Racz widzieć nasze udręczenie,
Daj łaskawe zlutowanie
Krysta Nazareńskiego.Zdrowa, Jezusa miłego,
Owoc żywota twojego,
JenJen nas zbawi wszego złego,
Zrządzi Boga łaskawego,
Krysta Nazareńskiego.Zdrowaś, Panno miłościwa,
Wszytkich grzesznych lutościwa;
Słodkie twoje wspominanie,
Proś nam grzechom odpuszczenie
U Krysta Nazareńskiego.Zdrowa, ty gwiazda zamorska,
Cesarzowna jeś niebieska,
Ty nam drogę ukazujesz,
Sama nam łaskę zyskujesz
U Krysta Nazareńskiego.Zdrowa, przeto się modlimy,
Pokornym siercem prosimy:
Racz być przy naszym skonaniu,
Przywiedzi ku zlutowaniu
Krysta Nazareńskiego.Źródło: Zdrowaś, krolewno wyborna..., [w:] Polskie pieśni katolickie od najdawniejszych czasów do końca XVI wieku, wybór M. Bobowski, Kraków 1893, s. 62.
Modlitewnik NawojkiŚwięta Maryja, Boża porodzicielko, naczyszczsza dziewko, przez miłość syna twego jednaczkajednaczka, Boga naszego, Jesu Krysta, ze wszemi świętymi i wybranymi Bożymi przydzi na pomoc mnie a racz prosić za mną grzesznicą […]. Ciebie bogosławią wszytki rodowiewszytki rodowie, bo tobie uczynił wielkość, jenże mocen jest i święte jimię jego. Ty chwalebna, krolewno niebieska; ciebie proszę, bogosławiona dziewko, święta Maryja, przez święte twe narodzenie. Wiem, że stworzyciela wszego luda porodziła jeś, iżby była mnie nędznicy na pomoc w dzień skonania mego ze wszemi świętymi, przez święty krzyż, na nimżena nimże syn twoj przybit był. […]
Zdrowa bądź, Maryja, miłości pełna, Boża porodzicielko, jażeś nad słońce i nad miesiąc cudniejsza. Zdrowa bądź, gospodzegospodze chwalebna i bar[d]zo wyśmienita […]. Zdrowa bądź, gospodze anjołem zawitanaanjołem zawitana. Zdrowa bądź, gospodze ogarniona Duchem Świętym. Zdrowa bądź, pani, nosząca Boga. Zdrowa bądź, pani, iżeś z twego świętego żywota zasłużyła jeś Syna Bożego porodzić. […] Zdrowa bądź, krolewno, ty Syna Bożego pieluchami powijała, tyś ji w jasłkachw jasłkach pokładała. Zdrowa bądź, krolewno, tyś Syna Bożego w kościele ofierowała, ktoregoś w ciele oglądała i obeźrzała, i słyszałaś przepowiedając zbawienie nasze. Zdrowa bądź, dziewko chwalebna, ktorażeś Syna Bożego widziała na krzyżu rozbitegorozbitego za nasze odkupienie. Zdrowa bądź, ktoraś Syna Bożego widziała umarłego i za nas pogrzebionego. Zdrowa bądź, Pani, ktoregoż żeś widziała wstając z martwych.
Źródło: Modlitewnik Nawojki, [w:] Wojciech R. Rzepka, Wiesław Wydra, Chrestomatia staropolska. Teksty do roku 1543, Wrocław 1984, s. 37–38.