Audiobook
Pomyśl o sytuacjach, w których miałeś kontakt z prawem w ostatnim czasie: podczas poruszania się po drogach publicznych, podczas zakupów, podczas kontaktów z innymi osobami. Opisz przejawy prawa, z którymi się zetknąłeś.
Prawo czy moralność
W trakcie kształtowania się społeczeństwa wartości moralne i religijne miały olbrzymi wpływ na rozwój prawa. Wcześniej filozofowie byli przekonani o zasadności prawa naturalnego. Uważali, że zasady prawa naturalnego powinny znaleźć odzwierciedlenie w prawach stworzonych przez człowieka, a jeśli tak nie jest, nie należy ich w ogóle traktować jako praw.
W XIX wieku Jeremy Bentham (1748–1832) i John Stuart Mill (1806–1873) odrzucili koncepcję prawa naturalnego, opowiadając się za racjonalnym poglądem na prawo stworzone przez człowieka. Zadali pytanie: jaki jest pożytek z prawa? Ich odpowiedź była następująca: celem prawa jest działanie na rzecz jak największego dobra dla jak największej liczby ludzi i zminimalizowanie cierpienia. Pogląd ten możemy określić jako utylitaryzm.
Zastanów się i opisz, jak wartości moralne różnią się od norm prawnych. Do pomocy użyjmy eksperymentu myślowego zaproponowanego przez Judith Jarvis Thomson:
Wyobraź sobie, że jesteś transplantologiem i masz pięciu pacjentów, z których każdy potrzebuje natychmiast innego narządu aby przeżyć. Nie masz jednak żadnych dostępnych organów. W tym czasie młody i zdrowy mężczyzna przychodzi na kontrolę. W jej trakcie orientujesz się, że jego organy mogą uratować wszystkich pięciu pacjentów, a chłopak jest podróżnikiem, którego nikt nie będzie szukał.
RARyDC1WcdvTV
Wysłuchaj fragmentu O prawach Cycerona. Na jego podstawie wynotuj: jakie są cechy prawa według autora.
Zapoznaj się z fragmentem O prawach Cycerona. Na jego podstawie wynotuj: jakie są cechy prawa według autora.
Odpowiedz na pytania. Dlaczego Cyceron uważa, że prawo stanowione jest elementem naturalnego porządku? Dlaczego uważa, że prawo uległo zepsuciu?