Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Pomyśl o sytuacjach, w których miałeś kontakt z prawem w ostatnim czasie: podczas poruszania się po drogach publicznych, podczas zakupów, podczas kontaktów z innymi osobami. Opisz przejawy prawa, z którymi się zetknąłeś.

R897bn621hC6x
(Uzupełnij).
bg‑azure

Prawo czy moralność

W trakcie kształtowania się społeczeństwa  wartości moralne i religijne miały olbrzymi wpływ na rozwój prawa. Wcześniej filozofowie byli przekonani o zasadności prawa naturalnego. Uważali, że zasady prawa naturalnego powinny znaleźć odzwierciedlenie w prawach stworzonych przez człowieka, a jeśli tak nie jest, nie należy ich w ogóle traktować jako praw.

W XIX wieku Jeremy Bentham (1748–1832) i John Stuart Mill (1806–1873) odrzucili koncepcję prawa naturalnego, opowiadając się za racjonalnym poglądem na prawo stworzone przez człowieka. Zadali pytanie: jaki jest pożytek z prawa? Ich odpowiedź była następująca: celem prawa jest działanie na rzecz jak największego dobra dla jak największej liczby ludzi i zminimalizowanie cierpienia. Pogląd ten możemy określić jako utylitaryzm.

R14XtbMst6JZ3
Poważne naruszenia kodeksu moralnego mogą również być niezgodne z prawem; prawo karne stanowi oczywisty przykład tego, gdzie moralność i prawo często się łączą.
Źródło: Pixabay, domena publiczna.
Polecenie 2

Zastanów się i opisz, jak wartości moralne różnią się od norm prawnych. Do pomocy użyjmy eksperymentu myślowego zaproponowanego przez Judith Jarvis Thomson:

1

Wyobraź sobie, że jesteś transplantologiem i masz pięciu pacjentów, z których każdy potrzebuje natychmiast innego narządu aby przeżyć. Nie masz jednak żadnych dostępnych organów. W tym czasie młody i zdrowy mężczyzna przychodzi na kontrolę. W jej trakcie orientujesz się, że jego organy mogą uratować wszystkich pięciu pacjentów, a chłopak jest podróżnikiem, którego nikt nie będzie szukał.

RARyDC1WcdvTV
(Uzupełnij).
Polecenie 3

Wysłuchaj fragmentu O prawach Cycerona. Na jego podstawie wynotuj: jakie są cechy prawa według autora.

Zapoznaj się z fragmentem O prawach Cycerona. Na jego podstawie wynotuj: jakie są cechy prawa według autora.

RfzTx7dLBmov2
(Uzupełnij).
RRDxUVXqCyuBx
Nagranie dźwiękowe lekcji: Marek Tulliusz Cyceron, O prawach.
Źródło: Marek Tulliusz Cyceron, O prawach, tłum. Iwona Żółtowska, Warszawa 1999.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1RP7DSDiFz7u
Nagranie dźwiękowe lekcji: Marek Tulliusz Cyceron, O prawach.
Marek Tulliusz Cyceron, O prawach, tłum. Iwona Żółtowska, Warszawa 1999.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 4

Odpowiedz na pytania. Dlaczego Cyceron uważa, że prawo stanowione jest elementem naturalnego porządku? Dlaczego uważa, że prawo uległo zepsuciu?

R8eWeVQhT16z0
(Uzupełnij).